Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2015 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Ludmiła Tułaczko (spr.)

Sędziowie: SO Sebastian Mazurkiewicz

SO Maciej Schulz

protokolant: p.o. protokolant sądowy Monika Oleksy

przy udziale prokuratora Wojciecha Groszyka

po rozpoznaniu dnia 24 listopada 2015 r. w W.

sprawy N. J. (1) córki S. i A. ur. (...) w E. - Armenia

oskarżonej o przestępstwa z art. 282 kk w zw. z art. 12 kk

R. G. (1) syna R. i J. ur. (...) w W.

oskarżonego o przestępstwa z art. 282 kk w zw. z art. 12 kk

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w W.

z dnia 9 grudnia 2014 r. sygn. akt IV K 1371/12

na podstawie art. 4 § 1 k.k. wyrok w zaskarżonej części wobec N. J. (1) dawniej M. i R. G. (1) utrzymuje w mocy; zwalnia oskarżoną N. J. (1) i R. G. (1) od uiszczenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. D. kwotę 516, 60 złotych obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu oskarżonej w drugiej instancji oraz podatek VAT.

SSO Sebastian Mazurkiewicz SSO Ludmiła Tułaczko SSO Maciej Schulz

Sygn. akt VI Ka 987/15

UZASADNIENIE

Na podstawie art. 423 §1 a k.p.k. dotyczy tylko oskarżonej N. J. (1)

N. J. (1), R. G. (1) i A. G. zostali oskarżeni o to, że:

I.  w okresie od 28 października 1997 r. do 01 marca 1998 r. w W. działając w warunkach przestępstwa ciągłego, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami groźbami zamachu na zdrowie oraz groźbami zniszczenia mienia w postaci sprzedawanego towaru doprowadzili S. S. do rozporządzenia mieniem w kwocie 5 tyś. złotych,

tj. o czyn z art. 211 dkk w zw. z art. 58 dkk

II.  w okresie od marca 1996r. do 01 marca 1998r. w W. działając w warunkach przestępstwa ciągłego, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami groźbami zamachu na zdrowie oraz groźbami zniszczenia mienia w postaci sprzedawanego towaru doprowadzili B. A. do rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie nie mniejszej niż 15 tyś. złotych,

tj. o czyn z art. 211 dkk w zw. z art. 58 dkk

III.  w okresie od lipca 1996r. do 01 marca 1998r. w W. działając w warunkach przestępstwa ciągłego, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami groźbami zamachu na zdrowie oraz groźbami zniszczenia mienia w postaci sprzedawanego towaru doprowadzili M. D. do rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie nie mniejszej niż 10 tyś. złotych,

tj. o czyn z art. 211 dkk w zw. z art. 58 dkk

IV.  w dniu 01 marca 1998r. w W. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami groźbami zamachu na zdrowie oraz groźbami zniszczenia mienia w postaci sprzedawanego towaru doprowadzili K. I. do rozporządzenia mieniem w kwocie 1200 złotych,

tj. o czyn z art. 211 dkk

V.  w okresie od maja 1997r. do 01 marca 1998r. w W. działając w warunkach przestępstwa ciągłego, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami groźbami zamachu na zdrowie oraz groźbami zniszczenia mienia w postaci sprzedawanego towaru doprowadzili G. N. do rozporządzenia mieniem w kwocie nie mniejszej niż 6 tyś. złotych,

tj. o czyn z art. 211 dkk w zw. z art. 58 dkk

Po rozpoznaniu sprawy o sygn. IV K 1371/12 Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Południe w W. wyrokiem z dnia 9 grudnia 2014 r.

1.  Oskarżoną N. J. (1), R. G. (1), A. G., w ramach zarzucanego im w pkt I czynu uznał za winnych tego, że w okresie od 28 października 1997r. do 01 marca 1998r. w W. działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru , w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu ze sobą oraz z innymi nieustalonymi osobami groźbami zamachu na zdrowie oraz groźbami zniszczenia mienia w postaci sprzedawanego towaru doprowadzili S. S. do rozporządzenia mieniem w kwocie 5 000 złotych, tj. przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 282 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na podstawie art. 282 k.k. i art. 33 §2 kk wymierzył im kary po roku pozbawienia wolności i grzywny w wymiarze po 200 (dwieście) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 20 (dwadzieścia) zł;

2.  Oskarżoną N. J. (1), R. G. (1), A. G. w ramach zarzucanego im w pkt II czynu uznał za winnych tego, że w okresie od stycznia 1997r. do 01 marca 1998r. w W. działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu ze sobą oraz z innymi nieustalonymi osobami groźbami zamachu na zdrowie oraz groźbami zniszczenia mienia w postaci sprzedawanego towaru doprowadzili B. S. A. do rozporządzenia mieniem w kwocie ok. 15 000 złotych, tj. przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 282 k.k. w zw. z art.12 k.k. i za to na podstawie art. 282 k.k. i art. 33 §2 kk wymierzył im kary po roku pozbawienia wolności i grzywny w wymiarze po 200 (dwieście) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 20 (dwadzieścia) zł;

3.  Oskarżoną N. J. (1), R. G. (1), A. G. w ramach zarzucanego im w pkt III czynu uznaje za winnych tego, że w okresie od stycznia 1997r. do 01 marca 1998r. w W. działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu ze sobą oraz z innymi nieustalonymi osobami groźbami zamachu na zdrowie oraz groźbami zniszczenia mienia w postaci sprzedawanego towaru doprowadzili M. D. do rozporządzenia mieniem w kwocie ok. 10 000 złotych, tj. przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 282 k.k. w zw. z art.12 k.k. i za to na podstawie art. 282 k.k. i art. 33 §2 kk wymierzył im kary po roku pozbawienia wolności i grzywny w wymiarze po 200 (dwieście) stawek dziennych ustalając wysokość jednaj stawki na 20 (dwadzieścia) zł ;

4.  Oskarżoną N. J. (1) i R. G. (1), A. G. w ramach zarzucanego im w pkt IV czynu uznał za winnych tego, że w dniu 01 marca 1998r. w W. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu ze sobą oraz z innymi nieustalonymi osobami groźbami zamachu na zdrowie oraz groźbami zniszczenia mienia w postaci sprzedawanego towaru doprowadzili K. M. I. do rozporządzenia mieniem w kwocie 1200 złotych, tj. przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 282 k.k. i art. 33§2 kk i za to na podstawie art. 282 k.k. wymierzył im kary po roku pozbawienia wolności i grzywny w wymiarze po 200 (dwieście) stawek dziennych ustalając wysokość jednaj stawki na 20 (dwadzieścia) zł;

5.  Oskarżoną N. J. (1) i R. G. (1), A. G. w ramach zarzucanego im w pkt V czynu uznaje za winnych tego, że w okresie od maja 1997r. do 01 marca 1998r. w W. działając w krótkich odstępach czasu , w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu ze sobą oraz z innymi nieustalonymi osobami groźbami zamachu na zdrowie oraz groźbami zniszczenia mienia w postaci sprzedawanego towaru doprowadzili G. I. N. do rozporządzenia mieniem w kwocie 6 000 złotych, tj. przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 282 k.k. w zw. z art.12 k.k. i za to na podstawie art. 282 k.k. i art. 33 §2 kk wymierzył im kary po roku pozbawienia wolności i grzywny w wymiarze po 200 (dwieście) stawek dziennych ustalając wysokość jednaj stawki na 20 (dwadzieścia) zł;

6.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 §1 i 2 k.k. połączył kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone w pkt 1- 5 i orzekł wobec oskarżonych N. J. (1), R. G. (1) i A. G. kary łączne po roku i 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności i kary łączne grzywny w wysokości po 300 (trzysta) stawek dziennych ustalając wysokość jednaj stawki na kwotę 20 (dwadzieścia) zł ;

7.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie wymierzonych oskarżonym N. J. (1), R. G. (1) i A. G. kar pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okresy próby po 3 (trzech) lata;

8.  na podstawie art. 63 § 1 k.k na poczet orzeczonych oskarżonym kar łącznych grzywny zaliczył okres tymczasowego aresztowania: N. J. (1) od dnia 1.03.1998 r. do dnia 10.07.1998 r. R. G. (1) od dnia 1.03.1998 do 29.06.1998r.a A. G. od dnia 15.04.1998r. do 29.06.1998r.

9.  przyznał adw. P. D. kwotę 1092 zł + VAT tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, którą to sumę nakazuje wypłacić z sum budżetowych Skarbu Państwa Kasa Sądu Rejonowego dla Warszawy P. w W.,

10.  na podstawie art. 624 §1 k.p.k. zwolnił oskarżonych N. J. (1) i R. G. (1) od kosztów postępowania przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonej N. J. (1), który zaskarżył wyrok w całości. Wyrokowi temu zarzucił na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 2 k.p.k. rażącą obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie:

1.  art.424 §l KPK, art.410 KPK i art.6 KPK poprzez sporządzenie wadliwego uzasadnienia wyroku w taki sposób, iż mimo przypisania oskarżonej pięciu czynów dowody na ustalenie faktów powołano w sposób globalny, ogólnie je wymieniając, bez wskazania, jakie konkretnie posłużyły do ustalenia jakich faktów, a nadto iż nie rozważono dowodów przeciwnych;

2.  art.410 KPK, art.7 KPK, art.5§2 KPK, art.4 KPK poprzez dokonanie dowolnej i nieuprawnionej oceny dowodów, prowadzącej do błędnych ustaleń faktycznych w zakresie zarzucanego oskarżonej czynu, a pozwalających na przypisanie jej winy, w zakresie:

a)  oceny depozycji świadka B. A. jako wiarygodnych, w sytuacji gdy w toku postępowania została ona zidentyfikowana jako (...) lub (...), osoba aspirująca do przewodnictwa nad grupą bułgarskich handlarzy na stadionie X- lecia,

b)  oceny depozycji świadka S. S. jako wiarygodnych, w sytuacji gdy są one w zakresie zarzucanego czynu Oskarżonej N. J. (1) niespójne i nielogiczne, znajdują tylko częściowo potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym,

c)  oceny depozycji świadka K. M. I. jako wiarygodnych, w sytuacji gdy nie znajdują one potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym,

d)  oceny okoliczności konfliktu pomiędzy B. A. zwaną (...) lub (...) a U. A. zwaną (...) o przewodnictwo nad grupą handlarzy pochodzenia bułgarskiego na stadionie X lecia oraz ich konfliktów z ochroną, opisanych w depozycjach następujących świadków: Z. Ł., K. G., D. Z., K. L., A. K., J. C., G. M., A. S., A. M., R. W., K. W., J. B., D. R., O. Y. oraz E. G..

e)  oceny okoliczności negatywnego nastawienia grupy bułgarskich handlarzy do oskarżonej N. J. (1), konsekwencją czego było przyjęcie pomocy oferowanej przez (...), co potwierdzają depozycje oskarżonej N. J. (1) oraz depozycje świadka D. R.,

3. art. 424§1 KPK, art.442 §1 i §3 KPK, 4 KPK, art.7 KPK poprzez brak prawidłowego rozważenia motywów przypisania oskarżanej N. J. (1) rzekomego wymuszenia kwot pieniężnych we wskazanej w zaskarżonym orzeczeniu wysokości.

W konkluzji obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanych jej czynów, względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wszystkie zarzuty zawarte w apelacji obrońcy odpowiedział już sąd odwoławczy w swoim uzasadnieniu do wyroku uchylającego poprzedni wyrok uniewinniający w niniejszej sprawie. Zawarte w tym uzasadnieniu poglądy sąd odwoławczy w tym składzie, w pełni aprobuje i podziela. Nie można zgodzić się z zarzutem sporządzenia w tej sprawie uzasadnienia wyroku, które nie odpowiada treści art. 424 § 1 k.p.k. Lektura pisemnego uzasadnienia prowadzi do przeciwnego wniosku. Uzasadnienie wyroku wskazuje tok rozumowania sądu I instancji, ocenę zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego opartą na zasadach logicznego rozumowania, wiedzy i doświadczeniu życiowym. Sąd Rejonowy wskazał, którym dowodom dał wiarę i dlaczego nie uwzględnił dowodów przeciwnych. Nie podzielając zarzutu dotyczącego globalnej oceny dowodów jak, określił to autor apelacji, trzeba zauważyć, że dowody przeciwko oskarżonej N. J. (1) pochodzą z kilku źródeł. To przede wszystkim zeznania pokrzywdzonych, od których zbierała pieniądze w zamian za możliwość handlu na terenie dawnego stadionu X- lecia w W. w okresie od stycznia 1997r. do 1 marca 1998r. Na plan pierwszy w tych zeznaniach wysuwa się B. A., zwana także T. lub M., osoba aspirująca do przewodnictwa nad grupą bułgarskich handlarzy na stadionie X -lecia. Zeznania, tego świadka wskazują, że płaciła N. J. (1) pieniądze. Najpierw w mniejszych kwotach a potem po 300 złotych tygodniowo. N. J. (1) przychodziła wraz z A.- U. A. i w towarzystwie ochroniarzy R. G. (1) oraz A. G., którzy stali w pobliżu osób, od których ściągano haracz – a potem gdy A. została deportowania przychodziła z ochroniarzami N. J. (1). Świadek opisała, jak zachowywała się oskarżona wobec tych osób, które nie godziły się na zapłatę pieniędzy. W takich wypadkach groziła im pobiciem, zniszczeniem mienia oferowanego do sprzedaży, w tym poprzez spalenie zaś R. G. (1) i A. G. demonstrowali agresję poprzez przewracanie stolików z towarem. Tak samo zeznawały M. D. i G. N.. Słowa pokrzywdzonych korespondują z zeznaniami pozostałych kupców -S. S. oraz K. M. I.. Zeznania pokrzywdzonych potwierdzili policjanci, którzy w dniu 1 marca 1998r. obserwowali jak N. J. (1) pobiera pieniądze od grupy bułgarskich Romów: P. Z., R. G. (2), I. G. i A. W.. Z kolei zeznania policjantów znajdują potwierdzenie w wynikach przeszukania N. J. (1) w dniu 1 marca 1998r. Podczas przeszukania policjanci ujawnili przy niej banknoty o numerach, które spisała B. A. i M. D.. N. J. (1) została rozpoznana podczas okazania przez B. A., M. D., K. M. I. i G. N.. Ocena tych dowodów przedstawiona w pisemnym uzasadnieniu wyroku sądu I instancji odpowiada zasadom określonym w art. 7 k.p.k. i nie może być uznana za dowolną. Tak więc dowody przeciwko N. J. (2) pochodzą z różnych źródeł i nawzajem się uzupełniają tworząc logiczny ciąg zdarzeń. Logiczne rozumowanie na podstawie przedstawionych dowodów prowadzi do jednoznacznego wniosku o winie oskarżonej w ramach przypisanych jej czynów. Już podczas uchylenia wyroku uniewinniającego podczas poprzedniego rozpoznania niniejszej sprawy, sąd odwoławczy wypowiedział się przedstawiając swój pogląd na temat intencji grupy bułgarskich Romów, zeznających przeciwko N. J. (1). W tym przede wszystkim o B. A.pretendującej do roli lidera i przewodnika tej grupy. Sąd odwoławczy zwrócił uwagę na interes ekonomiczny działania pokrzywdzonych. Oskarżona została zatrzymana w sytuacji gdy A. – U. A. nie przebywała w Polsce. Została deportowana do Bułgarii. N. J. (1), na polecenie telefoniczne A. wraz z R. G. (1) i A. G. nadal zajmowała się wymuszaniem haraczy od kupców w zamian za możliwość spokojnego handlu na stadionie X- lecia. Motywacja kupców, którzy zawiadomili policjantów o tym procederze a następnie sami zaczęli pobierać nielegalne opłaty od swoich rodaków za możliwość handlu na bazarze nie może wpływać na ocenę faktów. N. J. (1) sama przyznała, że dniu 1.03.1998 roku na polecenie A. zbierała pieniądze od kupców. Trudno jest uznać za przekonywujące jej wyjaśnienia, że nie wiedziała jakie było przeznaczenie zebranych kwot oraz, że kupcy płacą jej dobrowolnie. Cześć przesłuchanych świadków, w tym także kupcy handlujący obok Bułgarów, na których zeznania powołuje się obrońca w apelacji, nie słyszeli i nie widzieli aby oskarżona pobierała pieniądze i groziła kupcom spaleniem towarów oraz pobiciem przez ochroniarzy R. G. (1) i A. G.. Zasadnie sąd I instancji dokonał oceny tych zeznań w szerszym kontekście sytuacji na bazarze stadionu X –lecia. Należy wskazać, że po aresztowaniu N. J. (1) i R. G. (1) pozostał na wolności A. G.. Jako szef ochrony na stadionie X- lecia stosował naciski na społeczność bułgarskich Romów obiecując im możliwość spokojnego handlu na parkingu przy bazarze, bez problemów ze Strażą Miejską. Jednocześnie określił stawkę na połowę opłaty, którą pobierały A. i N. J. (1). Była to kwota 150 złotych tygodniowo. W zamian za spokojny handel proponował złożenie oświadczeń, z których wynikało, że R. G. (1) nie pobierał haraczu. W tym kontekście zeznania świadków D. R. i O. Y. nie mogą być uznane za wiarygodne. Sąd odwoławczy, w tym składzie w pełni aprobuje ocenę zeznań świadków: Z. Ł., K. G., D. Z., K. L., A. K., J. C., G. M., A. S., A. M., R. W., K. W., J. B. oraz E. G.. Zeznania tych świadków wskazują na to, że bułgarscy R. nie respektowali zasad panujących na terenie bazaru. Utrudniali handel pozostałym kupcom. Sprzedawali także towar po niższych cenach od pozostałych kupców, stanowiąc dla nich znaczną konkurencję. Zeznania świadków, którzy nie widzieli aby oskarżona wymuszała pieniądze grożąc spaleniem towaru i pobiciem nie mogą skutecznie podważyć obiektywnych zeznań w postaci obserwujących zdarzenie policjantów oraz korespondujących z nimi zeznań grupy bułgarskich Romów a także wyników przeszukania oskarżonej. Z tych powodów ustalenia faktyczne sądu I instancji oraz przyjęta kwalifikacja prawna czynów jest prawidłowa. Wydany wyrok nie budzi wątpliwości w części dotyczącej kwoty wyłudzeń. Ustalone kwoty szkody wynikają z matematycznego wyliczenia i opierają się na zeznaniach świadków. Wymierzone oskarżonej kary jednostkowe są adekwatne do zawinienia, zgodnie z art. 53 § 1 i 2 k.k. zaś kara łączna uwzględnia bliski związek czasowo – przedmiotowy pomiędzy poszczególnymi czynami, popełnionymi w zbliżonych warunkach i z podobną motywacją. Sąd I instancji uwzględnił na korzyść oskarżonej zachowanie się pokrzywdzonych, którzy po aresztowaniu oskarżonej pobierali nielegalne opłaty od swoich rodaków za udostępnienie miejsc do handlu na terenie bazaru przy stadionie X –lecia. Kara wymierzona oskarżonej z warunkowym zawieszeniem wykonania nie nosi cech rażącej niewspółmierności w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. Z tych powodów zaskarżony wyrok w tej części został utrzymany w mocy. O kosztach sąd orzekł na podstawie art. 624 §1 k.p.k.

SSO Maciej Schulz SSO Ludmiła Tułaczko SSO Sebastian Mazurkiewicz