Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VI Ka 713/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2024-04-29

Warszawa, dnia 17 kwietnia 2024 r.

Sygn. akt VI Ka 713/23

1

2WYROK

2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

3Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:SSO Tomasz Morycz

protokolant: protokolant sądowy stażysta Weronika Bugno

4przy udziale prokuratora Agaty Stawiarz

po rozpoznaniu dnia 5 kwietnia 2024 r.

5sprawy T. B. (1) syna A. i M., ur. (...) w W.

6oskarżonego o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

7na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

8od wyroku Sądu Rejonowego w Legionowie

9z dnia 20 lutego 2023 r. sygn. akt II K 283/22

12uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Legionowie do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 713/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Legionowie z dnia 20 lutego 2023 r. w sprawie o sygn. akt II K 283/22.

1.2  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

T. B. (2)

Dotychczasowa karalność

Sytuacja majątkowa

Karta karna - k.307-308

Informacja e - (...) k.305

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

Dotychczasowa karalność

Sytuacja majątkowa

Karta karna

Informacja e - (...)

Dokumenty zostały sporządzone przez uprawnione osoby i podmioty, nie będąc kwestionowane i nie budząc też wątpliwości Sądu.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Obrońca oskarżonego zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść tego orzeczenia, poprzez przyjęcie przez Sąd I Instancji, iż czyn opisany w pkt 1 zaskarżonego Wyroku, zakwalifikowany zgodnie z polskim ustawodawstwem w art. 284 k.p.k., stanowi występek w myśl ustawodawstwa Zjednoczonego Królestwa, podczas gdy w trakcie przedmiotowego postępowania nie zostało wykazane, iż tenże czyn stanowi czyn zabroniony zgodnie ze stanem prawnym panującym w Zjednoczonym Królestwie. Tym samym uznać należy, iż Sąd I Instancji błędnie uznał, iż doszło do realizacji znamion występku z art. 284 k.k. na terenie Polski.

2) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść tego orzeczenia, poprzez przyjęcie przez Sąd I Instancji, iż czyn opisany w pkt 1 zaskarżonego Wyroku traktowany jest jako przestępstwo na terenie Wielkiej Brytanii, uzasadniając to faktem, iż poszukiwania samochodu były prowadzone przez Policję z K., która dokonała wpisu do bazy SIS, podczas gdy Policja w K. w rzeczywistości odnotowała przedmiotowy samochód w bazie SIS, jednakże na podstawie informacji uzyskanej z powództwa cywilnego, gdyż czyn oskarżonego nie jest traktowany jako przestępstwo na terenie Wielkiej Brytanii.

3) obrazę przepisów prawa procesowego, która miała istotny wpływ na treść orzeczenia, a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, poprzez dokonanie oceny materiału dowodowego wbrew zasadzie swobodnej oceny dowodów oraz zasadzie obiektywizmu, przy nieuwzględnieniu zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a także poprzez oparcie rozstrzygnięcia jedynie na części materiału dowodowego, w szczególności dokonanie ustalenia stanu faktycznego przede wszystkim w oparciu o zeznania J. B., P. J. oraz A. S. i danie im wiary, podczas gdy zeznania w/w świadków są ewidentnie ukierunkowane na doprowadzenie do skazania oskarżonego. Sąd Rejonowy w sposób dowolny bezkrytycznie przyjął w całości zeznania wyżej wymienionych świadków, co doprowadziło do tendencyjnego i nieobiektywnego ustalenia stanu faktycznego, wyciągnięcia kluczowych wniosków na podstawie zeznań świadków, bez przeprowadzenia szczegółowego postępowania dowodowego, w szczególności w zakresie dowolnego ustalenia, jakoby nie doszło do odda przez oskarżonego przedmiotowego samochodu osobowego. Powyższe skutkowało błędnym przyjęciem przez sąd istnienia „animus rem Sibi habendi”.

4) obrazę przepisów prawa procesowego, która miała istotny wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k., a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, poprzez dokonanie oceny materiału dowodowego wbrew zasadzie swobodnej oceny dowodów oraz zasadzie obiektywizmu, przy nieuwzględnieniu zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a także poprzez oparcie rozstrzygnięcia jedynie na części materiału dowodowego, w szczególności dokonanie bezpodstawnego ustalenia, że oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim przywłaszczenia samochodu osobowego marki B. (...) o nr rej. (...) nr VIN: (...), podczas gdy w rzeczywistości oskarżony wydał przedmiotowy samochód osobowy. Oskarżony nie ukrywał samochodu i gdy funkcjonariusze Policji zażądali jego wydania, został on wydany.

5) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść tego orzeczenia, poprzez przyjęcie przez Sąd I Instancji jako okoliczność obciążającą, iż oskarżony był już raz skazany za występek z art. 286 § 1 k.k. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat, podczas gdy w momencie wyrokowania doszło do zatarcia powyższego skazania.

6) obrazę przepisów prawa procesowego, która miała istotny wpływ na treść orzeczenia, tj. 413 § 2 pkt 1 k.p.k., poprzez brak dokładnego określenie przypisanego oskarżonemu czynu oraz jego kwalifikacji prawnej, zawarty w orzeczeniu opis przypisanego czynu nie uwzględnia wszelkich, koniecznych dla przyjęcia sprawstwa, znamion tego typu czynu zabronionego pod groźbą kary, cechy przedmiotowych przestępstwa, jak i podmiotowych.

W przypadku niepodzielenia powyższych zarzutów zaskarżonemu wyrokowi zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 284 § 2 kk poprzez uznanie, że oskarżony przypisanym mu działaniem wypełnił znamiona określonego w tym przepisie przestępstwa, podczas gdy z ustalonego stanu faktycznego jednoznacznie wynika, że określona w sentencji wyroku czynność przywłaszczenia mienia w postaci samochodu osobowego marki B. (...) o nr rej. (...) nie została dowiedziona, tj. oskarżony wbrew twierdzeniom Sądu I Instancji nie zrealizował swoim czynem znamion występku art. 284 k.p.k.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Niezależnie od podniesionych zarzutów, które były częściowo zasadne kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku spowodowała konieczność jego ponownego uchylenia i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Powodem tego było nie przeprowadzenie kluczowych czynności i nie wyjaśnienie kluczowych okoliczności pomimo uchylenia poprzedniego wyroku przez Sąd Okręgowy w innym składzie i wskazanie kierunków powtórzonego postępowania dowodowego. Wskutek tego Sąd Rejonowy ponownie przedwcześnie uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, co w świetle dotychczas zgromadzonego materiału dowodowego budzi uzasadnione wątpliwości. Wprawdzie Sąd Rejonowy uzyskał brytyjską umowę, którą oskarżony zawarł z pokrzywdzonym, zlecając jej przetłumaczenie na język polski, jednak nie doszło do przesłuchania kluczowych osób, to jest przedstawiciela pokrzywdzonego (w ogóle) i oskarżonego (w postępowaniu sądowym), których odpowiednio zeznania i wyjaśnienia mogłyby okazać się decydujące. Chociażby w kontekście czasu i przyczyn wyjazdu oskarżonego do Polski, jak również powodu zaprzestania regulowania rat wynikających z umowy, kontaktu z pokrzywdzonym i dalszych planów dotyczących przedmiotowego samochodu, co ma istotne znaczenie przy ustaleniu zamiaru przywłaszczenia. To, że oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu w postępowaniu przygotowawczym, mogąc jako przywłaszczenie rozumieć samo posiadanie przedmiotowego samochodu połączone z zaprzestaniem płacenia rat, jest niewystarczające.

W tym miejscu podkreślić należy, że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z zupełnie innym porządkiem prawnym, a ponadto specyficzną umową, której zapisy powinny zostać nie tylko szczegółowo, ale też właściwie zinterpretowane. To natomiast może i powinno nastąpić przede wszystkim przy udziale przedstawiciela pokrzywdzonego, który - zajmując się tym zawodowo i posiadając wiedzę w tym zakresie - mógłby rozwiać wszelkie związane z tym wątpliwości. Zeznania świadka J. B., będącego jedynie właścicielem firmy poszukującej na zlecenie pokrzywdzonego przedmiotowego samochodu, a tym bardziej funkcjonariuszy Policji, którzy jedynie zlokalizowali i odebrali pojazd, to było zdecydowanie za mało. Zwłaszcza, że depozycje w/w nie dotyczyły zapisów umowy, które są niejednoznaczne. Przede wszystkim jeśli chodzi o konieczność zwrotu przedmiotowego samochodu, co z kolei przekłada się na potencjalną możliwość jego przywłaszczenia. Dotyczy to chociażby sytuacji uiszczenia przez oskarżonego co najmniej 1/3 całkowitej kwoty nabycia (wówczas nie można było odebrać rzeczy wbrew woli danej osoby i bez uzyskania nakazu sądowego), która to okoliczność nie została wyjaśniona. W szczególności poprzez zwrócenie się do pokrzywdzonego i oskarżonego o złożenie wszystkich potwierdzeń przelewów. Wprawdzie w aktach sprawy znajduje się pismo pokrzywdzonego, z którego wynika, że oskarżony uiścił 20 rat, co dawałoby kwotę biską 1/3, jednak jest to tylko stanowisko jednej ze stron, którego bez dokumentów źródłowych nie można zweryfikować. Ponadto oskarżony mógł dokonywać wpłat także w międzyczasie, a nawet po wypowiedzeniu umowy, spełniając czy mając zamiar spełnić w/w zapis.

W tym miejscu wskazać należy, że również skuteczność czynności wypowiedzenia umowy nie została wykazana. W aktach sprawy znajduje się jedynie pismo z dnia 23 kwietnia 2019 r., w którym zwrócono się do oskarżonego o uregulowanie należności (jednocześnie nie wykluczono możliwości zatrzymania pojazdu po skontaktowaniu się, jak również wskazano na prawo zatrzymania pojazdu w przypadku uiszczenia co najmniej 1/3 całkowitej kwoty nabycia, a w przypadku nie uczynienia tego przewidziano możliwość wystąpienia o nakaz sądowy), jednak brak potwierdzeń jego nadania i odbioru. Nie wiadomo też czy pokrzywdzony próbował się kontaktować z oskarżonym w inny sposób, a jeśli tak, to kiedy, ile razy i z jakim rezultatem, jak również jakie było stanowisko w/w. To również powinno być ustalone. Sam fakt, że oskarżony zaprzestał płacenia rat i w nieustalonym dniu wyjechał do Polski, gdzie ujawniono pojazd (Wielka Brytania była wówczas w Unii Europejskiej) jest oczywiście niewystarczający. Co więcej, nie potwierdzono, żeby toczyło się tam postępowanie karne związane z przywłaszczeniem samochodu, którego oskarżony miałby się dopuścić. Nie można też wykluczyć, że pokrzywdzony nie poczytywał zaistniałej sytuacji jako przestępstwo, ale jako spór o charakterze cywilnym, jedynie poszukując przedmiotowego pojazdu. Kwestia jego dalszych losów, jak również powstałych należności, także nie została wyjaśniona.

Mając to wszystko na uwadze, Sąd Okręgowy musiałby de facto przeprowadzić na nowo przewód w całości, wykonując za Sąd Rejonowy szereg istotnych, czasochłonnych i pracochłonnych czynności, których ocena nie zostałaby poddana kontroli instancyjnej. Z tych względów należało uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w całości poprzez uniewinnienie oskarżonego ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Względnie zmiana zaskarżonego wyroku poprzez warunkowe umorzenie postępowania.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Z opisanych wyżej powodów Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.3  1

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.3.1  1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Pomimo uchylenia poprzedniego wyroku przez Sąd Okręgowy w innym składzie i powtórzenia postępowania dowodowego Sąd Rejonowy w dalszym ciągu nie wykonał kluczowych czynności i nie wyjaśnił kluczowych okoliczności, przedwcześnie ponownie uznając oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu. Z tych względów należy przeprowadzić na nowo przewód sądowy w całości.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Sąd Rejonowy powinien w pierwszej kolejności przesłuchać przedstawiciela pokrzywdzonego na okoliczności związane z niniejszą umową, w tym znaczenia jej zapisów, skuteczności jej wypowiedzenia, podejmowania prób kontaktu z oskarżonym czy wysokości uiszczonej przez niego kwoty. Zważywszy na to, że w/w zapewne zamieszkuje w Wielkiej Brytanii należy rozważyć skorzystanie z międzynarodowej pomocy prawnej. Niezbędne jest też przesłuchanie oskarżonego na w/w okoliczności, jak również na okoliczności czasu i przyczyn wyjazdu do Polski, powodu zaprzestania regulowania rat wynikających z umowy i dalszych planów dotyczących przedmiotowego samochodu. Istotne będą też dokumenty, to jest potwierdzenia przelewów czy potwierdzenia nadania i odbioru korespondencji, a zwłaszcza wypowiedzenia niniejszej umowy. Następnie należy ocenić zgromadzony materiał dowodowy, czyniąc to zgodnie z regułami art. 7 kpk i rozstrzygając o winie bądź niewinności oskarżonego. Przy czym Sąd Rejonowy powinien pamiętać, że wszelkie nie dające się usunąć wątpliwości, jeśli takie zaistnieją, należy zgodnie z dyspozycją art. 5 § 2 kpk rozstrzygać na korzyść oskarżonego. Sam fakt wyjazdu przedmiotowym samochodem do Polski i zaprzestanie regulowanie rat nie musi być tożsamy z popełnieniem przestępstwa. Nawet, jeśli oskarżony znał zapisy umowy i wiedział, jakie ciążą na nim obowiązki. Nie można wykluczyć, że właściwa jest tu droga cywilna. W tym kontekście należy też ustalić, co dalej stało się z przedmiotowym pojazdem i czy oskarżony uregulował wszelkie należności, a jeśli nie, to jakie działania podjął pokrzywdzony, w tym w szczególności czy zainicjował postępowanie cywilne.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

7.  PODPIS

0.11.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Legionowie z dnia 20 lutego 2023 r. w sprawie o sygn. akt II K 283/22

0.11.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Rafał Kwaśniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Data wytworzenia informacji: