VI Ka 400/22 - uzasadnienie Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2023-12-21
Warszawa, dnia 8 grudnia 2023 r.
Sygn. akt VI Ka 400/22
1
2WYROK
2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
3Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący:SSO Tomasz Morycz
protokolant:protokolant sądowy – stażysta Justyna Kutnikowska
4przy udziale prokuratora Jerzego Kopcia
po rozpoznaniu dnia 8 grudnia 2023 r.
5sprawy P. K. syna J. i E., ur. (...) w C.
6oskarżonego o przestępstwo z art. 190a § 1 kk
7na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
8od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie
9z dnia 14 grudnia 2021 r. sygn. akt VIII K 914/19
I. uchyla zaskarżony wyrok i przyjmując, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu w warunkach art. 31 § 1 kk prowadzone przeciwko niemu postępowanie umarza;
II. kosztami procesu w sprawie obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE |
||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 400/22 |
||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
|||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||
1.1 Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie z dnia 14 grudnia 2021 r. w sprawie o sygn. akt VIII K 914/19. |
||||||||||||
1.2 Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||
☒ obrońca |
||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||
0.11.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||
☐ |
co do kary |
|||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji. |
||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||
☐ |
||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||
0.11.4. Wnioski |
||||||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
||||||||||||
0.12.1. Ustalenie faktów |
||||||||||||
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||
Lp. |
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać fakt. |
Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód. |
|||||||||
P. K. |
Dotychczasowe leczenie oskarżonego Zachowanie oskarżonego w okresie poprzedzającym czyn Popełnienie czynu w warunkach zniesionej poczytalności Dotychczasowa karalność oskarżonego |
Dokumentacja medyczna - k.336, 442-446 Dokumentacja dozoru - k.352-368v, 432-438 Dokumentacja wychowanka - k.392-408v Opinia sądowo - psychologiczna - k.451 Opinia sądowo - psychiatryczna - k.491 Karta karna - k.509-510v |
||||||||||
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||
Lp. |
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać fakt. |
Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód. |
|||||||||
0.12.2. Ocena dowodów |
|||||||||||||
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||||||
Wskazać fakt |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu. |
|||||||||||
Dotychczasowe leczenie oskarżonego Zachowanie oskarżonego w okresie poprzedzającym czyn Popełnienie czynu w warunkach zniesionej poczytalności Dotychczasowa karalność oskarżonego |
Dokumentacja medyczna Dokumentacja dozoru Dokumentacja wychowanka Opinia sądowo - psychologiczna Opinia sądowo - psychiatryczna Karta karna |
Dokumenty zostały sporządzone przez uprawnione osoby i podmioty. Nie były kwestionowane i nie budziły żadnych wątpliwości. |
|||||||||||
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
|||||||||||||
Wskazać fakt |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu. |
|||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
||||||||||||
Obrońca oskarżonego zaskarżonemu wyrokowi zarzucił: 1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, polegający na bezzasadnym przyjęciu, że: kilkukrotne przychodzenie przez oskarżonego do miejsca zamieszkania i pracy M. S. oraz listy przesyłane przez oskarżonego stanowiły przejawy jej nękania i wzbudziły u pokrzywdzonej poczucie jakiegokolwiek zagrożenia, podczas gdy listy pisane przez oskarżonego oraz kontakt telefoniczny z jego strony nie miały na celu nękania, ani niepokojenia pokrzywdzonej, lecz dokonanie kompleksowego rozliczenia po zakończeniu związku partnerskiego (konkubinatu), co w ocenie oskarżonego, obejmować miało: przeproszenie pokrzywdzonej i jej rodziców za zachowanie oskarżonego w czasie trwania związku; jak również obustronny zwrot odzieży oraz innych rzeczy