Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Michał Bukiewicz

protokolant sądowy – stażysta Jacek Kuźnicki

po rozpoznaniu dnia 14 maja 2025 r.

sprawy Z. U. syna T. i B., ur. (...) w W.

obwinionego o wykroczenie z art. 107 kw

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie

z dnia 30 października 2024 r. sygn. akt II W 437/24

zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zasądza od obwinionego Z. U. na rzecz oskarżyciela posiłkowego M. K. kwotę 2000 zł tytułem zwrotu kosztów ustanowienia pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym; zasądza od obwinionego Z. U. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 40 zł tytułem opłaty oraz kwotę 50 zł tytułem zwrotu wydatków w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt VI Ka 192/25

UZASADNIENIE

Z. U. został obwiniony o to, że w dniu 29 sierpnia 2022 r. w K. przy ul. (...) o godz. 13:55 złośliwie niepokoił M. K. poprzez wejście na drabinę przy oknach domu, następnie rozebrał się do naga i wypinał tyłek. tj. o czyn z art. 107 k.w.

Wyrokiem z dnia 30 października 2024 r. Z. U. został uznany winnym zarzucanego mu wykroczenia i wymierzono mu karę grzywny w wysokości 400 zł .

Od powyższego wyroku apelację wniósł obrońca obwinionego, który zaskarżył wyrok na korzyść obwinionego w całości i orzeczeniu temu zarzucił:

1.  obrazę prawa materialnego tj. art. 107 k.w. poprzez uznanie, że obwiniony wszedł na drabinę przy oknach domu a następnie rozebrał się do naga i wypinał tyłek, w celu złośliwego niepokojenia oskarżyciela posiłkowego, mimo braku ustalenia, że zachowanie obwinionego było ukierunkowane na dokuczenie tej osobie i charakteryzowało się złośliwością ;

2.  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a to art. 4 k.p.k., art. 5 k.p.k., art. 7 k.p.k. w zw. z art. 8 k.p.w. polegającą na pominięciu istotnych i korzystnych dla obwinionego okoliczności oraz dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów z pominięciem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a także rozstrzygnięcie wszystkich występujących w sprawie wątpliwości na niekorzyść obwinionego, a w konsekwencji poczynienie nieprawdziwych, bo nie znajdujących oparcia w procesowo zgromadzonym i ujawnionym materiale dowodowym ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, co przede wszystkim przejawia się w:

- pominięciu sprzeczności w zeznaniach oskarżyciela posiłkowego dotyczących złośliwego jego niepokojenia przez obwinionego w dniu 29 sierpnia 2022r. oraz nie wzięcia pod uwagę faktu, że zeznania te są nielogiczne, sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego i nie mają żadnego oparcia w innych obiektywnych dowodach;

- dowolną, tj. sprzeczną z zasadami logicznego rozumowania ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i w konsekwencji uznanie, iż obwiniony w ramach zarzucanego jemu "kroczenia z art. 107 k.w. działał z zamiarem bezpośrednim kierunkowym, tj. w celu dokuczenia innej osobie, podczas gdy prawidłowa ocena tegoż materiału winna prowadzić do wniosków przeciwnych,

- uznaniu, iż obwiniony na etapie postępowania wyjaśniającego przyznał się do winy a na etapie postępowania sądowego nie umiał wyjaśnić w przekonujący sposób swoich wcześniejszych wyjaśnień w sytuacji gdy obwiniony oświadczył, że na przesłuchaniu nie był świadomy zarzutów mu stawianych;

3. rażące i mające istotny wpływ na treść postanowienia naruszenie przepisów prawa procesowego - art. 92 k.p.k. i art. 94 S 1 pkt 5 k.p.k. w zw. z art. 98 SI k.p.k., oraz art. 636 § 1 k.p.k. w z w. z art. 616 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 121 1 k.p.w. w zw. z art. 119 k.p.w. polegające na pominięciu wynikających z akt sprawy istotnych okoliczności faktycznych oraz określonych w 15 ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie przesłanek, które winny być brane pod uwagę przy określaniu wysokości opłaty za czynności adwokackie i nie wyjaśnieniu w uzasadnieniu postanowienia przesłanek, którymi kierował się sąd przy ustaleniu wysokości przyznanej oskarżycielowi posiłkowemu kwoty 3.900 złotych z tytułu zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika;

Obrońca obwinionego wniósł o zmianę wyroku poprzez uniewinnienie obwinionego Z. U. od popełnienia zarzucanego mu czynu oraz zasądzenia kosztów obrony za wszystkie instancje, jak i o zwolnienie obwinionego od kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja wniesiona przez obrońcę nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie stwierdzić należy, że zgromadzone w sprawie dowody Sąd Rejonowy meriti poddał wszechstronnej analizie i ocenie, zgodnie z dyrektywami określonymi w art. 4 k.p.k. (mającym zastosowanie w sprawach o wykroczenia na mocy art. 8 k.p.w.). Także przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, pozbawione błędu, nie przekracza granic swobodnej oceny dowodów określonych w art. 7 k.p.k. (mającym zastosowanie w sprawach o wykroczenia na mocy art. 8 k.p.w.) i przekonująco uzasadnione w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, ze wskazaniem dowodów, które przyjął za podstawę swych ustaleń. Sąd Okręgowy podziela w tym zakresie stanowisko Sądu Najwyższego, że dokonanie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób odmienny od oczekiwań stron procesowych nie stanowi naruszenia przepisów art. 7 i 410 k.p.k. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2016 r., sygn. akt III KK 20/16).

Sąd Rejonowy dokonując prawidłowych ustaleń faktycznych trafnie uznał za niewiarygodne te wyjaśnienia Z. U., że obwiniony zdejmując spodenki podczas przebywania na drabinie działał w celach higienicznych czy też technicznych. Tym bardziej że wcześniej również przebywał na tej samej drabinie podczas prac w ogrodzie, a jednak nie podejmował takich czynności. Brakuje jakichkolwiek dowodów na to, że obwiniony rzeczywiście usuwał igły z ciała w trakcie przebywania na drabinie. Co więcej, zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego, tego rodzaju czynności podejmuje się zazwyczaj dopiero po zejściu na ziemię a nie dokonuje się tego w sposób jak na zapisie obrazu tj. w ekwilibrystyczny sposób , ryzykując upadek przy przekręcaniu się tyłem do stopni drabiny. Obrona obwinionego opiera się na twierdzeniach, które są sprzeczne z zasadami logiki i zdrowego rozsądku, przez co nie zasługują na uznanie. Obwiniony w toku postępowania zmieniał swoje wyjaśnienia, co choć mieści się w granicach jego prawa do obrony w zestawieniu z pozostałym materiałem dowodowym czyni jego twierdzenia o niepopełnieniu zarzucanego czynu mało prawdopodobne. Przyznanie się do popełnienia wykroczenia, choć nie jest dowodem decydującym to zostało uzupełnione pozostałym materiałem dowodowym. Zachowanie obwinionego zostało właściwie ocenione jako celowe i nieprzypadkowe, mające zgodnie z zamiarem obwinionego charakter złośliwie niepokojący. Między stronami istnieje konflikt, który choć nie determinuje winy obwinionego to stanowi istotny kontekst całej sytuacji. Nie bez znaczenia jest wykazana kolejna sytuacja konfliktowa zaistniał tego samego dnia , bezpośrednio przed przedmiotowym zachowaniem. Tym samym nie doszło do obrazy prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 107 kw

W świetle powyższego, działanie obwinionego mogło być odebrane jako celowe, wymierzone przeciwko pokrzywdzonemu. Co więcej jego zachowanie mogło zbudzać uzasadniony niepokój zarówno u pokrzywdzonego, jak i u jego członków rodziny, dzieci czy też innych osób znajdujących się w domu oskarżyciela posiłkowego. Okoliczność, iż kamera zainstalowana na posesji pokrzywdzonego obejmuje również fragment przestrzeni publicznej- w tym częściowo obszar posesji rodziców obwinionego i w pewnym stopniu ogranicza prywatność obwinionego nie wyłącza odpowiedzialności obwinionego za jego naganne zachowanie. Zachowanie obwinionego wykraczało, poza obowiązujące normy społeczne.

Dla zaistnienia wykroczenia z art. 107 k.w. niezbędne jest stwierdzenie, że złośliwość sprawcy przekracza pewne społeczne granice, a także granice komfortu psychicznego osoby, której dokuczono. Kryterium to należy zatem oceniać obiektywno-subiektywnie, jednoznacznie odróżniając złośliwość mającą cechy żartu czy przekorności od złośliwości o pejoratywnym charakterze (por. J. Warylewski, Kontratypy..., s. 24–35; J. Kluza, Granica pomiędzy dokuczaniem a przestępstwem stalkingu oraz innymi typami czynów zabronionych, RPEiS 2019/1, s. 130–131).

Niepokojenie rozumieć należy zgodnie z jego językowym znaczeniem jako wzbudzanie/wywoływanie niepokoju/obawy (Słownik języka polskiego, https://sjp.pwn.pl/doroszewski/niepokoic;5458737.html, dostęp: 12.04.2019 r.), niepokój zaś oznacza „stan psychiczny charakteryzujący się silnym napięciem, brakiem spokoju, równowagi” (Słownik języka polskiego, https://sjp.pwn.pl/szukaj/niepok%C3%B3j.html, dostęp: 12.04.2019 r.).

Jak słusznie wskazuje się w literaturze, niepokojenie nie oznacza jedynie wzniecenia obawy. Zachodzi ono również wtedy, „gdy działanie sprawcy może wytrącić człowieka z równowagi psychicznej przez wzbudzenie w nim uczucia złości, niesmaku, oburzenia itp.” (I. Śmietanka [w:] M. Bafia, D. Egierska, I. Śmietanka, Kodeks..., s. 250).

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego oraz jego analizy, bez znaczenia pozostaje fakt, iż drabina na której był obwiniony nie znajdowała się bezpośrednio w świetle okna pokrzywdzonego oraz była od niego oddalona, jak również to, że w oknie znajdowała się firanka mogąca ograniczać widoczność. Kamera umieszczona na wysokości okna zarejestrowała przebieg zdarzenia, co tym bardziej wskazuje na to, że domownicy mogli zauważyć zachowanie obwinionego. Nadto M. K. mógł być naocznym świadkiem zdarzenia, ponieważ jak wynika z ustaleń nie kwestionowanych przez skarżącego przebywał wówczas w domu, obserwował zachowanie przycinania gałęzi, co stało się przyczyną wcześniejszej kłótni i w pełni uprawdopodobniło możliwość dalszej obserwacji zachowania obwinionego z pokoju a co z kolei stwarzało realna możliwość dostrzeżenia zachowania Z. U., więc nie ma podstaw, aby odmówić wiarygodności jego zeznaniom. Ponadto przebywanie rodziców obwinionego na nieruchomości nie może być znane za dowód wykluczający możliwość popełnienia przez niego zarzucanego czynu. Osoby te mogły być zaabsorbowane innymi czynnościami, przez co mogły nie zauważyć momentu obnażenia się obwinionego. Odnosząc się natomiast do materiału wideo, należy zaznaczyć, iż choć nagranie nie jest najwyższej jakości, to jednak widoczne jest, że obwiniony dopuścił się zarzucanego w opisie wniosku o ukaranie wykroczenia. Brak jest również jakichkolwiek przesłanek wskazujących na to, aby materiał ten był modyfikowany lub poddany obróbce, co przemawia za jego autentycznością i wiarygodnością tego dowodu.

W związku z tym zasadne było uznanie zeznań oskarżyciela posiłkowego za wiarygodne, gdyż były one zgodne z treścią nagrania. Całokształt zebranego materiału dowodowego, również daje podstawy do uznania obwinionego za winnym popełnienia zarzucanego mu wykroczenia. W związku z powyższym Sąd prawidłowo uznał obwinionego za winnego zarzucanego mu czynu.

W badanej sprawie zdaniem Sądu odwoławczego, w sposób prawidłowy Sąd Rejonowy obciążył kosztami procesu obwinionego i zasądził od niego na rzecz oskarżyciela posiłkowego zwrot wydatków poniesionych w związku z ustanowieniem pełnomocnika. Ustawa prawo o adwokaturze stanowi, że opłaty za czynności adwokackie ustala umowa z klientem (art. 16 ust. 1 ustawy z 1982 r. - Prawo o adwokaturze). Wynagrodzenie adwokata ustanowionego z wyboru ustalane jest w granicach dopuszczalnej, szerokiej autonomii (art. 16 ust. 1 ustawy z 1982 r. - Prawo o adwokaturze). Zasada umowności ustalania opłat za czynności adwokackie, uwzględniająca prawa rynku, obowiązuje jednak tylko między stronami umowy. Zasądzona kwota 3900 złotych na rzecz oskarżyciela posiłkowego jest adekwatna do okoliczności sprawy oraz mieściła się w ramach dozwolonej sześciokrotności stawek wynikających z Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Sąd nie widzi podstaw by kwestionować nakład pracy i czynności podejmowanych przez pełnomocnika. Były one celowe o czym świadczy uwzględniona apelacja o pierwszego wyroku zapadłego w sprawie a aktywność pełnomocnika występującego w dwóch postępowaniach przed sądem rejonowym oraz w postępowaniu odwoławczym, gdzie uchylono pierwszy zaskarżony wyrok była wysoka i adekwatna do szerokiej inicjatywy procesowej obrońcy.

Ocenie sądu podlegają takie wyznaczniki jak m.in. nakład pracy adwokata, rodzaj i zawiłość sprawy, czy też wkład pracy adwokata w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Postanowienie SN z 14.02.2024 r., V KK 457/23, LEX nr 3672385.

Argumentacja zawarta w apelacji jest oderwana od obowiązujących regulacji i nie ma znaczenia dla sprawy. Istotą sprawy jest zasądzenie kosztów na rzecz oskarżyciela posiłkowego, który to poczynił nakład finansowy w celu skorzystania z usług profesjonalnego podmiotu reprezentacyjnego jego interes prawny.

W sytuacji, gdy strona poniosła zatem określone koszty honorarium pełnomocnika, które udokumentowała stosowaną fakturą, żądając ich zwrotu w wysokości w niej wskazanej, a zawarta w niej kwota mieści się w maksymalnej możliwej do zasądzenia stawce wynagrodzenia, określonego w stosowanym rozporządzeniu, to należy zasądzić kwotę wynikającą z tej faktury. Kwestionowanie rozstrzygnięcia Sądu I instancji w zakresie zasądzenia wynagrodzenia w kwocie odpowiadającej jednokrotności lub wielokrotności stawki minimalnej w drodze środków odwoławczych może przynieść skutek tylko i wyłącznie wtedy, gdy orzeczenie jest rażąco niesprawiedliwe lub zapadło w warunkach nierozpoznania istoty sprawy (A. Partyk, Tomasz Partyk, Komentarz do § 2 Rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu [w:] Rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Komentarz, LEX nr 8902,

Sąd Okręgowy obciążył obwinionego opłatą i wydatkami w postępowaniu odwoławczym, albowiem uznał, że ze względu na uzyskiwanie przez niego stałego dochodu brak jest podstaw do zwolnienia od kosztów sądowych. Zgodnie z przepisem art. 121 § 1 k.p.s.w. do kosztów postępowania stosuje się odpowiednio m.in. przepisy art. 636 § 1 k.p.k.,
a zatem w razie nieuwzględnienia apelacji wniesionej wyłącznie przez obwinionego, koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi na ogólnych zasadach ten, kto wniósł środek odwoławczy. Natomiast zgodnie z przełożony do akt sprawy dokumentem fiskalnym Sąd Okręgowy zasądził na rzecz M. K. kwotę 2000 złotych tytułem zwrotu poniesionych przez niego wydatków w związku z ustanowieniem pełnomocnika w sprawie, gdzie wysokość zasądzonej kwoty odpowiada treści przepisów Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy orzekł, jak w wyroku.