Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Stachurska

Protokolant: sekr. sądowy Anna Bańcerowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2019 r. w Warszawie

sprawy W. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz emeryturę

na skutek odwołania W. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

z dnia 29 sierpnia 2018 r. znak: (...)

z dnia 17 grudnia 2010 r. znak: (...),

z dnia 4 lutego 2011 r. znak: (...)- (...)SP,

z dnia 30 czerwca 2011 r. znak: (...)- (...),

z dnia 18 października 2011 r. znak: (...)- (...),

z dnia 2 grudnia 2011 r. znak: (...)

z dnia 9 marca 2012 r. znak: (...)- (...),

z dnia 13 grudnia 2012 r. znak: (...)- (...),

z dnia 12 listopada 2014r. znak: (...)

1.  oddala odwołanie od decyzji z dnia 29 sierpnia 2018 r. znak: (...)

2.  odrzuca odwołania od pozostałych zaskarżonych decyzji.

UZASADNIENIE

W. Z. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z dnia 29 sierpnia 2018r., odmawiającej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Ubezpieczony wniósł o uchylenie decyzji celem prawidłowego, tzn. zgodnego ze stanem faktycznym, ustalenia powstania prawa do emerytury, zgodnie ze złożonym wnioskiem o wznowienie postępowania. Zawnioskował także o dołączenie akt sprawy rentowej E. Z., wskazując że w nich znajduje się udokumentowanie opłacanych przez niego składek (odwołanie z dnia 30 września 2018r., k. 3 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 18 października 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Uzasadniając swe stanowisko organ rentowy zacytował art. 57 i 58 ustawy z dni 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018r., poz. 1270), a ponadto wskazał, że w dniu 12 listopada 2014r. została wydana decyzja, na podstawie której od dnia 1 czerwca 2014r. W. Z. ma przyznane prawo do emerytury. W przedmiocie tej decyzji toczyło się również postępowanie sądowe przed Sądem Okręgowym Warszawa – Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, który wyrokiem z dnia 15 lutego 2016r., w sprawie o sygn. akt VII U 31/15, oddalił odwołanie. Natomiast wyrokiem z dnia 10 października 2017r. Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację ubezpieczonego. Decyzja o przyznaniu emerytury jest więc prawomocna. W świetle tego odwołanie jest bezzasadne i powinno zostać oddalone (odpowiedź na odwołanie z dnia 18 października 2018r., k. 4 a.s.).

W. Z. precyzując swe stanowisko, w pismach procesowych z dnia 25 lutego 2019r., z dnia 19 marca 2019r. oraz z dnia 10 kwietnia 2019r. wskazał, że odwołuje się również od innych decyzji, które ostatecznie oznaczył. Wyjaśnił, że odwołanie dotyczy także decyzji ZUS (...) Oddział w W.:

-

z dnia 17 grudnia 2010r., znak: (...),

-

z dnia 4 lutego 2011r., znak: (...)- (...)SP,

-

z dnia 30 czerwca 2011r., znak: (...)- (...),

-

z dnia 18 października 2011r., znak: (...)- (...),

-

z dnia 2 grudnia 2011r., znak: (...)

-

z dnia 9 marca 2012r., znak: (...)- (...),

-

z dnia 13 grudnia 2012r., znak: (...)- (...), oraz

-

z dnia 12 listopada 2014r., znak: (...)

(pisma W. Z.: z dnia 25 lutego 2019r., z dnia 19 marca 2019r. oraz z dnia 10 kwietnia 2019r. k. 30, 36 – 37 i 42 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony W. Z. w dniu 2 listopada 2010r. złożył do organu rentowego wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Ponadto w dniu 28 października 2010r. wystąpił do ZUS o ustalenie prawa do emerytury. W latach 2011 - 2012 składał do organu rentowego liczne pisma i dokumenty, co skutkowało wydaniem przez organ rentowy kolejnych decyzji. Wydane zostały decyzje: z dnia 17 grudnia 2010r., znak: (...), dotycząca odmowy przyznania prawa do emerytury (k. 11 nieoznaczony tom akt organu rentowego), z dnia 4 lutego 2011r., znak: (...)- (...)SP, dotycząca odmowy prawa do emerytury ( k. 23 nieoznaczony tom akt organu rentowego), z dnia 30 czerwca 2011r., znak: (...)- (...), dotycząca odmowy przyznania emerytury (k. 43 tom III akt organu rentowego), z dnia 18 października 2011r., znak: (...)- (...), dotycząca odmowy przyznania emerytury (nieoznaczona karta tom III akt organu rentowego), z dnia 2 grudnia 2011r., znak: (...) odmawiająca prawa do emerytury (nieoznaczona karta tom III akt organu rentowego), z dnia 9 marca 2012r., znak: (...) dotycząca odmowy prawa do emerytury (k. 29 tom IV akt organu rentowego) i z dnia 13 grudnia 2012r., znak: (...), dotycząca odmowy przyznania emerytury (k. 85 tom V akt organu rentowego). W. Z. wniósł odwołania od wskazanych decyzji, inicjując postępowanie sądowe, które toczyło się w Sądzie Okręgowym Warszawa – Praga w sprawie oznaczonej sygnaturą VIIU 282/11.

Sąd Okręgowy w dniu 7 marca 2014r. wydał wyrok w ww. sprawie, w którym oddalił odwołania od wymienionych decyzji, a Sąd Apelacyjny oddalił apelację ubezpieczonego (wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga z dnia 7 marca 2014r., k. 362 akt o sygn. VIIU 282/11; wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 23 lipca 2015r., k. 420 – 421 akt o sygn. VIIU 282/11).

W międzyczasie decyzją z dnia 12 listopada 2014r., znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. od dnia 1 czerwca 2014r. przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury (decyzja ZUS z 12 listopada 2014r., k. 9 tom VI akt organu rentowego). Ubezpieczony wniósł od niej odwołanie i sprawa zawisła w Sądzie Okręgowym Warszawa – Praga VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych pod sygn. akt VIIU 31/15. Wyrokiem z dnia 15 lutego 2016r. nastąpiło oddalenie odwołania, a potem wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10 października 2017r. oddalenie apelacji (wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 15 lutego 2016r., sygn. akt VII U 31/15, tom IX akt organu rentowego; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10 października 2017r., sygn. akt III AUa 692/16, tom IX akt organu rentowego).

W dniu 29 grudnia 2017r. do Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło pismo W. Z. z dnia 14 grudnia 2017r., zatytułowane skarga o wznowienie postępowania. W. Z. powołał się w nim na pozyskanie nowego dokumentu potwierdzającego opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne za okres od marca do maja 1983r. i domagał się uwzględnienia tego okresu przy wyliczaniu stażu pracy (skarga o wznowienie postępowania, k. 2 - 3 akt o sygn. VII U 1727/17). Następnie pełnomocnik z urzędu, ustanowiony dla ubezpieczonego, w piśmie procesowym z dnia 20 czerwca 2018r. sprecyzował, że wnosi o potraktowanie pisma W. Z. z dnia 14 grudnia 2017r. jako ponownego wniosku o przyznanie świadczenia rentowego na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i o przekazanie sprawy Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. (pismo pełnomocnika ubezpieczonego z dnia 20 czerwca 2018r., k. 34 akt o sygn. VII U 1727/17). Postanowieniem z dnia 29 czerwca 2018r. Sąd przekazał do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniosek ubezpieczonego z dnia 20 grudnia 2017r. o przyznanie renty z tytułu niezdolności pracy oraz umorzył postępowanie w sprawie ( postanowienie z dnia 29 czerwca 2018r., k. 36 akt o sygn. VII U 1727/17).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w dniu 29 sierpnia 2018r. wydał decyzję znak: (...) odmawiającą W. Z. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazanej decyzji organ rentowy powołał się na art. 57 w związku z art. 58 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018r. poz. 1270) i wskazał, że zgodnie z art. 57 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, obowiązującym od 1 grudnia 2017r., prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania. Ubezpieczony natomiast w dniu złożenia wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy miał już ustalone prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (decyzja ZUS z dnia 29 sierpnia 2018r., k. 25 tom X akt organu rentowego).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie powołanych dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego oraz w aktach spraw prowadzonych przez Sąd Okręgowy Warszawa – Praga o sygn. VII U 282/11 i VII U 1727/17. Zdaniem Sądu wskazane dokumenty, które pochodzą od stron procesu bądź od sądu i mają częściowo charakter urzędowy, nie budziły wątpliwości odnośnie ich wiarygodności. Stały się więc podstawą ustaleń faktycznych, które nie były przedmiotem sporu. Sporne między stronami są natomiast te okoliczności, które dotyczą prawa do emerytury i jej przeliczenia, te kwestie jednak z uwagi na to, że były już przedmiotem prawomocnego rozstrzygnięcia w innych zakończonych procesach – z powodów, o których będzie mowa – nie stały się przedmiotem ustaleń faktycznych w przedmiotowej sprawie.

Sąd oddalił wniosek W. Z. o dopuszczenie dowodu z akt sprawy rentowej E. Z.. Ubezpieczony wyjaśniając powody zgłoszenia tego wniosku, na rozprawie wskazał, że prowadząc działalność gospodarczą zgłosił do ubezpieczeń społecznych małżonkę jako osobę współpracującą i dokumenty dotyczące tego okresu mogą znajdować się w aktach rentowych małżonki (k. 51 a.s.). Sąd ocenił, że z uwagi na okoliczność, że przedmiotem rozstrzygnięcia w rozpatrywanej sprawie jest prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz kwestie związane z przyznaniem emerytury, które zostały już rozstrzygnięte w toczących się i zakończonych postępowaniach sądowych i nie mogły stanowić przedmiotu ponownego rozpoznania przez Sąd, to wniosek dowodowy, który ubezpieczony zgłosił nie mógł podlegać uwzględnieniu. Odnosi się on do tych okoliczności, co do których spór między stronami już się toczył i obecnie nie może być prowadzony ponownie. Nie było zatem potrzeby ani prawnej możliwości uwzględnienia zgłoszonego przez ubezpieczonego wniosku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie W. Z. nie mogło podlegać uwzględnieniu.

Rozstrzygając w pierwszej kolejności o zasadności odwołania od decyzji z dnia 29 sierpnia 2018r., Sąd miał na względzie art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2018r., poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej ustawą emerytalną, który od dnia 1 grudnia 2017r. przewiduje, że renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;

4.  nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

W przedmiotowej sprawie nie budziło wątpliwości, że W. Z. nie spełnia warunku określonego w art. 57 ust. 1 pkt 4 ustawy emerytalnej. Ubezpieczony prawomocną decyzją z dnia 12 listopada 2014r., znak: (...), od dnia 1 czerwca 2014r. ma przyznane prawo do emerytury z FUS. W przedmiocie prawa do tego świadczenia toczyło się nawet postępowanie sądowe. Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 15 lutego 2016r., wydanym w sprawie o sygn. akt VII 31/15 oddalił odwołanie od tej decyzji, a z kolei wyrokiem z dnia 10 października 2017r. Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację ubezpieczonego od wskazanego wyroku Sądu Okręgowego. W związku z powyższym, niezależnie od tego, czy W. Z. spełnia warunki do przyznania emerytury określone w art. 57 ust. 1 pkt 1 – 3 ustawy emerytalnej, prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy nie mogło zostać mu przyznane. Warunki określone w art. 57 ww. ustawy muszą być bowiem spełnione łącznie. Skoro ubezpieczony nie spełnia tego warunku, który określa art. 57 ust. 1 pkt 4, to decyzja ZUS odpowiada prawu, a odwołanie od niej, jako bezzasadne, należało oddalić na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Odwołania od pozostałych wskazanych przez ubezpieczonego decyzji, wydanych w dniu 17 grudnia 2010r., znak: (...), w dniu 4 lutego 2011r., w dniu 30 czerwca 2011r., znak: (...)- (...), w dniu 18 października 2011r., znak: (...)- (...), w dniu 2 grudnia 2011r., znak: (...) w dniu 9 marca 2012r., znak: (...)- (...), w dniu 13 grudnia 2012r., znak: (...)- (...) oraz w dniu 12 listopada 2014r., znak: (...) należało natomiast odrzucić.

W myśl art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. sąd odrzuci pozew (dotyczy to także odwołania), jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona. Tożsamość roszczeń, na jaką wskazuje ww. przepis, zachodzi, kiedy sąd ma w obu sprawach orzec o tym samym, dysponując tymi samymi faktami, które mają spowodować ocenę tego samego żądania i kiedy rozstrzygnięcie jednej ze spraw oznacza rozstrzygnięcie także drugiej. O tym zaś, czy chodzi o tę samą lub inną podstawę faktyczną, a więc o ten sam lub odmienny stan faktyczny sprawy, nie rozstrzygają konkretne twierdzenia strony powodowej lub brak takich twierdzeń, lecz istnienie lub nieistnienie przed zamknięciem rozprawy okoliczności faktycznych, tj. zdarzeń lub stanów składających się na stan faktyczny, z którym norma prawna rozstrzygająca o słuszności żądania wiąże dochodzone skutki prawne.

W orzecznictwie przyjmuje się, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wyrok nie ma powagi rzeczy osądzonej, jeżeli dotyczy odmowy przyznania świadczenia z ubezpieczenia społecznego, a po jego uprawomocnieniu się organ rentowy wydał nową decyzję, opartą na nowych dowodach mających wpływ na ujawnienie rzeczywistego stanu faktycznego i jego prawidłową ocenę, gdyż wydanie nowej decyzji uprawnia ubezpieczonego do złożenia od niej odwołania i zobowiązuje sąd do sprawdzenia jej prawidłowości (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 19 stycznia 1984r., III URN 131/83, uchwała Sądu Najwyższego z 3 października 1996r., II UZP 18/96, wyrok Sądu Najwyższego z 8 października 1986r., II URN 182/86). Nie oznacza to jednak, że w sprawach z zakresu ubezpieczenia res iudicata nigdy nie zachodzi. Wszczynające postępowanie sądowe w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych odwołanie od decyzji organu rentowego pełni rolę pozwu, stąd też w sytuacji, gdy o to samo roszczenie między tymi samymi stronami sprawa została już prawomocnie osądzona, sąd powinien odwołanie odrzucić na podstawie art. 199 § 1 pkt. 2 k.p.c. O tożsamości przedmiotu sporu świadczy nie tylko tożsamość żądania zawarta w poszczególnych wnioskach kierowanych do organu rentowego, lecz również stan faktyczny i prawny, jaki istniał w chwili zamknięcia rozprawy w poprzednim postępowaniu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 19.06.1998r. II UKN 105/98). Przedmiotem sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych jest wprawdzie kontrola decyzji organu rentowego, ale w istocie nie tyle chodzi o tę decyzję, co o ocenę prawidłowości rozstrzygnięcia organu rentowego w zakresie ustalenia prawa do świadczenia z ubezpieczeń społecznych. Powaga rzeczy osądzonej dotyczy więc tych orzeczeń sądów ubezpieczeń społecznych, których podstawa faktyczna nie może ulec zmianie lub gdy odwołanie od decyzji organu rentowego zostało oddalone po stwierdzeniu niespełnienia prawnych warunków do świadczenia wymaganych przed wydaniem decyzji będącej przedmiotem postępowania sądowego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2005r., II UK 61/05, wyrok z dnia 14 maja 2009r., II UK 211/08, a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 kwietnia 2006r., III AUA 3303/04, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 października 2006r., III AUA 842/06).

W przedmiotowej sprawie W. Z. wskazał kilka decyzji, które były już przedmiotem kontroli Sądu Okręgowego. Sąd Okręgowy w sprawie o sygn. VII U 282/11 w dniu 7 marca 2017r. oddalił odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 17 grudnia 2010r., znak: (...), z dnia 4 lutego 2011r., znak: (...)- (...)SP, z dnia 30 czerwca 2011r., znak: (...)- (...), z dnia 18 października 2011r., znak: (...)- (...), z dnia 2 grudnia 2011r., znak: (...) z dnia 9 marca 2012r., znak: (...)i z dnia 13 grudnia 2012r., znak: (...). Następnie Sąd Apelacyjny oddalił apelację ubezpieczonego. Podobna sytuacja miała miejsce w odniesieniu do decyzji z dnia 12 listopada 2014r., znak: (...) Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 15 lutego 2016r., wydanym w sprawie o sygn. akt VII U 31/15, oddalił odwołanie od tej decyzji, a potem Sąd Apelacyjny w Warszawie oddalił apelację W. Z.. W. Z. w rozpatrywanej sprawie domagał się ponownego zbadania prawidłowości ww. decyzji, które były już poddane kontroli sądowej. W związku z tym nie dotyczą rozpatrywanej sprawy te poglądy orzecznictwa, które zostały wskazane, a dotyczą sytuacji, kiedy została wydana w tym samym stanie faktycznym i prawnym, ponowna decyzja ZUS. W przedmiotowej sprawie sytuacja jest znacznie prostsza i nie budzi żadnych wątpliwości, ponieważ ubezpieczony skarży te decyzje, które zostały już ocenione przez sąd, a w takiej sytuacji art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. i wynikająca z niego powaga rzeczy osądzonej (res iudicata), nie pozwala na ponowną kontrolę sądową.

ZARZĄDZENIE

(...)