Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2023 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i (...)

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Rosłan-Karasińska

Protokolant: Magdalena Adamska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lipca 2023 r. w W.

sprawy M. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

o rekompensatę

na skutek odwołania M. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 21 października 2021 r. znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującej M. N. prawo do rekompensaty z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze od daty wydania wyroku.

Sygn. akt VII U 188/22

UZASADNIENIE

M. N. w dniu 16 grudnia 2021 r. złożyła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 21 października 2021 r., znak: (...). W uzasadnieniu wskazała, że ZUS odmówił jej prawa do rekompensaty, pomimo jej pracy w warunkach szczególnych przez 17 lat. Odwołująca podkreśliła, że pracodawca wydał jej zaświadczenie, które złożyła organowi rentowemu, a na jego treść nie ma ona wpływu. Podniosła, że w obecnej chwili zakład, w którym pracowała nie istnieje i nie ma możliwości wystawienia jej nowego zaświadczenia ( odwołanie z 16 grudnia 2021r., k. 3 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. , a uzasadniając swe stanowisko wskazał, że nie uwzględnił do stażu pracy w szczególnych warunkach na potrzeby ustalenia prawa do rekompensaty okresu zatrudnienia ubezpieczonej w (...) w W. od 1 września 1980 r. do 17 października 1990 r. i od 19 sierpnia 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. z uwagi na niewskazanie w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach charakteru pracy ściśle według wykazu, działu, pozycji i punktu zarządzenia resortowego (odpowiedź na odwołanie k. 4-4v a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. N., urodzona (...) posiada wykształcenie średnie. Ubezpieczona była zatrudniona od 1 września 1980 r. do 31 stycznia 2002 r. w pełnym wymiarze czasu pracy w (...)w W. najpierw na stanowisku składacza ręcznego, a następnie montażysty offsetowego. Od dnia 1 września 1980 r. do dnia 30 listopada 1980 r. odbywała trzymiesięczny staż w Oddziale Zecerni. Następnie od 1 grudnia 1980 r. do 30 czerwca 1985 r. pracowała jako składacz ręczny. W okresie od dnia 1 lipca 1985 r. do 31 marca 1986 r. wykonywała pracę na stanowisku montażysty offsetowego w Wydziale Offsetowym, a od dnia 1 kwietnia 1986 r. do 17 października 1990 r. w Wydziale Produkcji Gazetowej. Od 18 października 1990 r. przebywała na urlopie wychowawczym. W okresie od dnia 19 sierpnia 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. pracowała na stanowisku montażysty offsetowego. Pełniła również funkcję brygadzisty, którą powierzono jej z dniem 1 maja 1986 r. W okresie od dnia 28 stycznia 1997 r. do 24 października 1997 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim. Ubezpieczona z uwagi na wykonywaną pracę była narażona na zarażenie ołowicą, składała pojedyncze czcionki, które miały w sobie ołów. Czcionki i pełne wiersze składane były na gorąco w dwóch działach. W miejscu jej pracy wydobywały się wyziewy. Ubezpieczona posiadała fartuch i buty ochronne oraz dostawała posiłki regeneracyjne. Ponadto otrzymywała dodatkowy składnik wynagrodzenia w związku z pracą w warunkach szkodliwych. Jako składacz ręczny nie przebywała na zwolnieniach lekarskich. (...) mieściły się przy ul. (...) w W.. (świadectwo pracy z 31 stycznia 2002 r. k. 11v a.s., zaświadczenie o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach z dnia 31 stycznia 2002 r. k. 4 a.r., umowa o pracę z dnia 1 września 1980 r. k. B-232, wyciąg zarządzenia personalnego nr 5/85 k. B-223, wyciąg zarządzenia personalnego nr 61/85 k. B-221, wyciąg zarządzenia personalnego nr 34/86 k. B-215, wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego k. B-184, skierowanie nr 81/91 k. B-178, zaświadczenie lekarskie k. B-158 - akta osobowe, zeznania ubezpieczonej k. 45 a.s.).

W dniu 10 września 2021 r. ubezpieczona złożyła wniosek o przyznanie emerytury wraz z rekompensatą z tytułu pracy w szczególnych warunkach (wniosek z dnia 10 września 2021r. k. 1-3 tomu II a.r.).

Decyzjami z dnia 21 października 2021 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury od dnia 6 października 2021 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego oraz odmówił prawa do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych. W uzasadnieniu wskazał, że przedłożone zaświadczenie o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach z 31 stycznia 2002 r. nie spełnia wymogów formalnych. Pracodawca lub jego następca prawny powinien podać charakter wykonywanej pracy i stanowisko ściśle określone według wykazu, działu, pozycji i punktu załącznika do zarządzenia ministra lub uchwały centralnego związku spółdzielczego, którym podlegał zakład pracy (decyzje z dnia 21 października 2021 r. k. 10-15 tomu II a.r.).

Ubezpieczona od decyzji o odmowie przyznania prawa do rekompensaty wniosła odwołanie, inicjując niniejsze postępowanie (odwołanie k. 3 a.s.).

W toku niniejszego postępowania Sąd postanowieniem z 19 grudnia 2022 r. dopuścił dowód z pisemnej opinii biegłego sądowego z zakresu BHP celem wykazania faktu, czy praca wykonywana przez odwołującą M. N. w okresie spornym tj. od 1 września 1980r. do 17 października 1990 r. i od 19 sierpnia 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. w (...)była pracą wykonywaną w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z ustawą z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy emerytalnej (postanowienie z 19 grudnia 2022 r. k. 59 a.s.).

Biegły sądowy z zakresu (...) w opinii z 14 lipca 2022 r. wskazał, że na podstawie zapisów znajdujących się w aktach sprawy w tym aktach osobowych można stwierdzić, że odwołująca się w spornym okresie czasu pracy wykonywała swoje obowiązki na stanowiskach:

• stażysty w Oddziale Zecerni (w wymiarze 3 miesięcy),

• składacza ręcznego w Oddziale Zecerni (w wymiarze 4 lat i 7 miesięcy),

• montażysty offsetowego (w wymiarze 12 lat, 7 miesięcy i 29 dni w tym 8 miesięcy i 27 dni na zwolnieniu lekarskim, a 11 lat, 11 miesięcy i 2 dni bez zwolnienia).

W okresach od 1 maja 1986 r. do 1 maja 1990 r. i od 1 stycznia 1995 r. do 31 grudnia 1998 r. odwołująca pełniła dodatkowo funkcję brygadzisty pracującego. Ponadto, przyuczała i szkoliła osoby do wykonywania zawodu montażysty offsetowego. Biegły podkreślił, że w aktach sprawy brak jest szczegółowych informacji dotyczących czynności jakie wykonywała ubezpieczona w spornym okresie. Zeznała ona jedynie, że świadcząc pracę wykonywała składanie czcionek drukarskich. Tym samym biegły wskazał, że przyjmując standardowy zakres czynności na stanowisku składacza ręcznego (zecera) w Drukarni (...)tj. składanie z materiału zecerskiego (np. czcionki) prostych form drukowych elementów tych form do późniejszego wykorzystywania w procesie drukowania, jego zdaniem praca odwołującej na stanowisku składacza ręcznego jest pracą wykonywaną w warunkach szczególnych w oparciu o wymagania ujęte w Wykazie A, Dziale XI, poz. 1 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (produkcja oraz obróbka materiału zecerskiego i form drukowych ze stopu drukarskiego).

Zdaniem biegłego przyjmując standardowy zakres czynności na stanowisku montażysty offsetowego w Drukarni (...) tj. przygotowanie formy drukowej i założenie jej na maszynie i ustawienie maszyny na określony format papieru, praca odwołującej na stanowisku montażysty offsetowego jest pracą wykonywaną w warunkach szczególnych w oparciu o wymagania ujęte w Wykazie A, Dziale XI, poz. 3 Rozporządzenia Rady Ministrów (bezpośrednia obsługa aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz produkcja i obróbka drukarskich form kopiowych i form drukowych). Ponadto biegły wskazał, że pełnienie funkcji brygadzisty pracującego łącznie z wykonywaniem czynności montażysty offsetowego w Drukarni (...) jest również pracą w warunkach szczególnych w oparciu o wymagania ujęte w Wykazie A, Dziale XI, poz. 3 Rozporządzenia Rady Ministrów (bezpośrednia obsługa aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz produkcja i obróbka drukarskich form kopiowych i form drukowych).

Ze względu na brak informacji, jakie czynności wykonywała odwołująca się na stanowisku stażysty w Oddziale Zecerni nie można w ocenie biegłego stwierdzić, że była to praca wykonywana w warunkach szczególnych w oparciu o wymagania Rozporządzenia Rady Ministrów. Całość dokumentacji zdaniem biegłego pozwala na stwierdzenie, że odwołująca w spornym okresie czasu pracy wykonywała pracę w szczególnych warunkach/o szczególnym charakterze w oparciu o wymagania Rozporządzenia Rady Ministrów tj. 16 lat, 7 miesięcy i 2 dni (opinia biegłego Z. C. k. 62-70 a.s.).

Do powyższej opinii strony nie wnosiły zarzutów. Jednak organ rentowy w piśmie z dnia 14 lutego 2023 r. wskazał, że podtrzymuje swoje stanowisko z uwagi na obowiązujące przepisy i fakt, że przedłożone zaświadczenie o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach nie spełnia wymogów formalnych (pismo za dnia 14 lutego 2023 r. k. 80 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym w aktach organu rentowego, aktach osobowych. W ocenie Sądu dokumenty te potwierdzające zatrudnienie ubezpieczonej i wykonywanie pracy w warunkach szczególnych były spójne i wiarygodne. Sąd oparł się również na zeznaniach odwołującej oraz opinii biegłego sądowego z zakresu (...). Opinii tej należało dać wiarę, gdyż była zgodna ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym i zeznaniami odwołującej się, które jako spójne i rzetelne również zostały ocenione jako wiarygodne.

Opinia sporządzona przez biegłego sądowego została oceniona jako rzetelna, gdyż została wyczerpująco i przekonująco uzasadniona. Opinia ta nie budziła w ocenie Sądu wątpliwości, biegły opierał się na szczegółowej dokumentacji szczególnie z akt osobowych. Ponadto, zauważyć należy, że biegły w opinii odniósł się do zeznań odwołującej się i konkretnych dokumentów z akt osobowych wskazując, na jakich konkretnych okolicznościach opierał swoje wnioski, przytaczając dowody i dokumenty zgromadzone w toku postępowania. Do opinii tego biegłego strony nie wnosiły zastrzeżeń, a jej treść w sposób logiczny i jasny potwierdzała wywiedzione przez biegłego wnioski odnośnie pracy w warunkach szczególnych ubezpieczonej. W konsekwencji Sąd oparł się w całości na opinii biegłego.

Sąd miał na uwadze, że strony nie wnosiły o uzupełnienie postępowania dowodowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie M. N. jako zasadne podlega uwzględnieniu.

Regulacja dotycząca prawa do rekompensaty z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych, o którą ubiegała się M. N., została wprowadzona do ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 164). Art. 2 pkt 5 tej ustawy zawiera definicję rekompensaty rozumianej jako odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej. Z kolei warunki jej przyznawania oraz sposób jej obliczenia wskazują art. 21 – 23 zamieszczone w rozdziale III (...). Art. 23 stanowi, że ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę oraz że przyznawana jest ona w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W art. 21 ust. 1 ustawy wskazano natomiast, że rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Z art. 21 ust. 2 ustawy wynika zaś, że rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, o której mowa w cytowanych przepisach, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego.

Wskazywane art. 2 pkt 5 i art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych formułują dwie zasadnicze przesłanki nabycia prawa do rekompensaty: 1) nienabycie prawa do emerytury pomostowej oraz 2) osiągnięcie okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszącego co najmniej 15 lat. Z kolei w art. 21 ust. 2 tej ustawy została zawarta przesłanka negatywna, którą stanowi nabycie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Może ona budzić wątpliwości, gdyż literalna wykładnia tego wyrwanego z kontekstu normatywnego przepisu może prowadzić do wniosku, że prawo do rekompensaty przysługuje wyłącznie tym osobom, które nie nabyły prawa do jakiejkolwiek emerytury z FUS. Do prawidłowej interpretacji tego przepisu konieczne jest jednak zastosowanie wykładni systemowej, która prowadzi do przepisu art. 23 ustawy o emeryturach pomostowych, zgodnie z którym rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego. Z kolei z art. 173 ust. 1 ustawy emerytalnej wynika, że kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., za których były opłacane składki na ubezpieczanie społeczne przed dniem 1 stycznia 1999 r. W tych okolicznościach warunek sformułowany w art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych należy rozumieć w taki sposób, że rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych objętych systemem emerytalnym zdefiniowanej składki, którzy przed osiągnięciem podstawowego wieku emerytalnego nie nabyli prawa do emerytury z FUS w obniżonym wieku emerytalnym z uwagi na prace w warunkach szczególnych, obliczanej według formuły zdefiniowanego świadczenia . Nabycie prawa do takiego tylko świadczenia stanowi przesłankę negatywną przyznania prawa do rekompensaty. Natomiast nabycie prawa do emerytury na zasadach ogólnych nie wpływa w żaden sposób na uprawnienia do rekompensaty (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 maja 2017 r., III AUa 2047/16, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 grudnia 2015r., III AUa 1070/15, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 września 2017r., III AUa 529/16).

Jeśli chodzi o wskazane wyżej przesłanki pozytywne nabycia prawa do rekompensaty, to analiza cytowanych przepisów ustawy o emeryturach pomostowych, prowadzi do wniosku, że prawo do rekompensaty mają osoby urodzone po 1948 r., które przed 1 stycznia 2009 r. wykonywały przez co najmniej 15 lat prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Podobnie jak przy ustalaniu tego okresu na potrzeby przyznania emerytury w niższym wieku emerytalnym, tak przy ustalaniu prawa do rekompensaty będą uwzględnione tylko okresy, w których praca była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W rozpatrywanej sprawie, zdaniem Sądu, ubezpieczona legitymuje się wymaganym okresem 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy w zaskarżonej decyzji oraz odpowiedzi na odwołanie wskazał, że nie uwzględnił do okresu pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia M. N. od 1 września 1980r. do 17 października 1990 r. i od 19 sierpnia 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. w (...), ponieważ w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach i zaświadczeniu z dnia 31 stycznia 2002 r. nie wskazano charakteru pracy odwołującej się według wykazu, działu, pozycji i punktu zarządzenia resortowego, a tym samym załączone przez nią dokumenty nie spełniają wymogów formalnych.

Odnosząc się do tych okoliczności należy podnieść, że wprawdzie wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze powinno być prawidłowo stwierdzone przez pracodawcę w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze lub w świadectwie pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 1997 roku, II UKN 417/97 oraz wyrok Sądu Najwyższego z 21 listopada 2001 roku, II UKN 598/00). Świadectwo pracy w warunkach szczególnych jest jednak dokumentem prywatnym w rozumieniu art. 245 k.p.c. i nie stanowi dowodu tego co zostało w nim odnotowane. Taki walor mają wyłącznie dokumenty urzędowe, do których w myśl stosowanego a contrario art. 244 § 1 k.p.c. nie zalicza się świadectwa pracy, skoro nie zostało sporządzone przez organy władzy publicznej ani inne organy państwowe (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 17 grudnia 2013 r., III AUa 783/13, Lex nr 1409118). Poza tym w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych nie ma takich ograniczeń dowodowych jak w postępowaniu przez Zakładem i wnioskodawca nie tylko świadectwem pracy w warunkach szczególnych może wykazać, że faktycznie pracował w warunkach szczególnych. W tym celu może przedstawić również i inne dowody. Jak słusznie zauważył Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 4 listopada 2008 roku ( III AUa 3113/08, Lex nr 552003) „Świadectwo pracy w warunkach szczególnych wydane pracownikowi przez pracodawcę stanowi domniemanie i podstawę do przyjęcia, iż okres pracy w nim podany jest okresem pracy w warunkach szczególnych, o którym mowa w art. 32 ust. 2 ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W sytuacji, kiedy brak wymaganego świadectwa pracy w warunkach szczególnych wystawionego przez pracodawcę, Sąd może prowadzić postępowanie dowodowe zmierzające do ustalenia, czy praca wykonywana przez stronę, była wykonywana w warunkach wymaganych przepisami rozporządzenia, czy ubezpieczony zajmował któreś ze stanowisk pracy wymienionych w załącznikach nr 1 lub 2 do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.” Takie też postępowanie należy prowadzić, kiedy organ rentowy zakwestionuje fakty wskazane w tego rodzaju świadectwie (wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2009 r., I UK 77/09, Lex nr 558288). Jeśli chodzi natomiast o zajmowane przez wnioskodawcę stanowiska, to podkreślić trzeba, że z utrwalonego orzecznictwa wynika, że dla oceny czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia z 10 kwietnia 2014 r., II UK 395/13, Lex Nr 1455235).

Uwzględniając zaprezentowane poglądy i przepisy, Sąd – ustalając, czy M. N. wykonywała prace w warunkach szczególnych w spornych okresach – przesłuchał odwołującą się i dopuścił dowody z akt osobowych, akt rentowych, a także dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Z przeprowadzonych przez Sąd dowodów jednoznacznie wynika, że M. N. pracowała w (...)w W. w spornym okresie od 1 września 1980 r. do 17 października 1990 r. i od 19 sierpnia 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. na stanowiskach montażysty offsetowego i składacza ręcznego, która poza pierwszymi 3-miesiącami pracy na stanowisku stażysty była pracą w warunkach szczególnych.

Powyższe okoliczności potwierdzają dokumenty znajdujące się w aktach osobowych, zeznania odwołującej się, a także opinia biegłego Z. C.. Przy tym zostało również wykazane, że praca ta była wykonywana przez ubezpieczoną stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a czynności, które wówczas wykonywała Sąd opisał ustalając stan faktyczny. Oceniając je biegły sądowy z zakresu bhp Z. C. wskazał w opinii, że w tym okresie, ubezpieczona wykonywała pracę w szczególnych warunkach w oparciu o wymagania ustawy o emeryturach z FUS oraz Rozporządzeń Rady Ministrów. Z tym stanowiskiem biegłego Sąd się zgodził, podobnie jak ubezpieczona. Zgodnie z nim można i należy przyjąć, że ubezpieczona wykonywała pracę składacza ręcznego i montażysty offsetowego, co wynika z jej zeznań oraz z akt osobowych i pozostałych dokumentów zebranych w toku postępowania. Biegły dokładnie przeanalizował dokumenty zgromadzone w sprawie oraz zeznania odwołującej, które w jego ocenie wykazały, że praca ubezpieczonej była stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywana w warunkach szczególnych mimo nieprawidłowości w świadectwie pracy oraz braku wskazania konkretnych czynności wykonywanych przez ubezpieczoną w spornym okresie. Biegły oparł się na standardowym zakresie czynności na stanowiskach zajmowanych przez ubezpieczoną w (...)i uznał, że jej praca na stanowisku składacza ręcznego była pracą wykonywaną w warunkach szczególnych w oparciu o wymagania ujęte w Wykazie A, Dziale XI, poz. 1 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (produkcja oraz obróbka materiału zecerskiego i form drukowych ze stopu drukarskiego), a praca na stanowisku montażysty offsetowego, a także łącznie z nią pełnioną funkcją brygadzisty była pracą wykonywaną w warunkach szczególnych w oparciu o wymagania ujęte w Wykazie A, Dziale XI, poz. 3 powyższego Rozporządzenia Rady Ministrów (bezpośrednia obsługa aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz produkcja i obróbka drukarskich form kopiowych i form drukowych).

Biegły stwierdził jedynie niemożność ustalenia czynności wykonywanych przez 3 miesiące pracy przez odwołującą na stanowisku stażysty w Oddziale Zecerni i w tym zakresie Sąd za biegłym uznał, że nie można uznać, aby ta praca byłą pracą w warunkach szczególnych. Jednak pozostały okres jej pracy w spornym okresie należało uznać za pracę wykonywaną w warunkach szczególnych na podstawie podanych powyżej pozycji, działów i wykazów stosownych rozporządzeń. Do powyższego wniosku doprowadziła Sąd Okręgowy analiza zeznań odwołującej się, opinii biegłego z zakresu bhp oraz dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy w tym w szczególności aktach osobowych odwołującej.

W ocenie Sądu powyższy okres, który należało zaliczyć jako okres pracy w warunkach szczególnych przekraczał wymagany czas 15 lat, a więc jest wystarczający, by przyjąć, że M. N. spełniła przesłankę, od której ustawa o emeryturach pomostowych uzależnia przyznanie prawa do rekompensaty, a więc posiada 15-letni okres pracy w warunkach szczególnych. Poza tą przesłanką, w przypadku ubezpieczonej spełnione są także inne warunki, o których była mowa, tj. ubezpieczona nie nabyła prawa do emerytury pomostowej, a emerytura, którą uzyskała w 2021 r. nie jest emeryturą wcześniejszą, lecz przyznaną w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. To z kolei oznacza, że nie wystąpiła przesłanka negatywna, o której wcześniej była mowa, zatem zachodzą podstawy do przyznania ubezpieczonej prawa do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych na podstawie art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych.

W tych okolicznościach należało stwierdzić, że ubezpieczona spełniła przesłanki do uzyskania dochodzonego od organu rentowego prawa do rekompensaty. W konsekwencji odwołanie podlegało uwzględnieniu na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję w sposób określony w sentencji wyroku. Sąd przyznał ubezpieczonej prawo do rekompensaty od daty wydania wyroku, gdyż dopiero w toku postepowania sądowego Sąd zgromadził dowody, takie jak akta osobowe i opinia biegłego, pozwalające potwierdzić, że praca ubezpieczonej miała charakter pracy w warunkach szczególnych. Dowodami takimi nie dysponował organ rentowy wydając zaskarżoną decyzję, wobec czego prawo do rekompensaty zostało przyznane dopiero od dnia wydania wyroku w sprawie przez tutejszy Sąd.