Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Michalska

Protokolant: sekr. sądowy Anna Bańcerowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 kwietnia 2019 r. w Warszawie

sprawy A. G.

przeciwko Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.

na skutek odwołania A. G.

od decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

z dnia 11 czerwca 2013 r. znak: (...)

z dnia 11 maja 2017 r. znak: (...)

1.  zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznaje A. G. prawo do emerytury począwszy od 1 października 2011 r., bez zawieszenia wypłaty tego świadczenia, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wypłacie tego świadczenia będące następstwem okoliczności za które Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. ponosi odpowiedzialność,

2.  odrzuca odwołanie z dnia 14 grudnia 2017 r.,

3.  zasądza od Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz odwołującego A. G. kwotę 180,00 złotych ( sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.

Sygn. akt VII U 1254/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. , działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przyznał ubezpieczonemu A. G. emeryturę od dnia 1 października 2011 r., tj. od miesiąca, w którym został zgłoszony wniosek o świadczenie. Organ rentowy wskazał, że do ustalenia podstawy wymiaru emerytury wybrał wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych, tj. od stycznia 1997 r. do grudnia 2006 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 25,79%, natomiast podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 25,79% przez kwotę 2.822,66 zł, tj. kwotę bazową, wyniosła 727,96 zł. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił 26 lat i 8 miesięcy, tj. 320 miesięcy okresów składkowych oraz 6 lat i 10 miesięcy (nie więcej niż 1/3 okresów składkowych), tj. 82 miesiące okresów nieskładkowych. Organ rentowy nie uwzględnił okresu od dnia 1 października 1990 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. z uwagi na brak potwierdzenia zgłoszenia wnioskodawcy do ubezpieczeń społecznych w w/w okresie czasu. Jednocześnie organ rentowy zawiesił wypłatę świadczenia, wskazując na fakt kontynuowania przez ubezpieczonego zatrudnienia. Wskazał także, że w celu podjęcia wypłaty emerytury należy przedłożyć w Oddziale ZUS świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające fakt rozwiązania stosunku pracy z każdym pracodawcą, na rzecz którego praca była wykonywana bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury. Wysokość świadczenia do wypłaty wyniosła 727,96 zł (decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...) k. 33-35, tom II a.r.).

Decyzją z dnia 11 maja 2017 r., znak:(...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. , ponownie ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury ubezpieczonego od dnia 1 lipca 2013 r., tj. za okres 3 lat poprzedzających bezpośrednio miesiąc, w którym zgłoszono wniosek o podjęcie wypłaty świadczenia. Organ rentowy wskazał, że do ustalenia podstawy wymiaru emerytury wybrał wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych, tj. od stycznia 1997 r. do grudnia 2006 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 25,79%, natomiast podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 25,79% przez kwotę 2.822,66 zł, tj. kwotę bazową, wyniosła 727,96 zł. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił 36 lat i 8 miesięcy, tj. 440 miesięcy okresów składkowych oraz 6 lat i 10 miesięcy (nie więcej niż 1/3 okresów składkowych), tj. 82 miesiące okresów nieskładkowych. Wysokość świadczenia do wypłaty wyniosła 882,32 zł (decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. z dnia 11 maja 2017 r., znak: (...), k. 40-41, tom II a.r.).

A. G. , w dniu 29 czerwca 2017 r. złożył, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., odwołanie od decyzji z dnia 11 maja 2017 r., znak: (...). Zaskarżonej decyzji ubezpieczony zarzucił naruszenie przepisu art. 156 § 1 pkt. 3 k.p.a. w związku z art. 16 § 1 k.p.a. i art. 105 § 1 k.p.a., polegające na prowadzeniu postępowania i wydaniu decyzji w sprawie zakończonej decyzją ostateczną, co prowadzi do wystąpienia przesłanki nieważności postępowania, art. 61 § 1 k.p.a., polegające na wydaniu skarżonej decyzji w innej sprawie niż zostało wszczęte postępowanie na żądanie strony oraz art. 7 k.p.a. w związku z art. 77 § 1 k.p.a. poprzez ich niezastosowanie polegające na niepodjęciu czynności zmierzających do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny oraz słuszny interes obywateli. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, że w dniu 23 października 2011 r. złożył w organie rentowym wniosek o przyznanie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W treści powyższego wniosku złożył oświadczenie, że nie pozostaje w stosunku pracy. Pomimo tego, organ rentowy wbrew posiadanym dokumentom oraz informacjom zawartym we wniosku o przyznanie świadczenia, w wydanej decyzji z dnia 11 czerwca 2013 r. dokonał niezgodnych z prawdą ustaleń faktycznych, polegających na przyjęciu, że strona kontynuuje zatrudnienie, co skutkowało zawieszeniem wypłaty świadczenia. Jednocześnie decyzja z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...), nie została ubezpieczonemu skutecznie doręczona. O wydaniu przedmiotowej decyzji ubezpieczony dowiedział się w trakcie wizyty w organie rentowym w dniu 27 stycznia 2017 r., uzyskując wówczas kserokopię decyzji z dnia 11 czerwca 2013 r. Następnie w dniu 29 maja 2017 r. ubezpieczonemu została doręczona druga decyzja wydana w tej samej sprawie wszczętej na wniosek o przyznanie prawa do świadczenia emerytalnego, tj. decyzja z dnia 11 maja 2017 r. o ponownym ustaleniu i podjęciu wypłaty emerytury. W ocenie skarżącego wydanie przez organ rentowy ostatecznej decyzji o przyznaniu prawa do emerytury, stosownie do treści art. 16 § 1 k.p.a., uniemożliwiło wydanie drugiej decyzji w tej samej sprawie, a postępowanie prowadzone po wydaniu decyzji przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, z mocy art. 105 § 1 k.p.a. powinno zostać umorzone, jako bezprzedmiotowe. Ubezpieczony stwierdził, że wydanie w tych warunkach zaskarżonej decyzji uzasadnia zarzut nieważności decyzji w oparciu o art. 156 § 1 pkt. 3 k.p.a., albowiem stanowi podstawę prawną do stwierdzenia nieważności decyzji, jeżeli decyzja dotyczy sprawy już rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną. Ubezpieczony dodał, że jakkolwiek działanie strony polegające na ponownym złożeniu w tej samej sprawie wniosku o przyznanie prawa do świadczenia uznać należy za nieprawidłowe, to jednak zachowanie to nie powodowało wszczęcia postępowania w innej sprawie. Przy prawidłowym zastosowaniu wskazanych przepisów, w tym art. 61 § 1 k.p.a. organ rentowy uznałby, że postępowanie w sprawie o ponowne ustalenie i pojęcie wypłaty emerytury nie zostało wszczęte, a zatem brak jest podstaw do wydania kolejnej decyzji w sprawie o ponowne ustalenie i podjęcie wypłaty emerytury. Na poparcie swojego stanowiska skarżący przywołał orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego (odwołanie z dnia 29 czerwca 2017 r. k. 3-7 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 18 sierpnia 2017 r. wniósł o oddalenie odwołania od decyzji z dnia 11 maja 2017 r., znak: (...) na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 1 k.p.c. W uzasadnieniu swego stanowiska Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że w dniu 23 października 2011 r. ubezpieczony A. G. złożył w organie rentowym wniosek o przyznanie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W dniu 11 czerwca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję o przyznaniu ubezpieczonemu prawa do emerytury, jednocześnie zawieszając wypłatę świadczenia z uwagi na fakt kontynuowania zatrudnienia. W związku z wnioskiem z dnia 22 lipca 2016 r., organ rentowy wydał decyzję o podjęciu wypłaty emerytury, a następnie na mocy decyzji z dnia 11 maja 2017 r. przeliczył świadczenie i podjął jego wypłatę za okres 3 lat wstecz tj. od dnia 1 lipca 2013 r. Organ rentowy powołał się na treść art. 133 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wskazując, że w razie ponownego ustalenia przez organ rentowy prawa do świadczeń lub ich wysokości, przyznane lub podwyższone świadczenia wypłaca się, poczynając od miesiąca, w którym powstało prawo do tych świadczeń lub do ich podwyższenia, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy lub wydano decyzję z urzędu, z zastrzeżeniem art. 107a ust. 3, za okres 3 lat poprzedzających bezpośrednio miesiąc, o którym mowa w pkt. 1, jeżeli odmowa lub przyznanie niższych świadczeń były następstwem błędu organu rentowego lub odwoławczego. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio również w razie ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości wskutek wznowienia postępowania przed organami odwoławczymi albo wskutek kasacji, z tym że za miesiąc zgłoszenia wniosku przyjmuje się miesiąc wniesienia wniosku o wznowienie postępowania lub o kasację. Organ rentowy jeszcze raz podkreślił, że w przypadku ubezpieczonego, wypłata emerytury została podjęta za okres 3 lat wstecz od chwili złożenia wniosku o świadczenie zgodnie z treścią powołanej regulacji. Na tej podstawie organ rentowy stwierdził, że zaskarżona decyzja jest prawnie oraz faktycznie uzasadniona (odpowiedź na odwołanie z dnia 18 sierpnia 2017 r., k. 9-11 a.s.).

W dniu 15 stycznia 2018 r. ubezpieczony A. G. złożył analogicznej treści odwołanie od decyzji organu rentowego z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...). W jego treści, ubezpieczony jeszcze raz wskazał, że w dniu 23 października 2011 r. złożył w organie rentowym wniosek o przyznanie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W treści powyższego wniosku złożył oświadczenie, że nie pozostaje w stosunku pracy. Pomimo tego, organ rentowy wbrew posiadanym dokumentom oraz informacjom zawartym we wniosku o przyznanie świadczenia, w wydanej decyzji z dnia 11 czerwca 2013 r. dokonał niezgodnych z prawdą ustaleń faktycznych, polegających na przyjęciu, że strona nadal kontynuuje zatrudnienie, co skutkowało zawieszeniem wypłaty świadczenia. Ubezpieczony podkreślił, że w momencie złożenia wniosku o emeryturę pełnił swoją posługę, jako misjonarz na terenie Stanów Zjednoczonych i nie świadczył pracy. W związku z powyższym zawieszenie wypłaty świadczenia z uwagi na fakt kontynuowania zatrudnienia stanowi oczywisty błąd organu rentowego. Na tej podstawie skarżący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do emerytury od dnia 1 października 2011 r. Wcześniej, a mianowicie w dniu 14 grudnia 2017 r. ubezpieczony również złożył odwołanie od kserokopii dokumentu zatytułowanego „decyzja o przyznaniu emerytury” nie wskazując jednak daty jej wydania i numeru indywidualnego decyzji. W treści w/w odwołania, ubezpieczony nie wskazał konkretnie jaką decyzję zaskarża, nie określając tym samym przedmiotu wniesionego odwołania. Sprawa z powyższego odwołania została zarejestrowana pod sygn. akt VII U 132/18 (odwołanie z dnia 14 grudnia 2017 r. k. 3-5 – akta sprawy o sygn. VII U 132/18, odwołanie z dnia 15 stycznia 2018 r. k. 3 – akta sprawy o sygn. VII U 133/18).

Zarządzeniami wydanymi w dniach 1 lutego 2018 r. i 21 maja 2018 r. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie na mocy art. 219 k.p.c., połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawę niniejszą ze sprawami z odwołania A. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...) zarejestrowanymi pod sygn. akt VII U 132/18 i VII U 133/18 (zarządzenie z dnia 1 lutego 2018 r., k. 8 - akta sprawy o sygn. VII U 132/18, zarządzenie z dnia 21 maja 2018 r., k. 7 - akta sprawy o sygn. VII U 133/18).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony A. G., urodzony w dniu (...) jest kapłanem Towarzystwa św. F. S., założonego w 1859 r. przez księdza J. B.. Towarzystwo św. F. S. jest jedną z instytucji K., która ma określony cel, pełną strukturę organizacyjną, rządzi się pewnymi normami i prawami zatwierdzonymi przez K.. Normami prawnymi dla Towarzystwa są: Kodeks Prawa Kanonicznego, Konstytucja Generalna oraz Regulaminy Ogólne Towarzystwa św. F. S., które są prawem własnym zakonu i są zatwierdzane przez S. Apostolską. Konstytucja Generalna określa warunki przyjęcia do Towarzystwa św. F. S., stanowiąc że zarząd majątkiem każdego ze współbraci należących do inspektorii i zarząd majątkiem całej inspektorii należy do ekonoma inspektorialnego, a zgodnie z wolą inspektora, także do jego zastępcy. W tym wypadku reprezentowanie każdego ze współbraci przez przełożonego polega na dokonywaniu czynności prawnych i faktycznych oraz wydawaniu wszelkiego rodzaju dyspozycji, odnoszących się do poszczególnych składników majątku osoby zastępowanej, a także do reprezentowania jej przed sądem i innymi organami. W czasie profesji ubezpieczony złożył swoje zobowiązanie wobec K., przyjmując na siebie w sposób uroczysty stały obowiązek życia z Ewangelią na wzór św. F. S. oraz przyrzekł zachowanie R. i Konstytucji Generalnych Towarzystwa. W momencie wstąpienia do zgromadzenia zakonnego, ubezpieczony złożył także śluby ubóstwa, posłuszeństwa i czystości, stanowiące akt zarządu wewnętrznego, zobowiązując się do spełnienia woli przełożonego inspektorii – księdza inspektora. W ramach procedury złożenia w/w ślubów zakonnych, ubezpieczony upoważnił swojego przełożonego ks. ekonoma inspektorialnego – D. H. do sprawowania zarządu swoim majątkiem oraz do reprezentowania go przez sądem, a także przed urzędami i organami administracji publicznej, w tym przed Urzędem Skarbowym oraz Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. W latach 2011-2013, ubezpieczony A. G. pełnił swoją posługę, jako misjonarz na terenie Stanów Zjednoczonych, nie świadcząc pracy. W tym czasie całkowity zarząd nad jego majątkiem sprawował jego przełożony ks. D. H., który w jego imieniu występował do instytucji i organów administracyjnych we wszelkich sprawach dotyczących poszczególnych składników jego majątku, jak również zajmował się rozliczeniami podatkowymi z Urzędem Skarbowym oraz kwestiami związanymi z prawem do świadczeń z systemu ubezpieczeń społecznych (zeznania odwołującego k. 82, zeznania D. H. k. 83 a.s.).

W dniu 25 października 2011 r. ubezpieczony, działając za pośrednictwem swojego przełożonego ks. J. P. (1), złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., wniosek o emeryturę. W związku z tym, że w tym czasie ubezpieczony A. G. przebywał na misji na terenie Stanów Zjednoczonych, wniosek o przyznanie prawa do świadczenia emerytalnego został za niego wypełniony przez ks. J. P. (1) w oparciu o nadesłane dokumenty, natomiast ubezpieczony złożył swój podpis na wniosku w trakcie pobytu w Polsce w ramach odbywania wyjazdu wakacyjnego. W treści powyższego wniosku ubezpieczony oświadczył także, że nie pozostaje w stosunku pracy. W rozpoznaniu powyższego wniosku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. w dniu 11 czerwca 2013 r. wydał decyzję, znak: (...) mocą której przyznał ubezpieczonemu A. G. emeryturę od dnia 1 października 2011 r., tj. od miesiąca, w którym został zgłoszony wniosek o świadczenie. Jednocześnie organ rentowy zawiesił wypłatę świadczenia, wskazując na fakt kontynuowania przez ubezpieczonego zatrudnienia. Wskazał także, że w celu podjęcia wypłaty emerytury należy przedłożyć w Oddziale ZUS świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające fakt rozwiązania stosunku pracy z każdym pracodawcą, na rzecz którego praca była wykonywana bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury (wniosek z dnia 25 października 2011 r. wraz z załącznikami k. 3-8, decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...) k. 33-35, tom II a.r.).

Decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...) została nadana do ubezpieczonego listem zwykłym w dniu 17 czerwca 2013 r. Ubezpieczony nie otrzymał nadanej korespondencji. Od dnia 1 lipca 2013 r. funkcję stałego notariusza Rady I. Towarzystwa, odpowiedzialnego za procesy kanoniczne w prowincji, jak również za obieg dokumentacji przychodzącej i wychodzącej z Biura I., sprawował D. M.. Sekretarz I. zajmował się prowadzeniem księgi korespondencji przychodzącej i wychodzącej, a także sporządzał dokumenty oraz potwierdzał ich wartość prawną w obiegu kościelnym. Obieg dokumentów w Inspektoracie polegał na tym, że ksiądz sekretarz odbierał korespondencję od listonosza, a następnie rozdzielał ją według kompetencji. Jeżeli korespondencja kierowana była do konkretnego współbrata na adres siedziby Biura I., czyli ul. (...) w W., to wówczas listonosz doręczał ją na portiernię, a następnie była ona odnotowywana w specjalnej księdze korespondencyjnej i przydzielana do odpowiedniej agendy. Ta sama procedura dotyczyła listów zwykłych i poleconych. Korespondencja przychodząca z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych była kierowana do ekonoma, albowiem dotyczyła dóbr doczesnych. W dniu 17 czerwca 2013 r. doszło do przekazania władzy przez odchodzącego księdza prowincjała, a wszelkie sprawy starego zarządu zostały przekazane do właściwości nowych organów. Od tego czasu kontrolę nad korespondencją przekazywaną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych sprawował ks. D. H., bezpośredni przełożony ubezpieczonego A. G.. Zajmował się on odbiorem listów zwykłych i poleconych oraz umieszczał je według właściwości w odpowiednich teczkach i segregatorach. Dbał także o porządek w obiegu dokumentów oraz pilnował, aby żaden list nie zaginął oraz nie został wyrzucony. Jedyną korespondencją, jaka po pewnym czasie była niszczona były listy z życzeniami. Nie było też żadnej możliwości, aby osoby postronne miały wgląd w nadesłaną korespondencję, albowiem dostęp do niej miał wyłącznie ekonom, prowincjał oraz sekretarz. W księdze korespondencji przychodzącej i wychodzącej Biura I. brak jest adnotacji na temat przesyłki (zwykłej bądź poleconej) z dnia 17 czerwca 2013 r., zawierającej decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wraz z załącznikiem. Korespondencja ta nie dotarła do rąk własnych przełożonego ubezpieczonego – ks. D. H., jak również na portiernię oraz do biura ekonoma inspektorialnego – ks. J. P. (2) (zeznania świadka D. M. k. 83-84, zeznania D. H. k. 84 a.s.).

W 2016 r. ubezpieczony A. G. powrócił do Polski. W związku z brakiem otrzymywania wypłaty emerytury na wskazany przez siebie rachunek bankowy, ubezpieczony wraz ze swoim przełożonym ks. D. H. w dniu 22 lipca 2016 r. udali się do siedziby organu rentowego przy ul. (...) w W. celem wyjaśnienia zaistniałej sytuacji. W trakcie wizyty w siedzibie organu rentowego, ubezpieczony na skutek błędnych informacji uzyskanych od pracownika organu rentowego, ponownie złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury. Jednocześnie ubezpieczony złożył oświadczenie odnośnie tego, że nie pozostaje w stosunku pracy oraz, że nie otrzymał decyzji z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...) W rozpoznaniu powyższego wniosku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. wydał w dniu 11 maja 2017 r. decyzję, mocą której ponownie ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury ubezpieczonego od dnia 1 lipca 2013 r., tj. za okres 3 lat poprzedzających bezpośrednio miesiąc, w którym zgłoszono wniosek o podjęcie wypłaty świadczenia. W dniu 27 stycznia 2017 r. ubezpieczony udał się do siedziby organu rentowego i otrzymał kserokopię decyzji z dnia 11 czerwca 2013 r. Z kolei decyzja z dnia 11 maja 2017 r., znak: (...) została ubezpieczonemu doręczona w dniu 29 maja 2017 r. (zeznania D. H. k. 84, zeznania odwołującego k. 85-86 a.s.).

Od niekorzystnej dla siebie decyzji organu rentowego z dnia 11 maja 2017 r., znak: (...) ubezpieczony A. G. złożył odwołanie do tut. Sądu inicjując tym samym niniejsze postępowanie. Ubezpieczony złożył także analogiczne odwołanie od decyzji z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...). W konkluzji wszystkich w/w odwołań, ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonych decyzji i przyznanie prawa do emerytury od dnia 1 października 2011 r. (odwołanie z dnia 29 czerwca 2017 r. k. 3-7 a.s., odwołanie z dnia 14 grudnia 2017 r. k. 3-5 – akta sprawy o sygn. VII U 132/18, odwołanie z dnia 15 stycznia 2018 r. k. 3 – akta sprawy o sygn. VII U 133/18).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach niniejszej sprawy, jak również w aktach rentowych odwołującego. Zdaniem Sądu dokumenty, w zakresie w jakim Sąd Okręgowy oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Dokumenty te nie były przez strony sporu kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem wynikające z nich okoliczności należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy. Zeznania odwołującego A. G. (k. 82, k. 85-86 a.s.), jego pełnomocnika ks. D. H. (k. 83-84 a.s.) oraz świadka D. M. (k. 83-84 a.s.), Sąd Okręgowy uznał za logiczne i spójne, jako korespondujące z rzeczowym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. Sąd Okręgowy miał także na uwadze, że relacje świadka, a przede wszystkim stron postępowania, były jednolite i zgodne w zakresie kwestii związanych z przyjętą strukturą organizacyjną i hierarchiczną Towarzystwa św. F. S., procedurą obiegu dokumentów w Biurze I. Towarzystwa w szczególności, co do korespondencji przychodzącej, w tym listów zwykłych, a także co do kwestii związanych z treścią zaskarżonych decyzji. Z tego też względu, Sąd Okręgowy nie znalazł żadnych powodów, aby kwestionować ich wiarygodność w jakiejkolwiek części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie A. G. z dnia 14 grudnia 2017 r. podlega odrzuceniu, natomiast odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. 11 czerwca 2013 r., znak: (...) i z dnia 11 maja 2017 r., znak: (...) są zasadne i jako takie zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art . 477 ⁹ § 1 k.p.c. odwołania od decyzji organów rentowych lub orzeczeń wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności wnosi się na piśmie do organu lub zespołu, który wydał decyzję lub orzeczenie, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ lub zespół, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji lub orzeczenia. Stosownie zaś do treści art. 477 ¹⁰ § 1 k.p.c. odwołanie powinno zawierać oznaczenie zaskarżonej decyzji, określenie i zwięzłe uzasadnienie zarzutów i wniosków oraz podpis ubezpieczonego albo jego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika. Odwołanie jest pismem procesowym, w związku, z czym powinno odpowiadać warunkom formalnym pisma procesowego określonym w art. 126 i n. k.p.c. Jednocześnie, jako pismo procesowe kwalifikowane musi spełniać wymogi wynikające z art. 477 ¹⁰ § 1 k.p.c. wiążące się głównie z tym, że jest to jednocześnie środek zaskarżenia decyzji organu rentowego. Specyfika spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych wynika z tego, że kognicja Sądu w danej sprawie zawsze wyznaczona jest zakresem rozpoznania zaskarżonej decyzji, gdyż Sąd nie rozstrzyga o zasadności odwołania, lecz o prawidłowości zaskarżonej decyzji. W sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego Sąd I instancji kontroluje bowiem jej zgodność z prawem, a Sąd II instancji - prawidłowość rozstrzygnięcia Sądu I instancji w odniesieniu do stanu rzeczy (faktycznego i prawnego) istniejącego w chwili wydania przez organ rentowy decyzji. Rozstrzygnięcie sądu odwoławczego zawsze bezpośrednio musi zatem odnosić się do treści zaskarżonej decyzji (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 1999 r., II UZ 52/99). Treść zaskarżonej decyzji określa zatem Sądowi rozpoznającemu odwołanie zakres rozpoznania, tzw. granice rozpoznania. Oznacza to, że Sąd nie może w swoim rozstrzygnięciu orzekać o kwestiach, których nie dotyczyła zaskarżona decyzja.

W rozpatrywanej sprawie, ubezpieczony A. G. złożył odwołanie od kserokopii dokumentu zatytułowanego „decyzja o przyznaniu emerytury” nie wskazując jednak daty jej wydania i numeru indywidualnego decyzji. Z kolei postępowanie odwoławcze może wywołać jedynie decyzja organu rentowego, od której ubezpieczony może odwołać się do organu, który decyzję wydał lub do protokołu sporządzonego przez ten organ w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. W przypadku wniesienia odwołania do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, odwołujący w sposób niebudzący wątpliwości powinien określić organ rentowy, do którego złożone zostało odwołanie i który powinien wydać decyzję, podmiot, w stosunku do którego decyzja powinna zostać wydana oraz datę i numer decyzji. Zakres i przedmiot rozpoznania sądowego wyznacza bowiem treść decyzji organu rentowego. Decyzja zapada po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, którego przedmiotem i celem jest ustalenie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego lub ich wysokości. Ubezpieczony przedstawia w nim okoliczności wiążące się z warunkami stawianymi przez ustawę dla przyznania lub ustalania wysokości świadczeń. W późniejszym postępowaniu, wywołanym odwołaniem do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, zgodnie z systemem orzekania w sprawach z tego zakresu, Sąd nie rozstrzyga o zasadności wniosku, lecz o prawidłowości zaskarżonej decyzji. Sąd nie działa w zastępstwie organu rentowego, w związku z czym nie ustala prawa do świadczeń i choć samodzielnie oraz we własnym zakresie rozstrzyga wszelkie kwestie związane z prawem lub wysokością świadczenia objętego decyzją, to jego rozstrzygnięcie odnosi się do zaskarżonej decyzji. W każdym przypadku przedmiot oraz zakres rozpoznania i orzeczenie sądu pracy i ubezpieczeń społecznych wyznacza treść tej decyzji organu rentowego. Ponadto w dniach 29 czerwca 2017 r. oraz 15 stycznia 2018 r. ubezpieczony A. G. wniósł odwołania od decyzji organu rentowego z dnia 11 maja 2017 r., znak: (...)i z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...) co świadczy o tym, że zasady i tryb postępowania odwoławczego są skarżącemu znane. Wskazać także należy, że zgodnie z treścią art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c., Sąd odrzuci pozew, jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku, albo została prawomocnie osądzona. Niewątpliwie, wszczynające postępowanie sądowe pismo z dnia 14 grudnia 2017 r., pełni rolę odwołania. W jego treści ubezpieczony zaskarżył w części kserokopię dokumentu zatytułowanego „decyzja o przyznaniu emerytury” nie wskazując jednak daty jej wydania i numeru indywidualnego decyzji. Następnie w dniu 15 stycznia 2018 r. ubezpieczony A. G. złożył analogicznej treści odwołanie od decyzji organu rentowego z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...). W treści złożonego odwołania ubezpieczony prawidłowo wskazał datę i numer decyzji, oznaczył podmiot, który wydał decyzję oraz podmiot, w stosunku do którego decyzja powinna zostać wydana. W takiej sytuacji, Sąd na podstawie uregulowań prawnych powołanych powyżej w pkt. 2 wyroku odrzucił odwołanie ubezpieczonego z dnia 14 grudnia 2017 r.

Następnie, Sąd rozpoznał odwołania A. G. od decyzji z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...)oraz od decyzji z dnia 11 maja 2017 r., znak: (...) W pierwszej kolejności, Sąd Okręgowy zważył, że istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia, czy w dacie wydania zaskarżonej decyzji z dnia 11 czerwca 2013 r. istniały podstawy do zawieszenia wypłaty świadczenia emerytalnego z uwagi na brak spełnienia przez ubezpieczonego ryzyka emerytalnego utożsamianego z odejściem z rynku pracy. W pierwszej kolejności ocenie Sądu Okręgowego podlegała jednak okoliczność dochowania przez ubezpieczonego terminu do wniesienia odwołania od decyzji z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...)

W odniesieniu do powyższego, Sąd Okręgowy ustalił, że zaskarżona decyzja z dnia 11 czerwca 2013 r. została do ubezpieczonego nadana listem zwykłym w dniu 17 czerwca 2013 r. Ubezpieczony nie otrzymał jednak nadanej korespondencji, co potwierdziły zeznania jego przełożonego D. H., który w spornym okresie czasy zajmował się odbiorem listów zwykłych i poleconych, umieszczał korespondencję według właściwości w odpowiednich teczkach i segregatorach, a także dbał także o porządek w obiegu dokumentów oraz pilnował, aby żaden list nie zaginął oraz nie został wyrzucony. W tym względzie, organ rentowy nie wykazał także w żaden sposób, w jakiej dacie przedmiotowa decyzja została ubezpieczonemu doręczona. Zgodnie z treścią art. 71a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 300 z późń. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych może przesyłać pisma i decyzje listem zwykłym. W takim przypadku jednak w razie sporu ciężar dowodu doręczenia pisma lub decyzji, o których mowa w ust. 1, spoczywa na organie rentowym (art. 71a ust. 2 w/w ustawy). Zgodnie natomiast z art. 477 ⁹ § 1 k.p.c., odwołania od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wyda decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Przesyłanie przez organ rentowy korespondencji listem zwykłym powoduje, że organ rentowy powinien jednoznacznie wykazać, w jakiej dacie decyzja została ubezpieczonemu doręczona. W braku takiego wykazania nie może zostać skutecznie podniesiony zarzut wniesienia odwołania z przekroczeniem ustawowego terminu. W niniejszej sprawie zaś organ rentowy wskazał jedynie na datę nadania zaskarżonej decyzji, nie załączając przy tym potwierdzenia nadania korespondencji do ubezpieczonego oraz nie zdołał dowieść, kiedy rzeczona decyzja została ubezpieczonemu doręczona. Powyższa regulacja nie może zatem wywoływać negatywnych konsekwencji procesowych dla ubezpieczonego, skoro w przypadku wątpliwości, co do prawidłowości i momentu doręczenia pism i decyzji ciężar dowodu spoczywa na Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Oznacza to, że doręczenie listem zwykłym będzie zawsze skutkowało wątpliwościami, co do jego prawidłowości, zaś w praktyce niweczy możliwość przeprowadzenia skutecznego dowodu, co do udowodnienia okoliczności doręczenia. Wątpliwości w powyższym zakresie powinny być rozstrzygane na korzyść ubezpieczonego, gdyż brak skutecznego doręczenia godzi w jego podstawowe uprawnienia procesowe, a przede wszystkim w możliwość skutecznego zaskarżenia wydanej decyzji.

W przypadku braku przedłożenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych skutecznego dowodu przeciwnego, co do twierdzeń ubezpieczonego, Sąd uznał za wiarygodne wyjaśnienia A. G., przedstawione w odwołaniu od decyzji oraz w toku postępowania, z których wynikało, że o istnieniu decyzji z dnia 11 czerwca 2013 r. ubezpieczony dowiedział się w trakcie wizyty w siedzibie organu rentowego w dniu 22 lipca 2016 r., natomiast kserokopię decyzji otrzymał dopiero w dniu 27 stycznia 2017 r. Sąd miał przy tym na uwadze, że pomiędzy datą wydania zaskarżonej decyzji z dnia 11 czerwca 2013 r., a datą, w której ubezpieczony otrzymał kserokopię w/w decyzji, upłynęły 4 lata. W ocenie Sądu nie można jednak z powyższego uczynić ubezpieczonemu zarzutu, który wywoływałby dla niego negatywne konsekwencje procesowe. To na organie rentowym spoczywa bowiem powinność prawidłowego doręczania wydawanych pism i decyzji. Ubezpieczony nie ma zaś obowiązku dociekania, czy organ rentowy przypadkiem nie wydał decyzji, o której ubezpieczony nie został poinformowany i która nie została doręczona. Twierdzenia ubezpieczonego w przedmiocie braku otrzymania zaskarżonej decyzji są w ocenie Sądu Okręgowego tym bardziej wiarygodne, jeżeli wziąć pod uwagę, że w przypadku innej decyzji wydanej przez organ rentowy wobec ubezpieczonego w dniu 11 maja 2017 r., która została ubezpieczonemu skutecznie doręczona, ubezpieczony nie miał trudności w dochowaniu ustawowego terminu na wniesienie odwołania. Świadczy o tym terminowe wniesienie odwołania od decyzji z dnia 11 maja 2017 r., znak: (...) Sąd Okręgowy nie znalazł przy tym przesłanek aby twierdzić, że akurat w przypadku decyzji z dnia 11 czerwca 2013 r., gdyby przyjąć, że została ona ubezpieczonemu doręczona w terminie, jaki zwykle zajmuje doręczenie zwykłych przesyłek listowych (około 7-10 dni), ubezpieczony zwlekał z wniesieniem odwołania przez okres 4 lat. Podsumowując, biorąc pod uwagę brak dowodu doręczenia decyzji organu rentowego z dnia 11 czerwca 2013 r., nie sposób ustalić daty, od której biegł dla ubezpieczonego miesięczny termin do wniesienia odwołania od tej decyzji. Tym samym nie można zarzucić ubezpieczonemu przekroczenia ustawowego terminu do wniesienia odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 11 czerwca 2013 r., co czyni zasadnym merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy w przedmiocie wskazanej powyżej decyzji.

Przechodząc do dalszych rozważań, Sąd Okręgowy miał na uwadze, że w niniejszej sprawie spór sprowadzał się do ustalenia, czy zaskarżoną decyzją z dnia 11 czerwca 2013 r., na mocy której ubezpieczonemu zostało przyznane prawo do emerytury od dnia 1 października 2011 r., tj. od miesiąca, w którym został zgłoszony wniosek o świadczenie, organ rentowy prawidłowo zawiesił wypłatę tego świadczenia od daty jego przyznania, powołując się na fakt pozostawania przez ubezpieczonego w zatrudnieniu i braku rozwiązania stosunku pracy po przyznaniu prawa do świadczenia. W ocenie Sądu Okręgowego, tylko kontynuowanie zatrudnienia na terenie Polski uzasadnia zawieszenie wypłaty emerytury na podstawie art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zarówno w momencie złożenia wniosku o emeryturę, jak i wydania zaskarżonej decyzji, ubezpieczony pełnił swoją posługę, jako misjonarz na terenie Stanów Zjednoczonych i w tym czasie nie świadczył pracy. Także we wniosku o emeryturę z dnia 25 października 2011 r. ubezpieczony oświadczył, że nie pozostaje w stosunku pracy. Zgodnie z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2019 r. poz. 39 z późn. zm.) prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. Przepis ten został wprowadzony do ustawy emerytalnej od dnia 1 stycznia 2011 r. na mocy art. 6 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw. Obecny kształt instytucji zawieszenia prawa do emerytury odpowiada treści ryzyka ubezpieczeniowego (starości albo dożycia wieku emerytalnego) związanego z prawem do pobierania świadczenia z ubezpieczenia emerytalnego w związku z zaprzestaniem zatrudnienia po osiągnięciu wieku emerytalnego, a nie z uznawaniem emerytury za swoisty dodatek do wynagrodzenia za pracę.

Prawo do emerytury ulega zawieszeniu, jeżeli emeryt nie rozwiąże wszystkich stosunków pracy, w których pozostawał bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury (por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 2004 r., II UZP 9/04 oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2005 r., I UK 307/04 i z dnia 28 października 2003 r., II UK 146/03). Prawo do emerytury ulega zawieszeniu, bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu, w przypadku zmiany renty z tytułu niezdolności do pracy na emeryturę bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wnioskodawca wykonywał pracę bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do świadczenia emerytalnego. Przepisu art. 103a ustawy emerytalnej niestosuje się do ubezpieczonych, którzy bezpośrednio przed nabyciem prawa do emerytury w wieku powszechnym nie pozostawali w stosunku pracy, osiągając dochody w formie pozarolniczej działalności gospodarczej (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2004 r., II UZP 2/04). Jednocześnie wykładania art. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr: (...) z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego pozwala na przyjęcie, że prawo do emerytury przysługujące ubezpieczonemu z tytułu podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu w Polsce ulega zawieszeniu z powodu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, nawet jeżeli stosunek pracy dotyczy pracodawcy zagranicznego, podlegającego ustawodawstwu innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Skoro ubezpieczony w momencie złożenia wniosku o emeryturę, jak i wydania zaskarżonej decyzji nie pozostawał w stosunku pracy tak w Polsce, jak i za granicą, to brak było podstaw do zawieszenia wypłaty przysługującej mu emerytury na podstawie art. 103a ustawy emerytalnej. Sąd Okręgowy stwierdził zatem, że w niniejszej sprawie niewątpliwie istnieją podstawy do wznowienia wypłaty emerytury od chwili zawieszenia jej wypłaty, tj. od dnia 1 października 2011 r., ponieważ zawieszenie emerytury było wynikiem błędu organu rentowego.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: (...) i z dnia 11 maja 2017 r., znak: (...) w ten sposób, że przyznał A. G. prawo do emerytury począwszy od dnia 1 października 2011 r. bez zawieszania wypłaty tego świadczenia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wypłacie tego świadczenia, będące następstwem okoliczności, za które Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. ponosi odpowiedzialność, o czym orzekł w pkt. 1 sentencji wyroku.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd Okręgowy orzekł w pkt 3 sentencji wyroku na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w związku z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015r. poz. 1804), zmienionego następnie rozporządzeniem z dnia 3 października 2016 r. (Dz. U. z 2016r. poz. 1667) i rozporządzeniem z dnia 20 września 2017 r. (Dz. U. poz. 1799), zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. na rzecz odwołującego A. G. kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć(...)organu rentowego wraz z aktami organu rentowego oraz (...)

M.St.