Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VI Ka 161/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2024-05-23

Warszawa, dnia 20 maja 2024 r.

Sygn. akt VI Ka 161/24

1.

2.WYROK

2.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

3.Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:SSO Adam Bednarczyk

Sędziowie:SO Beata Tymoszów

SO Anna Zawadka

protokolant: protokolant sądowy- stażysta Dominika Mroczka

4.przy udziale prokuratora Grzegorza Łaby

po rozpoznaniu dnia 20 maja 2024 r.

5.sprawy B. P. syna G. i E., ur. (...) w W.

6.oskarżonego o przestępstwa z art. 200 § 1 kk w zb. z art. 200 § 4 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk; art. 202 § 4a kk

7.na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

8.od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

9.z dnia 4 października 2023 r. sygn. akt III K 247/23

11.zaskarżony wyrok uchyla i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi -Południe w Warszawie do ponownego rozpoznania.

13.SSO Adam Bednarczyk SSO Beata Tymoszów SSO Anna Zawadka

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 161/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie z dnia 4 pażdziernika 2023 r. sygn. akt III K247/23

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Szczegółowe odniesienie się do wszystkich zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego na obecnym etapie nie jest możliwe, albowiem , kontrola odwoławcza zaskarżonego wyroku wykazała szereg uchybień procesowych , które doprowadziły sąd odwoławczy do konkluzji , iż winien on zostać uchylony, a sprawa przekazana do ponownego rozpoznania. Skala bowiem i znaczenie tych uchybień prowadzą do wniosku, iż nie jest możliwym usunięcie tych uchybień w toku postępowania odwoławczego, a istnieje konieczność przeprowadzenia wszystkich dowodów ponownie. Po części uchybienia te zostały wskazane w apelacji dlatego przyjąć trzeba, iż apelacja jest zasadną jak też po części jej zarzuty o czym niżej.

Odnosząc się do samej apelacji z całą pewnością wskazać trzeba na tym etapie postępowania zasadnymi są zarzuty wskazane w pkt.1 a i b oraz pkt.2 zarzutów apelacji, niewątpliwie bowiem doszło do obrazy przepisów postępowania tj. art. 354a§1 kpk. a uchybienie to miało niewątpliwy potencialny wpływ na treść wyroku. Orzeczony został bowiem środek zabezpieczający o którym mowa w art.93a§1 kk. bez wysłuchania biegłego wskazanego w naruszonym przepisie , a mianowicie biegłego psychologa. Postępowanie sądu w tym zakresie jak wskazuje analiza akt było całkowicie niekonsekwentne, a w efekcie doprowadziło do powyższego uchybienia. Sąd bowiem pierwotnie dostrzegł , iż opinia sporządzona w toku postępowania przygotowawczego i przesłana wraz z aktem oskarżenia faktycznie zawiera brak w postaci opinii psychologicznej. W związku z tym sąd wezwał na rozprawę biegłego psychologa pierwotnie nie informując w jakim celu. Następnie na żądanie biegłego sąd poinformował biegłą w jakiej sprawie i w jakim celu ją wzywa. Następnie na rozprawie biegła odmówiła wypowiedzenia się na temat zastosowania w/w środka zabezpieczającego wobec oskarżonego bowiem ani nie miała dostępu do akt ani też możliwości zbadania oskarżonego. W tej sytuacji sąd zrezygnował z wysłuchania biegłego psychologa, choć jak się zdaje po wskazanych wyżej czynnościach uważał to zgodnie zresztą z omawianym przepisem za niezbędne. W uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia sąd wskazał, iż nie wysłuchał biegłego psychologa, albowiem jeden z biegłych psychiatrów L. S. posiada także specializację biegłego psychologa seksuologa. Analizując opinię oraz akta sprawy zauważyć trzeba, iż biegły L. S. wydawał w tej sprawie opinię jako psychiatra oraz psychiatra seksuolog. Przepis natomiast art. 354a§1 kpk. wyrażnie wskazuje, iż w takiej sytuacji gdy wsród biegłych psychiatrów wydających opinię znajdował się seksuolog to wysłuchać należy biegłego psychologa nie zaś psychologa seksuologa. Ponadto nie sposób wyobrazić sobie w kontekście rzetelności opinii by jeden biegły występował naraz w trzech rolach. Wreszcie biegły L. S. w ogóle nie wypowiadał się w tej sprawie z punktu widzenia psychologicznego. W tej sytuacji uznać trzeba, iż orzeczony w zaskarżonym wyroku środek zabezpieczający orzeczony został z rażącym uchybieniem przepisów postępowania, co mogło mieć wpływ na taką a nie inną treść wyroku w tym zakresie.

Oczywiście tego rodzaju uchybienie mogło by zostać usunięte w toku postępowania odwoławczego choć zauważyć trzeba, iż usunięcie go przez sąd odwoławczy zajęło by więcej czasu jak trwał proces przed sądem I instancji ten bowiem sprowadzał się do jednej rozprawy. Zauważyć jednak trzeba, iż jak się zdaje pośpiech sądu w dążeniu do rozstrzygnięcia sprawy na pierwszym terminie co samo w sobie czyni zadość ideom zawartych w kodeksie postępowania karnego, doprowadził do kolejnych uchybień procesowych o poważnym charakterze.

Idąc chronologicznie z biegiem owej rozprawy z dnia 20 września 2023 r. stwierdzić trzeba, iż po pierwsze jak wynika z jej protokołu oskarżony odmówił składania wyjaśnień. Sąd nie odczytał w trybie art. 389§1 kpk. składanych w toku postępowania przygotowawczego wyjaśnień. Wreszcie sąd zaniechał wezwania i przesłuchania trzech świadków zawnioskowanych w akcie oskarżenia, argumentując to faktem , iż osobom tym przysługuje prawo do odmowy składania zeznań oraz osoby te nie maja wiedzy na temat zdarzeń objętych aktem oskarżenia. Przy czym sąd jednocześnie nie oddalił wnioskowanego w akcie oskarżenia przeprowadzenia tych dowodów na rozprawie, a wreszcie nie uzyskał zgody prokuratora na owo zaniechanie , który to prokurator zawnioskował o wezwanie świadków lub ewentualne odczytanie protokołów tych zeznań w trybie art. 392§1 kpk. Nie mówiąc już o tym , iż sąd w ogóle nie uznał za właściwe odebranie stanowiska w tym zakresie od obrońcy oskarżonego jak też samego oskarżonego. Wreszcie sąd wyeliminował zeznania tych trzech świadków z materiału dowodowego w sprawie, a zawnioskowanych w akcie oskarżenia bez stanowiska pomimo przeciwnego stanowiska prokuratora i braku stanowiska obrońcy i oskarżonego odwołując się do przepisów art.405§2 i 394 §1 i 2 kpk.

Jak się też zdaje w zamyśle sądu treść art. 405§2 kpk. miałaby sanować fakt nie odczytania wyjaśnień oskarżonego odmawiającego jak wspomniano wyżej składania wyjaśnień.

Stwierdzić zatem trzeba, iż po pierwsze wyeliminowanie z materiału dowodowego zeznań G. P., M. W. i P. W. nastąpiło bez jakiejkolwiek podstawy prawnej bowiem prokurator nie cofnął wniosku zawartego w akcie oskarżenia wniosku o przesłuchanie tych świadków, na rozprawie wnosił o ich wezwanie , względnie zastosowanie art.392§1 kpk. Sąd zaś nie wydał postanowienia o oddaleniu wniosku dowodowego. Nadto jak wskazano wyżej sąd w ogóle nie odebrał stanowiska w tym zakresie od oskarżonego i jego obrońcy.

Jeśli zaś chodzi o wyjaśnienia oskarżonego z postępowania przygotowawczego to nie sposób stwierdzić w jaki sposób sąd chciał wprowadzić je do materiału dowodowego w sprawie, skoro odwołuje się do nich w uzasadnieniu wyroku to winny one w owym materiale się znależć. Jeżeli sąd powziął przekonanie , iż poprzez zastosowanie art. 405§2 kpk. wprowadził je do materiału dowodowego to jest to przekonanie błędne. Po pierwsze wskazać należy, iż § 2 w/w przepisu czytać należy i stosować w powiązaniu z §3 tego przepisu który wskazuje jakie protokoły i dokumenty miał na myśli ustawodawca w §2. Należy podzielić w tym miejscu pogląd doktryny zawarty w komentarzu do KPK. pod redakcją Dariusza Świeckiego wydanie VII ( stan prawny na 14.03.2024 r.) oparty na orzecznictwie SN ( postanowienie SN z dn. 22.06.2022 r. sygn. V KK 171/22) iż zakresem przedmiotowym §3 pkt.1 omawianego przepisu nie są objęte protokoły przesłuchania oskarżonego jak też zeznania świadków sporządzone w postępowaniu przygotowawczym lub przed sądem. Zaznaczyć trzeba, iż zgodnie z tym poglądem jeśli oskarżyciel w akcie oskarżenia domagał się bezpośredniego przesłuchania oskarżonego a także świadków to protokoły ich przesłuchania z postępowania przygotowawczego nie są dowodami których przeprowadzenia się domaga na rozprawie głównej . Koniecznym jest zatem wydanie decyzji z urzędu o dopuszczeniu dowodu z protokołu i dopiero wówczas możliwym jest zastosowanie przepisu art.405§2 kpk. W tej sprawie żadna taka decyzja ze strony sądu nie zapadła a w konsekwencji wyjaśnienia oskarżonego w ogóle nie zostały wprowadzone do materiału dowodowego nie zostały bowiem wobec odmowy składania wyjaśnień odczytane w trybie art.389§1 kpk. a zastosowanie do tych protokołów art. 405§2 kpk. było niemożliwe przy sposobie procedowania sądu.

Wskazane wyżej uchybienia procesowe są wystarczającymi jak wskazano na wstępie do uznania, iż zaskarżony wyrok nie poddaje się merytorycznej instancyjnej kontroli i jako taki musi zostać uchylony a sprawa przekazana do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji. W tej sytuacji też sąd odwoławczy nie widzi potrzeby zajmowania stanowiska co do pozostałych zarzutów apelacji.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

okoliczności wskazane w pkt.3.1

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Powody uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania wskazane zostały w pkt.3.1

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd uwzględni uwagi zawarte w pkt.3.1 zwłaszcza w zakresie prawidłowego stosowania przepisu art. 354a§1 kpk. a także 405 kpk. Niewątpliwym jest , iż w przedmiotowej sprawie kluczowym dla prawidłowego wyrokowania będzie wysłuchanie biegłego psychologa w zakresie środka zabezpieczającego, ten zaś uprzednio musi mieć stworzone warunki do możliwości zajęcia stanowiska w tym zakresie.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

z uwagi na treść wyroku nie orzekano o kosztach

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie z dnia 4 pażdziernika 2023 r. sygn. akt III K 247/23

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Rafał Kwaśniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Data wytworzenia informacji: