VI Ka 930/21 - uzasadnienie Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2022-11-08
Warszawa, dnia 4 listopada 2022 r.
Sygn. akt VI Ka 930/21
1
2WYROK
2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
3Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący:SSO Ludmiła Tułaczko
protokolant: protokolant sądowy Marta Herc
4przy udziale prokuratora Iwony Zielińskiej
po rozpoznaniu dnia 4 listopada 2022 r.
5sprawy A. S., syna R. i J., ur. (...) w B.
6oskarżonego o przestępstwa z art. 286 § 1 kk
7na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora
8od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie
9z dnia 27 maja 2021 r. sygn. akt III K 466/20
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE |
|||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 930/21 |
|||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
|||||||||||||||||||||
0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie z dnia 27 maja 2021r. sygn. III K 466/20 |
|||||||||||||||||||||
0.11.2. Podmiot wnoszący apelację |
|||||||||||||||||||||
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
|||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
|||||||||||||||||||||
☐ obrońca |
|||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||||||
☐ inny |
|||||||||||||||||||||
0.11.3. Granice zaskarżenia |
|||||||||||||||||||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||||||||||||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||||||||||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
||||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||||||||||||||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||||||||||||||||
☐ |
|||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||||||||||||||||
0.11.4. Wnioski |
|||||||||||||||||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
||||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
|||||||||||||||||||||
0.12.1. Ustalenie faktów |
|||||||||||||||||||||
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||||||
1 |
A. S. |
A. S. prowadził działalność gospodarczą pod firmą Delikatesy (...) od 26 kwietnia 2010 roku do 18 października 2017 roku. |
Wydruk CEIDG |
k. 19 |
|||||||||||||||||
2 |
A. S. |
W 2016 roku działalność A. S. zaczęła przynosić straty, około maja 2016 roku rozpoczęły się jego problemy finansowe. |
Wyjaśnienia A. S. |
k. 97v-98 |
|||||||||||||||||
3 |
A. S. |
W sierpniu 2016 roku A. S. rozpoczął współpracę z (...) Sp. z o.o., w ramach której Spółka dostarczała firmie (...) wyroby mięsne. Początkowo, w sierpniu oraz wrześniu A. S. terminowo płacił za dostarczony towar gotówką, jednak w październiku, mając świadomość złej sytuacji finansowej w jakiej znajduje się prowadzona przez niego działalność oraz faktu, iż nie jest w stanie spełnić świadczenia wzajemnego, poprosił o rozliczanie się ze spółką na podstawie faktur VAT z odroczonym terminem płatności. W okresie od 3 października 2016 roku do 26 października 2016 roku spółka wystawiła łącznie 20 faktur VAT z odroczonym terminem płatności na kwotę łączną 65 676,10 zł, z czego A. S. zapłacił gotówką kwotę 4 651,92 zł, doprowadzając (...) Sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia swoim mieniem. |
Zawiadomienie |
k. 3-8 |
|||||||||||||||||
Nakaz zapłaty |
k. 10-11 |
||||||||||||||||||||
Postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Żyrardowie z dnia 9.03.2018 |
k. 12 |
||||||||||||||||||||
zeznania M. O. |
k. 33v-34, 332-333 |
||||||||||||||||||||
wezwanie do zapłaty |
k. 35-36 |
||||||||||||||||||||
faktury VAT |
k. 37-84 |
||||||||||||||||||||
zeznania W. O. |
k. 87v-88, 333-334 |
||||||||||||||||||||
zeznania B. O. |
k. 91v-92, 334 |
||||||||||||||||||||
dokumenty z akt Km 1784/17 |
k. 99 |
||||||||||||||||||||
wyjaśnienia A. S. |
k. 98, 330-332 |
||||||||||||||||||||
oględziny akt XVII GNc 3188/18 |
k. 162 |
||||||||||||||||||||
A. S. |
19 października 2017 roku A. S. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Delikatesy (...) został wykreślony z rejestru działalności gospodarczej. 11 grudnia 2018 roku Sąd Rejonowy w Płocku ogłosił upadłość A. S.. |
Wydruk KRS |
k. 19 |
||||||||||||||||||
Akta VGU 151/18 |
k. 157 |
||||||||||||||||||||
Monitor sądowy i gospodarczy |
k. 321 |
||||||||||||||||||||
Zeznania W. M. |
k. 342-343 |
||||||||||||||||||||
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||||||
0.12.2. Ocena dowodów |
|||||||||||||||||||||
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|||||||||||||||||||
2 i 3 |
Wyjaśnienia A. S. |
Wyjaśnieniom A. S. Sąd dał wiarę w części, w której opisał przebieg i okoliczności współpracy z (...) Sp. z o.o. oraz wskazał na istniejące w inkryminowanym czasie problemy finansowe związane z prowadzoną przez niego działalnością. W powyższym zakresie wyjaśnienia są spójne wewnętrznie jak i zewnętrznie, są logiczne oraz korespondują z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, w szczególności z zeznaniami M., W. oraz B. O.. |
|||||||||||||||||||
3 |
zeznania M. O. |
Sąd obdarzył wiarą zeznania M. O. w całości. Zeznania w toku postępowania były logiczne, spójne wewnętrznie oraz korespondowały ze zgromadzonym materiałem dowodowym, w szczególności z dowodami z dokumentów w postaci dostarczonych faktur VAT. |
|||||||||||||||||||
3 |
zeznania W. O. |
Sąd uznał zeznania W. O. za prawdziwe w całości. Depozycja świadka była logiczna, spójna wewnętrznie oraz zewnętrznie, korespondowała z materiałem dowodowym, w szczególności z zeznaniami świadków M. oraz B. O.. |
|||||||||||||||||||
3 |
Zeznania B. O. |
Sąd dał wiarę zeznaniom B. O. w całości. Zeznania w toku postępowania były logiczne, spójne, korespondowały ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności z zeznaniami M. oraz W. O.. |
|||||||||||||||||||
4 |
Zeznania W. M. |
Sąd uznał zeznania W. M. za polegające na prawdzie w całości. Świadek pełni zawód syndyka, jest obcy dla stron, w związku z czym nie miał żadnego interesu w składaniu zeznań niezgodnych z prawdą. Ponadto treść zeznań korespondowała ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. |
|||||||||||||||||||
1-4 |
Dowody z dokumentów zgromadzone w aktach sprawy |
Dokumenty rzetelne, niekwestionowane przez strony. |
|||||||||||||||||||
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
|||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|||||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
||||||||||||||||||||
3.1 |
Obrazy przepisów postępowania tj. art. 398 § 1 k.p.k. mogącą mieć wpływ na treść zapadłego orzeczenia, skutkującą uniewinnieniem A. S. , poprzez przyjęcie przez sąd, iż zmiana opisu czynów zarzuconych oskarżonemu polegającą na wskazaniu prawidłowej daty popełnienia przestępstw wiązałaby się z przypisaniem oskarżonemu działania w datach innych niż wskazane przez oskarżyciela, co stanowiłoby wyjście poza granice aktu oskarżenia, podczas gdy dokonanie rzez sąd odmiennych niż przyjęte w zarzucie ustaleń faktycznych co do tego samego zdarzenia np. w zakresie daty czy okresu popełnienia przestępstwa, miejsca jego odpowiedzialności i wartości przedmiotu przestępstwa, zachowanie poszczególnych sprawców nie stanowi wyjścia poza granice oskarżenia i naruszenia tym samym zasady skargowości. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||||||||||
Zarzut jest zasadny. Sąd I instancji błędnie uznał, że zmiana każdorazowo opisu czynu, która wiązałaby się z przypisaniem oskarżonemu działania w związku z każdą fakturą w datach innych niż wskazane w akcie oskarżenia, stanowiłoby wyjście poza granice oskarżenia. Zagadnienie wyjścia poza granice aktu oskarżenia związane z zasadą skargowości z art. 14 § 1 k.p.k. zostało przekonywująco omówione w Komentarzu do art. 14 § 1 k.p.k. pod redakcją sędziego Dariusz Świeckiego i na zawartą tam argumentację należy się powołać. Granice określa nie opis czynu zawarty w akcie oskarżenia czy też przyjęta przez uprawnionego do wystąpienia z wnioskiem o rozpoznanie sprawy kwalifikacja prawna, lecz zdarzenie w znaczeniu historycznym. Oskarżenie o popełnienie przestępstwa oszustwa poprzez wprowadzenie w błąd pokrzywdzonego co do możliwości zapłaty zostało oparte na konkretnych 20 wymienionych w akcie oskarżenia fakturach. Z tego powodu nie będzie wyjściem poza granice oskarżenia zmiana daty wprowadzenie pokrzywdzonego w błąd gdyż przyjęcie daty wystawienia faktury i odbioru towaru jako momentu wprowadzenia w błąd również opiera się na tych samych fakturach wskazanych w akcie oskarżenia. Tym samym chodzi o to samo wprowadzenie w błąd i wynikające z niego niekorzystne rozporządzenie mieniem. Ponadto dotyczy tego samego pokrzywdzonego i w każdym wypadku wystawienia 20 faktur wskazuje się na ten sam sposób działania. „Należy także powołać się na wyrok Sądu Najwyższego (wyrok z 30.10.2012 r., II KK 9/12, LEX nr 1226693) w zakresie dopuszczalnych (mieszczących się w granicach skargi) uprawnień sądu do modyfikacji zarzutu i kwalifikacji prawnej. Zgodnie z powołanym orzeczeniem możliwe jest: ustalenie odmiennego czasu popełnienia czynu będącego przedmiotem rozpoznania, dokonanie odmiennych ustaleń faktycznych dotyczących zarówno strony przedmiotowej, jak i podmiotowej, ustalenie odmiennego sposobu zachowania się i działania poszczególnych sprawców, ustalenie odmiennego skutku i powiązanie go z zachowaniem oskarżonego. Nie będzie zatem wyjściem poza granice oskarżenia przypisanie oskarżonemu czynu w postaci kwalifikowanej czy uprzywilejowanej, ustalenie odmiennego (choćby poważniejszego) skutku działania oskarżonego, innej wartości szkody. Podstawowym wyznacznikiem jest tu bowiem zdarzenie historyczne i inne ograniczenie musiałoby wpływać na swobodę orzeczniczą sądu. Wyjściem poza granice aktu oskarżenia będzie natomiast przypisanie znamion czynu innego niż rozpatrywane zdarzenie historyczne, a zatem np. ustalenie, że oskarżony działał w innym miejscu i czasie, atakując inne dobro prawne czy działając na szkodę innego pokrzywdzonego (wyrok SN z 23.11.2005 r., IV KK 393/05, OSNwSK 2005, poz. 2163). Bardzo ważnym elementem pozwalającym określić ograniczenie zasady samodzielności jurysdykcyjnej sądu w zakresie zasady skargowości jest wyrażenie woli przez prokuratora. Sąd Najwyższy w wyroku z 6.04.2017 r. (sygn. akt V KK 330/16, LEX nr 2270908), wskazał, że sąd orzekający w sprawie karnej dysponuje wprawdzie znaczną swobodą w kształtowaniu przedmiotowo-podmiotowego opisu oraz oceny prawnej zachowania oskarżonego w ramach zdarzenia historycznego będącego podstawą orzekania i przedmiotem procesu, ale jeżeli organ prowadzący postępowanie przygotowawcze i wnoszący akt oskarżenia, w drodze stosownego orzeczenia, wyraźnie rozstrzygnie o wyłączeniu z tego zachowania określonego jego fragmentu, to takie ograniczenie skargi publicznej jest wiążące dla sądu (zob. podobnie wyrok SN z 14.04.2016 r., V KK 458/15, LEX nr 2294600).” (M. Kurowski [w:] Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX/el. 2022, art. 14. Z tych powodów należy uznać za zasadny zarzut apelacji prokuratora). |
|||||||||||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||||||||||
o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||||||||||
Wniosek jest zasadny gdyż sąd I instancji błędnie uznał , że zmiana daty czynu stanowić będzie wyjście poza granice oskarżenia pomimo, że w dalszym ciągu taka zmiana mieści się w zdarzeniu historycznym, które stało się podstawą wniesienia aktu oskarżenia. |
|||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|||||||||||||||||||||
1. |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|||||||||||||||||||||
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||||
0.11. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||||
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||||
0.0.11. |
Przedmiot i zakres zmiany |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
|||||||||||||||||||||
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||||
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||||||||||||||||||||
1.1. |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||||||||||||||||||||
4.1. |
Sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonego, który w pierwszej instancji został uniewinniony |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||||
Sąd I instancji błędnie uznał, że zmiana daty przestępstwa stanowić będzie wyjście poza granice oskarżenia pomimo, że taka zmiana nadal znajduje oparcie w zdarzeniu historycznym będącym podstawą aktu oskarżenia. Analiza zgromadzonego materiału dowodowego wskazuje, iż A. S. świadomie wprowadził pokrzywdzonego w błąd co do zamiaru spełnienia świadczenia wzajemnego poprzez uiszczenie pieniędzy za pobrany towar i doprowadził pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wystawienie 20 faktur z odroczonym terminem płatności. Należy wskazać, że w dacie powstania zobowiązania czyli w dacie wystawienia faktur i odbioru towaru – co prawidłowo ustalił sąd I instancji, jako datę popełnienia przestępstwa oszustwa, działalność prowadzona przez oskarżonego nie przynosiła oczekiwanego zysku. Znajdował się on w złej sytuacji finansowej, w związku z czym nie miał faktycznej możliwości realizacji zaciągniętych zobowiązań na warunkach wskazanych w fakturach. W chwili wystawiania faktur z odroczonym terminem płatności oskarżony miał niespłacone zobowiązania wobec innych kontrahentów, których wierzytelności stały się wymagalne wcześniej. Wniosek taki wynika z faktu, iż w krótkim czasie od wystawienia przedmiotowych faktur zakończył prowadzenie działalności gospodarczej – 19.10.2017r. (k- 157) zaś w dniu 11 grudnia 2018r. w sprawie VGU 151/18 Sąd Rejonowy w Płocku ogłosił jego upadłość. |
|||||||||||||||||||||
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||||||||||||||||||||
Należy przeprowadzić postępowanie dowodowe, w celu dokładnego ustalenia sytuacji finansowej oskarżonego wpływającej na możliwość realizacji zobowiązania wobec pokrzywdzonego należy zapoznać się z postępowaniem upadłościowym prowadzonym przez Sąd Rejonowy w Płocku sygn. VGU 151/18. |
|||||||||||||||||||||
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
|||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||||||
7. PODPIS |
|||||||||||||||||||||
Załącznik Nr 1
0.11.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
prokurator |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
uniewinnienie |
|||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
0.11.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Data wytworzenia informacji: