Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Michał Bukiewicz

protokolant sądowy – stażysta Jacek Kuźnicki

po rozpoznaniu dnia 10 czerwca 2025 r.

sprawy M. J. córki F. i R., ur. (...) w W.

obwinionej o czyn z art. 86 § 1 kw w zw. z art. 14 pkt 1a Ustawy z dnia 20.06.1997 r. Prawo o ruchu drogowym

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

z dnia 3 grudnia 2024 r. sygn. akt III W 652/24

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie do ponownego rozpoznania

Sygn. akt VI Ka 266/25

UZASADNIENIE

M. J. został obwiniona o to, że w dniu 2 września 2023 r. ok. 12:40 w W. na drodze publicznej w ruchu lądowym na ul. (...) na wys. posesji nr (...) naruszyła zasady przewidziane w art. 14 pkt. 1 lit. a PRD w ten sposób, że pomimo zakazu weszła na jezdnię poza przejściem dla pieszych bezpośrednio przed jadący pojazd, w wyniku czego kierująca pojazdem (motocyklem) marki Y. o nr. Rej. (...), celem uniknięcia zdarzenia drogowego, położyła motocykl na lewy bok powodując jego uszkodzenie. Czynem tym ww. piesza spowodowała zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, tj o czyn z art. 86 § 1 k.w. w zw. z art. 14 pkt 1a Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym.

Wyrokiem zaocznym z dnia 3 grudnia 2024 r. M. J. została uznana winną zarzucanego jej wykroczenia.

Od powyższego wyroku apelację wniósł obrońca obwinionej, który zaskarżył wyrok na korzyść obwinionej w całości i orzeczeniu temu zarzucił obrazę przepisów postepowania tj. art. 4 k.pk. i art. 7 k.pk.

Obrońca obwinionej wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka D. J. oraz zmianę wyroku poprzez uniewinnienie obwinionej M. J. od popełnienia zarzucanego jej czynu ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów obrony za instancje odwoławczą.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów w oparciu o dyspozycję art. 436 k.p.k. w zw. z art. 109 § 2 k.p.s.w.- sąd odwoławczy ograniczył rozpoznanie środka odwoławczego wniesionego przez obrońcę oskarżonej tylko do uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu, bowiem rozpoznanie sprawy w takim zakresie jest wystarczające do wydania wyroku, a odniesienie się do wszystkich podniesionych zarzutów w tej apelacji byłoby przedwczesne z uwagi na wystąpienie bezwzględnej przyczyny odwoławczej określonej w art. 104 § 1 pkt 6 k.p.s.w.. Stąd zaistniała konieczność uchylenia wyroku i przekazania sprawy sądowi rejonowemu do ponownego rozpoznania.

W wypadku obwinionej M. J. zachodziło bowiem po stronie sądu I instancji istotne uchybienie procesowe polegające na przeprowadzeniu całości postępowania dowodowego, zamknięciu przewodu sądowego , wyrokowaniu po odebraniu głosu obecnej jednej strony na rozprawie głównej w sytuacji, gdy nie był obecny na rozprawie w dniu 2 grudnia 2024 r. jej obrońca, który został wyznaczony na etapie postępowania toczącego się przed Sądem I instancji, z uwagi na wystąpienie warunków obrony obligatoryjnej z art. 21 § 1 pkt 1 k.p.s.w.

Przepis art. 71 § 2 i 3 k.p.s.w. stanowi , iż w razie niestawiennictwa obowiązkowego obrońcy obwinionego rozprawę odracza się, przy czym sąd może, jeżeli uzna to za celowe, przeprowadzić postępowanie dowodowe, a w szczególności przesłuchać świadków, którzy stawili się na rozprawę. Na następnej rozprawie dowody te przeprowadza się ponownie tylko, jeżeli zażąda tego obrońca nieobecny na poprzedniej rozprawie.

Mając powyższe na uwadze Sąd mógł przeprowadzić postępowanie dowodowe i przesłuchać świadków jeśli uznał to za celowe, ale nie mógł on zakończyć postępowania dowodowego, udzielić głosu obecnym stronom i wydać wyroku zaocznego. Zgodnie z brzmieniem przepisu z art. 71§2 i 3 k.p.s.w. Sąd jest po zakończeniu zaplanowanych czynności dowodowych zobligowany do odroczenia rozprawy.

Działania Sądu Rejonowego cechuje brak konsekwencji oraz nieadekwatność podejmowanych decyzji. Sąd formalnie podjął działania mające na celu zapewnienie obwinionej prawa do obrony- wyznaczając jej obrońcę z urzędu – to jednak w praktyce ochrona jej interesu okazała się iluzoryczna. Pomimo, że obrońca należycie usprawiedliwił swoją nieobecność z powodu choroby, sąd przeprowadził rozprawę i wydał wyrok zaoczny, co podważa realność zagwarantowanego obwinionej prawa do obrony, zwłaszcza w kontekście jej wieku i ograniczeń zdrowotnych, które niewątpliwe były przyczyną samej jej nieobecności. Ponadto Sąd Rejonowy nie był uprawniony do ograniczenia prawa obrońcy do składania wniosku o ponowne przeprowadzenie dowodów już przeprowadzonych na wcześniejszej rozprawie, na której z przyczyn usprawiedliwionych obrońca nie mógł być obecny oraz prawa zgłoszenia innych wniosków i wyrażenia stanowiska w przedmiocie zasadności zarzutu w końcowych głosach stron . Mimo jasnego i bezwzględnego obowiązującego przepisu z art. 71 §2 i 3 k.p.s.w. nakazującego odroczenie rozprawy w przypadku nieobecności obrońcy, Sąd nie zastosował go właściwie. W ten sposób doszło uchybienia przepisom postępowania, naruszającego gwarancje procesowe obwinionej związane z jej prawem do obrony poprzez brak udziału obrońcy w czynnościach , w których jego udział był obowiązkowy a o czym mowa w przepisie art. 104 § 1 pkt 6 k.p.s.w.

W związku z powyższym dla poszanowania praw obwinionej o obrony w niniejszej sprawie niezbędne będzie powtórzenie całości postępowania przed sądem I instancji , tak aby mógł uczestniczyć w nim ustanowiony obrońca obligatoryjny.

Z tego względu zaskarżony wyrok musiał zostać uchylony, zaś sprawę przekazano Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie do ponownego rozpoznania.