pozostawionych przez pokrzywdzoną u oskarżonego (i odwrotnie), a także zwrot oskarżonemu kwoty pieniężnej z tytułu zwrotu przypadającej na pokrzywdzoną części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie za okres, w którym strony zamieszkiwały wspólnie; 2. naruszenie prawa procesowego, art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k., mające wpływ na wynik sprawy, polegające na dokonaniu nieprawidłowej oceny dowodów i w konsekwencji przyjęcie, że korespondencja przedłożona do akt przez M. S., a przesyłana przez oskarżonego, jak również chęć spotkania się P. K. stanowiły dowód jej „nękania”, podczas gdy: z treści korespondencji znajdującej się w aktach sprawy wynika, że P. K. nakłaniał pokrzywdzoną do spotkania i rozmowy celem obustronnego zwrotu przedmiotów pozostawionych przez strony po zakończeniu wspólnego zamieszkiwania; dokonania rozliczenia związanego z kosztami wspólnego zamieszkiwania; jak również przeproszenia pokrzywdzonej za jego zachowanie z okresu trwania nieformalnego związku, przy czym jest oczywiste, że przeprosiny, a zatem zachowanie zgodne z zasadami współżycia społecznego i dobrymi manierami - nie mogą stanowić podstawy do przyjęcia, że zachowaniu oskarżonego można przypisać wypełnienie znamion czynu zabronionego z art. 190 a § 1 k.k.; 3. naruszenie prawa procesowego, art. 7 k.p.k., mające wpływ na wynik sprawy, polegające na dokonanie nieprawidłowej oceny dowodów i w konsekwencji przyjęcie, że: - materiał dowodowy zgromadzony w sprawie daje podstawy do przypisania oskarżonemu zamiaru „nękania ” pokrzywdzonej, podczas gdy kilka z listów przedstawionych przez pokrzywdzoną jako przejawy jej rzekomego „nękania" było adresowanych również do rodziców M. S., a ich treścią były przeprosiny oskarżonego i wyjaśnienie jego zachowania, co jednoznacznie wskazuje na to, że nie mogą one być dowodem na złośliwe niepokojenie i nękanie pokrzywdzonej; ponadto z wyjaśnień oskarżonego wynika, że jego celem był obustronny zwrot przedmiotów pozostawionych w okresie wspólnego zamieszkiwania; rozliczenie koszów wspólnego zamieszkiwania przypadających na pokrzywdzoną oraz jej przeproszenie; - stan psychiczny P. K., w szczególności doznane przez niego załamanie psychiczne oraz cierpienia i trudności, których doznawał po zakończeniu związku uczuciowego pozostają beż wpływu dla oceny zachowania i nie mają znaczenia dla oceny, czy oskarżonemu można przypisać popełnienie czynu zabronionego z art. 190 a § 1 k.k.; 4. naruszenie prawa procesowego, art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k., poprzez bezzasadne oddalenie wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z umowy, na mocy której oskarżony korzystał z lokalu mieszkalnego K. K., mimo że warunki tej umowy, w szczególności kwot odpłatności za lokal miały znaczenie dla prawidłowego rozpoznania sprawy; jak również bezzasadne oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii psychologa na okoliczność stanu oskarżonego, mimo że miało to znaczenie dla rozpoznania sprawy. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny. |
|||||||||||||
Zarzuty obrońcy oskarżonego były bezprzedmiotowe. Jak bowiem wynikało z opinii sądowo - psychiatrycznej, która była pełna, rzetelna i jednoznacznie odpowiadała na pytania wymagające wiedzy specjalnej, jednocześnie posiłkując się opinią sądowo - psychologiczną, u oskarżonego rozpoznano ostre przemijające zaburzenia psychotyczne, najprawdopodobniej pochodzenia reaktywnego, pozostające w związku czasowo - przyczynowym z zakończeniem znajomości z pokrzywdzoną, jak również osobowość o cechach nieprawidłowych. W związku z rozpoznaniem u oskarżonego choroby psychicznej, której objawy występowały w okresie obejmującym zarzucany czyn uznano, że jego stan psychiczny znosił zdolność rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem w rozumieniu art. 31 § 1 kk. Jak natomiast stanowi w/w przepis, nie popełnia przestępstwa, kto, z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych, nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem. Tym samym nie można mu przypisać winy, która jest podstawowym warunkiem możliwości pociągnięcia do odpowiedzialności karnej. Jednocześnie w w/w opinii stwierdzono, że aktualny stan psychiczny oskarżonego nie wskazuje na wysokie prawdopodobieństwo popełnienia przez niego czynu o znacznej szkodliwości społecznej. Zarzucane mu przestępstwo miało bowiem związek z burzliwym przebiegiem i zakończeniem związku z pokrzywdzoną, z czym nie mógł się pogodzić. Od tamtej pory upłynęło jednak kilka lat, w czasie których oskarżony definitywnie zamknął ten rozdział swojego życia, nie kontaktując się z pokrzywdzoną i skupiając na przyszłości. Jednocześnie prowadzi spokojny i ustabilizowany tryb życia. Z tych względów tak biegli, jak i Sąd Okręgowy nie widzieli konieczności stosowania wobec oskarżonego jakichkolwiek środków zabezpieczających. Zwłaszcza, że jak wynika z w/w opinii, aktualnie nie stwierdzono u niego nie tylko upośledzenia umysłowego, ale też choroby psychicznej w rozumieniu psychozy i depresji. Należy mieć więc przekonanie, że oskarżony wyciągnie odpowiednie wnioski z zainicjowanego postępowania karnego i w przyszłości, w przypadku znalezienia się w podobnej sytuacji, zachowa się inaczej. |
|||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||
Pierwotnie skarżący wnosił o uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu. Ostatecznie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie prowadzonego przeciwko niemu postępowania. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny. |
|||||||||||||
Jak już wyżej wskazano, oskarżony działał w warunkach art. 31 § 1 kk, a co za tym idzie nie można mu przypisać winy. Jak z kolei wynika z art. 414 § 1 kpk, w razie stwierdzenia po rozpoczęciu przewodu sądowego okoliczności wyłączającej ściganie lub danych przemawiających za warunkowym umorzeniem postępowania, sąd wyrokiem umarza postępowanie albo umarza je warunkowo. Jednakże w razie stwierdzenia okoliczności wymienionych w art. 17 § 1 pkt 1 i 2 sąd wydaje wyrok uniewinniający, chyba że sprawca w chwili czynu był niepoczytalny. Tym samym Sąd Okręgowy musiał uchylić zaskarżony wyrok, który był oczywiście wadliwy i nie mógł się ostać, a następnie umorzyć postępowanie. |
|||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|||||||||||||
Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności. |
|||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|||||||||||||
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||
1.3 1 |
Przedmiot utrzymania w mocy |
||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy. |
|||||||||||||
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||
1.3.1 1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany. |
|||||||||||||
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia. |
|||||||||||||
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia. |
|||||||||||||
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia. |
|||||||||||||
Jak już wyżej wskazano, z uwagi na działanie w warunkach art. 31 § 1 kk, a co za tym idzie niemożność przypisania mu winy, oskarżony nie mógł być pociągnięty do odpowiedzialności karnej. Z tych względów zaskarżony wyrok musiał być uchylony, a prowadzone przeciwko niemu postępowanie umorzone. |
|||||||||||||
4. |
Konieczność warunkowego umorzenia postępowania |
||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania. |
|||||||||||||
5. |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia. |
|||||||||||||
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||||||||||||
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku |
|||||||||||||
Lp. |
Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku. |
Przytoczyć okoliczności. |
|||||||||||
6. Koszty Procesu |
|||||||||||||
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku. |
Przytoczyć okoliczności. |
|||||||||||
P. K. |
II |
Biorąc pod uwagę, że zaskarżony wyrok został uchylony, a prowadzone przeciwko oskarżonemu postępowanie umorzono kosztami procesu w sprawie obciążono Skarb Państwa. |
|||||||||||
7. PODPIS |
|||||||||||||
0.17.1.1. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonego |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie z dnia 14 grudnia 2021 r. w sprawie o sygn. akt VIII K 914/19. |
|||||
0.17.1.2. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
0.17.1.3. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
0.17.1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Data wytworzenia informacji: