Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 maja 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Michalska

po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2018 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym

sprawy H. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o emeryturę

na skutek odwołania H. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 5 września 2017 r. znak: (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt: VII U 1394/17

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. , decyzją z dnia 5 września 2017 r., znak: (...), działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał wnioskodawcy H. T. prawo do emerytury od dnia 1 lipca 2017 r., ustalając jej wysokość na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej w kwocie 2.825,87 zł. W treści ww. decyzji organ rentowy wyjaśnił, że podstawę obliczania emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenia emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Do obliczenia emerytury organ rentowy przyjął średnie dalsze trwanie życia wynikające z tablicy trwania życia obowiązujące w dniu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, wskazując, że było ono dla ubezpieczonego korzystniejsze, tj. niższe niż średnie dalsze trwanie życia ustalone na podstawie tablicy trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę. Jednocześnie w treści decyzji wskazano, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiesza wypłatę świadczenia, a jej wznowienie nastąpi po zakończeniu postępowania wyjaśniającego prowadzonego z Zakładem Emerytalno-Rentowym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 5 września 2017 r., znak: (...), k. 47-48 a.s.).

Ubezpieczony H. T. w dniu 25 września 2017 r. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 5 września 2017 r., znak: (...), wnosząc o jej zmianę poprzez właściwe wyliczenie okresów składkowych przy uwzględnieniu wszystkich przepracowanych lat w instytucjach cywilnych, za które odprowadzane były składki na ubezpieczenie emerytalne oraz w oparciu o realne okresy składkowe. Ubezpieczony podkreślił, że wydana przez organ rentowy decyzja jest dla niego krzywdząca, albowiem organ rentowy wyliczając przysługujące mu świadczenie emerytalne nie uwzględnił wszystkich okresów pracy, podczas których były odprowadzane należne składki na fundusz emerytalny, a co za tym idzie przyjął niewłaściwą ilość okresów składkowych, która nie odpowiada rzeczywistemu stanowi faktycznemu. Ubezpieczony zaznaczył, że w wydanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzji nie uwzględniono okresu składkowego od dnia 10 marca 1997 r. do dnia 31 marca 1997 r. (okres 21 dni) oraz okresu od dnia 18 września 2000 r. do dnia 13 sierpnia 2005 r. (okres 4 lat, 11 miesięcy i 25 dni) pomimo dostarczonego do organu rentowego wypełnionego oryginału druku ZUS Rp-7 wydanego przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Ubezpieczony podniósł, że sposób wyliczenia wysokości należnej mu emerytury świadczy o minimalizowaniu wysokości świadczenia, gdyż okresy składkowe wynikające z załączonej przez niego dokumentacji powinny wynosić łącznie 20 lat 9 miesięcy i 13 dni, a nie jak wskazał organ rentowy 15 lat, 7 miesięcy i 22 dni. Podał również, że w okresie od dnia 10 marca 1997 r. do dnia 4 września 2009 r. pracował w Straży Granicznej. Zaznaczył, że w marcu 1997 r. otrzymał bezpłatny urlop na okres pracy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, tj. na okres od dnia 18 września 2000 r. do dnia 13 sierpnia 2005 r. Dodał, że w okresie tym jego nowy pracodawca wypłacał mu należne wynagrodzenie za pracę oraz opłacał obowiązkowe składki z tytułu ubezpieczeń społecznych, w tym składkę na ubezpieczenie emerytalne. W ocenie ubezpieczonego fakt nieuwzględnienia przez organ rentowy przebytych przez niego ww. okresów zatrudnienia przy obliczaniu świadczenia emerytalnego budzi wątpliwości, a nadto prowadzi do naruszenia przepisów prawa materialnego oraz powoduje utratę zaufania do centralnych instytucji państwowych. W konkluzji odwołania ubezpieczony wskazał, że zaskarżona decyzja jest dla niego krzywdząca, a nadto powoduje dla niego wymierne straty materialne. Na tej podstawie, odwołujący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie na jego rzecz prawa do przeliczenia świadczenia emerytalnego z uwzględnieniem wskazanych powyżej okresów zatrudnienia (odwołanie z dnia 25 września 2017 r. k. 2-3 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 4 października 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o jego oddalenie od decyzji z dnia 5 września 2017 r., znak: (...), na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 1 k.p.c. Organ rentowy wskazał, że zaskarżoną decyzją, działając na podstawie art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury. Jednocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. zaznaczył, że zgodnie z treścią art. 5 ust. 2a powołanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS, okresów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt. 4-6 lit. a-e i g, nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości, jeżeli z ich tytułu zostało ustalone prawo do świadczeń pieniężnych określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym osób, o których mowa w art. 2 ust. 2. Mając na względzie treść wskazanej powyżej regulacji, organ rentowy nadmienił, że przy ustalaniu wysokości emerytury wnioskodawcy pominął okresy, które zostały uwzględnione przez Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji przy ustalaniu dla H. T. prawa do emerytury policyjnej. Na tej podstawie organ rentowy stwierdził, że zaskarżona decyzja jest prawnie oraz faktycznie uzasadniona (odpowiedź na odwołanie z dnia 4 października 2017 r. k. 8 a.s.).

W piśmie procesowym z dnia 6 lutego 2018 r., ubezpieczony podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez właściwe wyliczenie okresów składkowych przy uwzględnieniu wszystkich przepracowanych lat w instytucjach cywilnych, za które odprowadzane były składki na ubezpieczenie emerytalne oraz w oparciu o realne okresy składkowe. Ubezpieczony ponownie wskazał, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych, wyliczając należne mu świadczenie emerytalne nie uwzględnił wszystkich okresów pracy, za które odprowadzane były składki na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, co spowodowało zaniżenie w stosunku do niego liczby ogólnie przebytych okresów składkowych i nieskładkowych. Ubezpieczony zaznaczył, że począwszy od października 2017 r. zrezygnował z pobierania świadczenia emerytalnego, przyznanego na jego rzecz przez Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji i od tego czasu otrzymuje świadczenie emerytalne wyłącznie z jednego źródła, a mianowicie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Na tej podstawie ubezpieczony stwierdził, iż w jego ocenie spełniony został warunek z art. 2 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, gdyż pobierając świadczenie emerytalne z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, utracił prawo do pobierania świadczenia emerytalnego z Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Wskazał nadto, że nawet gdyby pobierał świadczenia emerytalne z dwóch różnych źródeł to i tak okresy jego zatrudnienia nie mogłyby pokrywać się u różnych świadczeniodawców. Zdaniem ubezpieczonego, samo wyliczenie świadczenia emerytalnego przez inny urząd nie może mieć wpływu na kwestię związaną z przyznaniem prawa do emerytury powszechnej, albowiem niezaprzeczalnym pozostaje fakt, że ze świadczenia emerytalnego wypłacanego z Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji obecnie nie korzysta, gdyż prawa do tego świadczenia został pozbawiony z chwilą wypłaty mu świadczenia emerytalnego przyznanego mu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ubezpieczony ponownie wskazał, że osobiście zrezygnował z pobierania świadczenia wypłacanego mu z Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji i aktualnie nie jest mu ono wypłacane. Jako dowód przywołał treść pisma otrzymanego z Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (znak pisma: (...)), a także decyzję wydaną przez Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 października 2017 r., nr (...), w której wprost zostało wskazane, że w stosunku do ubezpieczonego nie wypłaca się emerytury z uwagi na posiadanie prawa do wybranego przez niego innego świadczenia emerytalnego. Ubezpieczony podkreślił, że wybrał on wypłacanie świadczenia emerytalnego z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto ubezpieczony zakwestionował uwzględniony przez organ rentowy okres studiów, wskazując, że wynosi on 2 lata, podczas Zakład Ubezpieczeń Społecznych w tym zakresie przyjął okres wyłącznie 12 miesięcy, a także nie zgodził się z wyliczeniem średniego dalszego trwania życia, które powinno zostać ustalone dla osoby w wieku 67 lat, gdyż wniosek o świadczenie emerytalne został złożony w dniu 5 lipca 2017 r., a nie jak przyjął to organ rentowy dla osoby w wieku 62 lat. Jednocześnie ubezpieczony nadmienił, że wszystkie wymagane dokumenty, potwierdzające wszystkie przebyte lata pracy zostały złożone, jako załączniki przy wniosku o świadczenie emerytalne z ZUS (pismo procesowe z dnia 6 lutego 2018 r. k. 17-21 a.s.).

W odpowiedzi na zobowiązanie Sądu, Zakład Ubezpieczeń Społecznych złożył
w dniu 16 lutego 2018 r. pismo procesowe, w którym wskazał, że świadczenia
na warunkach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przysługują również żołnierzom zawodowym oraz funkcjonariuszom Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej, jeżeli nie spełniają oni warunków do nabycia prawa lub utracili prawo do świadczeń określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym tych osób, oraz członkom rodzin pozostałym po tych osobach. Zaznaczył przy tym, że okresów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt. 4 i pkt 6 lit. a-e i g, tj. okresów: czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresów jej równorzędnych albo okresów zastępczych form tej służby, pełnionej w Polsce służby w: Policji (Milicji Obywatelskiej), Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego oraz Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Służbie Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej, Biurze Ochrony Rządu nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości, jeżeli z ich tytułu ustalono prawo do świadczeń pieniężnych określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym osób, o których mowa w art. 2 ust. 2. W świetle powyższego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że brak jest podstaw prawnych do zaliczenia okresów wymienionych w ww. ustawie do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto organ rentowy wskazał, że do obliczenia wartości kapitału początkowego został zaliczony okres studiów od dnia 1 października 1971 r. do dnia 1972 r. Stwierdził także, że w okresie, gdy odwołujący studiował zaocznie, jednocześnie podjął zatrudnienie w (...) Ośrodku (...) od dnia 9 października 1972 r. do dnia 30 listopada 1978 r. i w tym przypadku został zaliczony okres składkowy, jako korzystniejszy. W zakresie ustalenia średniego dalszego trwania życia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że do obliczenia emerytury przyjęto najkorzystniejsze średnie dalsze trwanie życia wynikające z tablicy trwania życia obowiązującej w dniu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego – od dnia 1 kwietnia 2015 r. do dnia 31 marca 2016 r. Dodał również, że podane średnie dalsze trwanie życia wynoszące 199,10 jest niższe, czyli korzystniejsze niż średnie dalsze trwanie życia ustalone na podstawie tablicy trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę (pismo procesowe z dnia 16 lutego 2018 r. k. 27-28 a.s.).

Następnie, w dniu5 marca 2018 r. odwołujący złożył kolejne pismo procesowe, w którym potrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, a także wskazał, że art. 2 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wyraźnie wskazuje na funkcjonariuszy, którzy nie spełniają warunków do nabycia prawa lub utracili prawo do świadczeń określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym tych osób. W ocenie ubezpieczonego, ustawodawca wyrażając swoją wolę intencjonalnie użył sformułowania o utracie prawa do wypłacenia świadczenia, nie precyzując jednak czynników, które miały wpływ na utratę tego prawa. Ubezpieczony wskazał również, że ustawodawca nie posłużył się sformułowaniem o ustaniu prawa do świadczenia, jak wynika to z treści art. 139 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (pismo procesowe z dnia 5 marca 2018 r. k. 30-34 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony H. T., urodzony w dniu (...) w okresie od dnia 1 października 1971 r. do dnia 17 lipca 1978 r. studiował na Wydziale (...) Uniwersytetu (...) (zaświadczenie k. 9 a.s.). W trakcie odbywania studiów na ww. uczelni, odwołujący w okresie od dnia 23 kwietnia 1974 r. do dnia 13 lutego 1975 r. odbywał zasadniczą służbę wojskową, natomiast od dnia 9 października 1972 r. do dnia 30 listopada 1978 r. zatrudniony był w (...) Ośrodku (...) w W. ( ZUS Rp-7 k.11 a.r., zaświadczenie, k.10 a.s.). Następnie w okresie od dnia 1 grudnia 1978 r. do dnia 15 lipca 1983 r. pracował w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w W. (świadectwo pracy k.20 a.r.). W okresie od dnia 15 lipca 1983 r. do dnia 15 września 1988 r. H. T. wykonywał pracę na rzecz Ministerstwa Spraw Zagranicznych ( zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, k. 22 a.r ). Następnie w okresie od dnia 1 listopada 1988 r. do dnia 31 lipca 1990 r. ponownie był zatrudniony w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych ( świadectwo pracy, k. 26 a.r.). Od dnia 1 sierpnia 1990 r. do dnia 30 kwietnia 1991 r. odwołujący pracował w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji ( świadectwo pracy, k. 29 a.r.). W okresie od dnia 1 maja 1991 r. do dnia 22 maja 1992 r. był zatrudniony w Urzędzie Ochrony Państwa ( świadectwo służby, k.31 a.r.). Od dnia 19 lipca 1992 r. do dnia 15 listopada 1996 r. ubezpieczony pracował ponownie w Ministerstwie Spraw Zagranicznych ( ZUS Rp-7 a.r.). H. T. w okresie od dnia 10 marca 1997 r. do dnia 4 września 2009 r. pracował w Straży Granicznej. W powyższym okresie zatrudnienia, ubezpieczony korzystał z urlopu bezpłatnego na okres pracy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, tj. od dnia 18 września 2000 r. do dnia 13 sierpnia 2005 r. ( zaświadczenie k.33-36, ZUS Rp-7 k. 37, zaświadczenie k. 28 a.r.).

Jak wynika z zaświadczenia Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 25 lipca 2017r., H. T. od dnia 5 września 2009 r. posiada prawo do emerytury policyjnej. Okresy zaliczone do wysługi emerytalnej, od których zależało przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury policyjnej kształtują się następująco: Zasadnicza Służba Wojskowa: 23 kwietnia 1974 r. – 13 luty 1975 r., służba w Policji: 1 grudnia 1978 r. – 15 lipca 1983 r., 1 listopada 1988 r. – 31 lipca 1990 r., służba w (...): 1 maja 1991 r. – 22 maja 1992 r., służba w Straży Granicznej: 1 kwietnia 1997 r. - 4 września 2009 r. ( zaświadczenie k. 45 a.r.).

W dniu 5 lipca 2017 r. ubezpieczony złożył w organie rentowym wniosek o emeryturę. Do powyższego wniosku H. T. załączył kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych wraz z dokumentacją potwierdzającą te okresy ( wniosek wraz z załącznikami, k.1-39 a.r.).

W rozpoznaniu powyższego wniosku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. decyzją z dnia 5 września 2017 r. znak: (...), przyznał H. T. prawo do emerytury od dnia 1 lipca 2017 r., tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek. Organ rentowy wskazał, że podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty, będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej: (145211,58 + 417418,43zł)/199,10 = 2.825,87 zł (decyzja z dnia 5 września 2017 r. znak: (...), k. 47-48 a.r.).

Od niekorzystnej dla siebie decyzji organu rentowego, ubezpieczony H. T. złożył odwołanie do tut. Sądu, inicjując tym samym niniejsze postępowanie ( odwołanie, k.2-3 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach niniejszej sprawy, jak również w aktach emerytalno- rentowych odwołującego. Zdaniem Sądu dokumenty, w zakresie w jakim Sąd Okręgowy oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Dokumenty te nie były przez strony sporu kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem wynikające z nich okoliczności należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie H. T. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 5 września 2017 r., znak: (...) jest niezasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Na wstępie należy zważyć, że zgodnie z art. 148 ¹ § 1 kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U. z 2018 r. poz. 5 z późn. zm.) Sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, Sąd uzna – mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych – że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Analizując treść złożonych przez strony i zgromadzonych w aktach rentowych dokumentów, Sąd uznał, że okoliczności faktyczne nie były w sprawie sporne. Spór nie dotyczył faktów lecz prawa, wobec czego Sąd na podstawie art. 148 ¹ § 1 k.p.c. uznał, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, co w konsekwencji pozwoliło na rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2018 r. poz.138 ze zm.) ubezpieczonemu przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się z zastrzeżeniem ust. 2-5 następujące okresy: składkowe, o których mowa w art. 6, nieskładkowe, o których mowa w art. 7. Z tym, że okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składowych (art. 5 ust. 2). Zgodnie zaś z art. 5 ust. 2a ww. ustawy okresów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt. 4 i pkt. 6 lit. a-e i g, nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości, jeżeli z ich tytułu ustalono prawo do świadczeń pieniężnych określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym osób, o których mowa w art. 2 ust. 2 czyli funkcjonariuszy Policji (Milicji Obywatelskiej). W sytuacji zatem, gdy funkcjonariusz Policji na ustalone prawo do emerytury policyjnej (tak jak ubezpieczony) to okresów: czynnej służby wojskowej, okresów pełnionej służby w Policji (Milicji Obywatelskiej), w Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego oraz Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (w organach bezpieczeństwa publicznego), w Straży Granicznej, w Służbie Więziennej, w Państwowej Straży Pożarnej, w Biurze Ochrony Rządu nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach FUS. Nie jest również możliwe zsumowanie okresów ubezpieczenia w okresach pełnienia służby i równoległego podlegania ubezpieczeniu społecznemu.

Z dokumentacji przedłożonej przez Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wynika, że ubezpieczony H. T. ma przyznane prawo do emerytury policyjnej od dnia 5 września 2009 r. i do wysługi lat i wyliczenia wysokości tego świadczenia zostały mu zaliczone następujące okresy czasu: od dnia 23 kwietnia 1974 r. do dnia 13 lutego 1975 r. – okres odbywania zasadniczej służby wojskowej, od dnia 1 grudnia 1978 r. do dnia 15 lipca 1983 r. i od dnia 1 listopada 1988 r. do dnia 31 lipca 1990 r. – okresy służby w Policji, od dnia 1 maja 1991 r. do dnia 22 maja 1992 r. – okres służby w (...) oraz od dnia 1 kwietnia 1997 r. do dnia 4 września 2009 r. – okres służby w Straży Granicznej. W niniejszej sprawie kwestią sporną było zaliczenie okresów służby odwołującego od dnia 18 września 2000 r. do dnia 13 sierpnia 2005 r. do ustalenia wysokości emerytury przyznanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w oparciu o art. 2 ust. 1 ustawy. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, okres ten został zaliczony przy ustalaniu prawa do policyjnej emerytury odwołującego. Zdaniem Sądu Okręgowego zarzuty odwołującego są chybione, albowiem sporny okres nie może zostać zaliczony do ustalenia wysokości emerytury odwołującego przyznanej na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ponieważ został on wliczony w wysługę zaliczoną przy ustalaniu prawa do policyjnej emerytury, a tym samym okres ten został skonsumowany. Rozważania powyższe znajdują odzwierciedlenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2009 r., I UK 178/08.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych po zmianie dokonanej ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 8, poz. 38), a obowiązującej od dnia 1 marca 2009 r. świadczenia na warunkach i w wysokości określonych w ustawie przysługują ubezpieczonym – w przypadku spełnienia warunków do nabycia prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń emerytalnego i rentowych Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, świadczenia na warunkach i w wysokości określonych w ustawie przysługują również żołnierzom zawodowym oraz funkcjonariuszom Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i służby Więziennej, jeżeli nie spełniają oni warunków do nabycia prawa lub utracili prawo do świadczeń określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym tych osób, oraz członkom rodzin pozostałych po tych osobach.

Jak widać z powyższego ustawodawca w ramach powszechnego systemu emerytalnego przewidział sytuację, w której były funkcjonariusz jednej ze wskazanych służb będzie się ubiegał o świadczenie w ramach ustawy o emeryturach i rentach z FUS, regulując jednocześnie różne stany faktyczne. Pierwszy z tych stanów obejmuje potencjalnie wszystkich funkcjonariuszy, a więc zarówno tych, którzy mają już ustalone prawo do świadczenia na bazie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy, ewentualnie dokonują wyboru świadczenia wedle kryterium dla siebie najkorzystniejszego. Drugi zaś obejmuje swoim działaniem funkcjonariuszy, którzy z różnych przyczyn nie spełniają warunków do nabycia prawa do świadczeń określonych w przepisach o zaopatrzeniu tych osób, ewentualnie utracili prawo do takiego świadczenia. O ile w drugim przypadku możliwość nabycia świadczenia z powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych jest ograniczona jedynie do spełnienia warunków tam określonych, bez ograniczenia doliczania tzw. okresów składkowych w rozumieniu art. 6 ustawy, o tyle w pierwszym przypadku w stosunku do funkcjonariuszy, którzy mają już ustalone prawo do świadczenia, ustawodawca przewidział wprawdzie możliwość uzyskania takiego świadczenia dla emeryta – byłego funkcjonariusza, jednakże poprzez art. 5 ustawy ograniczył okresy uwzględniane przy ustalaniu prawa do świadczeń i ich wysokości. I tak art. 5 ust. 2a ustawy emerytalnej stanowi wyraźnie, że okresów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt. 4 i pkt. 6 lit. a-e i g nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczania ich wysokości, jeżeli z ich tytułu ustalono prawo do świadczeń pieniężnych, określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym osób, o których mowa w art. 2 ust. 2. Do tzw. wyłączonych okresów ustawodawca zalicza między innymi okres pełnionej w Polsce służby w Policji (Milicji Obywatelskiej). Ustawodawca traktuje więc te okresy, jako okresy składkowe, jedynie wtedy, gdy żołnierz lub funkcjonariusz nie nabywa prawa do emerytury lub renty mundurowej na podstawie ustawy zaopatrzeniowej funkcjonariuszy Policji. Ta zasada ma na celu zapobieżeniu konsumowania okresów składkowych, na podstawie których uprawniony funkcjonariusz nabył już prawo do świadczenia z odrębnego systemu emerytalnego.

Brzmienie wskazywanych wyżej przepisów, w szczególności po zmianie art. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dniem 1 marca 2009 r. nie budzi żadnych wątpliwości interpretacyjnych, bo choć ustawodawca stworzył nieograniczone możliwości nabycia prawa do świadczenia dla byłego funkcjonariusza z powszechnego systemu emerytalnego, to jednocześnie jako racjonalny ustawodawca utrzymał zasadę „zaliczania potencjalnych okresów składkowych” jedynie do jednego świadczenia. Inne rozwiązanie stawiałoby w podwójnie uprzywilejowanej sytuacji byłych funkcjonariuszy, którzy korzystają przecież z odrębnego systemu emerytalnego. Interpretacją wskazywanych wyżej przepisów ustawy o emeryturach i rentach wielokrotnie zajmował się Sąd Najwyższy, z tym, że interpretacja ta dotyczyła skutków art. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przed zmianą i obejmowała warunki, które musiały zostać spełnione przez funkcjonariusza służb mundurowych ubiegającego się o świadczenie z ubezpieczenia powszechnego. Jednakże w wyroku z dnia 12 lipca 2012 r. (II UK 326/11) Sąd Najwyższy sformułował jednoznaczną tezę wedle, której żądanie zaliczenia okresu służby wojskowej przy ustalaniu prawa do świadczenia emerytalnego z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie ma żadnych podstaw prawnych. Teza ta (jak zauważył Sąd Najwyższy w uzasadnieniu swego orzeczenia) odnosi się do każdego innego funkcjonariusza (w tym Policyjnego), który ma już ustalone prawo do świadczenia z odrębnej ustawy zaopatrzeniowej i w ramach tego prawa okres ten został już skonsumowany. Co istotne tezy zawarte w tym wyroku obejmowały już zmiany w przepisach dokonane w ustawie o emeryturach i rentach z FUS z dniem 1 marca 2009 r.

Reasumując Sąd Okręgowy podziela w pełni wywody organu rentowego, co do sposobu interpretacji przepisów ustawy o emeryturach rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które mają zastosowanie w niniejszej sprawie. Konsekwencją podzielenia tej argumentacji jest uznanie, że prawidłowa pozostaje także decyzja organu rentowego.

Dodatkowo na marginesie wskazać należy, że do obliczenia wartości kapitału początkowego został zaliczony okres studiów od dnia 1 października 1971 r. do dnia 8 października 1972 r. ponieważ w okresie, gdy ubezpieczony studiował zaocznie jednocześnie podjął zatrudnienie w (...) Ośrodku (...) (od dnia 9 października 1972 r. do dnia 30 listopada 1978 r.). W tym przypadku organ rentowy prawidłowo zaliczył okres składkowy, jako korzystniejszy. Jednocześnie Sąd Okręgowy nie podziela zarzutów skarżącego, odnośnie wyliczenia przez organ rentowy średniego dalszego trwania życia w sposób nieprawidłowy, albowiem Zakład Ubezpieczeń Społecznych do obliczenia wysokości emerytury przyjął najkorzystniejsze średnie dalsze trwanie życia wynikające z tablicy trwania życia, obowiązującej w dniu osiągnięcia przez ubezpieczonego powszechnego wieku emerytalnego – od dnia 1 kwietnia 2015 r. do dnia 31 marca 2016 r. (199,10). Podane powyżej średnie dalsze trwanie życia tj. 199,10 jest niższe, czyli korzystniejsze niż średnie dalsze trwanie życia ustalone na podstawie tablicy trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę. Sąd Okręgowy analizując w tym zakresie przepisy ustawy emerytalnej i stan faktyczny rozpatrywanej sprawy ocenił, że stanowisko organu rentowego jest prawidłowe. Zgodnie bowiem z treścią art. 173 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 dla osób w wieku 62 lat. W myśl ust. 3 ww. przepisu, wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy.

Powyższe regulacje wskazują, że w przypadku każdego z ubezpieczonych, któremu ustala się kapitał początkowy, dokonuje się tego na tą samą datę – 1 stycznia 1999 r., bez względu na to, kiedy to następuje. Tym samym przyjmuje się obowiązujące w tej dacie średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 62 lat, które wówczas wynosiło 209 miesięcy, zgodnie z Komunikatem Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn (Dz. U. GUS z 1999 r., Nr: 4, poz. 41). W przypadku wyliczania emerytury tabele średniego dalszego trwania życia są natomiast inne. Ubezpieczony w dniu 1 lipca 2017 r. uzyskał emeryturę wyliczoną na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej. Średnie dalsze trwanie życia przyjmuje się zatem zgodnie z art. 26. Przepis ten w ust. 1 stanowi, że emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. W myśl ust. 2 wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach, a jak wskazuje ust. 3, średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2 (ust. 4). Zgodnie z ust. 5 tablice, o których mowa w ust. 4 są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6, który dodany od dnia 1 maja 2015 r., wskazuje, że jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny, o którym mowa w art. 24 ust. 1a i 1b oraz w art. 27 ust. 2 i 3. Ubezpieczony urodzony w dniu (...), powszechny wiek emerytalny zgodnie z art. 24 ust. 1b pkt. 5 ustawy emerytalnej, wynoszący 65 lat i 9 miesięcy, ukończył w dniu 27 grudnia 2015 r. Na emeryturę przeszedł jednak później, tj. od 1 lipca 2017 r., a zatem wieku 67 lat (wiek wyrażony w pełnych latach i w pełnych miesiącach). Jeżeli chodzi o średnie dalsze trwanie życia, zgodnie z art. 26 ust. 6 ustawy emerytalnej, a więc obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny, to wynosi ono 199,10 miesięcy i jest dla ubezpieczonego korzystniejsze, niż średnie dalsze trwanie życia ustalone na podstawie tablicy trwania życia, obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę. Wobec powyższego, biorąc pod uwagę, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyliczając emeryturę H. T. przyjął średnie dalsze trwanie życia w wariancie korzystniejszym, to odwołanie w tej części również okazało się nieuzasadnione.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił odwołanie ubezpieczonego H. T. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 5 września 2017 r., znak: (...), o czym orzekł w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

(...)