Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VI Ka 194/23 - wyrok Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2024-04-02

Warszawa, dnia 13 marca 2024 r.

Sygn. akt VI Ka 194/23

WYROK

1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:SSO Anna Zawadka

protokolant: protokolant sądowy – stażysta Małgorzata Jaworska

przy udziale prokuratora Anety Ostromeckiej i oskarżyciela posiłkowego P. M.

po rozpoznaniu dnia 13 marca 2024 r.

sprawy M. S. córki W. i Z., ur. (...) w W.

oskarżonej o przestępstwa z art. 286 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Legionowie

z dnia 6 września 2022 r. sygn. akt II K 456/21

utrzymuje w mocy wyrok w zaskarżonej części; zasądza od oskarżonej M. S. na rzecz oskarżyciela posiłkowego P. M. kwotę 840 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym; zwalnia oskarżoną od opłaty i pozostałych kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 194/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Legionowie z dnia 6 września 2022r. Sygn. akt II K 456/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.1.3. Granice zaskarżenia

1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.1.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.2.1. Ustalenie faktów

1.2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

M. S.

Oskarżona jest osobą trzykrotnie skazaną;

Informacja z KRK

525-526

1.2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

1.2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

1.

Informacja z KRK

dokument wystawiony w punkcie informacyjnym Krajowego Rejestru Karnego przy Sądzie Okręgowym, nie wzbudza zastrzeżeń odnośnie formy sporządzenia i wartości merytorycznej;

1.2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Na podstawie art. 438 pkt 4 kpk - rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonej M. S. kary poprzez orzeczenie wobec niej za poszczególne czyny kar jednostkowych pozbawienia wolności, a w konsekwencji wymierzenie kary łącznej 1 roku pozbawienia wolności, a zatem kary nadmiernie surowej w okolicznościach niniejszej sprawy, niespełniającej dyrektyw wymiaru kary określonych w przepisie art. 53 k.k. jak również niesprawiedliwej na tle okoliczności sprawy oraz okoliczności związanych z osobą oskarżonej, jak również na tle wyroków zapadających w analogicznych sprawach, w konsekwencji też nieadekwatnej do stopnia zawinienia , a także nieuwzględniającej właściwości i warunków osobistych oskarżonej, jej sposobu życia, które to wszystkie okoliczności gdyby zostały wzięte pod rozwagę winny dawać Sądowi I instancji uzasadnione podstawy do wymierzenia oskarżonej za poszczególne czyny kar grzywny przy zastosowaniu przepisu art. 37a k.k., a w konsekwencji tego – łącznej kary grzywny.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wbrew temu co twierdzi obrońca, wymierzona kara roku pozbawienia wolności uwzględnia dyrektywy wskazane w art. 53 k.k. i Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, aby uznać, że stanowi ona dolegliwość niewspółmierną do popełnionych przez oskarżoną czynów.

Słuszne są rozważania Sądu I Instancji w kwestii znacznego stopnia winy i społecznej szkodliwości czynów popełnionych przez oskarżoną. Wbrew argumentom skarżącego kara łączna roku pozbawienia wolności za trzy przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 k.k., w kontekście poczynionych przez Sąd I instancji, ustaleń faktycznych, jak również faktu uprzedniej karalności oskarżonej, w tym również za przestępstwo tego samego rodzaju, nie jawi się jako kara rażąco niewspółmiernie surowa. Na wstępie trzeba więc przypomnieć, że w tej sprawie nie wystąpiły żadne okoliczności łagodzące. Oskarżona M. S. nie przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów, nie okazała skruchy ani nie naprawiła nawet w części wyrządzonych szkód, których rozmiar (70 000 zł) jest znaczący i odczuwalny dla pokrzywdzonych. Podkreślić też należy, że sposób popełnienia trzech przestępstw oszustwa wskazuje na premedytację. Oskarżona wiedząc o licytacji mieszkania oraz o toczącym się postępowaniu egzekucyjnym w odniesieniu do garażu, celowo wprowadziła trzy pokrzywdzone osoby w błąd co do prawa dysponowania nieruchomością lokalową i lokalem gospodarczym w postaci garażu i pobrała od pokrzywdzonych zadatki w łącznej wysokości 70 000 złotych, doprowadzając ich w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Oskarżona dokonała tych trzech oszustw jawnie lekceważąc zasady porządku prawnego. Ponadto przez dłuższy czas zwodziła pokrzywdzonych co do zamiaru zwrotu pobranych zadatków, ale te deklaracje nie zostały w żaden sposób zrealizowane nawet w drobnej części, pomimo upływu ponad 3 lat od daty popełnienia tych czynów.

Analiza między innymi informacji o osobie z Krajowego Rejestru Karnego – k.525v, prowadzi do przekonania, że przypisane oskarżonej występki nie były odosobnionym incydentem w jej życiu, o czym m.in. świadczy też fakt aż trzykrotnego skazania w tym dwukrotnie za przestępstwa przeciwko mieniu. Oskarżona od niemal 5 lat dokonuje różnego rodzaju przestępstw, a zatem w pełni usprawiedliwiony był pogląd Sądu meriti o braku przesłanek do postawienia wobec oskarżonej pozytywnej prognozy kryminologicznej. Oskarżona nie potrafi właściwie funkcjonować w warunkach wolnościowych, a zastosowane wcześniej wobec oskarżonej kary wolnościowe, w tym także kara grzywny nie zapobiegły popełnieniu kolejnych przestępstw. Wobec czego nie ma podstaw do wysnucia wobec niej pozytywnej prognozy na przyszłość, warunkującej złagodzenie rodzaju lub rozmiaru wymierzonej kary pozbawienia wolności.

Sąd orzekający należycie rozważył dyrektywy wymiaru kary, o których mowa w art. 53 k.k. Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynów popełnionych przez oskarżoną Sąd Rejonowy słusznie uwzględnił zamiar, motywy z niskich pobudek, którymi kierowała się oskarżona, rodzaj zaatakowanego dobra, sposób oraz skutki działania oskarżonej. Nadto we właściwy sposób przeanalizował sytuację oskarżonej i wziął pod uwagę okoliczności zaostrzające karę.

Trudno dopatrzyć się w sytuacji procesowej oskarżonej jakichkolwiek okoliczności łagodzących. W ocenie Sądu Okręgowego taką okolicznością łagodzącą nie jest zachowanie oskarżonej po popełnieniu przestępstwa. Z danych o karalności wynika, że oskarżona M. S. po popełnieniu przestępstw objętych w tej sprawie zarzutem, została po raz kolejny skazana na karę grzywny za ciąg przestępstw oszustwa i przywłaszczenia wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie z dnia 12.04.2022r. sygn. akt II K 199/22. Obecnie zaś oskarżona odbywa karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie z dnia 04.04.2019r. sygn. akt X K 373/16 (k. 509,525v).

W przypadku oskarżonej M. S. prognoza kryminologiczna w kontekście dotychczasowej linii jej życia przy trzech wyrokach skazujących za różnego rodzaju przestępstwa nie może być pozytywna. Mając na uwadze wcześniejszą karalność oskarżonej, to postawa oskarżonej jednak nie wskazuje, by mogły zostać osiągnięte cele kary przy jej znaczącym złagodzeniu do kary grzywny przy zastosowaniu art. 37a § 1 k.k.

Ocena zachowania oskarżonej po popełnieniu przestępstwa nie wskazuje na pozytywną prognozę kryminologiczną, tym bardziej, że oskarżona popełniła kolejne przestępstwa przeciwko mieniu. Wymierzona kara pozbawienia wolności zdaniem Sądu Okręgowego stanowią trafną represję karną, uwzględniając postawę oskarżonej, jej właściwości i warunki osobiste. Wbrew argumentom skarżącego osobowość sprawcy, sytuacja rodzinna czy dotychczasowy sposób życia nie stanowią okoliczności łagodzących i nie niwelują znacznego stopnia winy oraz społecznej szkodliwości tych czynów. Zdaniem Sądu Okręgowego żaden dowód nie potwierdza aby oskarżona miała pozytywną opinię w miejscu zamieszkania. Oskarżona w dacie popełnienia czynów miała 42 lata, ma wyższe wykształcenie , jest z zawodu księgową, prowadzi działalność gospodarczą , jest mężatką i ma dorosłego syna.

W świetle wcześniejszej karalności nie sposób uznać aby prowadziła ustabilizowany tryb życia i posiadała pozytywną opinię w środowisku pracy czy w miejscu zamieszkania. Nie wskazują na to dane osobowe zawarte w notatce policyjnej (k.388).

W ocenie Sądu Odwoławczego kary jednostkowe zastosowane wobec oskarżonej mieszczącą się bliżej dolnych granic zagrożenia ustawowego, a kara łączna roku pozbawienia wolności została wymierzona na zasadzie asperacji w stopniu zbliżonym do absorpcji. W ocenie Sądu Okręgowego orzeczonej wobec oskarżonej kary łącznej roku pozbawienia wolności za trzy występki, nie można uznać za rażąco niewspółmiernie surową, skoro przestępstwo oszustwa zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Dokonując wyboru wymiaru kary sąd musi mieć w polu widzenia kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa, a zatem względy prewencji ogólnej oraz względy wychowawcze jakie kara ma osiągnąć wobec sprawcy. Wbrew argumentom obrońcy kara grzywny wymierzona na podstawie art. 37a § 1 k.k. nie spełni swojej funkcji zapobiegawczej. Obowiązkiem sądu jest orzeczenie kary w taki sposób, by uzyskać efekt tzw. trafnej reakcji - in concreto dyscyplinarnej. Dla osiągniecia tego efektu koniecznym jest uwzględnienie wszystkich dyrektyw wymiaru kary - prewencji generalnej, prewencji indywidualnej, stopnia społecznej szkodliwości i stopnia winy, które mają jednakową rangę. Stopień winy w tym układzie, stanowi sui generis nieprzekraczalną granicę dla dolegliwości wymierzanej kary, na który wpływają wszelkie okoliczności, które decydują o zakresie swobody sprawcy w wyborze i realizacji zachowania zgodnego z prawem” (vide wyrok SN z dnia 5 marca 2019r. II DSI 13/18).

Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie wykazała zatem, aby istniała potrzeba zmiany wyroku Sądu Rejonowego. Kilkukrotne naruszenie porządku prawnego winno spotkać się z odpowiednią reakcją po stronie organów wymiaru sprawiedliwości. Kara musi być na tyle dolegliwa, aby stanowić wystarczającą przestrogę na przyszłość dla oskarżonej i przez to zapobiec jej powrotowi na drogę przestępstwa, a ponadto czynić zadość zasadzie prewencji ogólnej, która związana jest z potrzebą oddziaływania poprzez wymiar kary na całe społeczeństwo. Kara roku pozbawienia wolności wymierzona wyrokiem Sądu Rejonowego uwzględnia wyżej wymienione okoliczności.

Wniosek

Wnoszę o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uchylenie rozstrzygnięcia z pkt V o orzeczeniu kary łącznej pozbawienia wolności i wymierzenie oskarżonej za każdy czyn z aktu oskarżenia – na podstawie art. 286 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 37a § 1 k.k. – kary grzywny w wymiarze 200 stawek dziennych grzywny, przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 20 złotych , a w związku z tym na podstawie art. 85 § 1 k.k. w zw. z art. 86 § 1 i 2 k.k. połączenie kar jednostkowych i orzeczenie wobec oskarżonej M. S. kary łącznej grzywny w wymiarze 400 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 20 złotych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do złagodzenia rodzaju kary i wymierzenia kary wolnościowej grzywny, dokonując bowiem oceny zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wskazuje, iż wymiar kary pozbawienia wolności poprzedzony zostało ze strony Sądu I instancji właściwą oceną i uwzględnieniem wszystkich okoliczności mających wpływ na jej intensywność (art. 53 kk). Przekonuje o tym argumentacja przytoczona - na ten temat - w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, którą należało, jako słuszną, podzielić. Tak wymierzona kara pozbawienia wolności jest więc sprawiedliwą, należycie też realizuje ustawowe jej cele, tak w zakresie oddziaływania na sprawcę jak i kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i w żadnym zakresie nie może być uznana za rażąco niewspółmiernie surową w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.3.  1

Przedmiot utrzymania w mocy

1.wyrok utrzymany w mocy w zakresie kary

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

Sąd Okręgowy uznał, że w tych okolicznościach kara roku pozbawienia wolności będzie odpowiednia do wagi czynu, stopnia zawinienia oraz jest zgodna z dyrektywami wymiaru kary. Sąd Odwoławczy podziela bowiem rozważania dokonane przez Sąd Rejonowy, które zadecydowały o wyborze takiej wysokości kary pozbawienia wolności jako kary adekwatnej, a jej wymiar wynika z wcześniejszych skazań oskarżonej. Niewątpliwie w przypadku oskarżonej M. S. aby kara odniosła swój cel prewencyjny i wychowawczy, musi być dolegliwa i odczuwalna przez oskarżoną, która nie wyciągnęła żadnych wniosków z wcześniejszych skazań. Wbrew twierdzeniom apelującego kara roku pozbawienia wolności jest w pełni adekwatna zarówno do społecznej szkodliwości trzech występków, jak i do właściwości osobistych podsądnej. Z pewnością zastosowana reakcja karna nie razi surowością i nie przekracza stopnia winy, a jej wymierzenie poprzedzone zostało, dokonaną przez Sąd Rejonowy, właściwą oceną i uwzględnieniem wszystkich okoliczności mających wpływ na jej intensywność. Przekonuje o tym argumentacja przytoczona - na ten temat - w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, którą należało uznać za trafną.

W tej kwestii tutejszy Sąd przychyla się do stanowiska Sądu Rejonowego, iż biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób życia oskarżonej nie sposób było przyjąć pozytywnej prognozy kryminologicznej. W chwili obecnej trudno ocenić na ile realnie oskarżona deklaruje naprawienie wyrządzonej szkody i czy będzie przestrzegała porządku prawnego w przyszłości. Kara łączna grzywny w wymiarze 200 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 20 złotych stanowiłaby zbyt daleko idące dobrodziejstwo dla oskarżonej. Tym bardziej, że orzeczone wobec oskarżonej już wcześniej kary wolnościowe tj. kara grzywny i kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania, nie zapobiegły popełnieniu przez oskarżoną kolejnych przestępstw, co potwierdza informacja z Krajowego Rejestru Karnego (k.525v).

Z powyższych względów Sąd Odwoławczy nie znalazł podstaw do złagodzenia kary pozbawienia wolności. Rozstrzygnięcie to jest wyważone i należycie uwzględnia wszelkie okoliczności, rzutujące na wymiar kary, czemu Sąd dał wyraz w pisemnych motywach orzeczenia.

1.5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.3.1.  1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

1.5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

1.5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Punkt

rozstrzygnięcia

z wyroku

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Punkt

rozstrzygnięcia

z wyroku

Przytoczyć okoliczności.

Brak numeracji

Wobec odbywania kary pozbawienia wolności oraz braku uzyskiwania dochodów przez oskarżoną, zachodzą przesłanki do zwolnienia M. S. od opłaty za II instancję oraz wydatków za postępowanie odwoławcze.

Zgodnie z przepisem art. 627 k.p.k. oskarżoną obciążają wydatki poniesione przez oskarżyciela posiłkowego z tytułu ustanowienia w postępowaniu odwoławczym pełnomocnika.

7.  PODPIS

sędzia Anna Zawadka

1.1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kara orzeczona w wyroku Sądu Rejonowego w Legionowie z dnia 6 września 2022r. sygn. akt II K 456/21

1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.1.4. Wnioski

Uchylenie

Zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Rafał Kwaśniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Anna Zawadka
Data wytworzenia informacji: