VII U 1226/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2025-01-29
Sygn. akt VII U 1226/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 29 stycznia 2025r.
Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Agnieszka Stachurska
Protokolant: st. sekretarz sądowy Anna Bańcerowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 stycznia 2025r. w Warszawie
sprawy R. G. (1)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.
o wysokość podstawy wymiaru składek
z udziałem M. G.
na skutek odwołania R. G. (1)
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.
z dnia 12 lipca 2023r., nr (...)
oddala odwołanie.
UZASADNIENIE
R. G. (1) w dniu 28 lipca 2023 roku złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 12 lipca 2023r., nr (...), zaskarżając ją w całości. Wniósł o jej zmianę poprzez ustalenie, że podstawa wymiaru składek z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek M. G. wynosiła:
1. na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe):
a) 01.2018r. - 12.2018r. – po 2.100,00 zł;
b) 01.2019r. - 12.2019r. – po 2.250,00 zł;
c) 01.2020r. - 10.2020r. – po 2.600,00 zł;
2. na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne:
a) 01.2018r. - 12.2018r. – po 1.812,09 zł;
b) 01.2019r. - 12.2019r. – po 1.941,52 zł;
c) 01.2020r. - 10.2020r. – po 2.243,54 zł;
ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi rentowemu oraz o zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu odwołania R. G. (1) wskazał, że w dniu 15 sierpnia 2016 roku zawarł z zainteresowanym M. G. umowę o prace, na mocy której miał świadczyć pracę na stanowisku konserwatora, w wymiarze 1/2 etatu, z wynagrodzeniem w wysokości 2.000,00 zł brutto. Jednocześnie prowadził firmę w formie jednoosobowej działalności gospodarczej i nie zatrudniał pracowników. Intencją stron było to, aby otrzymywał co miesiąc z tytułu pracy świadczonej na rzecz zainteresowanego, wynagrodzenie nie niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Był to warunek nawiązania stosunku pracy pomiędzy stronami. Gdyby zainteresowany nie wyraził zgody na zatrudnienie go z takim wynagrodzeniem, wynoszącym co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, nie doszłoby do zawarcia stosunku pracy.
Odwołujący się wskazał ponadto, że w dniu 4 listopada 2020 roku strony zawarły aneks do umowy o pracę, którego celem było doprecyzowanie zapisów umowy z dnia 15 sierpnia 2016r. i w szerszym zakresie uwzględnienie ustaleń stron, towarzyszących im w dniu zawierania umowy o pracę. Po podpisaniu aneksu, zainteresowany w dniu 27 listopada 2020 roku wypłacił odwołującemu się wyrównanie wynagrodzenia za okres od stycznia 2018 roku do października 2020 roku. Następnie, jako płatnik odwołującego się, złożył korekty deklaracji ZUS RCA za poszczególne miesiące, wskazując poniższe kwoty jako wynagrodzenie należne i wypłacone odwołującemu się, zgodnie z intencją stron, przyświecającą im w dniu zawarcia umowy o pracę i aneksu do umowy o pracę z dnia 4 listopada 2020 roku:
po 2.100,00 zł – za miesiące styczeń - grudzień 2018r.
po 2.250,00 zł – za miesiące styczeń - grudzień 2019r.
po 2.600,00 zł – za miesiące styczeń – listopad 2020r.
R. G. (1) podkreślił również, że poza złożonymi korektami deklaracji ZUS RCA, zainteresowany dokonał zapłaty składek w wysokości różnicy pomiędzy składką należną a składką uiszczoną, zgodnie z treścią pierwotnie składanych deklaracji, które następnie zostały skorygowane. Według odwołującego się treść decyzji nr (...) z dnia 12 lipca 2023r. wyklucza się z treścią decyzji nr (...), wydanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w dniu 31 maja 2021r. W pierwszej z nich organ wskazał, że w listopadzie 2020 roku podstawa wymiaru składek odwołującego się wynosiła 12.800,00 zł, wskazując, że zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe pracowników za dany miesiąc stanowi zasadniczo ich przychód osiągnięty w danym miesiącu. Zarazem podkreślono, że aneks do umowy o pracę zawarty przez odwołującego się i zainteresowanego jest pozorny, sprzeczny z zasadami współżycia społecznego i zmierza do obejścia prawa. Z kolei w decyzji z dnia 31 maja 2021r. Zakład przyjął, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe odwołującego się w listopadzie 2020 roku wynosi 2.600,00 zł, czyli obowiązujące w 2020 roku minimalne wynagrodzenie za pracę, zgodnie z treścią ustawy z dnia 10 października 2002r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
Dodatkowo odwołujący się wskazał, że z treści rozliczenia wpłat, dokonanych przez płatnika składek M. G. w grudniu 2020r. tytułem składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne pracowników, wynika, że wpłacona kwota 10.848,70 zł została rozksięgowana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na składki odwołującego się za miesiące styczeń 2018r. - listopad 2020r., zgodnie z intencją stron, wyrażoną w aneksie do umowy o pracę z dnia 4 listopada 2020r. oraz zgodnie ze złożonymi przez płatnika składek korektami deklaracji ZUS RCA ( odwołanie z 28 lipca 2023r. - k. 5-11 a.s.).
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. i o zasądzenie od odwołującego się na rzecz organu rentowego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wskazał, że R. G. (1) od 15 sierpnia 2016r. do 31 grudnia 2021r. był zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Płatnik składek wykazywał za ubezpieczonego w miesięcznych raportach rozliczeniowych ZUS RCA następujące podstawy wymiaru składek:
- za 08.2016r. – 1.000,00 zł;
- od 09.2016r. do 10.2020r. – po 2.000,00 zł;
- za 11.2020r. – 12.800,00 zł;
- za 12.2020r. – 2.600,00 zł;
- od 01.2021r. do 12.2021r. – 2.800,00 zł.
Następnie organ rentowy wskazał, że płatnik składek w dniu 28 czerwca 2021r. dokonał korekty imiennych raportów rozliczeniowych ZUS RCA za odwołującego się za okres od stycznia 2018r. do listopada 2020r., wykazując następujące podstawy wymiaru składek:
- od 01.2018r. do 12.2018r. – po 2.100,00 zł;
- od 01.2019r. do 12.2019r. – po 2.250,00 zł;
- od 01.2020r. do 10.2020r. – po 2.600,00 zł.
Prawomocną decyzją z 31 maja 2021r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne R. G. (1) z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę za listopad 2020r. wynosi 2.600,00 zł.
W dalszej części organ rentowy wskazał, że R. G. (1) w okresach: od 1 stycznia 1999r. do 30 czerwca 2006r., od 1 września 2006r. do 31 października 2006r., od 1 grudnia 2006r. do 30 stycznia 2007r., od 16 lutego 2012r. do 30 czerwca 2016r., od 10 października 2016r. do 30 czerwca 2018r., od 1 sierpnia 2018r. do 31 stycznia 2022r., od 1 kwietnia 2022r. do 31 sierpnia 2022r., od 1 października 2022r. do 31 marca 2023r. oraz od 8 maja 2023r. do chwili obecnej prowadzi działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...) R. G. (1), z siedzibą w J. przy ul. (...). Pismem z 30 października 2020r. organ rentowy poinformował R. G. (1) o uporządkowaniu zapisów na jego koncie z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej od 10 października 2016r. do chwili obecnej. Po dokonaniu tego stwierdził, że:
- od 10 października 2016r. do 31 grudnia 2017r. nie istniał obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, ponieważ umowa o pracę zawarta z płatnikiem składek M. G. gwarantowała R. G. (1) wypłatę wynagrodzenia w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę;
- od 1 stycznia 2018r. do 30 czerwca 2018r., a następnie od 1 sierpnia 2018r. do chwili obecnej istnieje obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, ponieważ z tytułu powyższego zatrudnienia wynagrodzenie jest niższe od minimalnego wynagrodzenia określonego w odrębnych przepisach. Zatem we wskazanych okresach R. G. (1) nie spełnia warunków wynikających z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, które zwalniałyby go z obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności.
Podsumowując odpowiedź na odwołanie, organ rentowy wskazał, że sporządzenie aneksu do umowy o pracę z 15 sierpnia 2016r. dopiero w dniu 4 listopada 2020r. wskazuje, że strony zawarły go po otrzymaniu przez R. G. (1) pisma organu rentowego informującego o obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia indywidualnej pozarolniczej działalności gospodarczej, a co za tym idzie o obowiązku opłacenia należnych składek. W ocenie organu rentowego obejściem prawa w przedmiotowej sprawie jest próba uniknięcia obowiązku składkowego za okresy od 1 stycznia 2018r. do 30 czerwca 2018r., a następnie od 1 sierpnia 2018r. do 31 października 2020r. z tytułu prowadzonej przez R. G. (1) indywidualnej pozarolniczej działalności gospodarczej ( odpowiedź na odwołanie z 16 sierpnia 2023r. - k. 43-44 a.s.).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
R. G. (1) w okresach: od 1 stycznia 1999r. do 30 czerwca 2006r., od 1 września 2006r. do 31 października 2006r., od 1 grudnia 2006r. do 30 stycznia 2007r., od 16 lutego 2012r. do 30 czerwca 2016r., od 10 października 2016r. do 30 czerwca 2018r., od 1 sierpnia 2018r. do 31 stycznia 2022r., od 1 kwietnia 2022r. do 31 sierpnia 2022r., od 1 października 2022r. do 31 marca 2023r. oraz od 8 maja 2023r. zgłosił prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej pod firmą P. P.H.U. (...) R. G. (1), której przeważającym przedmiotem jest produkcja metalowych elementów stolarki budowlanej. Od wielu lat sprawami księgowymi, dotyczącymi tej działalności, zajmuje się biuro rachunkowe, prowadzone przez Z. N.. Pracownicy tego biura wyliczali ubezpieczonemu kwoty należnych składek, które sam ubezpieczony opłacał ( dane z (...); zeznania odwołującego R. G. (1) – k. 124 a.s.; zeznania świadka Z. N. – k. 165 a.s.).
M. G. od 1 października 2009 roku prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą (...), której przeważającym przedmiotem jest zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie ( dane z (...) ).
R. G. (1) zawarł z M. G. umowę o pracę z dnia 15 sierpnia 2016r., na podstawie której został zatrudniony na czas nieokreślony w (...) M. G. na ½ etatu, na stanowisku konserwatora, z wynagrodzeniem 2.000 zł brutto. W ramach zawartej umowy ubezpieczony dokonywał drobnych napraw albo określał rodzaj napraw. M. G. korzystał w tym czasie z usług księgowej, która zajmowała się również sprawami kadrowymi. Nie informował jej w trakcie trwania stosunku pracy, że zapisy umowy o pracę, zawartej z R. G. (1), powinny być zmienione ani że strony poczyniły ustne uzgodnienia dotyczące wysokości wynagrodzenia (umowa o pracę – k. 14 a.s.; zeznania odwołującego R. G. (1) – k. 124 a.s.; zeznania zainteresowanego M. G. – k. 179-180 a.s.).
W okresie od stycznia 2018r. do grudnia 2020r. wynagrodzenia były wypłacane R. G. (1) gotówką. Od stycznia 2018r. do października 2018r. ubezpieczony otrzymywał kwotę uzgodnioną w umowie o pracę, potwierdzając w dokumentach KW, otrzymanie gotówki (listy płac i dowody wypłaty – KW – k. 69-109 a.s.).
R. G. (1) wykazywał za ubezpieczonego w miesięcznych raportach rozliczeniowych ZUS RCA następujące podstawy wymiaru składek:
- za 08.2016r. – 1.000,00 zł;
- od 09.2016r. do 10.2020r. – po 2.000,00 zł (okoliczność bezsporna).
Pismem z 30 października 2020r. organ rentowy poinformował R. G. (1) o uporządkowaniu zapisów na jego koncie w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej i o ustaleniu, że od 10 października 2016r. do 31 grudnia 2017r. nie istniał obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, ponieważ umowa o pracę zawarta z płatnikiem składek M. G. gwarantowała R. G. (1) wypłatę wynagrodzenia w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Natomiast w odniesieniu do okresu od 1 stycznia 2018r. do 30 czerwca 2018r., a następnie od 1 sierpnia 2018r. do chwili obecnej organ rentowy stwierdził, że istnieje obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, ponieważ z tytułu powyższego zatrudnienia wynagrodzenie jest niższe od minimalnego wynagrodzenia określonego w odrębnych przepisach (okoliczność bezsporna, a ponadto zeznania odwołującego R. G. (1) – k. 124 a.s.).
W dniu 4 listopada 2020r. R. G. (1) zawarł z M. G. aneks do umowy o pracę, w którym w § 1 zawarto zapis, że pracodawca i pracownik zgodnie oświadczają, że intencją stron przy zawarciu umowy o pracę w dniu 15 sierpnia 2016r. było i obecnie jest, aby wynagrodzenie brutto określone w pkt 1. 4) umowy, niezależnie od wymiaru czasu pracy, zawsze nie było niższe niż obowiązujące minimalne wynagrodzenie za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015r., poz. 2008 z późniejszymi zmianami). W § 2 pracodawca i pracownik zgodnie oświadczyli, że pkt 1.4) umowy o pracę z dnia 15 sierpnia 2016r. otrzymuje brzmienie: „Pracownikowi przysługuje wynagrodzenie w stałej stawce miesięcznej w wysokości aktualnie obowiązującego wynagrodzenia minimalnego, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015r., poz. 2008 z późniejszymi zmianami).”. Ponadto w § 3 strony ustaliły, że stawka wynagrodzenia określona w § 2 obowiązuje od dnia 1 stycznia 2017r. Natomiast zgodnie z § 4 pozostałe warunki zatrudnienia wynikające z umowy o pracę miały pozostać bez zmian ( aneks z 4 listopada 2020r. – k. 15 a.s.).
W związku z zawartym aneksem do umowy o pracę M. G. w dniu 27 listopada 2020r. wypłacił R. G. (1) wynagrodzenie za listopad 2020r. oraz wyrównanie wynagrodzenia za okres od stycznia 2018r. do października 2020r. w łącznej kwocie 9.116,06 zł (dowód wypłaty- KW – k. 109 a.s.). W raporcie rozliczeniowym ZUS RCA za listopad 2020r., złożonym za ubezpieczonego, płatnik składek wskazał kwotę 12.800 zł. Z kolei za grudzień 2020r. w raporcie ZUS RCA została podana kwota 2.600 zł, a w dokumentach rozliczeniowych składanych w 2021r. – po 2.800 zł za każdy kolejny miesiąc (okoliczność bezsporna).
W dniu 30 marca 2021r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wszczął z urzędu postępowanie administracyjne mające na celu ustalenie prawidłowości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczonego R. G. (1) w miesiącu listopadzie 2020r. z tytułu umowy o pracę zawartej z płatnikiem składek (...) M. G.. W toku postępowania wyjaśniającego R. G. (1) w pisemnych zeznaniach z 12 kwietnia 2021r., jako powód zawarcia aneksu z dnia 4 listopada 2020r. do umowy o pracę zawartej 15 sierpnia 2016r., wskazał pisemną informację z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o niedopełnieniu formalności w zakresie zapłaty składek dotyczących jego indywidualnej pozarolniczej działalności gospodarczej. Ponadto zaznaczył, że pracodawca nie utrzymywał stawek płacy, obowiązujących w poszczególnych latach, o czym nie posiadał wiedzy. Następnie potwierdził, że od początku zawarcia umowy, tj. od 15 sierpnia 2016r. do października 2020r., otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 2.000 zł brutto i do dnia sporządzenia aneksu, tj. 4 listopada 2020r., nie reagował na wypłaty zaniżonego wynagrodzenia, ponieważ nie miał świadomości o zmieniających się przepisach.
Po zakończeniu postępowania administracyjnego Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. w decyzji wydanej w dniu 31 maja 2021r., nr (...), stwierdził że podstawa wymiaru składek R. G. (1) podlegającego ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek M. G. wynosi za listopad 2020 roku: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – 2.600,00 zł, na ubezpieczenie chorobowe – 2.600,00 zł i na ubezpieczenie wypadkowe – 2.600,00 zł ( decyzja z 31 maja 2021r. – k. 34-38 a.s.).
W dniu 23 czerwca 2021r. zainteresowany M. G. złożył korekty deklaracji ZUS RCA za R. G. (1) za okres od stycznia 2018r. do listopada 2020r., wykazując następujące podstawy wymiaru składek:
- od 01.2018r. do 12.2018r. – po 2.100 zł;
- od 01.2019r. do 12.2019r. – po 2.250 zł;
- od 01.2020r. do 11.2020r. – po 2.600 zł;
oraz dokonał zapłaty składek w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy składką należną a składką uprzednio uiszczoną na podstawie pierwotnie złożonych deklaracji (okoliczności bezsporne, a ponadto deklaracje ZUS RCA – k. 16-33 a.s.).
R. G. (1) w dniu 29 czerwca 2021r. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wydanej w dniu 31 maja 2021r. Sprawa została zarejestrowana w Sądzie Okręgowym Warszawa – Praga pod sygnaturą akt VII U 996/21. Przedmiotem odwołania ubezpieczonego był fragment uzasadnienia decyzji organu rentowego, w którym wskazano, że ZUS powziął wątpliwości, czy zostały spełnione przesłanki do uznania za ważną czynności zawarcia w dniu 4 listopada 2020r. aneksu do umowy o pracę z dnia 15 sierpnia 2016r., a co za tym idzie, czy faktycznie zostało wypłacone R. G. (1) w dniu 27 listopada 2020r. zaległe wynagrodzenie od stycznia 2018r. do października 2020r. w wysokości 9.116,06 zł łącznie z wynagrodzeniem za listopad 2020r. oraz czy prawidłowo płatnik składek wykazał podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne za R. G. (1) za listopad 2020r. w wysokości 12.800 zł. Ubezpieczony zaskarżył przedmiotową decyzję ze względu na brak spójności w jej treści i wewnętrzne sprzeczności. Jednak w toku postępowania, powołując się na rozksięgowanie dopłaconych składek zgodnie z intencją stron stosunku pracy, a więc na poczet wcześniejszych miesięcy z uwzględnieniem odsetek za zwłokę, co szczegółowo zostało opisane w dokumencie ZUS z 4 marca 2022r., pełnomocnik R. G. (1) cofnął odwołanie. W związku z tym postanowieniem z 4 marca 2022 roku Sąd orzekł o umorzeniu postępowania. Postanowienie stało się prawomocne z dniem 1 sierpnia 2022r. (pismo pełnomocnika R. G. (1) z 18 października 2021r., k. 32-36 akt sprawy o sygn. VII U 996/21; informacja ZUS z 4 marca 2022r., k. 104-109 akt sprawy o sygn. VII U 996/21; postanowienie z 4 marca 2022r. wraz z uzasadnieniem – k. 111, 121-123 akt sprawy o sygn. VII U 996/21).
Pismami z dnia 16 maja 2023r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. zawiadomił R. G. (1) oraz M. G. o wszczęciu z urzędu postępowania wyjaśniającego w sprawie ustalenia za R. G. (1) podstaw wymiaru składek za okres od stycznia 2018r. do października 2020r. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę zawartej z płatnikiem składek M. G., wzywając ich do podania informacji oraz złożenia dokumentów (zawiadomienia o wszczęciu postępowania – nienumerowane karty akt ZUS)
W toku wszczętego postępowania, pismem z dnia 17 maja 2023r. organ rentowy zwrócił się do Urzędu Skarbowego w O. o wskazanie, czy płatnik składek M. G. złożył PIT-11 za R. G. (1) za lata 2018-2020 oraz o przesłanie ich kopii. W odpowiedzi Naczelnik Urzędu Skarbowego w O. udzielił informacji, że M. G. złożył dokumenty PIT-11 za lata 2018-2020 dla podatnika R. G. (1), w których wykazano przychód z wynagrodzenia ze stosunku pracy za rok 2018 w kwocie 24.000 zł, za rok 2019 w kwocie 24.000 zł i za rok 2020 w kwocie 35.400 zł ( wniosek o udostępnienie danych ze zbioru danych osobowych z 17 maja 2023r. – nienumerowana karta akt ZUS; pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. z 7 czerwca 2023r. – nienumerowana karta akt ZUS).
W piśmie z dnia 22 czerwca 2023 roku, pełnomocnik R. G. (1) zajął stanowisko w sprawie, wskazując że intencją stron w momencie zawierania umowy o pracę było to, aby R. G. (1) otrzymywał z tytułu pracy świadczonej na rzecz M. G. co miesiąc wynagrodzenie nie niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Ponadto podkreślone zostało, że ubezpieczony nie posiada zadłużenia w zapłacie składek ubezpieczeniowych do ZUS i zasadne jest ponowne, prawidłowe rozliczenie jego salda z tytułu prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej (pismo z 22 czerwca 2023r. – nienumerowane karty akt ZUS).
Zainteresowany M. G. nie zajął stanowiska w postępowaniu wyjaśniającym przed organem rentowym ( bezsporne).
W decyzji wydanej w dniu 12 lipca 2023r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. stwierdził, że podstawy wymiaru składek R. G. (1) z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek M. G. wynoszą:
- ⚫
-
na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) od 01.2018r. do 10.2020r. – po 2.000,00 zł;
- ⚫
-
na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne od 01.2018r. do 10.2020r. – po 1.725,80 zł ( decyzja z 12 lipca 2023r. – nienumerowane karty akt ZUS).
Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie powołanych dokumentów, które zostały zgromadzone w aktach ZUS, a także złożonych w toku postępowania sądowego oraz częściowo w oparciu o zeznania świadka Z. N., odwołującego R. G. (1) i zainteresowanego M. G..
Świadek Z. N. potwierdził współpracę z R. G. (1) oraz ogólnie opisał jej zakres, co nie budziło wątpliwości i zostało ocenione jako wiarygodne, podobnie jak pozostała część zeznań świadka, która jednak nie dała podstaw do dokonania istotnych w sprawie ustaleń faktycznych, Z. N. nie znał bowiem szczegółów współpracy z ubezpieczonym. Podał, że (...) zajmował się któryś z jego pracowników, a poza tym ma wielu klientów. Biorąc pod uwagę wskazane okoliczności, Sąd ocenił, iż niewiedza świadka odnośnie faktów, o które był pytany, nie budziła wątpliwości, ale jak zostało wskazane, spowodowała, że w znacznej części to, co zeznał, okazało się nieprzydatne dla dokonania ustaleń faktycznych.
Zeznania R. G. (1) i M. G. Sąd ocenił jako wiarygodne w zakresie, w jakim pokrywają się z ustalonym stanem faktycznym, nie dał zaś wiary temu, co wskazały strony podczas przesłuchania odnośnie ustnych ustaleń poczynionych przy okazji zawierania umowy o pracę z dnia 15 sierpnia 2016 roku oraz odnośnie powodów zawarcia aneksu z dnia 4 listopada 2020r. Przyczyny takiej oceny zostaną szeroko i kompleksowo przedstawione w dalszej części uzasadnienia.
Dokumenty zgromadzone w sprawie, których autentyczność i treść nie była kwestionowana przez strony, Sąd ocenił jako wiarygodne. Wyjątkiem jest aneks z 4 listopada 2020r. do umowy o pracę. Choć autentyczność tego dokumentu i to co z niego wynika nie może być kwestionowana, to jednak Sąd nie uwzględnił, jako wiarygodnych i odzwierciedlających faktyczną motywację stron, części zapisów nawiązujących do uzgodnień stron, jakich w przedmiocie wysokości wynagrodzenia miały dokonać w przeszłości, w czasie rozmów o zawarciu umowy o pracę. Powody takiej oceny, wraz z oceną zeznań stron w części, w której Sąd nie dał im wiary, zostaną zaprezentowane dalej.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie R. G. (1) nie zasługiwało na uwzględnienie.
Tytułem wstępu, przed dokonaniem istotnych w sprawie rozważań, należy zwrócić uwagę, że w zamyśle obu stron, tak spór w przedmiotowej sprawie, jak i w sprawie o sygn. akt VII U 996/21, zakończonej umorzeniem postępowania, choć zaskarżone w tych postępowaniach decyzje odnoszą się do podstawy wymiaru składek R. G. (1) w związku z jego zatrudnieniem u M. G., ma posłużyć rozstrzygnięciu, czy R. G. (1) – będący nie tylko pracownikiem, ale zarazem prowadzącym działalność gospodarczą – zobowiązany jest uiścić składki na ubezpieczenia społeczne jako osoba prowadząca działalność gospodarczą w okresie, który wskazał ZUS. W związku z tym, jako kluczowy dla takiego rozstrzygnięcia, wskazać należy art. 9 ust. 1a ustawy z 17 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. 2024r., poz. 497 – dalej jako ustawa systemowa), który przewiduje, że osoby wymienione w ust. 1, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego lub wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b i art. 16 ust. 10a. Powyższe oznacza więc, że jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu, o którym mowa jest w art. 9 ust. 1 ustawy systemowej, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia, wówczas stosownie do art. 9 ust. 1a tej ustawy aktualizuje się obowiązek ubezpieczeń emerytalnego i rentowych z innego tytułu posiadanego przez ubezpieczonego.
W przypadku R. G. (1) zastosowanie wskazanego przepisu musiałoby oznaczać, że w sytuacji, w której ubezpieczony jako pracownik ma niższe wynagrodzenie za pracę ustalone w ramach stosunku pracy niż minimalne, to aktualizuje się obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym z drugiego z tytułów – pozarolniczej działalności gospodarczej i opłacania składek, czego ubezpieczony, będąc zatrudnionym u M. G., nie robił.
W przypadku decyzji zaskarżonej w rozpatrywanej sprawie, ZUS nie ustalał jednak podstawy wymiaru składek, stosując wspomniany art. 9 ustawy systemowej, bo sprawa – choć takie ma tło – odnosi się do kwestii ustalenia podstawy wymiaru składek R. G. (1) jako zatrudnionego u pracodawcy R. G. (2) i w tym wypadku kwestie dotyczące wysokości podstawy wymiaru składek reguluje art. 18 ustawy systemowej. W ust. 1 przepis ten stanowi, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 (pracowników, z wyłączeniem prokuratorów; osób wykonujących pracę nakładczą; członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych) stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12.
Zestawienie obu wskazanych przepisów, a więc art. 9 ust. 1a i art. 18 ust. 1 ustawy systemowej, jest konieczne, gdyż obydwa posługują się pojęciem "podstawy wymiaru składek". Art. 18 ust. 1 ustawy systemowej, skoro przewiduje, że podstawę wymiaru składek stanowi przychód, to rozumiany jest według zasad określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak więc przychodem, od którego wymierzana jest składka, w oparciu o art. 18 ustawy systemowej, są wszystkie otrzymane lub postawione do dyspozycji należności przysługujące pracownikowi lub zleceniobiorcy, czyli wypłacone środki pieniężne, albo też takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik, wykazując określoną aktywność, ma możliwość włączyć do swojego władztwa. W konsekwencji, nie jest możliwe uwzględnianie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników jakichkolwiek należności, które nie stały się przychodem ze stosunku pracy, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, czyli nie zostały wypłacone pracownikowi lub postawione do dyspozycji pracownika, co wynika z uchwały składu siedmiu Sądu Najwyższego z dnia 10 września 2009 r., I UZP 5/09, oraz postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2009r., II BU 2/08 (LEX nr 793997). W judykatach tych przyjęto, że przychód z tytułu wynagrodzenia za pracę - zgodnie z ogólnymi zasadami określonymi w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - powstaje z chwilą jego otrzymania lub postawienia do dyspozycji. Stąd też wynagrodzenie będzie dla pracownika przychodem tego roku podatkowego, w którym zostało otrzymane, choćby nawet dotyczyło ono roku poprzedniego, a definicja zawarta w art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie do przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia pracowników w takim zakresie, w jakim określa on jako przychód wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy wypłacone pracownikowi. Podkreślenia wymaga, że w kontekście tej uchwały oraz późniejszych wyroków Sądu Najwyższego (zob. np. wyrok SN z dnia 10 sierpnia 2010 r., I UK 61/10, LEX nr 653662; wyrok SN z dnia 3 listopada 2010r., LEX nr 677885; wyrok SN z dnia 3 lutego 2012r., I UK 256/11, LEX nr 1135991) utrwalił się pogląd, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi wynagrodzenie wypłacone im w danym miesiącu kalendarzowym wraz z tymi składnikami i świadczeniami, które z mocy przepisów szczególnych nie są wyłączone z podstawy wymiaru składek. Wynagrodzenie wypłacone pracownikowi przez pracodawcę z opóźnieniem wykazywane jest natomiast w indywidualnym raporcie miesięcznym składanym za ten miesiąc, w którym zostało faktycznie wypłacone i wówczas staje się podstawą wymiaru składek.
W związku z powyższym, organ rentowy ustalając podstawę wymiaru składek w przedmiotowej sprawie i stosując wskazany art. 18 ust. 1 ustawy systemowej, jako że chodzi o podstawę wymiaru składek R. G. (1) jako pracownika, prawidłowo przyjął – zgodnie z poglądami orzecznictwa, jakie zostały przywołane – że podstawa wymiaru składek w poszczególnych miesiącach od stycznia 2018r. do października 2020r. odpowiada kwotom, jakie w tych konkretnych miesiącach pracodawca faktycznie wypłacił ubezpieczonemu.
Jeśli chodzi zaś o wcześniej cytowany art. 9 ust. 1a ustawy systemowej, to – co także potwierdza orzecznictwo (wyrok Sądu Najwyższego z 18 listopada 2021r., (...) 8-/21; wyrok Sądu Najwyższego z 20 listopada 2019r., I UK 265/18) - podstawę wymiaru składek, o której mowa w tym przepisie, stanowi wynagrodzenie za pracę wynikające z treści stosunku pracy, a nie wynagrodzenie wypłacone za dany miesiąc. Kompleksowa wykładnia art. 9 ust. 1a ustawy systemowej przemawia bowiem za przyjęciem założenia interpretacyjnego, zgodnie z którym użyte w tym przepisie pojęcie "podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe" nie powinno być rozumiane jako przychód zdefiniowany w art. 4 pkt 9 tej ustawy na użytek realizacji obowiązku składkowego.
Decyzja, która została poddana kontroli sądowej w przedmiotowej sprawie – mimo, że było sygnalizowane, iż spór ma w tle kwestię obowiązku R. G. (1) uiszczenia składek na ubezpieczenia społeczne w związku z prowadzoną działalnością – nie dotyczy jednak ww. zagadnienia i nie jest, i nie może być jej podstawą art. 9 ust. 1a ustawy systemowej. Wobec tego argumentacja ZUS, powołana już w odpowiedzi na odwołanie, a nawiązująca do tych poglądów, które wcześniej zostały przedstawione w nawiązaniu do art. 18 ust. 1 ustawy systemowej i rozumienia użytego w nim sformułowania „podstawa wymiaru składki” – choć krytykowana i niezrozumiana przez stronę odwołującą się – jest słuszna. Stosując ww. przepis ustala się podstawę wymiaru składek pracownika w kwocie, w jakiej faktycznie doszło do wypłaty. W przedmiotowej sprawie, jeśli R. G. (1) otrzymał dopłatę wynagrodzenia dopiero w listopadzie 2020r., to nawet jeśli ta dopłata dotyczyła miesięcy wcześniejszych, można wykazać ją w indywidualnym raporcie miesięcznym składanym za ten miesiąc, w którym doszło do wyrównania i dopiero wówczas staje się ona podstawą wymiaru składek.
Zdaniem Sądu, kwestia zaś tego, że R. G. (1) i M. G. podpisali aneks do umowy o pracę i ustalili wstecznie, że wynagrodzenie za pracę pracownika będzie równe minimalnemu wynagrodzeniu, mogłaby być rozważana w kontekście brzmienia cytowanego art. 9 ust. 1a ustawy systemowej, ale tylko wówczas gdyby spór dotyczył podlegania ubezpieczeniom społecznym czy obowiązku opłacenia składek na te ubezpieczenia przez R. G. (1) jako prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą.
Gdyby jednak nie podzielić argumentacji, która została powołana, i rozważać kwestie skuteczności podpisania przez strony stosunku pracy aneksu z dnia 4 listopada 2020r., to wskazać należy, że rację ma pełnomocnik odwołującego się, powołując się w odwołaniu na możliwość przyznania pracownikowi podwyżki z datą wsteczną i tego też dotyczy wyrok SN z 27 lipca 1989r. (III PZP 33/89). Sąd rozpatrujący przedmiotową sprawę takiej możliwości nie kwestionuje, wskazuje natomiast, że określone działania pracodawcy i pracownika, a w zasadzie ich oświadczenia, w świetle art. 83 czy art. 58 kodeksu cywilnego, mogą być ocenione jako nieważne na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych. Pełnomocnik odwołującego się, wykazując na brak takiej możliwości, powołał szereg orzeczeń Sądu Najwyższego, odnoszących się jednak głównie do klauzul generalnych z art. 5 k.c. czy art. 8 k.p. Jeśli chodzi natomiast o sytuację, jaka zaistniała w analizowanym przypadku, to trzeba wskazać, iż organ rentowy ma prawo do kontrolowania wysokości wynagrodzenia w zakresie zgodności z prawem i zasadami współżycia społecznego. Przedmiotem takiej kontroli może być prawidłowość i rzetelność obliczenia, potrącenia i opłacania składek. Zakład ma przy tym prawo badać zarówno tytuł zawarcia umowy, jak i ważność jej poszczególnych postanowień. Nie jest ograniczony do kwestionowania faktu wypłacenia wynagrodzenia we wskazanej kwocie, lecz może też ustalić stosunek ubezpieczenia społecznego na ściśle określonych warunkach. Potwierdził to wyraźnie Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 kwietnia 2005r. (II UZP 2/05), w której stwierdził, że w ramach art. 41 ust. 12 i 13 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych może zakwestionować wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa (art. 58 k.c.).
Z możliwości, o której mowa, ZUS skorzystał w analizowanym przypadku, powołując się na działanie stron stosunku pracy stanowiące obejście prawa. Sąd Najwyższy wielokrotnie zwracał uwagę, że czynność prawna mająca na celu obejście ustawy w ujęciu art. 58 § 1 k.c. polega na takim ukształtowaniu jej treści, która z punktu widzenia formalnego (pozornie) nie sprzeciwia się ustawie, ale w rzeczywistości (w znaczeniu materialnym) zmierza do zrealizowania celu, którego osiągnięcie jest ustawowo zakazane. Czynność zmierzająca do obejścia prawa nie może więc być jednocześnie czynnością pozorną, gdyż pierwsza zostaje rzeczywiście dokonana, zaś druga jest jedynie symulowana (por. wyroki Sądu Najwyższego: z 25 lipca 2004r., I PK 42/04, OSNP 2005 Nr 14, poz. 209; z 25 stycznia 2005r., II UK 141/04, OSNP 2005 Nr 15, poz. 235; z 9 sierpnia 2005r., III UK 89/05, OSNP 2006 nr 11-12, poz. 192; z 29 marca 2006r., II PK 163/05, OSNP 2007 nr 5-6, poz. 71).
Równie bliskie stanowisko wyrażono na gruncie sprawy, zakończonej wyrokiem z 7 stycznia 2013r., I UK 372/12 (LEX nr 1303200), w którym Sąd Najwyższy przyjął, że umowa zlecenia na pracę niewielkiej wartości (ilości), która nie jest pozorna ( art. 83 k.c.), może nie stanowić tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, gdy jej celem jest instrumentalne (przedmiotowe) wykorzystanie przepisów ubezpieczeń społecznych dla unikania wyższych składek na ubezpieczenia społeczne przez prowadzącego działalność gospodarczą ( art. 58 § 1 i § 2 k.c.).
W przedmiotowej sprawie aneks do umowy o pracę, podpisany w dniu 4 listopada 2020r., nie nosi charakteru czynności pozornej, bo został zrealizowany. Pracodawca, zgodnie z jego zapisami, wypłacał R. G. (1) od listopada 2020r. wynagrodzenie minimalne, a także wyrównał świadczenia za okres wcześniejszy, za który zostały wypłacone w kwocie niższej niż kwota minimalnego wynagrodzenia. Takie działania, o jakich mowa, nie tylko nie nosiły znamion pozorności, ale też formalnie mogą być ocenione jako zgodne z prawem. Nie ma bowiem zakazu, aby pracodawca wyrównał pracownikowi wynagrodzenie wstecznie, co zresztą podkreślił Sąd Najwyższy w przywołanym wcześniej orzeczeniu wydanym w sprawie o sygnaturze III PZP 33/89. Rzecz jednak w tym, w jakich okolicznościach doszło do podpisania tego aneksu i wyrównania wynagrodzenia. Strony podpisały ten dokument, a następnie M. G. wypłacił wyrównanie wynagrodzenia, po tym, gdy okazało się, że R. G. (1) w okresie od 1 stycznia 2018r. – z uwagi na okoliczność, że wynagrodzenie z umowy o pracę było niższe niż minimalne – powinien, jako prowadzący działalność gospodarczą, podlegać ubezpieczeniom społecznym, a nie tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu i opłacać należne składki. Zbieżność czasowa ww. zdarzeń, jak również podpisanie aneksu z 4 listopada 2020r. w związku z informacjami uzyskanymi w ZUS, czego ubezpieczony nie kwestionował, jest istotna. Strona odwołująca się i płatnik składek, choć tej zbieżności nie przeczyli, to wskazywali, że już w momencie podpisania umowy o pracę strony ustnie uzgodniły, że wynagrodzenie R. G. (1) będzie każdorazowo nie niższe niż minimalne wynagrodzenie. Sąd takim twierdzeniom stron, prezentowanym w toku postępowania i w trakcie przesłuchania, nie dał wiary z kilku powodów. Przede wszystkim należy mieć na względzie, że wedle twierdzeń stron uzgodnienia dotyczące wysokości wynagrodzenia na poziomie co najmniej minimalnego, zostały poczynione już w momencie podpisywania umowy o pracę. Ubezpieczony twierdził nawet, że gdyby takich uzgodnień nie dokonano, to nie podjąłby pracy. Zdaniem Sądu, w sytuacji, gdyby było tak, jak strony twierdziły, to zapis o tym, że wynagrodzenie będzie nie niższe niż minimalne, powinien zostać wprowadzony do umowy o pracę bądź przybrać formę odrębnego dokumentu, tym bardziej, że od dokonania takiego uzgodnienia R. G. (1) uzależniał podjęcie zatrudnienia. Oczywiście można przyjąć, że uzgodnienia stron nie musiały mieć formy pisemnej i mogły przybrać tylko formę ustną, jednak trzeba pamiętać, iż w przedmiotowej sprawie znamienne jest, że nikt – poza ubezpieczonym i płatnikiem składek – takiej wersji nie potwierdził. M. G., zeznając, co szczególnie wyraźnie obrazuje nagranie jego przesłuchania, starał się odpowiedzialnością za brak zmiany wysokości wynagrodzenia obarczyć księgową. Wskazywał na okoliczność, że popełniała różne błędy i skutkiem tego było zakończenie współpracy. Kiedy jednak pojawiły się pytania dotyczące wiedzy księgowej o rzekomo ustnych ustaleniach stron stosunku pracy, M. G. wskazał, że takich ustaleń księgowej nie przekazał. Zdaniem Sądu takie zachowanie pracodawcy, które początkowo starał się przedstawić w innym świetle, wskazuje że uzgodnień ustnych, na jakie strony wskazywały, po prostu nie było. Dochodząc do takiego wniosku Sąd miał na względzie, że płatnik składek, zresztą tak jak R. G. (1), jest przedsiębiorcą, a więc podmiotem profesjonalnym. Przy prowadzeniu działalności korzystał i korzysta ze wsparcia księgowego. Sam nie zajmuje się tworzeniem dokumentów kadrowych oraz innymi formalnościami. W tym zakresie wspiera go podmiot, z którym współpracuje. Wobec tego – tym bardziej, że jak podkreślał w zeznaniach, nie orientuje się co do kwot minimalnego wynagrodzenia – logiczne i racjonalne byłoby gdyby osobę, zajmującą się kwestiami formalnymi poinformował o uzgodnieniach z R. G. (1) w kwestii wysokości wynagrodzenia. To, że tego nie uczynił, jak i to, że strony swoim uzgodnieniom nie nadały formy pisemnej, a potem gdy wynagrodzenie minimalne zmieniało się, R. G. (1) nie reagował na zaniżanie jego wynagrodzenia, świadczą o tym, że przy zawieraniu umowy o pracę nie było takich ustnych uzgodnień, na jakie strony wskazywały. Do tego nie można zapominać o sygnalizowanych wcześniej okolicznościach podpisania aneksu do umowy o pracę w dniu 4 listopada 2020r. Ponadto, trzeba zwrócić uwagę, że R. G. (1) podczas przesłuchania wskazywał na fakt ustalenia co najmniej minimalnego wynagrodzenia, aby nie musiał podwójnie opłacać składek. Intencją stron w zakresie ustalenia wynagrodzenia na takim poziomie miało być więc to, że R. G. (1) prowadził działalność i nie chciał opłacać składek na ubezpieczenia społeczne z tego tytułu. Tymczasem w czasie, kiedy strony podpisały umowę o pracę (15 sierpnia 2016r.), czyli wówczas gdy miało dojść do ustnych uzgodnień o wysokości wynagrodzenia co najmniej na poziomie minimalnego, ubezpieczony nie prowadził działalności. Z wpisu w (...) wynika, że od 1 lipca 2016r. do 9 października 2016r. działalność była zawieszona. W tej sytuacji trudno dostrzec logikę w argumentacji stron. Oparta jest ona na tym tylko co twierdzą ubezpieczony i płatnik składek w sytuacji, gdy inne dowody i okoliczności nie potwierdzają takiej wersji.
Zdaniem Sądu, jedynym zamiarem i intencją stron podpisujących aneks w dniu 4 listopada 2020r. było uniknięcie przez R. G. (1) obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Ubezpieczony takiej motywacji swojego działania nie ukrywał, uznając że nie jest naganna wobec faktu, iż strony wcześniej uzgodniły, że wynagrodzenie będzie nie niższe niż minimalne. Zdaniem Sądu, biorąc pod uwagę profesjonalny charakter działalności obu stron, nie było przeszkód, aby takie zapisy, jakie znalazły się w aneksie z 4 listopada 2020r., wyrażające intencje stron co do wysokości wynagrodzenia, zostały wprowadzone do umowy o pracę bądź by przybrały formę odrębnego dokumentu. Fakt, iż strony tego nie uczyniły, jak również wiele innych okoliczności, o których była mowa, wskazują na niewiarygodność tej wersji zdarzeń, jaka została przedstawiona na użytek toczącego się postępowania. Jedną z takich okoliczności, która dodatkowo wymaga uwypuklenia, jest twierdzenie ubezpieczonego o tym, że w sytuacji nie uzgodnienia z M. G. wynagrodzenia na poziomie co najmniej minimalnej płacy, nie podjąłby pracy. Zdaniem Sądu, gdyby tak faktycznie było, to ubezpieczony – który dużą wagę przykładał do wysokości ustalonego wynagrodzenia – weryfikowałby, czy pracodawca wywiązuje się z uzgodnień. Oczywiście w początkowej fazie współpracy stron taka potrzeba nie występowała, bo wynagrodzenie w umowie o pracę na czas jej podpisania było ustalone w kwocie wyżej niż kwota obowiązującego wtedy minimalnego wynagrodzenia. Ubezpieczony sam jednak twierdził, że od uzgodnienia co najmniej minimalnego wynagrodzenia uzależniał podjęcie pracy, wobec tego logiczne wydaje się, że powinien weryfikować, czy kwota minimalnego wynagrodzenia nie zmienia się i czy adekwatnie do tego jego wynagrodzenie z umowy o pracę nie jest za niskie. Skoro tego nie robił, a nie wymagało to nakładu pracy, wobec tego, iż kwestia wzrostu płacy minimalnej w każdym kolejnym roku jest szeroko omawiana publicznie, to znaczy, że uzgodnień ustnych, na jakie się powoływał przed 4 listopada 2020r. nie było. Strony stosunku pracy takie uzgodnienia poczyniły dopiero, gdy R. G. (1) powziął wiedzę o swojej sytuacji w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, a to - choć na pierwszy rzut oka zgodne z prawem – miało tylko jeden cel – uniknięcie przez ubezpieczonego obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, wynikających z faktu prowadzenia działalności gospodarczej.
Podsumowując, Sąd ocenił odwołanie R. G. (1) jako niezasadne i dlatego oddalił je na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Agnieszka Stachurska
Data wytworzenia informacji: