Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

POSTANOWIENIE CZĘŚCIOWE

Dnia 26 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Paweł Iwaniuk

Sędziowie: SO Marcin Łochowski (spr.)

SO Beata Janiszewska

Protokolant: Olga Wyszomierska

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2014 r. w Warszawie na rozprawie spraw

z powództw M. S., J. W.; W. Ż., A. Ż. (1) i A. Ż. (2); J. S. (1); S. S. i H. S.; A. S. i J. S. (2); J. S. (3); A. T. i D. T.; H. W.; E. Z. i M. Z.; H. P. (1) i C. P.; E. P. (1) i B. P.; B. T.; E. W. i T. W.; P. S. i B. S.; J. P. i M. P.; L. Z. i J. Z.; W. P. i K. P.; W. S. i I. S.

przeciwko Skarbowi Państwa – Dyrektorowi Oddziału (...) Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W.

o ustalenie

na skutek apelacji powodów od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w W. z dnia 18 stycznia 2013 r., sygn. akt II C 695/12

postanawia:

I.  odrzucić obie apelacje;

II.  zasądzić na rzecz Skarbu Państwa – Dyrektorowi Oddziału (...) Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. tytułem zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej:

a.  od E. Z. i M. Z. solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

b.  od M. S. kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

c.  od J. W. kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

d.  W. Ż., A. Ż. (1) i A. Ż. (2) solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

e.  od J. S. (1) kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

f.  od S. S. i H. S. solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

g.  od A. S. i J. S. (2) solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

h.  od J. S. (3) kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

i.  od A. T. i D. T. solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

j.  od H. W. kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

k.  od H. P. (1) i C. P. solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

l.  od E. P. (1) i B. P. solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

m.  od B. T. kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

n.  od E. W. i T. W. solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

o.  od P. S. i B. S. solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

p.  od J. P. i M. P. solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

q.  od L. Z. i J. Z. solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

r.  od W. P. i K. P. solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych);

s.  od W. S. i I. S. solidarnie kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych).

Sygn. akt IV Ca 1567/13

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacje powodów podlegały odrzuceniu, jako niedopuszczalne.

Sąd Okręgowy podziela pogląd, że w przypadku nie rozstrzygnięcia przez sąd o całości żądania strona może złożyć wniosek o uzupełnienie orzeczenia (art. 351 § 1 k.p.c.). Jeżeli natomiast wniosła środek odwoławczy dotyczący przedmiotu nieobjętego rozstrzygnięciem w sentencji orzeczenia, to środek ten podlega odrzuceniu jako niedopuszczalny z powodu braku substratu zaskarżenia ( zob. np. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 1997 r. II CKN 15/97, z dnia 8 lipca 1997 r. I CZ 76/97, z dnia 21 kwietnia 1998 r. III Cz 43/98 oraz z dnia 28 maja 1998 r. III CKN 409/98).

W niniejszej sprawie powodowie, za wyjątkiem powodów E. Z. i M. Z., wnieśli o ustalenie, że dokonana przez pozwanego aktualizacja opłat rocznych za użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej jest nieuzasadniona. Powodowie E. Z. i M. Z. wnieśli natomiast, iż aktualizacja opłaty rocznej jest uzasadniona, lecz w innej wysokości oraz zawnioskowali o zaliczenie na poczet różnicy między opłatą dotychczasową a opłatą zaktualizowaną wydatków poniesionych na budowę urządzeń infrastruktury.

Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 18 stycznia 2013 r. orzekł, że aktualizacja opłaty w stosunku do wszystkich powodów była uzasadniona do ustalonych w toku postępowania kwot netto. Od przedmiotowego orzeczenia apelację skutecznie złożyli powodowie za wyjątkiem powodów E. Z. i M. Z. oraz E. P. (2) i H. P. (2), zaskarżając wyrok z dnia 18 stycznia 2013 r. w części, tj. w pkt I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, XI, XII, XIII, XIV, XV, XVI, XVII, XVIII, XIX, XX, XXI dotyczących ustalenia w stosunku do poszczególnych powodów wysokości opłaty rocznej, wnosząc o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Powodowie E. Z. i M. Z. również zaskarżyli skutecznie wskazany wyrok w części, tj. w pkt X dotyczącym ustalenia wysokości opłaty rocznej i wnieśli o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Wymaga wyjaśnienia, że zgodnie z art. 78 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 518 ze zm. – dalej, jako: „u.g.n.”) użytkownik wieczysty może, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wypowiedzenia dotychczasowej opłaty, złożyć do samorządowego kolegium odwoławczego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości wniosek o ustalenie, że aktualizacja opłaty jest nieuzasadniona albo jest uzasadniona w innej wysokości. Po wniesieniu sprzeciwu od orzeczenia kolegium wniosek ten zastępuje pozew (art. 80 ust. 2 u.g.n.).

Przedmiotem postępowania sądowego jest zatem żądanie użytkownika wieczystego obejmujące ustalenie, że aktualizacja jest w ogóle nieuzasadniona lub jest uzasadniona w kwocie niższej niż określono to w wypowiedzeniu. Należy podzielić pogląd, iż powództwo to ma charakter powództwa o ukształtowanie prawa, a orzeczenie sądu jest konstytutywne ( tak np. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 lutego 2013 r., IV CSK 430/12). Punktem odniesienia dla rozważań sądu jest zatem wysokość opłaty po aktualizacji, a nie opłaty pierwotnej, skoro ocenie poddana jest zasadność aktualizacji. Innymi słowy, sąd rozpoznaje powództwo w relacji do zaktualizowanej opłaty. W pewnym uproszczeniu można wskazać, że sąd – uwzględniając powództwo – dokonuje swoistej „obniżki” zaktualizowanej opłaty. W konsekwencji, uwzględnienie powództwa o ustalenie, że aktualizacja jest w ogóle nieuzasadniona będzie skutkowało pozostawieniem opłaty w pierwotnej wysokości (obowiązującej przed wypowiedzeniem). Natomiast, oddalenie takiego powództwa spowoduje, że użytkownik będzie zobowiązany uiszczać opłatę w wysokości zaktualizowanej, czyli określonej w wypowiedzeniu ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 września 2003 r., I CK 66/02).

Oczywiste jest przy tym, że rozpoznając powództwo o ustalenie niezasadności aktualizacji sąd może uwzględnić je częściowo, tj. ustalić, że aktualizacja jest uzasadniona w innej wysokości niż określił to właściciel. W takim wypadku, sąd uwzględnia żądanie w zakresie różnicy między wysokością opłaty zaktualizowanej, a wysokością opłaty określonej w wyroku. Nie uwzględnia natomiast dalej idącego żądania w zakresie różnicy między opłatą określoną w wyroku, a wysokością opłaty pierwotnej. W tym zakresie, w jakim powództwo o ustalenie, że aktualizacja jest w ogóle nieuzasadniona nie jest zasadne konieczne jest, zdaniem Sądu Okręgowego, oddalenie powództwa ( por. np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 6 lutego 2014 r., I ACa 719/13 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 26 września 2013 r., I ACa 464/13). Odmienny pogląd, wyrażony przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 czerwca 2013 r., III CZ 29/13 bez szerszego uzasadnienia, nie zasługuje na aprobatę.

Takie same zasady obowiązują w przypadku nieuwzględnienia w całości powództwa o ustalenie, że aktualizacja jest uzasadniona w innej wysokości. Jeżeli sąd ustali, że aktualizacja jest uzasadniona w innej wysokości niż określona w wypowiedzeniu, ale w kwocie wyższej niż żądał tego użytkownik, to powództwo zostaje uwzględnione w zakresie różnicy między opłatą zaktualizowaną, a opłatą ustaloną w wyroku. Konieczne jest jednak w takim wypadku oddalenie powództwa w zakresie różnicy między opłatą ustaloną w wyroku, a wysokością opłaty wskazywaną przez użytkownika wieczystego.

Z tego względu, obie apelacje należało odrzucić jako niedopuszczalne ze względu na brak substratu zaskarżenia w postaci orzeczeń oddalających powództwa w pozostałej części. Sąd Rejonowy dał bowiem wyraz temu, że nie przychylił się w pełni do stanowiska powodów jedynie w treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku, wskazując, iż powodowie nie wygrali sprawy w całości.

Wobec nie rozstrzygnięcia o całości żądania powodowie uprawnieni byli zatem do złożenia wniosku o uzupełnienie wyroku (art. 351 § 1 k.p.c.), czego jednak nie uczynili. Co prawda, powodowie E. Z. i M. Z. złożyli taki wniosek, lecz wyłącznie w zakresie zaliczenia wydatków poniesionych na fundusz remontowy. Nie zaskarżyli jednak postanowienia Sądu I instancji z dnia 20 maja 2013 r. oddalającego wniosek o uzupełnienie wyroku.

Z uwagi na zawieszenie w dniu 26 maja 2014 r. przez Sąd Okręgowy postępowania apelacyjnego w sprawie, w stosunku do powodów H. P. (2) i E. P. (2) na podstawie art. 174 § 1 pkt 1 k.p.c., postanowienie w przedmiocie odrzucenia apelacji pozostałych powodów miało charakter częściowy (art. 317 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.).

Dlatego też, Sąd Okręgowy na podstawie art. 370 k.p.c. odrzucił apelacje powodów, jako niedopuszczalne.

Nadto, Sąd Okręgowy na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. art. 391 § 1 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 2 i § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 461) zasądził od powodów na rzecz Skarbu Państwa – Dyrektora Oddziału (...) Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. zwrot kosztów procesu w instancji odwoławczej.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy orzekł, jak w sentencji.