VI Ka 461/20 - uzasadnienie Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2021-12-22

Sygn. akt VI Ka 461/20

1WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2021 roku

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie, VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Beata Tymoszów

Sędziowie: SO Agnieszka Wojciechowska - Langda

SO Michał Chojnowski

protokolant: protokolant sądowy- stażysta Ilona Kancik, protokolant sądowy Kamila Kutyła

z udziałem prokuratora Anny Domańskiej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 grudnia 2021 roku

sprawy A. B. (1), syna B. i Z., urodz. (...) w W.

oskarżonego o przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i w zw. z art. 65§ 1 k.k. oraz z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i in.

A. S. (1), syna R. i B., urodz. (...) w msc. Z.

oskarżonego o przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.

J. P., syna Z. i K., urodz. (...) w W.

oskarżonego o przestępstwa z art. 279 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora oraz obrońcę oskarżonego A. B. (1) i obrońcę oskarżonego J. P.

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie

z dnia 18 lipca 2019 roku, sygn. akt III K 440/15

I.  w zaskarżonej części zmienia wyrok w ten sposób, że:

1) w miejsce kary łącznej grzywny wymierzonej oskarżonemu A. S. (1) w punkcie 13 wyroku wymierza temu oskarżonemu karę łączną 100 (stu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięć) złotych;

2) w miejsce kary łącznej grzywny wymierzonej oskarżonemu J. P. w punkcie 15 wyroku wymierza temu oskarżonemu karę łączną 100 (stu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięć) złotych;

3) w odniesieniu do wszystkich czynów przypisanych oskarżonemu A. B. (1) na podstawie art. 4 § 1 k.k. za podstawę skazania i wymiaru kary przyjmuje wskazane w zaskarżonym wyroku w odniesieniu do każdego z nich przepisy w stanie prawnym obowiązującym przed zmianą wprowadzoną z dniem 1 lipca 2015r. (Dz. U. z 20 marca 2015r., poz. 396) i na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wykonanie kary łącznej roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, wymierzonej temu oskarżonemu w punkcie 2. wyroku, warunkowo zawiesza na okres próby lat 3 ( trzech);

4) na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej wobec A. B. (1) łącznej kary grzywny zalicza oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania od dnia 22 kwietnia 2013r. do dnia 27 grudnia 2013r.;

5) orzeczone w punkcie 20 wyroku wynagrodzenie należne od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. S. (2) podwyższa do kwoty 1136,52 zł. obejmującej podatek od towarów i usług;

II.  w pozostałym zakresie utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. M. oraz adw. A. S. (2) kwoty po 516,60 złotych, w tym należny podatek od towarów i usług, z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym oskarżonym: A. B. (1) oraz J. P.;

IV.  zwalnia wszystkich oskarżonych od uiszczenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami postępowania obciążając Skarb Państwa.

2SSO Beata Tymoszów SSO Michał Chojnowski SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 461/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z dnia 18 lipca 2019 roku, sygn. akt III K 440/15

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

2.

A. B. (1)

J. P.

Oskarżony był karany kilkakrotnie, z tym, że ostatnie dwie kary pozbawienia wolności wymierzono przy zastosowaniu art. 69 § 1 k.k. ( - kara roku i 6 miesięcy orzeczona wyrokiem z dnia 20.03.2013r., sygn. II K 385/13

- kara 2 lat pozbawienia wolności orzeczona wyrokiem z dnia 06.06.2016r., sygn. IV K 159/15)

przy czym wobec pomyślnego upływu okresu próby nie zarządzono wykonania tych kar

Oskarżony był wielokrotnie karany, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu , ostatni wyrok skazujący na karę 12 lat pozbawienia wolności

Karta karna

karta karna

9648 – 9650

(...)-

9645

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

2.1.1.1.

2.1.1.2.

Karta karna

karta karna

Dokumenty sporządzone przez upoważniony do tego podmiot i w ramach jego uprawnień; nie były kwestionowane przez strony postępowania

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I.

Zarzuty apelacji prokuratora –

3.1.

obraza przepisów prawa materialnego, tj. art. 86 § 1 k.k. poprzez jego błędne zastosowanie i wymierzenie kary łącznej grzywny w stosunku do oskarżonych J. P. i A. S. (1) powyżej sumy kar orzeczonych za poszczególne przestępstwa

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy przepisów prawa materialnego był zasadny w stopniu oczywistym.

Stosownie do treści art. 86 § 1 k.k. sąd wymierza karę łączną w granicach powyżej najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 20 lat pozbawienia wolności.

Sąd I instancji uznał A. S. (1) za winnego dwóch zarzuconych mu czynów i za popełnienie każdego z nich wymierzył mu m. in. kary grzywny w liczbie po 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych, przy przyjęciu wysokości jednej stawki na kwotę 10 (dziesięciu) złotych. Oznacza to, że suma kar, wyznaczająca górną granicę kary łącznej, wynosiła 100 (sto) stawek dziennych grzywny. Naruszeniem prawa materialnego było zatem wymierzenie oskarżonemu kary grzywny w wysokości 200 (dwustu) stawek dziennych grzywny, która tę górną granicę przekraczała (pkt 13 wyroku).

Tożsamego uchybienia sąd ten dopuścił się wobec oskarżonego J. P., któremu za dwa czyny również wymierzono dwie kary grzywny w liczbie po 50 (pięćdziesiąt) stawek dziennych, przy przyjęciu wysokości jednej stawki na kwotę 10 (dziesięciu) złotych. W tym wypadku suma kar, wyznaczająca górną granicę kary łącznej, również wynosiła 100 (sto) stawek dziennych grzywny. Naruszeniem prawa materialnego było zatem wymierzenie oskarżonemu kary grzywny w wysokości 200 (dwustu) stawek dziennych grzywny, która tę górną granicę przekraczała (pkt 15 wyroku).

Wniosek

o zmianę wyroku i orzeczenie w stosunku do oskarżonych J. P. i A. S. (1) kary łącznej grzywny 100 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na poziomie 10 złotych

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec zasadności zarzutów naruszenia prawa materialnego, konieczne było dokonanie zmiany zaskarżonego wyroku w części dotyczącej kary łącznej grzywny orzeczonej w stosunku do oskarżonych J. P. i A. S. (1) poprzez wymierzenie jej w graniach przewidzianych przez ustawę.

Lp.

Zarzut

II

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego J. P.

3.2.

Naruszenie prawa procesowego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, polegające na naruszeniu art. 7 KPK, polegające na naruszeniu zasady swobodnej oceny dowodów, która przyjęła postać oceny dowolnej, a która polegała na tym, że sąd w sposób niezgodny z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania dał wiarę zeznaniom świadków M. T., A. B. (1) oraz J. A.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie sądu odwoławczego nie zachodziły podstawy do podzielenia argumentacji skarżącego, iż dokonana przez sąd meriti ocena wyjaśnień M. T., A. B. (1) oraz J. A. była dowolna, a osoby te nie stanowiły wiarygodnego źródła dowodowego. Zarzut opisany w petitum środka odwoławczego postawiony przez obrońcę ma charakter wyłącznie polemiczny, co po części wynika już z samego jego kształtu. Sam bowiem fakt, iż zdarzenia opisywane przez współoskarżonych miały miejsce kilka lat przed ich przesłuchaniem, nie przesądza jeszcze o niewiarygodności złożonych wyjaśnień. Wymaga dostrzeżenia, że oskarżeni jednoznacznie wskazywali, które okoliczności pamiętają dobrze, a co do których nie mają pewności. Sąd I instancji prawidłowo wziął pod uwagę treść tych wyjaśnień i w zakresie, w jakim współoskarżeni nie byli pewni przebiegu konkretnego zdarzenia oraz osób biorących w nim udział, wydał wyrok uniewinniający. Czyny przypisane oskarżonemu J. P. nie były oparte na wyjaśnieniach, w ramach których współoskarżeni mieliby jakiekolwiek wątpliwości mogące wykluczać jego sprawstwo. Stąd też powoływanie się przez obrońcę na brak wiarygodności wyjaśnień oskarżonych i dowolność ich oceny nie znajdowało rzeczywistych podstaw.

Należy przy tym zwrócić uwagę, że oskarżeni M. T. oraz A. B. (1) wyjaśniali na temat kilkudziesięciu czynów, a co za tym idzie nie mieli żadnego interesu, by bezpodstawnie pomawiać oskarżonego P. o udział w zaledwie dwóch spośród nich. Taki zabieg z ich strony nie dostarczał im żadnych realnych korzyści procesowych, biorąc pod uwagę, że ich depozycje dotyczyły także szeregu innych czynów.

Trzeba także zaznaczyć, że obrońca w ramach podnoszonego zarzutu kwestionował wyjaśnienia trzech oskarżonych, które są ze sobą spójne. Trudno zdaniem sądu odwoławczego byłoby przyjąć, że wszyscy trzej współoskarżeni pomówili J. P. bez wyraźnej przyczyny i żaden z nich nie jest wiarygodny. Na temat oskarżonego J. P. wyjaśniał J. A. (k. 5227, 5132), M. T. (k. 90-91, 187, 880, 1370 oraz 9438), przy czym byli oni pewni jego udziału w popełnieniu przestępstwa, a wreszcie A. B. (1) (w szczególności k. 8377), który dokładnie zapamiętał oraz zrelacjonował zdarzenie, w tym m.in. to w jakim hotelu wówczas oskarżeni spali, i był pewien udziału J. P.. Na powyższe trafnie zwrócił uwagę sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Kwestionowanie zatem wyjaśnień tych oskarżonych musiałoby wiązać się ze stwierdzeniem, że albo wszyscy doznali niepamięci czy popełnili identyczne omyłki w tym zakresie albo też ustalili, że będą fałszywie obciążać J. P.. Żadna z tych wersji nie jest jednak logiczna i nie znajduje oparcia w aktach sprawy.

Nie mogło również ujść uwadze sądu, że oskarżony J. P. w postępowaniu przygotowawczym przyznał się do popełnienia przypisanych mu następnie czynów i chciał dobrowolnie poddać się karze. Zmiana jego wyjaśnień wynikała wyłącznie z przyjętej później linii obrony.

W tym stanie rzeczy prawidłowość oceny osobowych źródeł dowodowych kwestionowanych przez obrońcę oskarżonego nie mogła budzić zastrzeżeń.

Lp.

Zarzut

3.3.

Naruszenie prawa procesowego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, polegające na naruszeniu art. 5 § 2 KPK poprzez nieuwzględnienie zasady domniemania niewinności i bezpodstawne uznanie winy oskarżonego, pomimo braku wiarygodnych dowodów, które wskazywałyby na udział oskarżonego w zarzucanych mu czynach, a postępowania przygotowawcze były prawomocnie umarzane z uwagi na niewykrycie sprawcy, by kolejno przypisać winę oskarżonemu w oparciu wyłącznie o depozycję oskarżonych starających się o korzyści procesowe

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Także i w tym zakresie apelacja była chybiona.

W pierwszej kolejności wymaga dostrzeżenia, że zarzut odnosił się do art. 5 § 2 KPK, który wyraża zasadę in dubio pro reo, podczas gdy opisowa treść zarzutu dotyczy nieuwzględnienia zasady domniemania niewinności, która określona została w § 1 tego przepisu. Zatem, już sam sposób konstrukcji środka odwoławczego w tej części był błędny.

Najpierw także przypomnieć, że z treści powołanego przepisu, statuującego zasadę in dubio pro reo, wynika zobowiązanie organów procesowych do podejmowania wszelkich możliwych i prawnie dostępnych środków do wyjaśnienia pojawiających się wątpliwości. W tym kontekście reguły wyrażonej w art. 5 § 2 nie wolno rozumieć jako obowiązku czy prawa do swoistego, uproszczonego traktowania jakichkolwiek wątpliwości, zwłaszcza tych, jakie powinny być rozstrzygane w płaszczyźnie należytego zastosowania art. 7 k.p.k. Wszelka wątpliwość w zakresie ustaleń faktycznych powinna być wyjaśniona i usunięta przez wszechstronną inicjatywę dowodową organu procesowego i gruntowną analizę całego dostępnego materiału dowodowego. Dopiero, gdy po wykorzystaniu wszelkich istniejących możliwości wątpliwość nie zostanie usunięta, należy ją wytłumaczyć w sposób korzystny dla oskarżonego (tak np. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 lipca 2013 r., WA 15/13, Legalis). W judykaturze trafnie podkreśla się, że uzasadnieniem skorzystania z zasady wyrażonej w art. 5 § 2 nie może być pojawienie się w toku procesu karnego różnych wersji wydarzeń. Wynikające z materiału dowodowego sprawy różne wersje wydarzeń nie są równoznaczne z istnieniem niedających się usunąć wątpliwości w rozumieniu art. 5 § 2 KPK, bo w takim wypadku sąd orzekający zobowiązany jest do dokonania ustaleń na podstawie swobodnej oceny dowodów i dopiero wówczas, gdy wątpliwości nie zostaną usunięte, to należy tłumaczyć je na korzyść oskarżonego.

Zarzut naruszenia art. 5 § 2 k.p.k. może być zatem uznany za skuteczny tylko wówczas, gdy zostanie wykazane, że orzekający sąd rzeczywiście powziął niedające się usunąć wątpliwości, jednak nie rozstrzygnął ich na korzyść oskarżonego. Dla zasadności tego zarzutu nie wystarczy zaprezentowanie przez stronę własnych wątpliwości co do zgromadzonego materiału dowodowego i wymowy poszczególnych dowodów. Jeżeli poczynione ustalenia faktyczne uzależnione są od obdarzenia wiarą tej, czy innej grupy dowodów, nie wchodzi w rachubę naruszenie reguły in dubio pro reo, albowiem jednym z podstawowych obowiązków sądu orzekającego jest swobodna ocena dowodów (art. 7 k.p.k.). Nie jest więc prawidłowe jednoczesne podnoszenie zarzutu obrazy obu wspomnianych przepisów.

Odnosząc to do realiów sprawy trzeba stwierdzić, że sąd meriti nie naruszył reguł opisanych w art. 5 k.p.k. przez to, że dokonał takiej a nie innej oceny dowodów i na ich podstawie wywiódł wnioski o winie oskarżonych. W niniejszej sprawie nie istniały wątpliwości posiadające cechę nieusuwalności. Ustalenie tego, czy oskarżony był jednym ze sprawców zarzuconych mu czynów mogło bowiem nastąpić w oparciu o poddane właściwej ocenie wyjaśnienia współoskarżonych, a pomocniczo także przez inne dowody potwierdzające, że doszło do popełnienia czynów określonych w zarzutach stawianych oskarżonemu P.. Nie sposób więc podzielić stanowiska skarżącego, że sąd dopuścił się obrazy prawidłowo rozumianej dyrektywy rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego, gdyż ta w ogóle nie miała w niniejszej sprawie zastosowania.

Z kolei fakt wcześniejszego umorzania postępowania ze względu na niewykrycie sprawcy nie ma żadnego znaczenia dla oceny rozstrzygnięcia, skoro następnie sprawcy zostali ustaleni i jednym z nich okazał się być oskarżony P.. Akurat w tym zakresie postępowania te umarzano w sprawie, a następnie zostały one podjęte w przewidziany procesowo sposób. Obrońca nie wyjaśnia, jaki wpływ na rozstrzygnięcie miałoby mieć uprzednie umorzenie postępowania wobec niewykrycia sprawcy. Jak już wskazano to przy okazji ustosunkowania się do poprzedniego zarzutu, współoskarżeni nie mieli rzeczywistego interesu w obciążaniu J. P. w sytuacji, gdy postępowanie dotyczyło kilkudziesięciu czynów, a wyjaśnienia dotyczące tego oskarżonego odnosiły się zaledwie do dwóch spośród nich.

Lp.

Zarzut

3.4.

Błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na wynika sprawy, polegający na przyjęciu, że oskarżony J. P. działając wspólnie i w porozumieniu z ustalonymi osobami dokonał czynów zarzuconych mu w punktach LXXXIX i XC.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wobec prawidłowej oceny materiału dowodowego, o czym mowa była przy okazji ustosunkowania się do pierwszego z postawionych zarzutów apelacji, nie zasługiwał również na uwzględnienie zarzut błędu w ustaleniach faktycznych. Ustalenia faktyczne sądu I instancji wynikały z materiału dowodowego, który sąd uznał za wiarygodny i ocena w tym zakresie była prawidłowa. Nie istniały przy tym podstawy do przyjęcia, że w oparciu o ten wiarygodny materiał dowodowy sąd dokonał wadliwych ustaleń w sferze faktów, które stałyby w sprzeczności lub nie wynikałyby z dowodów zgromadzonych w sprawie.

Lp.

Zarzut

3.5.

Naruszenie prawa materialnego, tj. błędne zastosowanie w niniejszej sprawie art. 279 § 1 KK, podczas gdy nie znajdował on zastosowania w niniejszej sprawie, albowiem przecięcie niezabezpieczonej struktury okrywającej naczepy nie stanowi wypełnienia znamion kradzieży z włamaniem, tj. normy prawnej skodyfikowanej w art. 279 § 1 KK

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Najpierw należy zauważyć, że zarzut ten (niemający charakteru ewentualnego) był o tyle niezrozumiały, że obrońca kwestionował jednocześnie faktyczne podstawy wyroku. Tymczasem, jak to wielokrotnie wskazywano w licznym dorobku judykatury, obraza prawa materialnego może mieć miejsce wtedy, gdy do prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, nie zastosowano właściwego przepisu prawa materialnego, natomiast nie zachodzi taka obraza, kiedy wadliwość zaskarżonego orzeczenia jest wynikiem błędnych ustaleń przyjętych za jego podstawę lub naruszenia przepisów prawa procesowego. Stąd też nie jest prawidłowe jednoczesne podnoszenie przez skarżącego ( w odniesieniu do tych samych czynów), zarzutów mających za swą podstawę art. 438 pkt. 1 i 3 k.p.k.

Niezależnie od powyższego trzeba stwierdzić, że autor apelacji konstruując tę jej część pomija, iż oskarżonemu J. P. zarzucono nie tylko przecięcie struktury okrywającej naczepy, ale także – w obu wypadkach - przecięcie lub zerwanie plomby zabezpieczającej. Oznacza to, że postawiony i tak opisany zarzut zawiera w sobie tezę niepopartą ustaleniami faktycznymi w sprawie. Przyjęcie zaś, że oskarżony nie tylko dokonał przecięcia plandeki naczepy, ale także przecięcia lub zerwania plomby zabezpieczającej, dodatkowo przemawia za zasadnością przyjętej przez sąd I instancji kwalifikacji prawnej.

Nawet jednak gdyby zachowanie oskarżonych sprowadzało się jedynie do przecięcia zabezpieczenia towaru w formie zamontowanej plandeki, nadal wyczerpywałoby znamiona występku z art. 279 § 1 k.k.

Konstrukcja przestępstwa przewidzianego w art. 279 k.k. określa dwie czynności sprawcze, z których pierwsza polega na przełamaniu zabezpieczenia rzeczy ruchomej (usunięciu przeszkody materialnej) zamykającego dostęp do rzeczy innym osobom, druga zaś sprowadza się do zaboru zabezpieczonej rzeczy ruchomej. Przestępstwo określone w art. 279 ma więc złożony charakter. Określenie "włamanie" jest pojęciem prawnym, którego treść jest ustalana autonomicznie w obszarze prawa karnego, zgodnie z przyjmowanymi regułami wykładni, i może odbiegać od jego potocznego jego rozumienia (por. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2006 r., sygn. III KK 358/06). Stosując więc przyjętą w odniesieniu do tego znamienia specyficzną, autonomiczną metodę interpretacji, przyjmuje się, że "włamanie" oznacza zachowanie polegające na usunięciu przeszkody stanowiącej zabezpieczenie danego przedmiotu, przy czym wskazuje się, iż nie musi ono polegać na stosowaniu siły fizycznej, oraz eksponuje cel, dla jakiego ustanowiona została, przełamana przez zachowanie sprawcy, bariera.

Istota włamania sprowadza się więc nie tyle do fizycznego uszkodzenia lub zniszczenia przeszkody chroniącej dostęp do rzeczy, ile polega na zachowaniu, którego podstawową cechą jest nieposzanowanie wyrażonej przez dysponenta rzeczy woli zabezpieczenia jej przed innymi osobami tak: (M. Dąbrowska-Kardas, P. Kardas [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278-363 k.k., wyd. IV, red. A. Zoll, Warszawa 2016, art. 279). Zabezpieczenie to może przejawiać się w różnorodny sposób, obejmując np. zabezpieczenie przy pomocy specjalnego zamka zamontowanego do drzwi lub bramy, ale także zabezpieczenie przy pomocy plomby lub nawet kartki papieru z pieczęcią (por. A. Marek, Prawo karne..., s. 527; W. Świda (w:) I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny..., s. 634; J. Bafia (w:) J. Bafia, K. Mioduski, M. Siewierski, Kodeks karny..., s. 551.). Jak trafnie podkreśla się w judykaturze, istotą zabezpieczenia nie jest uczynienie całkowicie niemożliwym dostępu osobom nieuprawnionym do zabezpieczonego przedmiotu w taki sposób, że dostęp ten jest możliwy jedynie dzięki zastosowaniu siły fizycznej lub specjalnych środków technicznych, lecz stworzenie zewnętrznej bariery jednoznacznie sygnalizującej, że celem jej zainstalowania było wykluczenie dostępu do tych przedmiotów przez osoby nieuprawnione (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 8 października 2002 r., sygn. VIII AKa 505/02, Prok. i Pr.-wkł. 2004, nr 10, poz. 21).

Przenosząc powyższe ogólne uwagi na grunt niniejszej sprawy należało dojść do przekonania, że już samo umieszczenie plandeki na naczepie pojazdu uniemożliwiające swobodne przeniknięcie do wnętrza w sposób dostatecznych demonstruje wolę zabezpieczenia znajdujących się pod nią przedmiotów. Celem zamontowania plandeki jest uniemożliwienie dostępu osób postronnych do transportowanego towaru, jak również zabezpieczenie go na potrzeby przewozu. Zabezpieczenie to oznacza, iż normalny dostęp do zabezpieczonej rzeczy nie jest możliwy. Nieprzypadkowo też oskarżeni musieli każdorazowo podjąć określone działania ukierunkowane właśnie na dokonanie przecięcia przy użyciu narzędzia tej formy zabezpieczenia, aby w ogóle móc dokonać zaboru znajdujących się w transporcie rzeczy. Powyższa okoliczność unaocznia złożony charakter tego czynu. Przecięcie plandeki w celu uzyskaniu dostępu do dóbr transportowanych na naczepie będzie zatem mieściło się w zakresie pojęcia prawnego włamania określonego w art. 279 § 1 k.k.

Lp.

Zarzut

3.6.

Rażąca niewspółmierność kary poprzez nie wzięcie przez Sąd pod uwagę sytuacji osobistej oskarżonego oraz jego postawy w toku postępowania przygotowawczego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut rażącej niewspółmierności kary nie był uzasadniony. Wbrew twierdzeniom skarżącego sąd wziął pod uwagę przy jej wymiarze sytuację osobistą J. P.. Z kolei uwzględnienie jego postawy w toku postępowania przygotowawczego nie byłoby uzasadnione w sytuacji, gdy ostatecznie w postępowaniu przed sądem skorzystał z przysługującego mu prawa do obrony i nie przyznawał się do popełnienia czynu. Co oczywiste - sąd odwoławczy w żadnej mierze nie podważa uprawnienia oskarżonego do prezentowania takiej linii obrony oraz zmiany stanowiska procesowego. O ile jednak nie budzi jakichkolwiek wątpliwości, że sąd nie może wyciągać wobec oskarżonego żadnych negatywnych konsekwencji z uwagi na to, że w toku postępowania sądowego nie przyznawał się do winy i kwestionował swoje sprawstwo, o tyle łagodniejsze potraktowanie wymagałoby przynajmniej wyrażenia skruchy. Nie może być przecież tak, że z dokonanej zmiany stanowiska i wyjaśnień przed sądem oskarżony wywodzi skutki wyłącznie dla siebie korzystne, tj. że skoro przyznał się do winy na potrzeby wniosku o dobrowolne poddanie się karze, a następnie stanowisko to zmienił i nie przyznawał się już do popełnienia zarzucanych mu czynów, to sąd winien wziąć pod uwagę wyłącznie jego przyznanie się i dodatkowo traktować je jako okoliczność łagodzącą. Prezentując ostatecznie stanowisko polegające na nieprzyznaniu się do popełnienia zarzuconych czynów oskarżony musi bowiem liczyć się z tym, że okoliczność, jaką jest przyznanie się do winy, nie będzie mogła mieć wobec niego zastosowania i wpływać łagodząco na wymiar kary.

Zdaniem sądu odwoławczego kara orzeczona wobec oskarżonego nie jest niewspółmierna do popełnionych przez niego czynów. Tym bardziej nie sposób doszukiwać się w niej cechy rażącej niewspółmierności. Jak trafnie wskazuje się w judykaturze, za represję rażąco niewspółmierną uznaje się taką karę, która - pomijając dyrektywy wymiaru kary - w sposób istotny lub wręcz drastyczny odbiega od tej, jaką należałoby wymierzyć przy uwzględnieniu okoliczności przedmiotowych charakteryzujących czyn przypisany sprawcy oraz podmiotowych, związanych z jego osobą. Na gruncie art. 438 pkt 4 k.p.k. nie chodzi bowiem o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, że karę dotychczas wymierzoną można byłoby określić - również w odbiorze zewnętrznym - jako rażąco niewspółmierną, tzn. niewspółmierną w stopniu nie pozwalającym na jej akceptację (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 2020 r., sygn. akt V KK 382/19).

W przekonaniu sądu odwoławczego z opisaną sytuacją nie mamy do czynienia w odniesieniu do oskarżonego J. P.. Dlatego też zarzut okazał się nieuzasadniony.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku w całości (w części dotyczącej J. P.) poprzez uniewinnienie J. P. od zarzucanych mu czynów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutu rażącej niewspółmierności kary, nie było możliwe dokonanie zmiany zaskarżonego wyroku poprzez złagodzenie kary orzeczonej wobec oskarżonego J. P. bądź też warunkowego zawieszenia jej wykonania.

Lp.

Zarzut

3.7.

Naruszenie:

a) § 17 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 3 października 2016 roku (z dalszymi zmianami) poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy sprawa toczyła się w postępowaniu zwyczajnym przewidzianym w Kodeksie postępowania karnego, a zatem stawka bazowa wynagrodzenia dla obrońcy z urzędu powinna wynosić 420 zł;

b) §20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 3 października 2016 roku (z dalszymi zmianami) poprzez nie zasądzenie należności, z kolejnych 7 terminach rozpraw w wysokość 20% należności początkowej (420 zł) (pierwsza rozprawa + 6 kolejnych terminów rozpraw), a w związku z tym niezasadnego zasądzenia na rzecz obrońcy należności za udzieloną obronę z urzędu w kwocie 756,00 zł brutto, zamiast w kwocie 924,00 zł netto, tj. 1.136,52 zł brutto;

c) Niezasadnego oddalenia wniosku obrońcy o zasądzenie kosztów obrony udzielonej z urzędu w wysokości podwyższonej stawki podstawowej z uwagi na skomplikowany charakter sprawy, ilość materiału dowodowego jak również przyczynienie się obrońcy do wyjaśnienia okoliczności sprawy.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Trafna i zasługująca na aprobatę była argumentacja odwołująca się do niezasadnego zasądzenia na jego rzecz należności za udzieloną obronę z urzędu w kwocie 756,00 zł brutto, zamiast w kwocie 924,00 zł netto, tj. 1.136,52 zł brutto. Z nieokreślonych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku przyczyn sąd I instancji przyjął błędną stawkę należną za obronę oskarżonego J. P. przed tym sądem. Rację ma skarżący, że stawka podstawowa w sprawie powinna wynosić 420 złotych i podlegała podwyższeniu o 20% za każdy kolejny termin rozprawy (czyli o kwotę 84 złotych). W związku z okolicznością, że w sprawie odbyło się łącznie 7 terminów rozprawy, a obrońca z urzędu był obecny na każdym z nich, stawka podstawowa ulegała podwyższeniu o kwotę 504 złotych (84*6=504). Po zsumowaniu tej kwoty ze stawką podstawową, należne obrońcy koszty pomocy prawnej wynosiły 924 złote, która podlegała dodatkowo podwyższeniu o należny podatek od towarów i usług.

Chybiony był natomiast uznanie zarzut w części, w jakiej dotyczył nieprzyznania obrońcy kosztów obrony z urzędu w wysokości podwyższonej stawki z uwagi na skomplikowany charakter sprawy, ilość materiału dowodowego jak również przyczynienie się obrońcy do wyjaśnienia okoliczności sprawy. W tym kontekście należy zwrócić uwagę, że wprawdzie akta sprawy miały obszerny charakter, ale oskarżonemu J. P. zarzucono wyłącznie dwa czyny o nieskomplikowanym charakterze, co do których materiał dowodowy był ograniczony i nie wymagał ponadprzeciętnego nakładu pracy obrońcy. Sąd odwoławczy nie znalazł również podstaw do przyjęcia, że obrońca przyczynił się do wyjaśnienia okoliczności sprawy w sposób uzasadniający zasądzenie kosztów obrony w stawce podwyższonej. Stąd też w tym zakresie zarzut uznany został za niezasadny.

Wniosek

Zasądzenie na rzecz obrońcy z urzędu kosztów udzielonej pomocy prawnej z urzędu w kwocie 924,00 zł netto, jak również o zasądzenie wielokrotności tej kwoty z uwagi na skomplikowany i rozbudowany charakter sprawy.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec przyjęcia, że sąd I instancji zasądził na rzecz obrońcy koszty obrony z urzędu w sposób sprzeczny z przepisami Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, wniosek skarżącego o zasądzenie tych kosztów w kwocie 1.136,52 zł brutto był zasadny. Niezasadny był natomiast wniosek o zasądzenie wielokrotności tej kwoty z uwagi na skomplikowany i rozbudowany charakter sprawy z przyczyn opisanych przy ustosunkowaniu się do zarzutu.

Lp.

Zarzut

III.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego A. B. (1)

3.8.

w zakresie czynów z pkt I-XI wyroku obraza przepisów prawa materialnego, tj. art. 60 § 3 k.k. poprzez jego błędne niezastosowanie, w sytuacji gdy spełnione zostały przesłanki zastosowania przepisu przewidującego obligatoryjne nadzwyczajne złagodzenie kary, tj. w sytuacji gdy oskarżony ujawnił wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstw określonych w pkt I-XI wyroku oraz istotne okoliczności ich popełnienia, co skutkowało orzeczeniem kar jednostkowych za czyny z pkt. I-XI wyroku bez zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary oraz kary łącznej pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie był uzasadniony.

W myśl art. 60 § 3 k.k. sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet może warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, jeżeli ujawni on wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia.

Zarówno w judykaturze, jak i piśmiennictwie prawniczym, prezentowane są rozbieżne interpretacje użytego w tym przepisie zwrotu "ujawni".

Pierwsza z nich, uwzględniając wyłącznie jego element obiektywny, rozumie ujawnienie jako obejmujące przekazanie przez sprawcę organom ścigania informacji, o których w omawianym przepisie mowa, dotąd im nieznanych. Druga zaś rozumie je jako zawierające także nakaz uwzględniania subiektywnego przekonania sprawcy, że organy ścigania nie dysponują jeszcze informacjami, które zamierza on im przekazać.

W ocenie sądu odwoławczego w niniejszej sprawie nie zachodzi potrzeba opowiadania się za słusznością któregokolwiek z tych stanowisk, albowiem oskarżony nie ujawnił organom ścigania informacji dotąd im nieznanych zarówno w ujęciu obiektywnym, jak i subiektywnym.

Skoro bowiem zarzut niezastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie art. 60 § 3 k.k. dotyczy czynów określonych w pkt I-XI wyroku, to godzi się zauważyć, że A. B. (1) postawiono zarzuty ich popełnienia w dniu 22 kwietnia 2013 r., po jego zatrzymaniu, a sformułowano je na podstawie obszernych wcześniejszych wyjaśnień M. T., który opisał szczegółowo przestępstwa popełnione także przez A. B.. Oskarżony ten początkowo w ogóle nie przyznał się do ich popełnienia (k. 1435; podobnie podczas posiedzenia aresztowanego – k. 1611) i dopiero w dalszym toku postępowania zmienił swą postawę, opisując nadto szereg innych przestępstw, co znalazło swoje odzwierciedlenie w wyroku, poprzez zastosowanie w tym właśnie pozostałym zakresie art. 60 § 3 k.k. .

W zaistniałej sytuacji procesowej oskarżony nie mógł mieć, choćby nawet subiektywnego, przekonania co do tego, że decydując się na złożenie wyjaśnień w zakresie czynów opisanych w pkt I-XI komaprycji wyroku ujawnia on wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu tych przestępstw oraz istotne okoliczności ich popełnienia, skoro wiedział, (właśnie na podstawie przedstawionych mu zarzutów), iż organ ten dysponuje już wystarczającymi danymi w tym zakresie. Dowody już posiadane przez organ umożliwiły postawienie oskarżonemu zarzutów, a w konsekwencji zastosowanie izolacyjnego środka zapobiegawczego. Tym bardziej więc nie było podstaw do przyjęcia, że jego wyjaśnienia obiektywnie prowadziły do uzyskania w znaczeniu obiektywnym takich informacji, które organowi nie były wcześniej znane. Słusznie zatem Sąd Rejonowy uznał, że w odniesieniu do tych czynów brak było podstaw do zastosowania art. 60 § 3 k.k., albowiem nie jest ujawnieniem potwierdzenie informacji znanych już organowi, które znalazły wyraz w postawionych zarzutach (patrz: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 25 maja 2006 r., sygn. II AKa 129/06). Jak stwierdził wprost Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 listopada 2008r. (sygn. akt III KK 389/08 ) „ujawnienie” nie może być tożsame z przyznaniem się do popełnienia czynów opisanych zarzutami, do udziału w przestępstwach, o których szczegółowe relacje złożyli już inni współsprawcy.

W świetle powyższego nie był uzasadniony zarzut naruszenia art. 60 § 3 k.k., którego niezastosowanie do czynów określonych w pkt I-XI wyroku miało zdaniem obrońcy prowadzić do obligatoryjnego nadzwyczajnego złagodzenia kary przez sąd I instancji.

Wniosek

O zmianę wyroku w zakresie kar orzeczonych za czyny z pkt I-XI wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego A. B. (1) kar jednostkowych za ww. czyny z zastosowaniem nadzwyczajnego złagodzenia kary przy zastosowaniu art. 60 § 3,4 i 5 pkt 3 k.k. oraz kary łącznej za wszystkie czyny zarzucane oskarżonemu w postaci kary pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 10 miesięcy lub kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania przy zastosowaniu art. 60 § 5 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutu obrazy przepisu prawa materialnego określonego w art. 60 § 3 k.k., nie było dopuszczalne zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary w oparciu o treść tej normy w powiązaniu z art. 60 § 4 i 5 pkt 3 k.k.

Lp.

Zarzut

3.9.

Błąd w ustaleniach faktycznych co do przyjętej przez sąd prognozy kryminologicznej, a w konsekwencji orzeczenie wobec oskarżonego A. B. (1) rażąco niewspółmiernie surowej kary w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, w sytuacji gdy w niniejszej sprawie zaistniały przesłanki do warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności określonej w art. 60 § 5 k.k. albowiem pomimo niewykonania kary oskarżony nie popełni ponownie przestępstwa; orzeczona kara nie uwzględnia dyrektyw wymiaru kary określonych w art. 53 k.k., w szczególności w zakresie występujących w sprawie okoliczności łagodzących u oskarżonego, tj. zachowania się sprawcy po popełnieniu przestępstwa – oskarżony przyznał się do popełnienia czynów i wyraził skruchę, wyjaśnienia oskarżonego dostarczyły organowi prokuratorskiemu informacji na temat szeregu czynów niedozwolonych popełnionych przez oskarżonego i inne osoby, oskarżony nie powrócił do popełniania przestępstw, przeciwko niemu nie toczy się żadne postępowanie karne, a tym samym nie był on po tym zdarzeniu już karany, oskarżony zmienił swoje życie i od 2010 r. prowadzi działalność gospodarczą (firmę budowlaną) – uwzględnienie powyższych okoliczności przez Sąd winno skutkować orzeczeniem kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 10 miesięcy lub kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut okazał się uzasadniony w tej części, w jakiej zdaniem obrońcy istniały podstawy do przyjęcia istnienia pozytywnej prognozy na przyszłość w rozumieniu art. 69 § 1 k.k., a co za tym idzie – warunków do zastosowania tegoż środka probacji.

Odnosząc się do postulatu właściwego zastosowania art. 60 § 5 k.k. trzeba stwierdzić, że w zaistniałym układzie procesowym nie miał on odniesienia do A. B. (1). Przyjęcie tego przepisu za podstawę warunkowego zawieszenia wykonania kary łącznej mogłoby nastąpić w sytuacji, gdyby sąd stosował nadzwyczajne złagodzenie w oparciu o treść art. 60 § 3 k.k. do wszystkich kar jednostkowych, które następnie uległy połączeniu węzłem kary łącznej. W ocenie sądu odwoławczego wysoce wątpliwa jest taka wykładnia przepisu, która dopuszczałaby warunkowe zawieszenie wykonania kary łącznej, obejmującej kary wymierzone przy zastosowaniu art. 60 § 3 lub § 4 z karą wymierzoną bez zastosowania nadzwyczajnego jej złagodzenia. Co jednak istotniejsze, w judykaturze wskazuje się, że przepis art. 60 § 5 k.k. powinien znaleźć swoje zastosowanie tylko wtedy, gdyby w ogóle nie było możliwe warunkowe zawieszenie wykonania kary na podstawie art. 69 § 1 k.k. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że art. 69 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym w dacie popełnienia przez oskarżonego zarzucanych mu czynów przewidywał możliwość warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat oraz nie stawiał warunku braku wcześniejszego skazania na karę pozbawienia wolności w czasie popełnienia czynu, jak to ma miejsce po jego nowelizacji, która nastąpiła z dniem 1 lipca 2015r. Na gruncie poprzednio obowiązującego stanu prawnego ugruntowało się orzecznictwo, w którym podkreślano, że intencją ustawodawcy było wprowadzenie w art. 60 § 5 k.k. regulacji, która nie zastąpi, lecz uzupełni ogólne przepisy dotyczące warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności poprzez danie możliwości stosowania tej instytucji także wobec sprawców skazanych w warunkach art. 60 § 3 k.k. na karę powyżej 2 lat (obecnie 1 roku) do 5 lat pozbawienia wolności (tak m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 lutego 2010 r., sygn. akt II AKa 10/10). Powyższe stanowisko znalazło też aprobatę w doktrynie (A. Zoll [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Część II. Komentarz do art. 53-116, wyd. V, red. W. Wróbel, Warszawa 2016, art. 69.). Tymczasem, co trafnie podniósł autor tejże apelacji, wobec oskarżonego istniały przesłanki do wysnucia pozytywnej prognozy, co przy spełnieniu pozostałych warunków, dawało podstawę do zastosowania art. 69 § 1 k.k. k.k. ( w brzmieniu sprzed dnia 1 lipca 2015r. ) w zw. z art. 4 § 1 k.k. Poprzedni kształt omawianego przepisu był dla oskarżonego względniejszy, co wynika z tego, że na gruncie ustawy obecnie obowiązującej wymierzona oskarżonemu kara pozbawienia wolności nie mogłaby podlegać warunkowemu zawieszeniu wykonania – ze względu na jej wymiar i uprzednią karalność A.B..

Przypomnieć należy , że podstawową przesłanką stosowania warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary jest przekonanie sądu, że takie orzeczenie kary jest wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa, przy czym wyliczenie przesłanek zawartych w art. 69 § 2 nie ma charakteru zamkniętego. Zapobieżenie powrotowi do przestępstwa jest minimalnym zadaniem kary, ale wystarczającym dla oceny, czy można zastosować warunkowe zawieszenie wykonania kary; czy osiągnie się cele kary pozbawienia wolności nie orzekając jej w bezwzględnym wymiarze, lecz podda sprawcę resocjalizacji w warunkach wolnościowych, wobec istnienia uzasadnionego przekonania, że nie powróci on na drogę przestępstwa. Wymierzając karę, sąd kieruje się dyrektywami określonymi w art. 53 k.k. Jednakże w wypadku uznania, na skutek prawidłowego ustalenia i oceny tych wszystkich dyrektyw, że wymierzona kara pozbawienia wolności nie powinna przekraczać 2 lat, to przeszkodą do warunkowego zawieszenia jej wykonania nie może być wzgląd na społeczne oddziaływanie kary. Jedyną przesłanką decydującą o tym, czy kara w takiej wysokości ma być orzeczona w postaci bezwzględnej czy też z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, jest ocena, w jakiej postaci kara ta osiągnie cele wobec sprawcy przestępstwa, a więc rozstrzygnięcie to musi znajdować uzasadnienie jedynie w pozytywnej lub negatywnej prognozie kryminologicznej (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 12 czerwca 2002 r., sygn. II AKa 182/02).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należało stwierdzić, że nie mogły odgrywać decydującego znaczenia przy rozważaniach o zasadności warunkowego zawieszenia wykonania kary takie okoliczności jak liczba popełnionych przez oskarżonego przestępstw, ich społeczna szkodliwość czy stopień zawinienia. Wszystkie te okoliczności znalazły bowiem swoje pełne odzwierciedlenie przy wymiarze kary jednostkowych, a także po części w orzeczonej wobec oskarżonego karze łącznej. Ich ponowne roztrząsanie przy ocenie zasadności ewentualnego warunkowego zawieszenia wykonania kary nie znajdowało zatem dostatecznych podstaw, gdyż jak podkreślono to już powyżej, zasadniczym elementem podlegającym ocenie w tym zakresie jest kwestia zapobieżenia powrotowi do przestępstwa, przy uwzględnieniu postawy sprawcy, jego właściwości i warunków osobistych, dotychczasowego sposobu życia oraz zachowaniu się po popełnieniu przestępstwa. Innymi słowy – najpierw sąd orzekający, w płaszczyźnie odpowiedzialności za każdy przypisany oskarżonemu czyn, oceniał konkretne jego okoliczności, rzutujące na stopień szkodliwości społecznej, winę i na tej podstawie wymierzał kary jednostkowe. Następie, kierując się zasadami łączenia kar, orzekł karę łączną pozbawienia wolności. O tym zaś, czy oskarżony zasługuje na jej warunkowe zawieszenie wykonania, decydować powinny jedynie te względy, jakie mają istotne znaczenie dla zastosowania art. 69 § 1 k.k.

Rację ma więc skarżący, że od 2010 roku A. B. (1) zerwał z dotychczasowym sposobem życia i nie doszło po tym czasie do popełnienia przez niego przestępstw. Okres ten, wynoszący już obecnie blisko jedenaście lat, umożliwia dokonanie oceny jego postawy w długiej perspektywie czasowej i pozwala na przyjęcie, iż oskarżony nie powrócił już więcej do popełniania przestępstw. Uszło ponadto uwadze sądu I instancji, że po dacie popełnienia zarzuconych czynów wobec oskarżonego orzekano w innych postępowaniach kary z zastosowaniem tego środka probacyjnego, który okazał się trafny, gdyż nie zarządzono wykonania kary warunkowo zawieszonej – okresy próby przebiegły pomyślnie. W konsekwencji powyższego zasadny był zarzut w tej części, w jakiej zmierzał do wykazania, iż uzasadnione jest wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Mając na względzie, że od popełnienia przez oskarżonego zarzuconych mu czynów upłynęło wiele lat, a oskarżony po ich popełnieniu i zastosowaniu wobec niego izolacyjnego środka zapobiegawczego zmienił swój sposób życia, przez blisko dekadę nie powracając do popełniania czynów zabronionych, nie sposób było dojść do przekonania, iż konieczne jest odbycie przez oskarżonego orzeczonej kary pozbawienia wolności właśnie w celu zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Postawa oskarżonego wskazuje bowiem na pozytywną prognozę kryminologiczną. Zdaniem sądu odwoławczego wystarczającym do weryfikacji powyższego stanowiska będzie wymierzenie oskarżonemu trzyletniego okresu próby.

Postawiony przez obrońcę zarzut okazał się więc o tyle uzasadniony, że doprowadził do skorzystania przez sąd odwoławczy z instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary, choć na innej podstawie prawnej niż postulowana przez skarżącego.

Wniosek

O zmianę wyroku w zakresie kar orzeczonych za czyny z pkt I-XI wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego A. B. (1) kar jednostkowych za ww. czyny z zastosowaniem nadzwyczajnego złagodzenia kary przy zastosowaniu art. 60 § 3,4 i 5 pkt 3 k.k. oraz kary łącznej za wszystkie czyny zarzucane oskarżonemu w postaci kary pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 10 miesięcy lub kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania przy zastosowaniu art. 60 § 5 k.k.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek okazał się częściowo zasadny, co zaznaczono szerzej w części dotyczącej ustosunkowania się do treści zarzutu, przez co doprowadził do zmiany zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary łącznej pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na podstawie art. 69 § 1 k.k. w zw. z art. 4 k.k. Niezasadna była ta część wniosku, która postulowała zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary za czyny z pkt I-XI wyroku, obniżenie wymiaru kar jednostkowych za te czyny oraz złagodzenia kary łącznej pozbawienia wolności.

Lp.

Zarzut

3.10.

Naruszenie § 2 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu poprzez nieuwzględnienie wniosku obrońcy o zasądzenie na jego rzecz dwukrotności stawki minimalnej określonej w ww. rozporządzeniu, w sytuacji gdy było to uzasadnione z uwagi na wysoki stopień zawiłości sprawy, prowadzenie obligatoryjnej obrony w sprawie, które to wiązało się z koniecznością stawiennictwa na każdym terminie rozprawy oraz bardzo duży niezbędny nakład pracy adwokata.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie sądu odwoławczego zarzut postawiony przez obrońcę nie był uzasadniony. Zgodzić należy się z jego stanowiskiem o tyle, że akta sprawy miały obszerny charakter. Tym niemniej, prowadzenie obrony oskarżonego A. B. (1) nie wiązało się zdaniem sądu z bardzo dużym niezbędnym nakładem pracy adwokata, gdyż oskarżony ten przyznawał się do zarzucanych mu czynów, ujawniając znaczną część z nich oraz szczegółowo wyjaśniając na ich temat, co w istotnym stopniu warunkowało przebieg postępowania wobec jego osoby, w tym także nie uzasadniało konieczności prowadzenia skomplikowanej przedmiotowo obrony. Wymaga przy tym dostrzeżenia, że czyny te miały w swej istocie podobny przebieg i powtarzalną kwalifikację prawną, a większość z nich ujawnił oskarżony. W tym stanie rzeczy sama tylko obszerność akt sprawy nie uzasadniała jeszcze przekonania, że sprawa miała charakter skomplikowany i warunkowała ponadprzeciętny nakład pracy obrońcy.

Podnoszone przez obrońcę okoliczności dotyczące stawiennictwa na każdym terminie rozprawy znalazły natomiast swoje odzwierciedlenie w podwyższeniu stawki za obronę o 20% za każdy kolejny dzień trwania rozprawy

Wniosek.

O zmianę w zakresie pkt 17 poprzez zasądzenie na rzecz adw. D. B. dwukrotności minimalnej stawki za udzielenie pomocy prawnej z urzędu oskarżonemu A. B. (1)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności postawionego zarzutu nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek obrońcy o zasądzenie na jej rzecz dwukrotności minimalnej stawki za udzielenie pomocy prawnej z urzędu oskarżonemu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcie co do winy i kary w stosunku do oskarżonego J. P..

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zarzuty zmierzające do zmiany wyroku i uniewinnienia oskarżonego od zarzuconych mu czynów okazały się niezasadne, zatem w tym przedmiocie kontrolowany wyrok podlegał utrzymaniu w mocy. Podobnie, nie zyskały aprobaty sądu zarzuty obrońcy zmierzające do zmiany wymiaru kary orzeczonej w stosunku do oskarżonego J. P. (z wyłączeniem naruszenia prawa materialnego, do jakiego doszło przy orzekaniu kary łącznej grzywny w pkt 15 wyroku, czego dotyczyła apelacja prokuratora).

0.12.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcie co do wymiaru kar jednostkowych z pkt I-XI oraz wymiaru kary łącznej w stosunku do oskarżonego A. B. (1).

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zarzuty zmierzające do złagodzenia samego wymiaru ww. kar nie były uzasadnione, zatem wyrok w tym zakresie podlegał utrzymaniu w mocy.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Rozstrzygnięcie co do kar łącznych grzywny orzeczonych w stosunku do oskarżonych A. S. (1) oraz J. P. w punktach 13 i 15 wyroku.

Zwięźle o powodach zmiany

Z uwagi na oczywiście uzasadniony charakter apelacji wywiedzionej przez prokuratora i wymierzenie kar łącznych grzywny wobec oskarżonych A. S. (1) oraz J. P. z naruszeniem art. 86 § 1 k.k., wyrok w omawianej części należało zmienić poprzez wymierzenie tych kar w granicach przewidzianych przez ustawę karną.

0.0.12.

Przedmiot i zakres zmiany

Orzeczenie wobec oskarżonego A. B. (1) kary łącznej pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. na okres 3 (trzech) lat próby.

Zwięźle o powodach zmiany

Mając na względzie, że częściowo uzasadniony okazał się zarzut i wniosek obrońcy dotyczący konieczności warunkowego zawieszenia wykonania kary łącznej orzeczonej wobec oskarżonego A. B. (1), a sąd odwoławczy uznał, że powyższe jest możliwe na podstawie ustawy obowiązującej w dacie popełnienia przestępstw, wyrok w omawianej części należało zmienić poprzez przyjęcie za podstawę skazania i wymiaru kary przepisów obowiązujących w stanie prawnym przed zmianą wprowadzoną z dniem 1 lipca 2015 roku (Dz. U. z 20 marca 2015 r., poz. 396) w stosunku do wszystkich czynów przypisanych temu oskarżonemu na podstawie art. 4 § 1 k.k.

Na skutek powyższego zarzutu sąd na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. zmienił wyrok sądu I instancji warunkowo zawieszając wykonanie wymierzonej oskarżonemu kary łącznej pozbawienia wolności na okres próby trzech lat.

0.0.13.

Przedmiot i zakres zmiany

Zaliczenie oskarżonemu A. B. (1) na poczet orzeczonej kary łącznej grzywny okresu tymczasowego aresztowania w miejsce dokonanego zaliczenia oskarżonemu A. B. (1) tego okresu na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach zmiany

Mając na względzie, że wykonanie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zostało oskarżonemu warunkowo zawieszone na okres trzech lat próby, podczas gdy wykonanie orzeczonej kary grzywny nie podlegało warunkowemu zawieszeniu, należało zaskarżony wyrok zmienić poprzez zaliczenie okresu tymczasowego aresztowania oskarżonego na poczet orzeczonej kary grzywny, która podlegać będzie wykonaniu.

0.0.14.

Przedmiot i zakres zmiany

Orzeczenie o kosztach obrony świadczonej przez adw. A. S. (2) z urzędu – zmiana poprzez podwyższenie należnej kwoty tych kosztów do kwoty 1136,52 zł.

Zwięźle o powodach zmiany

Wobec zasadności zarzutu naruszenia przepisów regulujących wysokość należnych adwokatowi kosztów obrony świadczonej z urzędu, wyrok należało zmienić zgodnie z częściowo uzasadnionym wnioskiem obrońcy poprzez podwyższenie kwoty tych kosztów do wysokości 1136,52 zł.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

W postępowaniu odwoławczym oskarżeni reprezentowani byli przez adwokatów świadczących pomoc prawną z urzędu.

Dlatego też na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz.U. z 2015 r. poz. 615, z późn. zm.) oraz § 17 ust. 2 pkt 4 w zw. § 4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z dnia 18 października 2016 r. poz. 1714) należało zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. M. oraz adw. A. S. (2) kwoty po 516,60 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonym z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

IV

Stosownie do treści art. 624 kpk, Sąd może zwolnić oskarżonego lub oskarżyciela posiłkowego w całości lub w części od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, jeżeli istnieją podstawy do uznania, że uiszczenie ich byłoby dla nich zbyt uciążliwe ze względu na sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów, jak również wtedy, gdy przemawiają za tym względy słuszności.

Sąd odwoławczy doszedł do przekonania, że ze względu na sytuację osobistą oskarżonych, dalsze obciążanie ich kosztami sądowymi nie byłoby celowe.

Oskarżony J. P. odbywa karę pozbawienia wolności, a co za tym idzie ma ograniczone możliwości zarobkowania.

Apelacja wniesiona na korzyść oskarżonego A. B. (1) okazała się w części zasadna, Sąd doszedł więc do przekonania, iż za zwolnieniem z kosztów sądowych przemawiają także względy słuszności.

7.  PODPIS

SSO Agnieszka Wojciechowska - Langda SSO Beata Tymoszów SSO Michał Chojnowski

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Rafał Kwaśniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Beata Tymoszów,  Agnieszka Wojciechowska-Langda ,  Michał Chojnowski
Data wytworzenia informacji: