I C 240/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2020-06-02

Sygn. akt I C 240/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 czerwca 2020 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Eliza Nowicka - Skowrońska

Protokolant: protokolant sądowy stażysta Aleksander Kondej

po rozpoznaniu na rozprawie

sprawy z powództwa (...) BANK (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko M. W. i W. W.

o zapłatę

I.  zasądza od M. W. i W. W. solidarnie na rzecz (...) BANK (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 86.160,62 zł (osiemdziesiąt sześć tysięcy sto sześćdziesiąt złotych i sześćdziesiąt dwa grosze) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od kwoty 81.498,30 zł (osiemdziesiąt jeden tysięcy czterysta dziewięćdziesiąt osiem złotych i trzydzieści groszy) od dnia 16 lutego 2018 roku do dnia zapłaty;

I.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

II.  zasądza od M. W. i W. W. solidarnie na rzecz (...) BANK (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 9.735 (dziewięć tysięcy siedemset trzydzieści pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 5.400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Eliza Nowicka - Skowrońska

Sygn. akt I C 240/19

UZASADNIENIE

W dniu 27 lutego 2018 roku (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. (dawniej: Bank (...) S.A. z siedzibą w W.) wniósł pozew przeciwko M. W. i W. W. o zapłatę kwoty 86.356,12 zł oraz wniósł o zasądzenie od pozwanych zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych (pozew – k. 4 – 8).

Uzasadniając powództwo powód wskazał, że przysługuje mu wobec pozwanych wymagalna wierzytelność pieniężna wynikająca z zawartej przez strony umowy nr (...) z dnia 4 marca 2015 roku z Bankiem (...) S.A. w W.. Powód wskazał, że na dochodzoną kwotę składa się:

1.  kwota 81.498,30 zł tytułem niespłaconego kapitału wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od kwoty 81.498,30 zł od dnia 16 lutego 2018 roku do dnia zapłaty,

2.  kwota 3.569,92 zł tytułem odsetek umownych liczonych od kwoty należności głównej według oprocentowania wynikającego z umowy, co do której dłużnik nie opóźnił się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego;

3.  kwota 1.092,4 zł tytułem odsetek ustawowych naliczana od części należności głównej, co do której dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego;

4.  kwota 195.50 zł z tytułu naliczonych kosztów.

Jednocześnie powód wskazał, że w dniu 30 kwietnia 2015 roku Bank (...) S.A. połączył się z (...) Bank (...) S.A., na skutek czego nastąpiło przeniesienie całego majątku (...) Bank (...) S.A. na rzecz Banku (...) S.A. jako banku przejmującego. Z dniem 30 kwietnia 2015 roku nastąpiła również zmiana nazwy Banku (...) S.A. na Bank (...) S.A. ( pozew, k. 4-8, odpis pełny z KRS, k. 123-135)

Nakazem zapłaty z dnia 4 października 2018 roku Sąd nakazał M. W. i W. W., aby zapłacili solidarnie Bankowi (...) Spółce Akcyjnej w W. kwotę 86.356,12 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 81.498,30 zł liczonymi od 16 lutego 2018 r. do dnia zapłaty, oraz kwotę 4.696,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600,00 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz 17,00 zł z tytułu zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wnieśli w tymże terminie sprzeciw. ( nakaz zapłaty, k. 44)

Pozwani M. W. i W. W. złożyli sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, w którym wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych ( sprzeciwy od nakazu zapłaty k. 90-92).

Uzasadniając swoje stanowisko pozwani wskazali, że nie zawarli z powodem umowy pożyczki. Jednocześnie wnieśli o zobowiązanie powoda do złożenia wyciągu, z którego wynikać będzie wysokość kwoty spłaconego kapitału za każdy miesiąc trwania kredytu, kwoty niespłaconego kapitału za miesiące zaprzestania spłaty rat z ich sumą na dzień postawienia pożyczki w stan wymagalności, odsetki od każdej niespłaconej raty, odsetki karne w wysokości złotowej i procentowej za każdy miesiąc niespłacenia rat. Pozwani wskazali przy tym, że złożony wyciąg z ksiąg rachunkowych banku jest niewiarygodny (sprzeciwy od nakazu zapłaty k. 90-92).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 marca 2015 roku M. W. oraz W. W. zawarli z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. umowę nr (...) o kredyt gotówkowy. Zgodnie z § 1 umowy bank udzielił pozwanym kredytu w kwocie 100.000,00 zł z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań kredytowych (umowa kredytu – k. 18 – 22).

W umowie określono, że roczna stopę oprocentowania kredytu będzie wynosiła 8% (§ 5.1. umowy). Rzeczywista roczna stopa oprocentowania została określona na 8,1% (§ 6 umowy). Całkowity koszt kredytu określono na kwotę 35.727,39 zł, a całkowitą kwotę do zapłaty na 135.727,39 zł (§ 10 i 11 umowy). Pozwani zobowiązali się do spłaty zobowiązania wraz z odsetkami do dnia 6 marca 2023 roku. Płatność miała następować w równych miesięcznych ratach, płatnych każdorazowo do 4 dnia miesiąca (§ 13 i 14 umowy). W § 20 ust. 1 pkt 1) lit. a) umowy strony ustaliły, że bank może wypowiedzieć umowę w sytuacji, gdy kredytobiorca nie zapłaci w terminie określonym w umowie rat, za co najmniej dwa okresy płatności po uprzednim wezwaniu do zapłaty zaległych rat lub ich części w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia Umowy. Natomiast w § 25 umowy wskazano, iż od niespłaconego w terminie kredytu, bank pobiera podwyższone odsetki w wysokości 1,5 - krotności rocznej stopy oprocentowania kredytu, określonej § 5 ust. 1 Umowy, nie wyższej niż czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. W umowie strony ustaliły również, że kredytobiorcy jest uprawniony do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny podjęcia takiej decyzji, w terminie 14 dni od jej zawarcia (§ 26 ust. 1 umowy). W § 26 ust 4 umowy ustalono, że wysokość dziennych odsetek naliczonych od kwoty udzielonego kredytu wynosi 22,22 zł. W § 27 ust.1 umowy pozwani zobowiązali się do informowania banku w okresie kredytowania m.in. o zmianie nazwiska, adresu zamieszkania i zameldowania oraz miejsca pobytu. ( umowa z dnia 4 marca 2015 roku, k. 18-22)

W dniu 30 kwietnia 2015 roku Bank (...) S.A. połączył się z (...) Bank (...) S.A., na skutek czego nastąpiło przeniesienie całego majątku (...) Bank (...) S.A. na rzecz Banku (...) S.A. jako banku przejmującego. Z dniem 30 kwietnia 2015 roku nastąpiła również zmiana nazwy Banku (...) S.A. na Bank (...) S.A. ( odpis pełny z rejestru przedsiębiorców KRS, k. 26-38)

Pozwani od kwietnia 2017 roku przestali systematycznie regulować należności z tytułu zawartej umowy kredytu. ( historia rachunku, k. 121-122)

W związku z niespłacaniem przez pozwanych należności wynikających z zawartej umowy kredytu powód w pierwszej kolejności skierował do pozwanych wezwania do zapłaty. W dniu 8 września 2017 roku Bank skierował do pozwanych ostateczne wezwania do zapłaty, w których poinformował, że w terminie 14 dni roboczych od otrzymania zawiadomienia pozwani mogą złożyć wniosek o restrukturyzację zadłużenia ( ostatecznie wezwania do zapłaty, k. 112-113, kopia książki nadawczej, k. 114-116)

Z uwagi na nie wystąpienie przez pozwanych o restrukturyzację kredytu, jak również dalsze nie spłacanie należności, powód pismem z dnia 20 września 2017 roku wypowiedział pozwanym umowę kredytu nr (...) ( wypowiedzenia umowy kredytu, k. 117-118, potwierdzenia nadania przesyłek, k. 119-120).

W dniu 15 lutego 2018 roku powód wystawił wyciąg z ksiąg bankowych nr (...) zgodnie, z którym pozwani są zobowiązani solidarnie zapłacić powodowi wg stanu na dzień 15 lutego 2018 roku kwotę 86.356,12 zł wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od kwoty 81.498,30 zł od dnia 16 lutego 2018 roku do dnia zapłaty. Bank wskazał, że na powyższe wymagalne zobowiązanie składają się:

1.  kwota 81.498,30 zł (osiemdziesiąt jeden tysięcy czterysta dziewięćdziesiąt osiem złotych, trzydzieści groszy) tytułem niespłaconego kapitału wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od kwoty 81498,30 zł od dnia 2018-02-16 do dnia zapłaty;

2.  kwota 3.569,92 zł (trzy tysiące pięćset sześćdziesiąt dziewięć złotych, dziewięćdziesiąt dwa grosze) tytułem odsetek umownych liczonych od kwoty należności głównej według oprocentowania wynikającego z umowy, co do której;

3.  kwota 1.092,40 zł (jeden tysiąc dziewięćdziesiąt dwa złote, czterdzieści groszy) tytułem odsetek ustawowych naliczana od części należności głównej, co do której dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego,

4.  kwota 195,50 zł (sto dziewięćdziesiąt pięć złotych, pięćdziesiąt groszy) tytułem kosztów. ( wyciąg z ksiąg bankowych, k. 15, historia rachunku – k. 121 -122).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów złożonych do akt sprawy oraz przesłuchania stron ograniczonego do przesłuchania pozwanego. Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, Sąd dał wiarę dokumentom, gdyż ich pochodzenie i wiarygodność nie budziły wątpliwości. Złożone do akt sprawy kopie dokumentów potwierdzają natomiast okoliczności niesporne, ocenione na zasadzie art.229 i 230 k.p.c. Zdaniem Sądu powyższe dowody były wystarczające do rozstrzygnięcia powództwa w niniejszej sprawie. Wyjaśniły one dostatecznie w jakich okolicznościach doszło do powstania wierzytelności powoda względem pozwanych oraz jaka jest wysokość roszczenia powoda.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2018 r. poz. 993) przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym w myśl ust. 2 pkt 1 powołanej ustawy za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki. Z kolei z przepisu art. 5 pkt 8 ustawy wynika, że całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta stanowi sumę całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty kredytu.

Zgodnie z art. 353 k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego sprawy, na wstępie wskazać należy, że strona powodowa uczyniła zadość ciążącemu na niej obowiązkowi i w sposób należyty wykazała, że między stronami doszło do skutecznego zawarcia umowy kredytu, że strona powoda przekazała stronie pozwanej środki pieniężne określone w umowie oraz że pozwani uchybili warunkom umowy nie wywiązując się z obowiązku spłaty zaciągniętej wierzytelności. W ocenie Sądu stronie pozwanej z kolei nie udało się wykazać zasadności podniesionych przez nią zarzutów, a ciężar dowodu w odniesieniu do zarzutów i twierdzeń podniesionych w treści zarzutów spoczywał bezspornie na pozwanych. Zgodnie bowiem z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Stosownie zaś do treści art. 3 k.p.c. strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Przepis art. 232 k.p.c. stanowi natomiast, że strony zobowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Powyżej powołane przepisy statuują jedną z podstawowych zasad procesu cywilnego, jaką jest zasada kontradyktoryjności. Zgodnie z jej założeniem ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie, zaś Sąd orzekający nie jest obciążony odpowiedzialnością za rezultat postępowania dowodowego, którego dysponentem są strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 r., II UN 244/98, OSNP 1999/20/662).

Z dowodów załączonych do akt sprawy przez stronę powodową w postaci: kserokopii umowy o kredyt, kserokopii wypowiedzenia umowy, kserokopii wezwań do zapłaty, historii rachunku, w sposób jednoznaczny wynika, iż środki na podstawie umowy zostały pozwanej przekazane, że wierzytelność powoda istnieje, a także jaka jest jej wysokość oraz iż jest ona wymagalna.

Zawierając umowę pozwani w sposób swobodny i dobrowolny przyjęli i zaakceptowali warunki umowy. Tym samym zobowiązali się do spłaty zaciągniętego zobowiązania w terminach i wysokości określonej w zawartej umowie. W związku z niewywiązywaniem się z umowy powód wypowiedział umowę, a roszczenie w całości zostało postawione w stan wymagalności. W przedmiotowym przypadku roszczenie było precyzyjnie określone w treści wypowiedzenia, gdzie wskazana była data i numer umowy, z którego wynika dochodzona wierzytelność. Zdaniem Sądu, pozwani nie udowodnili kwestii nie zawarcia umowy, a to na pozwanych spoczywa ciężar dowodu. Zgodnie z umową powód zobowiązał się przekazać pozwanym wskazaną kwotę, co też uczynił, na okoliczność czego przedstawił stosowne dokumenty. Zgodnie zaś z postanowieniami umowy, na pozwanych jako kredytobiorcach spoczywał obowiązek uiszczania na rzecz powoda spłaty zadłużenia. W niniejszej sprawie pozwani nie przedstawili również żadnego dowodu, z którego wynikałoby, że wyliczenie przez powoda wierzytelności głównej na kwotę 81.498,30 zł, odsetek umownych na kwotę 3.569,92 zł oraz odsetek ustawowych na kwotę 1.092,40 jest nieprawidłowe. Pozwani nie wykazali również, aby uiścili raty kredytu w większej wysokości niż wynika to z historii rachunku. Z tego względu należało dać wiarę stronie powodowej, że pozwani nie uregulowali rat kredytu i na dzień wniesienia pozwu z tego tytułu byli winni powodowi ww. wymienione kwoty, co też wynika z załączonych przez stronę powodową dowodów. Podejmując czynność faktyczną częściowej spłaty zadłużenia stanowiącą realizację postanowień umowy, pozwani potwierdzili istnienie pomiędzy nimi, a powodem stosunku prawnego wynikającego z zawartej umowy. W związku z zaprzestaniem spłaty, powód wypowiedział umowę, a roszczenie w całości zostało postawione w stan wymagalności. Strona powodowa przedstawiła do akt sprawy wyciąg z ksiąg banku, z którego jednoznacznie wynika wysokość zadłużenia pozwanych i wyliczenie sumy należnych odsetek od niespłaconego kredytu. Co prawda wyrokiem z dnia 15 marca 2011 roku w sprawie P 7/09 Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że w że art. 95 ust. 1 ustawy Prawo bankowe jest niezgodny z określonymi przepisami Konstytucji w części, w jakiej nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych banku w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych w postępowaniu cywilnym prowadzonym wobec konsumenta, co jednoznacznie wskazuje, że wyciąg ten nie może być w przedmiotowej sprawie dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 k.p.c., a więc nie korzysta z domniemania autentyczności i prawdziwości dokumentu urzędowego. Niemniej jednak wyciąg ten jest dokumentem prywatnym, o którym mowa w art. 245 k.p.c. Dokument prywatny stanowi pełnoprawny środek dowodowy, który sąd orzekający może uznać za podstawę swoich ustaleń faktycznych, a następnie wyrokowania. Moc dowodowa dokumentu prywatnego jest słabsza aniżeli moc dowodowa dokumentu urzędowego, nie przeszkadza to jednak w tym, aby sąd orzekający w ramach swobodnej oceny dowodów (art. 233 k.p.c.) uznał treść dokumentu prywatnego za zgodną z rzeczywistym stanem rzeczy (por. Krzysztof Knoppek, Komentarz do art. 245 kodeksu postępowania cywilnego, Lex). Treść dołączonego do pozwu wyciągu z ksiąg rachunkowych banku zawiera wszelkie dane niezbędne do identyfikacji umowy, z której wynika dochodzone pozwem roszczenie, szczegółowo określa kwotę roszczenia i wysokość odsetek. Do tego dokument ten w pełni koreluje z postanowieniami łączącej strony umowy, jak również ze złożonymi przez stronę powodową wykazami szczegółowego rozliczenia umowy.

Zasadniczym dowodem na wymagalność dochodzonego roszczenia były oświadczenia z dnia 20 września 2017 roku w przedmiocie wypowiedzenia umowy przesłane na adresy pozwanych. To na M. W. i W. W. spoczywał ciężar udowodnienia, że korespondencji tej nie otrzymali. Takiego dowodu strona pozwana nie przeprowadziła (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 października 2011 roku, sygn. akt VI ACa 445/11).

Mając zatem powyższe na uwadze Sąd uwzględnił żądanie pozwu w zakresie, w jakim powód domagał się kwoty 81.498,30 zł tytułem należności głównej, kwoty 3.569,92 zł tytułem odsetek umownych oraz kwoty 1.092,40 zł tytułem odsetek ustawowym, bowiem ich wysokość wynikała z przedstawionych dokumentów, w tym przede wszystkim z zapisów umowy.

Przepis art. 481 k.c. stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Zdaniem Sądu, skoro bezsporną okolicznością w niniejszej sprawie było, że pozwani od dnia 16 lutego 2018 roku, tj. od następnego dnia po wystawieniu wyciągu z ksiąg bankowych nr (...) pozostawali w zwłoce w spłacie kredytu, to tym samym konieczne było zasądzenie od pozwanych na rzecz strony powodowej odsetek ustawowych za opóźnienie od nieuiszczonych terminowo należności.

Sąd uznał więc za zasadne żądanie strony powodowej o zasądzenie od pozwanych na jej rzecz odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 81.498,30 zł od dnia 16 lutego 2018 roku do dnia zapłaty.

W związku z tym Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Powództwo podlegało oddaleniu w zakresie kwoty 195,50 zł. Powód nie udowodnił jakie dokładnie koszty czy opłaty składają się na tę kwotę. Z uwagi na to, że pozwani kwestionowali w całości wysokość zadłużenia, powód winien i w tym zakresie przedstawić, co składało się na kwotę tzw. „kosztów”, jednak tego nie wyjaśnił i nie wykazał obowiązku pozwanych uiszczenia tej kwoty.

Biorąc powyższe pod uwagę należało oddalić powództwo w tym zakresie, o czym orzeczono w punkcie 2 wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zasądzając na rzecz powoda od pozwanych kwotę 9.735 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, na którą składa się 5.400 zł wynagrodzenia pełnomocnika strony powodowej ustalone w oparciu o § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 265 t.j.), 4.318 zł tytułem zwrotu opłaty stosunkowej od pozwu oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

SSO Eliza Nowicka – Skowrońska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Rafał Kwaśniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Eliza Nowicka-Skowrońska
Data wytworzenia informacji: