III C 838/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2014-09-09
Sygn. akt III C 838/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 09 września 2014 roku
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie Wydział III Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSO Elżbieta Wiatrzyk-Wojciechowska
Protokolant: Kinga Kosicka
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 09 września 2014 roku w W.
sprawy z powództwa Z. Z. (1)
przeciwko Koło Łowieckie (...)w O.
o ustalenie
I. ustala, że istnieje członkowstwo Z. Z. (1) w Kole Łowieckim (...) w O.;
II. oddala powództwo w pozostałym zakresie;
III. zasądza od Koła Łowieckiego (...) w O. na rzecz Z. Z. (1) kwotę 200,00 zł (dwieście złotych) tytułem kosztów procesu.
Sygn. akt III C 838/12
UZASADNIENIE
W dniu 22.06.2012 r. wpłynął pozew o ustalenie wniesiony przez Z. Z. (2) przeciwko Kołu Łowieckiemu (...) w O. oraz Polskiemu Związkowi Łowieckiemu. Powód domagał się ustalenia praw członkowskich w Kole Łowieckim (...) o O. i stwierdzenia nieważności uchwały Walnego Zgromadzenia tego Koła utrzymanej w mocy przez Zarząd Okręgowy Polskiego Koła łowieckiego uchwałą z dnia 09.01.2012 r. pozbawiającą powoda praw członka Koła. Wskazał, iż powództwo jest oparte na zasadzie art. 189 k.p.c. w związku z § 48 Statutu Koła Łowieckiego oraz art. 32 ustawy prawo łowieckie (k.1).
Postanowieniem z dnia 26 lutego 2013 r. na skutek cofnięcia pozwu w stosunku do Polskiego Związku Łowieckiego (k.96) postępowanie w stosunku do tego pozwanego zostało umorzone (k.106).
Ostatecznie na rozprawie w dniu 25.06.2014 r. powód sprecyzował żądanie skierowane przeciwko Kołu Łowieckiemu (...) wskazując, że domaga się ustalenia, że nieważna jest uchwała nr 11/2011 z dnia 19.06.2011 r. Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego (...) oraz uchwała z dnia 09.01.2012 r. Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego. Nadto domagał się ustalenia istnienia członkostwa w Kole Łowieckim (...) (k.164).
Pozwany wnosił o oddalenie powództwa. Kwestionował interes prawny powoda w żądaniu ustalenia. Podnosił, że powód rozpowszechniał nieprawdziwe informacje dotyczące kłusowania kozła sarny przez łowczego – K. K. oraz, że złożył zawiadomienie do prokuratury w zakresie nielegalnych polowań przez tego łowczego, a także zawiadomił Zarząd Okręgowy PZŁ, w którym opisał bezpodstawne zdarzenia i wnosił o zawieszenie K. K.. Zarząd Okręgowy PZŁ w W. wniosku tego nie uwzględnił. W dniu 19.06.2011 r. Walne Zgromadzenia Koła nie udzieliło absolutorium powodowi jako Prezesowi Zarządu i uchwałą nr 11/2011 wykluczyło Z. Z. (1) z członkostwa w kole w oparciu o § 44 ust. 1 pkt. 1 i § 11 pkt. 3 Statutu PZŁ. Powodowi zarzucano rażące naruszenie zasad współżycia koleżeńskiego, dobrych obyczajów u etyki łowieckiej, nieprzestrzeganie postanowień Statutu, narażenie na utratę dobrego imienia Koła Łowieckiego (...) w postacie zawiadomienia do prokuratury zamiast w pierwszej kolejności wyjaśnienie w gronie Koła.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Z. Z. (2) od 6 lat pełnił funkcję Prezesa Koła Łowieckiego (...)w O.. W styczniu 2011 r. otrzymał informację od Z. S., że w dniu 19.06.2010 r. łowczy – K. K. popełnił wykroczenie łowieckie polegające na braku dokonania wpisu w książce polowań faktu wjazdu do łowiska z naładowaną bronią myśliwską oraz oddania strzału do sarny – kozła odchodzącego z karmowiska. K. K., jak zapewniał w złożonym na piśmie oświadczeniu Z. S., zastrzelone zwierze wrzucił do bagażnika samochodu. K. K. odmówił wpisu w rejestrze polowań tej zwierzyny. Z. Z. (2) w lutym 2011 r. w związku z tą informacją przekazaną przez Z. S. zwołał zebranie członków Koła Łowieckiego (...)celem omówienia okoliczności związanych z zastrzeleniem przez łowczego K. K. sarny. Na zebranie przybył jedynie R. K. (1). Pozostali członkowie nie przyszli, łącznie z K. K.. Z. Z. (2) zawiadomił policję o podejrzeniu popełnienia przestępstwa kłusownictwa przez K. K.. Postępowanie w tej sprawie postanowieniem z dnia 23.09.2011 r. o umorzeniu dochodzenia (k.53-54), a więc po wydaniu kwestionowanych uchwał.
W dniu 19.06.2011 r. Walne Zgromadzenie Koła Łowieckiego (...)w O. podjęło uchwałę nr 11/2011 o wykluczeniu Z. Z. (1) z Koła (k.10-11). W uzasadnieniu wskazano, że Z. Z. (1) rażąco naruszył zasady współżycia koleżeńskiego, dobre obyczaje i zasad etyki łowieckiej tj. § 44 ust. 1 pkt. 2 i pkt 21 w związku z § 63 ust. 4 i 5 Statutu PZŁ. Wskazano, że Z. Z. (2) razem z R. K. (2) posługiwał się kłamstwem, manipulacją faktami oraz prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością poświadczeniem nieprawdy w dokumentach co do okoliczności mających znaczenie prawne, w szczególności, że: występował razem z R. K. (1) w imieniu zarządu Koła a takiego upoważnienia nie miał; występował na wniosek komisji rewizyjnej o zawieszenie łowczego K. K. w prawach członka a taki wniosek nie został sformułowany przez komisje rewizyjną; wskazywał adres dla korespondencji do Zarządu Koła jako adres prywatny R. K. (1), co spowodowało, że korespondencja nie docierała do Zarządu Koła; występował do Prokuratury Rejonowej w Otwocku oraz do Zarządu Okręgowego PZŁ w imieniu Zarządu Koła bez upoważnienia; zawiadomił organy ścigania o rzekomym popełnieniu przestępstwa przez członków koła nie czekając na wyjaśnienie sprawy przez rzecznika dyscyplinarnego Zarządu Okręgowego PZŁ, czym naraził na utratę dobrego imienia Koła i naruszył § 11 pkt 3 Statutu PZŁ.
Od powyższej uchwały Z. Z. (2) w piśmie z dnia 08.07.2011 r. złożył odwołanie (k.14-19). Po rozpoznaniu tego odwołania, Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w W. (zwany dalej PZŁ) uchwałą z dnia 09.01.2012 r. odwołania nie uwzględnił (k.12-13). W uzasadnieniu tej uchwały wskazano, że nie zaistniały uchybienia formalne, zaś powód był zawiadamiany w odpowiednim terminie a korespondencja zawierała dokumenty oraz, że mógł przedstawić swoje racje i nie był pozbawiony prawa do obrony. Nadto, że działania powoda dotyczące odwołania K. K. były oparte na własnych doświadczeniach oraz informacjach od osób trzecich i nie znalazły potwierdzenia w postępowaniu organów państwowych ani wewnątrzorganizacyjnych. Uporczywe zaś rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji zarząd uznał za naruszenie zasad etyki i zasad koleżeństwa ujętych w § 11 ust. 2 statutu PZŁ.
Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o następujące dowody z dokumentów: uchwała nr 11/2011 z dnia 19.06.2011 r. wraz z uzasadnieniem (k.10-11), uchwała z 09.01.2012 r. wraz z uzasadnieniem (k.12-13), odwołanie powoda z dnia 08.07.2011 r. (k.14-19), statut (k.9) oraz dowody osobowe. Do tych drugich należą: zeznania świadków: R. K. (1) (k.141-143), Z. Z. (3) (k.143-144), Z. S. (k.153-155), J. C. (k.155-156), K. Z. (k.156-159) oraz dowód z przesłuchania powoda Z. Z. (2) (k.166-170) i przesłuchania obecnego prezesa zarządu K. M. (1) (k.170-172). Oceniając te zeznania Sąd uznał je za wiarygodne w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia i w zakresie w jakim korespondują z pozostałym materiałem dowodowym. I tak, zarówno powód, świadkowie: R. K. (1), Z. Z. (3), Z. S. zgodnie przedstawiali fakt, iż przed zawiadomieniem organów ścigania w lutym zostało zwołane zebranie, na który został zaproszony łowczy K. K. w celu wyjaśnienia zarzutów dotyczących kłusownictwa, podnoszonych przez Z. S.. Zarówno świadkowie ci jak i powód zgodnie wskazywali, że K. K. nie przybył na to zebranie członków zarządu koła i brak było z tej przyczyny możliwości wyjaśnienia okoliczności polowania. Nadto świadkowie oraz powód zgodnie wskazywali, że do czasu zawiadomienia organów ścigania przez powoda, nie było w stosunku do niego zarzutów odnośnie naruszenia zasad etyki czy koleżeństwa. Zeznania świadków w tym zakresie są wiarygodne, wzajemnie ze sobą korespondują. Dodać należy, iż dowód z zeznań pozostałych świadków nie dostarcza argumentów nakazujących przyjęcie odmiennej oceny tych kwestii. Analiza pozostałych dowodów z zeznań świadków J. C., K. Z. skłania do uznania tych zeznań jako wiarygodnych tylko w tym znaczeniu, że świadkowie ci przedstawili w swoich zeznaniach, że uzasadnienie wykluczenia powoda z członkostwa w Kole Łowieckim (...) były inne, niż to wskazane w uzasadnieniu podjętych uchwał. I tak, świadek J. C. wskazał w zeznaniach, że „powód został wykluczony za całokształt” oraz, że powód polował bez zezwolenia, nie przestrzegał zwyczajów obowiązujących myśliwych. Jednakże na poparcie braku przestrzegania tych zwyczajów nie potrafił wskazać konkretnych faktów i okoliczności. Jednakże podnieść należy, iż treść zeznań świadka J. C. wskazuje, że świadek ten opisując okoliczności związane z podjęciem kwestionowanych uchwał, opisał je przez pryzmat własnych, osobistych urazów do powoda, które dotyczą ich relacji z wcześniejszego okresu kiedy to świadek zajmował funkcję łowczego. Takie emocjonalne, negatywne nastawienie świadka poddaje w wątpliwość rzetelność jego zeznań. Świadek kilkukrotnie podczas składanych zeznań odnosił się do okresu, gdy miał zatargi z zarządem, na czele którego stał wówczas także powód. Z tego też względu Sąd nie obdarzył walorem wiarygodności zeznań tego świadka w zakresie opisywanych przez niego naruszeń przez powoda zasad koleżeństwa. Świadek w zeznaniach wskazał co prawda na zarzuty dotyczące utraty dotacji w kwocie 6 tysięcy złotych rocznie, ale te nie zostały ujęte w uzasadnieniu zaskarżonych uchwał. Nie były więc przedmiotem oceny Sądu, zwłaszcza, że oprócz zeznań świadka i strony, pozwany nie dostarczył żadnych obiektywnych dowodów, np. z dokumentów. Oceniając zaś zeznania świadka K. Z. wskazać należy, iż świadek ten także powołuje się na naruszenie przez powoda zasad koleżeństwa, manipulowanie faktami, intrygi. Jednakże treść tych zeznań w żaden sposób nie jest na tyle szczegółowa i konkretna by wiarygodnie świadczyła o zasadności nałożonej na powoda kary. Świadek wymieniał także osoby, które jego zdaniem ucierpiały na konfliktowym charakterze powoda, jednakże oprócz twierdzenia nie zostały powołane konkretne fakty i okoliczności. Z tej więc przyczyny dla oceny zastosowania w stosunku do powoda kary usunięcia z koła, zeznania te nie mają istotnego znaczenia. Oceniając zaś dowody z przesłuchania stron, Sąd uznał je za wiarygodne, znajdują potwierdzenie z zeznaniami świadków R. K. (1), Z. Z. (3), Z. S. w szczególności co do okoliczności zwołania zebrania, zawiadomienia organów ścigania oraz Zarząd Okręgowy w zakresie podejrzenia popełnienia przestępstwa przez łowczego. Wskazał także na okoliczność braku uprawnień do polowania jesienią 2010 r. ale zaznaczył wówczas, że nie polował. Strona pozwana nie dostarczyła dowodu przeciwnego w tym zakresie, który wskazywałby, że powód wówczas polował. Wprawdzie treść zeznań K. M. (1) wskazuje także na wpisu powoda w książce wyjść na polowanie ale decyzja o wykluczeniu powoda z członków koła nie została podjęta, nie wszczęto Take wówczas jakiekolwiek postępowania dyscyplinarnego, nie została wymierzona inna kara porządkowa. Brak jest więc uzasadnienia do przyjęcia, że treść wpisu w książce polowań, na który powołuje się pozwany stanowi uzasadnienie zastosowania w stosunku do powoda najsurowszej z kar. Treść zeznań K. M. (1) w zakresie w jakim dotyczy przykładów niekoleżeńskiego zachowania powoda jest odosobniona i dość mało konkretna. Z tego też względu jego zeznania nie są wiarygodne. Zeznający nie opisuje konkretnych sytuacji ale wymienia jednie nazwiska (J. C., p. G.). Samo zaś twierdzenie nie może świadczyć o wiarygodności zeznań.
Sąd zważył, co następuje:
Powód żądanie ustalenia opiera na zasadzie art. 189 k.p.c. W pierwszej więc kolejności Sąd rozważał, czy istnieje interes prawny po stronie powoda w żądaniu tym. Przesłanka istnienia interesu prawnego nie istnieje wówczas, gdy występuje równocześnie możliwość innej formy ochrony prawnej, w tym potwierdzenia istnienia stosunku prawnego w innym procesie cywilnym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 08.01.2002 r., I CKN 723/99, nie publik.; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21.01.1998 r.; II CKN 572/97, nie publik.). Interes prawny jest kategorią obiektywną, a nie tylko istniejącą w przekonaniu, odczuciu subiektywnym dochodzącego ochrony. Innymi słowy po stronie powoda musi istnieć nie tylko subiektywna, ale też obiektywna potrzeba uzyskania wyroku żądanej treści. Nie ma powód interesu prawnego w sytuacji, gdy wyrok ustalający nie jest w rzeczywistości potrzebny powodowi do obrony własnej pozycji prawnej, gdyż wyrok taki nie będzie wystarczający, względnie obrona może zostać podjęta z użyciem innego środka bardziej adekwatnego w danej sytuacji.
W rozpoznawanej sprawie powód występuje z dwoma żądaniami o ustalenie. Jedno dotyczy ustalenia istnienia członkostwa w Kole Łowieckim (...). Natomiast drugie żądanie dotyczy ustalenia, że nieważna jest uchwała nr 11/2011 z dnia 19.06.2011 r. Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego(...) oraz uchwała z 09.01.2012 r. Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego (k.164). Zatem w zakresie każdego żądań należy ocenić kwestię interesu prawnego.
W ocenie Sądu powód wykazał, iż posiada interes prawny w żądaniu ustalenia, że posiada członkostwo w Kole Łowieckim (...) w O.. Jedynie w niniejszym procesie powód uzyskując stosowne orzeczenie może potwierdzić swoje członkostwo w konkretnym Kole Łowieckim, co w konsekwencji spowodowuje, że powód będzie mógł realizować prawa wynikające z tego członkostwa. Członkostwo powoda w Kole Łowieckim (...)było kwestionowane, a wydane rozstrzygnięcie definitywnie zakończy spór i wątpliwość w tym zakresie (k.165).
Natomiast w zakresie żądania ustalenia nieważności uchwały nr 11/2011 z dnia 19.06.2011 r. Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego (...) i uchwały z 09.01.2012 r. Zarządu Okręgowego PZŁ, powód nie wykazał istnienia interesu prawnego. Zdaniem Sądu, żądanie to jest niejako „zawarte” (ma węższy zakres) w stosunku do żądania ustalenia istnienia członkostwa powoda w Kole Łowieckim(...)w O.. Z tej już więc przyczyny w tym zakresie powództwo polegało oddaleniu skoro powód domaga się jednocześnie ustalenia istnienia członkostwa w kole łowieckim. Samo ustalenie, że kwestionowane uchwały są nieważne, nie będzie świadczyło (dowodziło) o członkostwie powoda w Kole Łowieckim (...) w O.. Nie usunie istniejącej w tym zakresie niepewności, nie zakończy sporu pomiędzy stronami. Nadto jak wynika z akt sprawy na Walnym Zgromadzeniu Koła Łowieckiego (...)w dniu 19.06.2011 r. podjęto w pierwszej kolejności uchwałę nr 6/2011 r. w sprawie nieudzielenia powodowi jako Prezesowie zarządu koła absolutorium, a następnie uchwałę nr 8/2011 w sprawie odwołania powoda ze stanowiska Prezesa Zarządu tego koła oraz uchwałę nr 11/2011 r. o wykluczeniu powoda z koła (k.63-70). Okoliczność ta wskazuje, że interes prawny powoda w ustaleniu nieważności uchwał polegałby na przywróceniu powoda na stanowisko prezesa koła, a na tak rozumiany interes prawny powód nie powoływał się w toku procesu. Powód wskazywał jednie, iż jego interes prawny polega na istniejącej niepewności członkostwa powoda w Kole Łowieckim (...) (k.140). Zatem tak rozumiany interes prawny powód może realizować wyłącznie w żądaniu ustalenia, że istnieje jego członkowstwo w Kole Łowieckim nr (...) Uzyskanie członkostwa w PZŁ i jednym z kół łowieckich prowadzi do powstania stosunku cywilnoprawnego między członkiem i tym zrzeszeniem niezależnie od więzi organizacyjnych w ramach związku łowieckiego związanych z samym członkostwem. Istnienie stosunku członkostwa decyduje o istnieniu wskazanego wyżej stosunku cywilnoprawnego. Poddanie pod osąd sądu powszechnego spraw związanych z nabyciem lub utratą członkostwa w PZŁ i kołach łowieckich prowadzi zatem do ochrony stosunku cywilnoprawnego powstającego w wyniku nabycia członkostwa w PZŁ W tym zakresie art. 33 ust. 6 prawo łowieckie gwarantuje zatem "prawo do sądu" w rozumieniu art. 45 ust. 1 Konstytucji.
W niniejszej sprawie zastosowanie znajduje przepis art. 33 ust. 6 ustawy prawo łowieckie w brzmieniu obowiązującym przed dniem 21 kwietnia 2014 r. Pozew wpłynął w dniu 22.06.2012 r., a więc przed wejściem w życie zmiany tego przepisu. Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy prawo łowieckie (Dz. U. z 2014 r. Nr 228), do spraw nabycia lub utraty członkostwa w Polskim Związku Łowieckim oraz utraty członkostwa w kole łowieckim wszczętych przed sądami powszechnymi przed wejściem w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Zatem nie ma znaczenia fakt, iż pozew wpłynął do Sądu po upływie terminu, o jakim mowa w obecnie obowiązującym brzmieniu art. 33 ust. 6 ustawy prawo łowieckie.
W ocenie Sądu, powództwo o ustalenie, że powód nadal jest członkiem Koła Łowieckiego (...)w O. jest uzasadnione. Przy ocenie tego żądania należało ocenić uchwałę nr 11/2011 z dnia 19.06.2011 r. Walnego Zgromadzenia Koła Łowieckiego (...) i uchwałę z 09.01.2012 r. Zarządu Okręgowego PZŁ w zakresie podniesionych w jej uzasadnieniu argumentów, w tym tych dotyczących naruszenia przez powoda, konkretnych zapisów ustawy prawo łowieckie oraz Statutu Polskiego Związku Łowieckiego a także tych, na które powoływała się strona pozwana w toku procesu uzasadniających wykluczenie z członkostwa w Kole Łowieckim (...) w O..
Zgodnie z § 44 pkt 1 ppkt 1 i pkkt 2 Statutu PZŁ, wykluczenie członka z koła może nastąpić w przypadku:
- ⚫
-
nieprzestrzegania prawa łowieckiego, Statutu bądź uporczywego uchylania się od wykonywania obowiązków nałożonych przez uprawnione organy koła;
- ⚫
-
gdy członek koła rażąco narusza zasady współżycia koleżeńskiego, dobre obyczaje bądź zasady etyki i tradycji łowieckiej.
Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie jednoznacznie dowodzi, iż brak jest jakiejkolwiek podstawy do przyjęcia, że zaistniały podstawy do wykluczenia powoda w Kole Łowieckim (...) w O..
Z akt sprawy wynika, że na Walnym Zgromadzeniu Koła Łowieckiego (...) w dniu 19.06.2011 r. podjęto w pierwszej kolejności uchwałę nr 6/2011 r. w sprawie nieudzielenia powodowi jako Prezesowi Zarządu Koła absolutorium, a następnie uchwałę nr 8/2011 w sprawie odwołania powoda ze stanowiska Prezesa Zarządu tego koła oraz uchwałę nr 11/2011 r. o wykluczeniu powoda z koła (k.63-70). Niezasadne są więc zarzuty powoda o głosowaniu nad tymi kwestiami w innej kolejności, czy też jednocześnie (k.165). Jednakże treść uzasadnienia tych uchwał oraz zaś treść zeznań świadków i stron wskazuje, że przy podjęciu uchwały inne było jej uzasadnienie niż to wyrażone na piśmie a inne uzasadnienie przedstawione w toku procesu. Nadto zgromadzone dowody w sprawie prowadzą do wniosku, iż zastosowana przez pozwanego kara jest niewspółmierna do zarzucanego naruszenia obowiązków przez powoda.
Z treści uchwały nr 11/2011 z dnia 19.06.2011 r. wynika, że jeden z zarzutów przedstawianych powodowi dotyczy tego, że powód w imieniu zarządu koła zawiadomił prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez łowczego – K. K. w dniu 19.06.2011 r. w postaci polowania bez uprawnień oraz wejścia w posiadanie zwierzyny łownej (pkt 4 uzasadnienia uchwały – k. 11). Według pozwanego, uchwała o wykluczeniu powoda z członków koła jest zasadna bo prokuratura odmówiła wszczęcia postępowania, zaś powód nie złożył zawiadomienia w imieniu koła (brak było podpisu jeszcze jednego członka zarządu). Odnosząc się do tej kwestii podnieść należy, iż w chwili podjęcia uchwały z 19.06.2011 r. nie była znana treść postanowienia o umorzeniu dochodzenia w sprawie wszczętej przez powoda odnoszącej się do podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez łowczego – K. K. w dniu 19.06.2011 r. Postanowienie zostało wydane dopiero w dniu 23.09.2011 r. (k.53). Powoływanie się przez pozwanego na postanowienie o umorzeniu dochodzenia wydane ponad 3 miesiące później jako uzasadnienie wcześniej podjętej uchwały o wykluczeniu z członkostwa jest niezrozumiałe. Sam zaś fakt, iż powód jako Prezes zarządu Koła Łowieckiego (...) wskazał w piśmie, że składa zawiadomienie w imieniu Koła wraz z jednym z członków zarządu – R. K. (1) nie dowodzi o naruszeniu przez powoda przepisów prawa lub postanowienia Statutu uzasadniających wykluczenie jego z członkostwa. Wprawdzie było tego rodzaju uchybienie, że brakowało na zawiadomieniu podpisu co najmniej jeszcze jednego członka ale kwestia ta nie dowodziła o takim naruszeniu Statutu lub przepisów ustawy prawo łowieckie, które uzasadniałyby koniczność wykluczenia powoda z członkostwa Koła Łowieckiego(...). Podnieść należy, iż zgodnie z art. 304 k.p.k. każdy członek zarządu, członek koła, w tym także Prezes, także jako osoba fizyczna jest obowiązana zawiadomić o podejrzeniu popełnienia przestępstwa ściganego z urzędu. Przepis art. 51 i następne ustawy prawo łowieckie penalizuje sankcje za przestępstwa określone w tym przepisie. Również obowiązek członka koła w tym zakresie wynika z § 41 pkt 1 i 6 Statutu. Zatem, jeśli według powoda lub innego członka koła istniało uzasadnione poderznie popełnienia przestępstwa, na nim spoczywał obowiązek podjęcia działań stosownie do art. 304 k.p.k. W tym więc kontekście niezrozumiały jest zarzut kierowany do powoda, iż przedwcześnie podjął działania wykraczające tzw. „własne grono”, „własne struktury”. Treść zeznań świadków Z. Z. (3) (k.143), J. C. (k.155-156), K. Z. (k.157-158) oraz aktualnego Prezesa Koła (...) K. M. (2) (k.171) wskazuje, że według pozwanego kwestie popełnienia przestępstwa przez łowczego należało najpierw wyjaśnić we „własnym gronie” a nie upubliczniać ten fakt zgłaszając zawiadomienie do organów ścigania lub informując Zarząd Główny PZŁ. Powód także jako Prezes Zarządu Koła (...) nie był uprawniony do prowadzenia dochodzenia, czy samodzielnego ustalania i oceny zgodności z prawem działania łowczego K. K.. Skierowanie zawiadomienia do organów ścigania z pewnością nie można oceniać jako naruszenie § 11 Statutu Polskiego Związku Łowieckiego, w tym § 11 ust. 3, przeciwnie należy ocenić jako działanie zmierzające do wypełnienia obowiązków opisanych w § 11 tego Statutu, w tym dbania o dobre imię łowiectwa polskiego i Zrzeszenia. Niezasadna jest więc argumentacja zawarta w pkt 5 uchwały nr 11/2011 z 19.06.2011 r. Dodać jedynie należy, iż powód przed zgłoszeniem zawiadomienia do organów ścigania zwołał zebranie zarządu koła by wyjaśnić kwestię zestrzelenia sarny przez łowczego K. K., jednakże na takie spotkanie nie przyszedł zainteresowany K. K. ani inni członkowie zarządu (zeznania świadka R. K. (1) – k. 142, świadka Z. Z. (3) – k. 143-144).
Z treści uzasadnienia uchwały Nr 11/2011 wynika także, że zdaniem głosujących nad tą uchwałą, powód naruszył § 44 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 Statutu w związku z § 63 ust. 4 i 5 tego Statutu, co wynika z treści pkt 1,2,3 uzasadnienia tej uchwały. Otóż w pkt 1,2,3 czyniony jest zarzut, że występował razem z R. K. (1) w imieniu zarządu Koła a takiego upoważnienia nie miał, że występował na wniosek komisji rewizyjnej o zawieszenie łowczego K. K. w prawach członka a taki wniosek nie został sformułowany przez komisję rewizyjną; wskazywał adres dla korespondencji do Zarządu Koła jako adres prywatny R. K. (1), co spowodowało, że korespondencja nie docierała do Zarządu Koła. Zestawiając stawiane zarzuty powodowi oraz treść powołanych przepisów Statutu, w ocenie Sądu, brak jest podstawy do przyjęcia by w jakikolwiek sposób stanowiły one o naruszeniu uzasadniającym wykluczenie powoda jako członka z koła. Treść uzasadnienia tych zarzutów w żaden sposób nie dowodzi by powód naruszył § 44 ust. 1 pkt 1 Stautu, tj. by nieprzestrzegał prawa łowieckiego, Statutu bądź uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązków nałożonych przez uprawnione organy koła albo by naruszył § 44 ust. 1 pkt 2 Statutu, tj. by rażąco naruszył zasady współżycia koleżeńskiego, dobre obyczaje bądź zasady etyki i tradycji łowieckiej. W toku procesu, strona pozwana nie wykazała, by przedstawione w uzasadnieniu uchwały nr 11/2011 r. zarzuty w zakresie naruszenia przez powoda zasad etyki i tradycji łowieckiej, dobrych obyczajów i zasad współżycia koleżeńskiego były zasadne, a to na niej spoczywał taki obowiązek zgodnie z art. 6 k.c. jeśli twierdziła, że powód dopuścił się takich naruszeń, o których mowa w § 44 Statutu uzasadniających jego wykluczenie z koła. Powód wykazał, że takich naruszeń nie było. Podkreślenia wymaga fakt, iż pozwany czyni zarzut powodowi naruszenia zasad etyki i tradycji łowieckiej, podczas, gdy zeznając w charakterze strony pozwanej – obecny Prezes Zarządu – K. M. (1) wskazuje, że „slogan utrata walorów etyczno-moralnych jest sloganem ale to zawiera utratę koleżeństwa” (k.170). Wskazać należy, iż w Polskim Związku Łowieckim obowiązuje Zbiór Zasad Etyki i Tradycji Łowieckiej składający się Zasad Etyki Łowieckiej opisanych w 30 punktach oraz z Zasad Tradycji Łowieckiej Jest to wiedza powszechnie dostępna, także w internecie na stronie głównej Polskiego Związku Łowieckiego. Niewątpliwie mija się z prawdą obecny prezes Zarządu Koła K. M. (1) twierdząc, że są to są to slogany. Treść uzasadnienia uchwały z dnia 19.06.2011 r. Nr (...) nie wskazuje by powód naruszył zasady etyki lub tradycji łowieckiej, a jeśli tak jaka zasada lub tradycja łowiecka opisana szczegółowo w Zasadach Tradycji Łowieckiej lub Zasadach Etyki Łowieckiej obowiązującym w Polskim Związku Łowieckim została naruszona przez powoda. Odpowiedzi na takie pytanie nie dostarcza ani treść uzasadnienia podjętych w sprawie powoda uchwał ani materiał zgromadzony w sprawie.
Świadek J. C. (k.155-156) wskazywał, że zarzuty stawiane powodowi w zasadzie nie dotyczyły okresu bezpośrednio poprzedzającego podjęcia uchwały. Wskazał, że powód polował bez zezwolenia, Koło utraciło dopłaty za dzierżawę i było zobligowane do zapłaty kary. Z zeznań K. M. (1) (obecnego prezesa koła) wynika, że powód polował bez uprawnień w 2010 r. lub 2011 r. Jednakże wówczas nikt nie podjął działań, do podjęcia których są zobligowani także na zasadzie art. 304 k.p.k. W aktach sprawy brak jest dowodów świadczących o takich działaniach powoda przed podjęciem kwestionowanej uchwały. Obecny prezes zarządu Koła Łowieckiego (...) - K. M. (1) w toku składanych zeznań powoływał się na kwestię naruszenia przez powoda zasad koleżeńskich. Jako przykład niekoleżeńskiego zachowania powoda wskazywał na fakt, iż w przeszłości inny członek zarządu koła – W. G. (1) oraz p. G. podnosił, że byli źle traktowani przez powoda jako prezesa koła, co miało miejsce w latach 2004 - 2005 r. (k.170-171). Zdaniem Sądu w aktach sprawy brak jest dowodu na tę okoliczność. Brak jest szczegółowych wyjaśnień na czym owo „złe traktowanie” polegało oraz, czy było ono rażące, gdyż w świetle § 44 ust. 1 ppkt 2 Statutu tylko rażące naruszanie zasad współżycia koleżeńskiego mogło być podstawą do wykluczenia powoda z członka koła. Pozwany powołując się na naruszenie takich zasad przez powoda nie wykazał okoliczności, z której wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.) i nie zgłosił chociażby dowodu z zeznań świadków W. G. (2), czy p. G., a więc osób, które doświadczyły owego rażącego naruszania zasad współżycia koleżeńskiego ze strony powoda. Nadto podnoszenie tego typu zarzutów, jeśli one w ogóle miały miejsce, po około 6 latach od niekoleżeńskiego zachowania się powoda, jeśli takie było, jest niezrozumiałe. Powstaje bowiem pytanie z jakiej przyczyny oczekiwano aż 6 lat i nie podejmowano decyzji o wykluczeniu powoda z członka koła. W toku procesu, pozwany nie wykazał by powód naruszył zasady koleżeństwa lub etyki (§ 11 ust.1 pkt 2 Statutu). Zdaniem Sądu sam fakt, że powód złożył zawiadomienie do organów ścigania jeśli miał podejrzenie popełnienia przestępstwa nie świadczy o naruszeniu takich zasad. Z pewnością nie dowodzi o zasadności nałożenia na powoda najsurowszej kary w postaci wykluczenia z członkostwa. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2013 r., rozpoznając powództwo o ustalenie istnienia członkostwa w kole łowieckim wniesione przez wykluczonego członka, sąd cywilny uprawniony jest do zbadania dolegliwości wymierzonej przez sąd dyscyplinarny kary (II CSK 170/12, Monitor Prawn. 2013/4/171). Podzielając ten pogląd, Sąd także ocenił kwestie surowości kary. Taki był zresztą jeden z zarzutów powoda.
W ocenie Sądu, inne argumenty, które strona pozwana podnosiła w toku procesu, a mianowicie utratę dopłat, zadłużenie koła nie mogą mieć wpływu na treść orzeczenia. Kwestie nie były ujęte jako przyczyna podjęcia uchwały o wykluczeniu powoda z członkostwa. Kwestie te jednie mogły mieć wpływu przy udzielaniu absolutorium powodowi jako Prezesowi Zarządu. Takiej uchwały powód nie kwestionował. Jednakże na marginesie podnieść należy, iż materiał dowodowy z akt sprawy oprócz odosobnionych zeznań świadka K. Z. (k.157) oraz obecnego prezesa zarządu koła K. M. (1) (k. 171) jest zbyt lakoniczny by potwierdzić zasadność tego typu zarzutów. Pozwany ani nie przedstawił bilansu i stanu majątku (aktywów i pasywów) na dzień podjęcia uchwał o wykluczeniu powoda z członkostwa ani nie przedstawił decyzji, z której wynika przyczyna nałożenia kary lub utrata dopłat. Samo zaś twierdzenie nie stanowi dowodu. W podobnych kategoriach Sąd ocenił twierdzenia powoda, że ten czynił nakłady na majątek koła z własnych środków. Jeśli tak rzeczywiście było, to kwestię tę może rozstrzygnąć sąd w procesie o zapłatę, a nie jest to kwestia, którą Sąd może ocenić w sprawie o uchylenie uchwał o wykluczeniu powoda z członkostwa w Kole Łowieckim (...). Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd na zasadzie art. 189 k.p.c. uwzględnił żądanie ustalenia istnienia członkostwa powoda w Kole Łowieckim (...)uznając iż zakres stawianych zarzutów w zaskarżonych uchwałach nie pozwala na przyjęcie za uzasadnione zastosowanie wobec powoda kary wykluczenia z członków tego koła.
Rozstrzygnięcie w zakresie kosztów procesu opiera się na zasadzie art. 100 k.p.c.. Koszty powoda to kwota 597,00 zł, na którą składa się kwota 400 zł (opłata od powództw), kwota 180 zł koszt zastępstwa procesowego zgodnie z § 5 w związku z § 11 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tj. Dz. Z 2013 r. Nr 461), kwota 17,00 zł jako opłata od dokumentu pełnomocnictwa. Zaznaczyć należy, iż powód uległ co do jednego żądania. Zatem pozwany powinien zwrócić jemu kwotę 298,5 zł tj. 50 % z 597 zł. Natomiast kwota należna pozwanemu to kwota 197,00 zł na którą składa się kwota 180 zł jako koszt zastępstwa procesowego oraz kwota 17,00 zł jako opłata od dokumentu pełnomocnictwa. Uwzględniając fakt, iż pozwany także uległ powodowi co do 50 %, powód powinien zwrócić pozwanemu kwotę 98,5 zł tj. 50 % z 197 zł. Zatem od kwoty 298,5 zł przy wzajemnej kompensacji należy od jąć kwotę 98,50 zł, pozostaje kwota 200 zł, którą pozwany winien zwrócić powodowi. Jednocześnie dodać należy, iż Sąd nie uwzględnił rachunku przestawionego przez powoda w dniu 09.09.2014 r. dotyczącego kwoty 1.230 zł (k.187) albowiem brak jest uzasadnienia do uwzględnienia w tej sprawie kosztów w takiej wysokości w świetle art. 98 § 3 k.p.c. Brak jest także uzasadnienia mając na uwadze charakter sprawy, stopień jej zawiłości, nakład pracy adwokata do podwyższenia stawek, stosownie do § 2 i § 3 powołanego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Elżbieta Wiatrzyk-Wojciechowska
Data wytworzenia informacji: