VII U 1242/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2023-09-21

Sygn. akt VII U 1242/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ


Dnia 21 września 2023r.


Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Agnieszka Stachurska

Protokolant: st. sekretarz sądowy Anna Bańcerowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 września 2023r. w Warszawie

sprawy A. S. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym

przy udziale (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

na skutek odwołania A. S. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 6 października 2022r., nr (...)- (...) (...)


zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, że A. S. (1) jako pracownik u płatnika składek (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 15 kwietnia 2022 roku;

zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz A. S. (1) kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za czas od daty uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.



sędzia Agnieszka Stachurska









UZASADNIENIE


A. S. (1) w dniu 16 listopada 2022r. złożyła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 6 października 2022r., nr (...)- (...) (...), stwierdzającej, że jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 15 kwietnia 2022r. Zaskarżonej decyzji zarzuciła błąd w ustaleniach faktycznych polegający na nieprawidłowym przyjęciu, że zatrudnienie w ww. spółce miało charakter pozorny, podczas gdy właściwa ocena okoliczności sprawy prowadzi do wniosku, że jako pracownik wykonywała obowiązki pracownicze, a między stronami doszło do nawiązania stosunku pracy, co w konsekwencji skutkowało błędnym uznaniem przez Zakład, że nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom.

Odnosząc się do argumentów organu rentowego, ubezpieczona wskazała, że pracodawca nie ma obowiązku zatrudniania pracownika po raz pierwszy na umowę o pracę na czas określony. Jest to wyłącznie jego uprawnienie, co też nie może dyskwalifikować pracownika odnośnie przyznania mu świadczeń. W ocenie ubezpieczonej, wbrew stanowisku Zakładu, sytuacja w jakiej znalazł się pracodawca wymagała zatrudnienia nowego pracownika. (...) sp. z o.o. wzrosły o 700% w porównaniu z ubiegłym rokiem, kiedy obowiązywały ograniczenia pandemiczne oraz 2020 rokiem, kiedy obowiązywała całkowita izolacja i obroty były bliskie zeru. Stąd pojawiła się konieczność zatrudnienia wykwalifikowanego pracownika, który natychmiast przejąłby prowadzenie bieżących spraw i przeprowadził audyt w spółce. Dalej ubezpieczona wskazała, że spółka poszukuje pracownika na zastępstwo, a na ten czas obowiązki przez nią wykonywane przejęli wspólnicy spółki. Przygotowywaniem ogłoszeń sprzedaży i wynajmu pojazdów, dokonywaniem przelewów oraz sporządzeniem dokumentów zajmuje się G. D. (1). Natomiast czynności związane ze sporządzaniem umów najmu i sprzedaży pojazdów oraz z przygotowywaniem odpowiedzi do organów w postępowaniu mandatowym przejęła A. D.. Ponadto w ostatnim czasie spółka zaniechała zawierania umów leasingu pojazdów.

Ubezpieczona nie zgodziła się również z twierdzeniami organu rentowego, że nie świadczyła pracy. Wskazała, że wysłanie kilku wiadomości e-mail poza określonymi w umowie godzinami pracy nie stanowi o jej niewiarygodności. Dalej wymieniła zadania, jakie realizowała - przygotowywała umowy najmu oraz sprzedaży samochodów osobowych i autobusów, wykonywała fotografie autokarów oraz aut osobowych, a następnie przygotowywała oferty ich sprzedaży lub najmu i umieszczała je na stronach internetowych (...), (...), czy (...), jak również wystawiała faktury sprzedaży. Nadto sprawdzała stan samochodów i autobusów przy ich wydawaniu i odbieraniu od najemców, badała czy nie są uszkodzone lub brudne. O wszelkich nieprawidłowościach w tym zakresie na bieżąco informowała prezesa zarządu G. D. (1). Dodatkowo koordynowała sprawy związane z mandatami, które wpływały do firmy i dotyczyły kierowców wynajmowanych aut. Nadzorowała też współpracę z firmami leasingowymi. Wypełniała dokumenty dotyczące specyfikacji pojazdów, przygotowywała dokumenty na potrzeby zarejestrowania pojazdów, przygotowywała dokumentację do tłumaczeń oraz kontaktowała się z brokerem leasingowym. Zajmowała się również wyszukiwaniem i analizą ofert sprzedaży gruntów na potrzeby planowanych przez spółkę inwestycji. O wykonywaniu pracy świadczy jej obecność w siedzibie pracodawcy i podpisywanie listy obecności (odwołanie z dnia 9 listopada 2022r., k. 3-5 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie od odwołującej się zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wskazał, że okoliczności takie jak krótki okres od zgłoszenia do ubezpieczeń do powstania niezdolności do pracy, zawarcie pierwszej umowy od razu na czas nieokreślony, utworzenie nowego stanowiska dla osoby zgłoszonej do ubezpieczeń, brak zatrudnienia pracownika na zastępstwo, a także brak wiarygodnych dowodów świadczenia pracy wskazują, że zatrudnienie A. S. (1) w istocie nie miało na celu realizacji interesów płatnika i świadczenia pracy za wynagrodzeniem, a jedynie uzyskanie dodatkowych korzyści finansowanych z FUS. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwrócił także uwagę na fakt, że ubezpieczona, jako osoba ciężarna, wykazywała wzmożoną aktywność zawodową, gdyż poza zatrudnieniem w (...) sp. z o.o. jednocześnie zgłoszona jest do ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o pracę, wykonywanej w pełnym wymiarze czasu pracy na rzecz innego podmiotu, z wynagrodzeniem ustalonym na podobnym poziomie. Organ rentowy nie dał wiary przedstawionym w postępowaniu dowodom świadczenia pracy w postaci korespondencji e-mail. Wynika z niej bowiem, że A. S. (1) wysyłała je w godzinach porannych, natomiast zgodnie z oświadczeniem płatnika składek i przesłaną listą obecności, świadczyła pracę w godzinach od 16.00-17.00 do 20.00-21.00.

W dalszej części organ rentowy wskazał, że odwołanie nie wnosi do sprawy nowych okoliczności, które mogłyby skutkować zmianą zaskarżonej decyzji. Tym samym, w ocenie organu rentowego, wyłączenie A. S. (1) od dnia 5 kwietnia 2022r. z pracowniczych ubezpieczeń społecznych z tytułu zgłoszenia dokonanego przez płatnika (...) sp. z o.o. na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest w pełni uzasadnione (odpowiedź na odwołanie z dnia 30 listopada 2022r., k. 67-68 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) sp. z o.o. z siedzibą w W. została założona w dniu 23 stycznia 2020r. i wpisana do KRS pod nr (...). Przedmiot jej działalności związany jest ze sprzedażą hurtową i detaliczną pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli (PKD 45.10.Z.). Ponadto spółka prowadziła wynajem samochodów i przewóz osób. Na przełomie lat 2021/2022 nastąpiła rezygnacja z usług przewozu osób, natomiast od sierpnia 2023r. dodatkowo pojawiły się w spółce usługi finansowe dla leasingów i usługi pożyczek finansowych. Siedziba spółki mieści się pod adresem ul. (...), (...)-(...) W.. Ponadto spółka ma biuro w K. przy ul. (...). Prezesem zarządu spółki jest od początku G. D. (1), natomiast prokurentem A. D. – siostra G. D. (1) (odpis KRS spółki, k. 113-115 a.s.; zeznania G. D. (1), k. 262 a.s.).

Na przełomie lat 2021/2022 w spółce pracowały cztery osoby - D. T., K. K. (2), D. D. oraz J. W.. D. T. świadczył pracę głównie poza biurem spółki, w różnych godzinach – w zależności od godzin pracy świadczonej na rzecz innego pracodawcy. Zdarzało się, że przyjeżdżał do biura spółki. D. D. zajmował się kontaktami z klientami we Francji świadczącymi usługi pasażerskie, ponadto nawiązywał kontakty w sprawie odkupu pojazdów. K. K. (2) natomiast prowadził sprawy techniczne autokarów i w związku z tym bywał w K. przy ulicy (...). Od 1 października 2021r. na podstawie umowy zlecenia pracowała dla spółki również J. W.. Wykonywała czynności związane z pozyskiwaniem i utrzymywaniem klientów i przewozami pasażerskimi, a także wypełniała druki dotyczące mandatów, kontaktowała się ze szkołami i biurami podróży oraz sporządzała umowy na wynajem, zaś wszystkie dokumenty popisywał G. D. (1). Do zakończenia współpracy z J. W. doszło z dniem 31 stycznia 2022r. na mocy porozumienia stron. W związku z tym na przełomie stycznia i lutego 2022r. prezes zarządu spółki zamieścił na F. ogłoszenie o poszukiwaniu pracownika. Spółka w tym czasie rozwijała się, a obroty znacząco zaczęły wzrastać. Ponadto liczba pojazdów w spółce zwiększyła się. G. D. (1) często wyjeżdżał w tym czasie do innych krajów w celu sprowadzenia pojazdów, dlatego zaistniała potrzeba zatrudnienia dodatkowego pracownika (umowa zlecenia z dnia 1 października 2021r., k. 219 a.s.; umowa zlecenia z dnia 1 stycznia 2022r., k. 220 a.s.; rozwiązane umowy zlecenia z dnia 25 stycznia 2022r., k. 221 a.s.; zeznania G. D. (1), k. 262 a.s.; zeznania świadków: A. D., k. 136 a.s. i D. T., k. 136-137 a.s.).

W 2022r. (...) sp. z o.o. uzyskała przychody ze sprzedaży w kwocie 6.165.022,86 zł i osiągnęła zysk netto w wysokości 1.034.855,77 zł. W latach wcześniejszych kwota przychodów ze sprzedaży wyniosła: za 2020r. – 284.601,16 zł i za 2021r. – 1.392,397,13 zł. W 2020r. zysk spółki to było 13.786,29 zł, zaś w 2021r. zysk wyniósł 50.086,86 zł (rachunki zysków i strat za lata 2020-2022, k. 127-129 a.s.).

A. S. (1) w dniu 6 października 2021r. ukończyła studia drugiego stopnia na kierunku zarządzanie o specjalności rachunkowość i audyt w Wyższej Szkole (...) w W.. Od 1 października 2019r. podjęła pracę w (...) sp. z o.o. na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku księgowej. Pracę wykonywała w godzinach 08:00-16:00 w W. przy ulicy (...) i otrzymywała wynagrodzenie w kwocie 5.548,63 zł brutto miesięcznie (dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia z dnia 11 października 2021r. - akta organu rentowego; pismo (...) sp. z o.o. z dnia 22 czerwca 2023r., k. 228 a.s.; listy obecności, k. 229-233 a.s.).

Ubezpieczona zapoznała się na F. z ogłoszeniem o naborze do pracy w (...) sp. z o.o. i skontaktowała się z prezesem zarządu spółki. W pierwszej połowie marca 2022r. została przeprowadzona rekrutacja. Wzięło w niej udział wiele innych osób, jednak nie odpowiadała im lokalizacja spółki, bardziej byli zainteresowani pracą zdalną. Ostatecznie G. D. (1) podjął decyzję o zatrudnieniu A. S. (1) ze względu na jej dotychczasowe doświadczenie i ukończony kierunek studiów. Wcześniej ubezpieczona i prezes zarządu (...) sp. z o.o. nie znali się (zeznania świadka A. D., k. 136 verte a.s.; zeznania G. D. (1), k. 262 a.s.; zeznania A. S. (1), k. 261 – 262 a.s.).

W dniu 25 marca 2022r. zostało wystawione A. S. (1) skierowanie na badania wstępne. Ubezpieczona odbyła je w dniu 31 marca 2022r. i uzyskała orzeczenie lekarskie potwierdzające zdolność do pracy na stanowisku asystentki zarządu w (...) sp. z o.o. Następnie w dniu 15 kwietnia 2022r. strony podpisały umowę o pracę na czas nieokreślony, w wymiarze ½ etatu, na stanowisku asystentki zarządu, za wynagrodzeniem wynoszącym 7.500,00 zł brutto miesięcznie oraz zakres obowiązków pracownika (umowa o pracę z dnia 15 kwietnia 2022r. i zakres obowiązków pracownika z dnia 15 kwietnia 2022r. - akta organu rentowego). W dacie, w której nastąpiło podpisanie umowy, A. S. (1) przeszła instruktaż ogólny BHP, przeprowadzony przez specjalistę ds. BHP A. T. oraz instruktaż stanowiskowy, który przeprowadził G. D. (1) (karta szkolenia wstępnego w dziedzinie BHP; orzeczenie lekarskie z dnia 31 marca 2022r. - akta organu rentowego).

Do obowiązków ubezpieczonej na zajmowanym stanowisku należało wspomaganie zarządu w wykonywaniu obowiązków, obsługa korespondencji, przygotowywanie pism, porządkowanie oraz nadzór nad dokumentacją firmową, przygotowywanie przelewów w systemie bankowym, przygotowywanie dokumentów do leasingu, przygotowywanie ogłoszeń sprzedaży pojazdów oraz umów wynajmu pojazdów, wyszukiwanie ofert zakupu towarów handlowych i pomoc w obsłudze klientów. Nadto ubezpieczona zajmowała się sprawdzaniem pojazdów na placu, przygotowywaniem dokumentów do tłumaczeń, analizowała oferty sprzedaży gruntów, wystawiała faktury, wypełniała mandaty, fotografowała pojazdy oraz wykonywała inne dodatkowe czynności. W zakres zadań wprowadziła ubezpieczoną A. D. w części obejmującej wystawianie pojazdów oraz sprawy związane z mandatami, zaś w pozostałym zakresie zrobił to prezes zarządu spółki. A. S. (1) w trakcie pracy kilka razy kontaktowała się telefonicznie z A. D.. Poza tym A. D. bywała czasem w biurze przy ulicy (...) w K. po godzinach pracy, którą wykonuje u innego pracodawcy na podstawie umowy o pracę. Wówczas miała kontakt z ubezpieczoną, która w tym czasie świadczyła pracę na rzecz (...) sp. z o.o. Inną osobą, która telefonicznie bądź e-mailowo kontaktowała się z A. S. (1) była D. W.. Kontakt dotyczył leasingu samochodów. Ubezpieczona przesyłała D. W., z którą (...) sp. z o.o. w tamtym czasie współpracowała, dokumenty dotyczące pojazdów, które sprzedaje spółka, m.in. dowód osobisty, zdjęcia. Następowało to przy użyciu e-mailowej skrzynki firmowej, gdyż ubezpieczona nie miała własnego adresu e-mail (faktury sprzedaży wystawione przez ubezpieczoną w okresie kwiecień-czerwiec 2022r., 7-32 a.s.; oferty sprzedaż pojazdów wystawione przez ubezpieczoną na portalu (...), k. 33-37 a.s.; umowy najmu i sprzedaży pojazdów, k. 38-65 a.s.; wiadomości e-mail, k. 152-163 a.s.; zeznania G. D. (1), k. 262-263 a.s.; zeznania A. S. (1), k. 261-262 a.s.; zeznania świadka A. D., k. 136 a.s.; zeznania świadka D. W., k. 135 verte – 136 a.s.; zeznania świadka D. T., k. 136-137 a.s.).

Ubezpieczona wykonywała pracę na rzecz płatnika składek od poniedziałku do piątku, przeważnie w godzinach od 16:30 do 23:00. Sporadycznie zdarzały się inne godziny pracy – 16.00 – 20.00 bądź 17.00 – 21.00. Świadczenie pracy odbywało się w siedzibie spółki przy ul. (...) w W. lub przy ul. (...) w K., a niekiedy w formie zdalnej. Ubezpieczona na bieżąco podpisywała listę obecności. Bywając w miejscu pracy miała rzadki kontakt z A. D. i D. T., któremu przez prezesa zarządu została przedstawiona jako pracownik spółki. Ponadto widywała się z K. K. (2) i D. D.. Niekiedy wskazane osoby – w razie nieobecności w biurze prezesa zarządu – prosiły A. S. (1) o przekazanie informacji G. D. (1) (listy obecności - akta organu rentowego; zeznania świadka A. D., k. 136 a.s.; zeznania świadka D. T., k. 136 verte a.s.; zeznania A. S. (1), k. 261-262 a.s.; zeznania G. D. (1), k. 262-263 a.s.).

Wynagrodzenie za pracę było przekazywane ubezpieczonej na rachunek bankowy. Nadzór nad jej pracą sprawował G. D. (1). To on wyznaczał ubezpieczonej godziny pracy i wydawał polecenia oraz rozliczał z ich wykonania (potwierdzenie wypłaty wynagrodzenia za kwiecień-lipiec 2022r. - akta organu rentowego; zeznania świadka A. D., k. 136 a.s.; zeznania świadka D. T., k. 136 verte a.s.; zeznania A. S. (1), k. 261-262 a.s.; zeznania G. D. (1), k. 262-263 a.s.).

W dniu 4 maja 2022r. ubezpieczona odbyła wizytę ginekologiczną. Podczas tej wizyty lekarz odnotował, że ostatnia miesiączka wystąpiła u A. S. (1) w dniu 19 marca 2022r. oraz że w badaniu USG stwierdzono pojedynczy pęcherzyk z żywym zarodkiem o wielkości odpowiadającej 6,1 tygodnia ciąży. Ojcem dziecka ubezpieczonej jest G. D. (1). Bliska relacja między ubezpieczoną a prezesem zarządu (...) sp. z o.o. została nawiązana po tym, gdy ubezpieczona wzięła udział w rekrutacji ( dokumentacja medyczna, k. 170-177 i k. 188-202 a.s.; zeznania A. S. (1), k. 261 verte a.s., zeznania G. D. (1), k. 262 verte a.s.)

W dniu 9 maja 2022r. A. S. (1) została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych (okoliczność bezsporna). Od 30 czerwca 2022r. stała się niezdolna do pracy z uwagi na złe samopoczucie, bóle w podbrzuszu i mdłości (dokumentacja medyczna, k. 170-177 i k. 188-202 a.s.; zeznania A. S. (1), 261 verte a.s.). W okresie jej nieobecności w pracy obowiązki, które wykonywała, przejęli A. D. oraz G. D. (1). Ponadto spółka zamieszczała ogłoszenia o poszukiwaniu pracowników na różne stanowiska, w tym do prac biurowych ze znajomością języka francuskiego (ogłoszenia wystawione przez spółkę w związku z poszukiwaniem pracownika, k. 146-147 a.s.; zeznania A. S. (1), k. 261v a.s., zeznania G. D. (1), k. 262v a.s.).

W dniu 24 grudnia 2022r. ubezpieczona urodziła syna - N. D. (odpis skrócony aktu urodzenia, k. 184 a.s.).

Podczas nieobecności ubezpieczonej w pracy doszło do zmian w spółce (...). Spółka zrezygnowała z biura w K. i przeniosła się do Ż.. Modyfikacji uległ też zakres prowadzonych usług. Doszło do rezygnacji ze współpracy z firmą leasingową, prowadzoną m.in. przez D. W.. (...) sp. z o.o. sama oferuje klientom usługi finansowe dla leasingów i usługi pożyczek finansowych i tym po powrocie z urlopu macierzyńskiego zajmie się A. S. (1). Ponadto współpracę ze spółką zakończyli D. T., D. D. i K. K. (2). Aktualnie spółka zatrudnia G. C., który jest kierowcą i odciążył prezesa zarządu od zadań związanych z zagranicznymi wyjazdami i sprowadzaniem pojazdów. Dzięki temu prezes zarządu w większym wymiarze czasowym przejął zadania, które wcześniej realizowała A. S. (1). Dodatkowo od maja 2023r. dla spółki pracuje osoba pochodząca z Kamerunu, która z uwagi na znajomość języka francuskiego zajmuje się sprawami biurowymi, głównie tłumaczeniami dokumentów. W realizację niektórych zdań (np. przygotowywanie umów wynajmu) nadal zaangażowana jest A. D. (zeznania G. D. (1), k. 262 verte – 263 a.s.).

Pismem z dnia 11 sierpnia 2022r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. zawiadomił ubezpieczoną i płatnika składek o wszczęciu z urzędu postępowania wyjaśniającego odnośnie zasadności zgłoszenia A. S. (1) do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i wysokości podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę zawartej z (...) sp. z o.o. (zawiadomienia o wszczęciu postępowania z dnia 11 sierpnia 2022r. - akta organu rentowego).

Po zakończeniu postępowania Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wydał w dniu 6 października 2022r. decyzję nr (...) (...), w której stwierdził, że A. S. (1), jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o., nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 15 kwietnia 2022r. W ocenie organu rentowego ustalenia dokonane w toku postępowania wyjaśniającego, a przede wszystkim krótki okres od zgłoszenia do ubezpieczeń do powstania niezdolności do pracy, zawarcie pierwszej umowy od razu na czas nieokreślony, utworzenie nowego stanowiska dla zgłoszonej do ubezpieczeń, brak zatrudnienia pracownika na zastępstwo, jak również brak wiarygodnych dowodów świadczenia pracy, wskazują, że zatrudnienie ubezpieczonej w istocie nie miało na celu realizacji interesów płatnika i świadczenia pracy za wynagrodzeniem, a tylko uzyskanie dodatkowych korzyści finansowanych z FUS (decyzja ZUS z dnia 6 października 2022r. - akta organu rentowego).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił, uwzględniając wymienione dowody z dokumentów, których wiarygodność nie budzi wątpliwości. Dokumenty te, tak w zakresie ich autentyczności, jak i treści, nie zostały zakwestionowane przez strony, Sąd zatem na ich podstawie dokonał części ustaleń faktycznych. Ich podstawę stanowiły również zeznania świadków oraz stron, które są spójne i potwierdzają okoliczność, że A. S. (1) od 15 kwietnia 2022r. wykonywała na rzecz (...) spółki z o.o. pracę na stanowisku asystentki zarządu. Na taki charakter pracy ubezpieczonej oraz okres jej świadczenia wskazali A. D., D. T. oraz D. W.. A. D. i D. T. realizowali czynności na rzecz spółki w tym samym okresie co ubezpieczona, kontaktowali się z nią osobiście bądź telefonicznie i mieli wiedzę o zadaniach realizowanych przez A. S. (1). Co prawda wiedza D. T. nie była szczegółowa, niemniej jednak wskazany świadek potwierdził, że ubezpieczona została mu przedstawiona przez G. D. (1) jako pracownica spółki. Wskazał również, że czasem miał kontakt telefoniczny z A. S. (1) oraz kiedy popołudniami przyjeżdżał do biura przy ul. (...), to widywał ją podczas wykonywania pracy biurowej (świadek określił tę pracę jako „papierową”). Również A. D. nie znała wszystkich szczegółów pracy A. S. (1), lecz kiedy bywała w spółce, to ubezpieczona świadczyła pracę. Poza tym kontaktowała się czasem z ubezpieczoną telefonicznie w sprawach służbowych oraz wprowadzała ją w niektóre zadania. Jeśli chodzi zaś o świadka D. W., to z jej zeznań wynika, że A. S. (1) realizowała niektóre zadania związane z leasingiem pojazdów i współpracą z firmą leasingową. Panie kontaktowały się w tych sprawach telefonicznie, a poza tym ubezpieczona – po uzgodnieniach z D. W. – przesyłała jej dokumenty. Co prawda w korespondencji e-mail, jaką świadek przedstawiła, nie ma podpisów ubezpieczonej, niemniej jednak z zeznań, jakie złożyła D. W. – osoba obca dla stron, niemająca interesu w korzystnym rozstrzygnięciu sporu dla którejś z nich – wynika, że przesłanie takiej korespondencji poprzedzały rozmowy telefoniczne z ubezpieczoną i uzgodnienia co do dokumentów, jakie powinny być przekazane do firmy leasingowej. Zatem nawet, gdyby taką korespondencję wysyłała nie ubezpieczona, tylko G. D. (1), to z zeznań D. W. wynika, że A. S. (1) pracowała dla spółki. Jej wielokrotne kontakty telefoniczne ze świadkiem dotyczyły spraw spółki, nie miały charakteru prywatnego, dlatego potwierdzają fakt świadczenia pracy dla (...) sp. z o.o.

Zeznania wskazanych osób są zgodne z tym, co wynika z dokumentów zgromadzonych w sprawie. Ponadto zostały potwierdzone przez prezesa zarządu spółki i ubezpieczoną. Co prawda prezes zarządu G. D. (1), jego siostra A. D. oraz ubezpieczona są ze sobą powiązani, co zasygnalizował organ rentowy, ale świadkowie D. T. oraz D. W. to osoby obce. Poza tym zwraca uwagę, że D. T. od września 2022r. nie współpracuje z (...) sp. z o.o., tym bardziej więc nie było po jego stronie interesu, by zeznania, jakie złożył, okazały się korzystane dla ubezpieczonej oraz dla spółki. Zdaniem Sądu, wskazany świadek, tak jak i D. W., zeznał to, co pamiętał, potwierdzając zatrudnienie A. S. (1) u płatnika składek. Strony tę okoliczność potwierdziły i rozwinęły, i dlatego nie było podstaw, by ich zeznania ocenić jako niewiarygodne, co w dalszej części będzie jeszcze przedmiotem pogłębionej analizy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie A. S. (1) podlegało uwzględnieniu.

Przed przystąpieniem do analizy okoliczności, jakie zaistniały w rozpatrywanej sprawie, tytułem wstępu wskazać należy, że zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym reguluje ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2023r., poz. 1230 – dalej u.s.u.s. lub ustawa systemowa). Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Na podstawie ww. ustawy, tj. w myśl art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1, pracownicy podlegają również ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu. Objęcie ubezpieczeniem z tytułu zatrudnienia, zgodnie z art. 13 pkt 1 u.s.u.s., następuje od dnia nawiązania stosunku pracy do jego ustania. Sam stosunek pracy i definicję pracownika określa ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2023r., poz. 1465 – dalej k.p.). Zgodnie z art. 2 k.p. pracownikiem jest osoba zatrudniona między innymi na podstawie umowy o pracę. Użyty w powyższym przepisie zwrot „zatrudniona” oznacza istnienie między pracownikiem a pracodawcą szczególnej więzi prawnej o charakterze zobowiązaniowym, tj. stosunku pracy. Istotą tego stosunku jest – w świetle art. 22 § 1 k.p. – uzewnętrznienie woli umawiających się stron, z których jedna deklaruje chęć wykonywania pracy określonego rodzaju w warunkach podporządkowania pracodawcy, natomiast druga – stworzenia stanowiska pracy i zapewnienia świadczenia pracy za wynagrodzeniem. Celem i zamiarem stron umowy o pracę winna być każdorazowo faktyczna realizacja treści stosunku pracy, przy czym oba te elementy wyznaczają: ze strony pracodawcy – realna potrzeba ekonomiczna i umiejętności pracownika, zaś ze strony pracownika – ekwiwalentność wynagrodzenia uzyskanego za pracę.

W przedmiotowej sprawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych ocenił, że zawarcie przez A. S. (1) umowy o pracę z płatnikiem składek było pozorną czynnością prawną, o jakie mowa w art. 83 § 1 Kodeksu cywilnego, mającą umożliwić A. S. (1) uzyskanie dodatkowych korzyści materialnych w postaci świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Wedle przepisów Kodeksu cywilnego o nieważności oświadczeń woli można mówić w trzech przypadkach. Z art. 83 § 1 k.c. wynika, że nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Pozorność umowy wyraża się w braku zamiaru wywołania skutków prawnych przy jednoczesnym zamiarze stworzenia okoliczności mających na celu zmylenie osób trzecich. Przy czym należy odróżnić nieważność spowodowaną pozornością czynności prawnej od nieważności czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy (art. 58 § 1 k.c.). Czynność prawna mająca na celu obejście ustawy polega na takim ukształtowaniu jej treści, które z formalnego punktu widzenia nie sprzeciwia się ustawie, ale w rzeczywistości zmierza do zrealizowania celu, którego osiągnięcie jest przez ustawę zakazane. Pojęcia obejścia prawa i pozorności są sobie znaczeniowo bliskie i niejednokrotnie pokrywają się. Ustalenie, czy umowa zmierza do obejścia prawa, czy jest pozorna wymaga poczynienia konkretnych ustaleń faktycznych dotyczących okoliczności jej zawarcia, celu jaki strony zamierzały osiągnąć, charakteru wykonywanej pracy i zachowania koniecznego elementu stosunku pracy, jakim jest wykonywanie pracy podporządkowanej (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 1995r., I PZP 7/95, OSNAPiUS 18/95, poz. 227, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1997r., I PKN 276/97, OSNAPiUS13/98, poz. 397). Czynność prawna może być również sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, przez które rozumie się na ogół obowiązujące w stosunkach między ludźmi reguły postępowania, które za podstawę mają uzasadnienie ocenne, a nie prawne. Odwołują się one do powszechnie uznawanych w całym społeczeństwie lub w danej grupie społecznej wartości i ocen właściwego, przyzwoitego, rzetelnego, lojalnego czy uczciwego zachowania. Zasady te obejmują nie tylko reguły moralne, lecz także obyczajowe (por. np. Z. Radwański (w:) System prawa prywatnego, t. 2, 2002, s. 240 i n.; M. Safjan (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2008, s. 327).

W analizowanej sprawie, uwzględniając poczynione ustalenia faktyczne, Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska organu rentowego. W oparciu o cytowane na wstępie przepisy, dla objęcia ubezpieczeniem społecznym z tytułu wykonywania pracy zasadnicze znaczenie ma nie to, czy umowa o pracę została zawarta i czy jest ważna, ani również faktyczny cel zgłoszenia danej osoby do ubezpieczeń społecznych (jako nienaruszające art. 58 § 1 lub 2 k.c. albo 83 § 1 k.c.), lecz tylko to, czy strony umowy pozostawały w stosunku pracy (art. 8 ust. 1 u.s.u.s.). O tym zaś, czy strony istotnie w takim stosunku pozostawały i stosunek ten stanowi tytuł ubezpieczeń społecznych, nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy (essentialia negotii), a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Dla objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi wymagane jest zatem ustalenie, czy zatrudnienie miało charakter rzeczywisty i polegało na wykonywaniu odpłatnej pracy określonego rodzaju, na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem.

W przedmiotowej sprawie zgromadzony materiał dowodowy potwierdza, że strony kwestionowanej przez ZUS umowy faktycznie realizowały taki stosunek prawny, który posiada cechy typowe dla stosunku pracy. Potwierdzili to zeznający w sprawie świadkowie A. D. i D. T., którzy w spornym okresie również wykonywali pracę w spółce (...), a także D. W., która współpracowała ze spółką i kontaktowała się z ubezpieczoną w sprawie dokumentów dotyczących pojazdów, które spółka sprzedawała. Fakt wykonywania pracy przez ubezpieczoną na rzecz spółki potwierdził również G. D. (1), który pełni funkcję prezesa zarządu i był bezpośrednim przełożonym ubezpieczonej. Z zeznań wymienionych świadków oraz dołączonych do odwołania dokumentów w postaci faktur sprzedaży wystawionych przez ubezpieczoną wynika, że A. S. (1) świadczyła pracę na rzecz spółki. Ponadto ubezpieczona przygotowywała umowy najmu oraz sprzedaży samochodów osobowych i autobusów. Wykonywała fotografie samochodów, a następnie przygotowywała oferty ich sprzedaży lub najmu i umieszczała je na stronach internetowych. Wystawiała faktury sprzedaży, sprawdzała stan samochodów przy ich wydaniu i odbieraniu od najemców, koordynowała sprawy związane z mandatami, nadzorowała współpracę z firmami leasingowymi, wypełniała dokumenty dotyczące specyfikacji pojazdów, przygotowywała dokumenty na potrzeby zarejestrowania pojazdów, przygotowywała dokumenty do tłumaczeń oraz kontaktowała się z brokerem leasingowym. Ubezpieczona zajmowała się także wyszukiwaniem i analizą ofert sprzedaży gruntów na potrzeby planowanych przez spółkę inwestycji. Co prawda słusznie zauważył organ rentowy, że w toczącym się postępowaniu strony, nie przedstawiły dokumentów - poza fakturami - na których znajdowałby się podpis ubezpieczonej, a te, które zostały przedstawione jak korespondencja e-mail oraz umowy, choć są to dokumenty, nad którymi miała pracować ubezpieczona, nie są opatrzone jej podpisem. Niemniej jednak, w ocenie Sądu, wskazana okoliczność nie może rzutować na rozstrzygnięcie ze względu na fakt, że inne dowody, zwłaszcza osobowe, potwierdzają, że A. S. (1) realizowała obowiązki wynikające z zawartej umowy o pracę. Ponadto zeznania D. W., o czym była już mowa w części obejmującej ocenę dowodów, pośrednio potwierdzają, że ubezpieczona realizowała pewne czynności na rzecz spółki – w kontaktach z ww. świadkiem przysyłała potrzebne dokumenty do firmy leasingowej – ale e-maile nie zawierały jej podpisów. Niemniej jednak to z ubezpieczoną D. W. dokonywała koniecznych uzgodnień i na podstawie jej zeznań należy wnioskować, że wiarygodne są tłumaczenia stron stosunku pracy, że A. S. (1) wykonywała wiele różnych prac biurowych, ale dokumenty, które przygotowywała i wysyłała nie były opatrywane jej podpisem czy to z uwagi na brak upoważnienia do reprezentacji spółki (takie dokumenty, np. umowy oraz informacje w postępowaniu mandatowym, podpisywał prezes zarządu), czy to ze względu na brak imiennego adresu e-mail, pozwalającego na identyfikację osoby wysyłającej korespondencję.

Wobec powyższego, zdaniem Sądu, nie było podstaw, aby kwestionować, że praca powierzona A. S. (1), jako asystentce zarządu, była przez nią wykonywana. Tym samym nie było też przesłanek, by przyjąć pozorność poddanej analizie umowy o pracę. Zgodnie z tym, co zostało wskazane, o pozorności danej umowy decydują okoliczności określone w art. 83 § 1 k.c., które występować muszą w czasie składania przez strony oświadczeń woli. Umowa o pracę jest zawarta dla pozoru i nie może w związku z tym stanowić tytułu do objęcia pracowniczym ubezpieczeniem społecznym, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli gdy strony z góry zakładają, że nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Jeżeli jednak pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca tę pracę przyjmował, to w takim przypadku nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę (tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z 5 października 2005r., I UK 32/05, OSNP 2006/15-16/249 oraz w wyroku z 12 lipca 2012r., II UK 14/12, Lex nr 1216864).

Brak pozorności umowy o pracę nie wyklucza jednak stwierdzenia jej nieważności w oparciu o art. 58 § 1 k.c. Powołany przepis stanowi, że czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Jak jednak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 lutego 2012r. „sama chęć uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego jako motywacja do podjęcia zatrudnienia nie świadczy o zamiarze obejścia prawa, podobnie jak inne cele stawiane sobie przez osoby zawierające umowy o pracę, takie jak na przykład chęć uzyskania środków utrzymania.” (I UK 265/11, Lex nr 1169836).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy – choć nie powołał się na art. 58 k.c. – to akcentował takie okoliczności, które muszą być rozważone nie tylko w odniesieniu do wskazanego w decyzji art. 83 k.c., ale także wspomnianego art. 58 k.c. Po pierwsze, wedle Zakładu, istotna była okoliczność, że ubezpieczona w krótkim czasie od nawiązania stosunku pracy stała się niezdolna do pracy, a poza tym w czasie ciąży wykazywała wzmożoną aktywność zawodową z uwagi na pracę u dwóch pracodawców. Zdaniem Sądu, o ile wskazane okoliczności mogą spowodować powstanie wątpliwości i stać się podstawą do wszczęcia postępowania wyjaśniającego w sprawie podlegania ubezpieczeniom społecznym, o tyle z okoliczności tych nie można wywodzić ani pozorności oświadczeń stron stosunku pracy, ani ich nieważności z innych przyczyn, o których była mowa. Na taką nieważność z całą pewnością nie wskazuje niezdolność do pracy zaistniała w okresie kilku miesięcy od zawarcia umowy o pracę, gdyż żaden z obowiązujących przepisów nie określa minimalnego okresu, po którym taka sytuacja mogłaby mieć miejsce. Przepisy nie wprowadzają również zakazu pracy u więcej niż jednego pracodawcy, nawet jeśli chodzi o kobietę w ciąży. Oczywiście elementem, który trzeba mieć na względzie jest realna w danym przypadku możliwość podołania obowiązkom realizowanym w ramach dwóch stosunków pracy oraz aspekt zdrowotny, który w niektórych sytuacjach może nie pozwolić np. kobiecie w ciąży, na pracę w zwiększonym wymiarze godzin. Jednak w przedmiotowej sprawie zestawienie godzin pracy, którą ubezpieczona realizowała w godzinach 8.00 – 16.00 i miejsca jej świadczenia (W., ul. (...)) z pracą w (...) sp. z o.o. (przeważnie od 16.30, w W. przy ul. (...) bądź w K. przy ul. (...)) prowadzi do wniosku, że możliwe było łączenie zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) sp. z o.o. z niepełnowymiarowym zatrudnieniem u płatnika składek. Nie ma przy tym podstaw do postawienia tezy, by takie obciążenie pracą – łącznie w wymiarze 1 i ½ etatu – nie było możliwe z powodów zdrowotnych. Organ rentowy w tym zakresie takiej tezy nie sformułował ani nie przedstawił odpowiednich dowodów, zaś ubezpieczona przedstawiła orzeczenie lekarskie o zdolności do pracy w (...) sp. z o.o. Dodatkowo w przedmiotowej sprawie nie może umknąć także i to, że jeśli uwzględni się datę zawarcia umowy o pracę – 15 kwietnia 2022r., która nie została w toczącym się postępowaniu zakwestionowana oraz datę, w której odbyła się wizyta ginekologiczna potwierdzająca ciążę, to zasadny jest wniosek, że A. S. (1), podejmując zatrudnienie u płatnika składek nie widziała o swoim stanie. O słuszności takiej tezy może świadczyć także i to, że A. S. (1) i G. D. (2) przed przystąpieniem ubezpieczonej do procesu rekrutacji w (...) sp. z o.o. nie łączyła żadna relacja, a nawet osoby te nie znały się. Bliższa zażyłość, skutkiem której stała się ciąża, została nawiązana później - w marcu 2022r. W tej sytuacji stawianie zarzutu ubezpieczonej, że dopiero w czasie ciąży i pod jej wpływem wykazała wzmożoną aktywność zawodową, jest niesłuszne.

Odnosząc się jeszcze do kwestii zażyłości łączącej A. S. (1) i G. D. (1) oraz ojcostwa G. D. (1) w odniesieniu do dziecka ubezpieczonej – co organ rentowy akcentował, wskazując na zatajenie przez strony tej okoliczności – podkreślić należy, że jakkolwiek tak szybko rozwijająca się bliska zażyłość jak w przedmiotowej sprawie, której skutkiem jest ciąża, nie jest być może standardem, to nie można jej wykluczyć, jeśli uwzględni się treść zeznań A. S. (1), G. D. (1) i A. D. oraz dokumentację medyczną. Z zeznań wskazanych osób wynika, że prezes zarządu (...) sp. z o.o. i ubezpieczona przed procesem rekrutacji nie znali się. Z kolei dokumentacja medyczna potwierdza, że do zajścia A. S. (1) w ciążę doszło po 15 marca 2022r. Jeśli więc zestawi się ww. dowody i wskazane informacje z nich wynikające, to należy przyjąć, że wersja stron o tym, kiedy się poznały i od kiedy nawiązała się między nimi intymna relacja zakończona ciążą, jest możliwa i wiarygodna. Zarazem brak jest w sprawie dowodów, które pozwoliłyby na jej podważenie. Z tego względu Sąd, czyniąc ustalenia faktyczne, oparł się na ww. dowodach, ustalając taką wersję zdarzeń, na jaką te dowody wskazują. To z kolei oznacza, że ciąża ubezpieczonej i ojcostwo G. D. (1) nie są okolicznościami, na których można byłoby w rozważanym przypadku budować twierdzenie o zmowie stron i ich zamiarze instrumentalnego, nakierowanego na określony cel, wykorzystania możliwości zawarcia umowy o pracę i zgłoszenia do ZUS. Oczywiście takie zgłoszenie zostało dokonane dopiero 9 maja 2022r., już po uzyskaniu przez A. S. (2) wiedzy o ciąży, z tej jednak informacji nie płynie wniosek o nieważności oświadczeń stron stosunku pracy. Jest tak dlatego, że dowody, które zostały omówione wskazują, że praca była wykonywana zanim ubezpieczona dowiedziała się o swoim stanie. Ponadto w dokumentach, które strony stosunku pracy przedstawiły, znajduje się orzeczenie lekarskie wydane A. S. (1) w dniu 31 marca 2022r., na podstawie skierowania z dnia 25 marca 2022r. Z tego wynika więc, że (...) sp. z o.o. i ubezpieczona już co najmniej w dacie wystawienia skierowania, czyli 25 marca 2022r., mieli zamiar nawiązać stosunek pracy, a było to zanim ubezpieczona realnie mogła wiedzieć, że jest w ciąży. Gdyby było inaczej, gdyby zgłoszenie do ZUS dokonane w dniu 9 maja 2022r. nastąpiło pod wpływem informacji o ciąży A. S. (1) i powodowało zgłoszenie do ubezpieczeń w związku ze stosunkiem pracy, który nie był realizowany, a strony działały w zmowie, to nasuwa się kluczowe pytanie – w jakim celu w dacie 25 marca 2022r. pracodawca wystawiłby skierowanie na badania wstępne oraz w jakim celu ubezpieczona badania te wykonała w dacie 31 marca 2022r. Zdaniem Sądu odpowiedź na tak postawione pytania może być tylko jedna – strony, tak jak wynika z ich zeznań, w marcu 2022r. uzgodniły nawiązanie stosunku pracy, dlatego ubezpieczona wykonała badania, a w międzyczasie doszło do nawiązania intymnej relacji, skutkiem której była ciąża, w którą ubezpieczona zaszła po 15 kwietnia 2022r. i o której dowiedziała się 4 maja 2022r. W tej sytuacji mimo, że zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych zostało dokonane niewątpliwe po terminie, to z okoliczności tej nie można wywodzić takiego skutku, jak wynika z zaskarżonej decyzji, tym bardziej, że termin na dokonanie takiego zgłoszenia ma charakter instrukcyjny i z jego przekroczeniem nie wiążą się żadne skutki.

Na akceptację nie zasługuje również zarzut organu rentowego, że płatnik składek nie miał realnej potrzeby zatrudnienia pracownika, co według Zakładu potwierdza okoliczność, że na miejsce ubezpieczonej nie została zatrudniona inna osoba oraz że stanowisko, które ubezpieczona zajmowała, wcześniej nie istniało. Odnosząc się najpierw do nieistnienia stanowiska asystentki zarządu w okresie przed 15 kwietnia 2022r., wskazać należy na dwie okoliczności. Po pierwsze, spółka powstała na początku 2020r., a w niedługim czasie po tym wybuchła pandemia (...)19, której skutki dla możliwości prowadzenia działalności i zatrudniania pracowników, są powszechnie znane. (...) sp. z o.o. w tym czasie również nie prowadziła działalności na szeroką skalę, o czym świadczą przychody spółki za 2020r. Dopiero w roku 2021 sytuacja uległa poprawie. Po drugie, w spółce, kiedy sytuacja zaczęła się poprawiać, pracowała przez kilka miesięcy J. W. i płatnik składek nie miał potrzeby zatrudnienia asystentki zarządu. Można obawiać się, że gdyby taką asystentkę zatrudnił, to naraziłby się na zarzut, że takiej potrzeby w spółce nie było z uwagi na to, że spółka dopiero rozpoczęła działalność, pojawiła się pandemia i zakres zadań w spółce nie był duży. Trzeba jednak pamiętać, że z biegiem czasu, szczególnie w 2021r. i potem w większym jeszcze stopniu, doszło do zwiększenia przychodów spółki. W roku 2022 były one na tyle duże, że w porównaniu z rokiem poprzednim wzrost był kilkukrotny. Z tym z kolei wiąże się zwiększona praca, m.in. prezesa zarządu, który po zakończeniu współpracy z J. W. z końcem stycznia 2022r., zaczął poszukiwać pracownika na stanowisko asystentki zarządu. Te poszukiwania, zdaniem Sądu, wiązały się z realną potrzebą. Jeśli chodzi natomiast o brak zatrudnienia pracownika podczas nieobecności A. S. (1), to trzeba wskazać, że spółka poszukiwała różnych pracowników w okresie, gdy ubezpieczona była niezdolna do pracy. Wprawdzie nie poszukiwano osoby na stanowisko asystentki zarządu, ale poszukiwano pracownika biurowego ze znajomością języka francuskiego i taka osoba ostatecznie została zatrudniona. Poza tym nieco zmienił się przedmiot funkcjonowania spółki. Odeszły przewozy osób, zaprzestali pracy w spółce (...), K. K. (2) i D. D., ale przyjęto do pracy G. C., który przejął od prezesa zarządu część zadań realizowanych podczas zagranicznych wyjazdów. Skutkiem tego G. D. (1) mógł więcej czasu poświęcić pracy, którą wcześniej cedował na A. S. (1).

Odnosząc się zaś do zarzutu organu rentowego dotyczącego wygórowanej wysokości wynagrodzenia ubezpieczonej, wskazać należy, że zdaniem Sądu tego rodzaju okoliczność, jakie wynagrodzenie strony ustaliły, nie przesądza o ważności lub nieważności umowy o pracę, a jedynie może stanowić podstawę do zbadania przez organ rentowy prawidłowości ustalenia podstawy wymiaru składek. Zaskarżona decyzja wysokości podstawy wymiaru składek jednak nie dotyczy, bo przesądza o samym tylko niepodleganiu ubezpieczeniom przez A. S. (1), Sąd nie zajmował się zatem tym zagadnieniem.

Przedmiotem rozważań była natomiast kwestia realizacji przez strony stosunku prawnego w reżimie wynikającym z art. 22 k.p. Z ustaleń faktycznych tego dotyczących wynika, że pracodawca wypłacał ubezpieczonej wynagrodzenie, na co wskazują potwierdzenia przelewów, a ubezpieczona wykonywała pracę osobiście i była podporządkowana w sposób, na jaki wskazuje ww. przepis. Podporządkowanie przejawiało się wykonywaniem poleceń bezpośredniego przełożonego G. D. (1), a także świadczeniem pracy ściśle w miejscu wskazanym przez pracodawcę - w siedzibie spółki oraz niekiedy poza siedzibą, w ustalonych godzinach w przedziale między 16.00-17.00 a 20.00 – 21.00 (najczęściej od 16.30 do 20:30).

Mając powyższe na uwadze Sąd nie znalazł podstaw, by postępowanie stron, w związku z zawarciem umowy o pracę, określić jako niezgodne z prawem, niezgodne z zasadami współżycia społecznego czy też zmierzające do obejścia prawa (art. 58 § 1 i 2 k.c.). Ponadto, nie udało się ustalić także i tego, by strony złożyły oświadczenia, które tylko z pozoru miały wykreować stosunek pracy. Z tych też względów, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdził, że A. S. (1) jako pracownik u płatnika składek (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 15 kwietnia 2022 roku.

Sąd na podstawie art. 98 k.p.c. zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz A. S. (1), reprezentowanej przez pełnomocnika, który złożył stosowny wniosek, kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za czas od daty uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. Wskazana kwota, stanowiąca stawkę minimalną, została ustalona na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015r., poz. 1804 ze zm).




















Dodano:  ,  Opublikował(a):  Rafał Kwaśniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Agnieszka Stachurska
Data wytworzenia informacji: