Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Renata Gąsior

po rozpoznaniu posiedzeniu niejawnym w dniu 22 lutego 2019 r. w Warszawie

sprawy E. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.

o emeryturę kapitałową

na skutek odwołania E. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z dnia 5 września 2018 r. znak: (...)

oddala odwołanie.

SSO Renata Gąsior

UZASADNIENIE

E. P. w dniu 7 listopada 2018 r. złożyła odwołanie za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie od decyzji w/w organu rentowego z dnia 5 września 2018 r., znak: (...) Odwołująca zarzuciła naruszenie przepisu prawa materialnego art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej związanego z zasadą ochrony praw słusznie nabytych poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, że przysługujące prawo do okresowej emerytury kapitałowej wygaśnie w dniu 11 stycznia 2022 r., zamiast w dniu wyczerpania się środków zgromadzonych na jej subkoncie w kwocie 70.124,73 złotych.
W związku z tym ubezpieczona wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez ustalenie, że prawo do okresowej emerytury kapitałowej nie wygasa z dniem 11 stycznia 2022 r., tylko w dacie wyczerpania się środków zgromadzonych na jej subkoncie oraz o zasądzenie od organu rentowego na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych. W ocenie odwołującej bezspornym jest, że zgromadziła ona na subkoncie kwotę 70.124,73 złotych, a decyzją organu rentowego otrzyma tylko nieznaczną część tej kwoty. Ubezpieczona wskazała, że powyższe działanie stoi w jawnej sprzeczności z zasadą ochrony praw nabytych ( k. 3-6 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 7 grudnia 2018 r. wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Organ rentowy powołując się na treść art. 24 ustawy z dnia
21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych ustalił, że wysokość okresowej emerytury kapitałowej stanowi iloraz kwoty środków zaewidencjonowanych na subkoncie w kwocie 70.14,73 złotych ustalonej na dzień, o którym mowa w art. 8 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tj. ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano odwołującej okresową emeryturę kapitałową oraz średnie trwanie życia zgodnie z art. 26 w/w ustawy w wymiarze 245,40 miesięcy dla wieku 61 lat i 6 miesięcy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. P., urodzona w dniu (...), złożyła w dniu 27 sierpnia 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniosek o przyznanie prawa do emerytury ( k. 1 a. e.).

Po rozpoznaniu wniosku organ rentowy wydał decyzję z dnia 5 września 2018 r., znak: (...) zgodnie z którą przyznał odwołującej prawo do emerytury począwszy od dnia 1 sierpnia 2018 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Organ rentowy wyliczył ubezpieczonej wysokość emerytury na podstawie art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na kwotę 4.087,28 złotych. Ponadto wskazał, że odwołującej przysługuje również okresowa emerytura kapitałowa
w kwocie 285,76 złotych ( k. 13 a. e.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wydał również zaskarżoną decyzję z dnia 5 września 2018 r., znak: (...)
na podstawie której ustalił odwołującej okresową emeryturę kapitałową
w kwocie 285,76 złotych od dnia 1 sierpnia 2018 r., tj. od dnia nabycia prawa
do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznej. Organ rentowy wskazał,
że wysokość okresowej emerytury kapitałowej stanowi iloraz kwoty środków,
z uwzględnieniem ich waloryzacji, zewidencjonowanych na subkoncie, ustalonych na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano odwołującej okresową emeryturę kapitałową w kwocie 70.124,73 złotych i średniego dalszego trwania życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego w wymiarze 245,40 miesięcy dla wieku 61 lat i 6 miesięcy. Oddział podniósł, że do ustalenia wysokości okresowej emerytury kapitałowej przyjęto średnie trwanie życia wynikające
z tablicy trwania życia obowiązującej w dniu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, ponieważ jest ono dla ubezpieczonej korzystniejsze. Organ rentowy stwierdził, że prawo do okresowej emerytury kapitałowej wygaśnie
z dniem 11 stycznia 2022 r. poprzedzającym wiek, na który wskazuje art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych ( k. 17 a. e.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach rentowych odwołującej. Sąd uznał, że zebrane dowody w postaci dokumentów nie były kwestionowane przez strony procesu,
a zatem zasługiwały na przyznanie im waloru wiarygodności. W związku
z powyższym w ocenie Sądu znajdujący się materiał dowodowy był wystarczający do wydania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie E. P. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
(...)Oddział w W. z dnia 5 września 2018 r., znak: (...) jako niezasadne, zasługiwało na oddalenie.

W niniejszej sprawie spór koncentrował się wokół ustalenia, czy organ rentowy prawidłowo ustalił dla odwołującej prawo do emerytury kapitałowej
do dnia 11 stycznia 2022 r. Kwestie te zostały uregulowane w ustawie z dnia
21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych ( Dz. U. z 2018 r., poz. 926) zwanej dalej ,,ustawą”.

W myśl art. 7 ust. 1 i 2 ustawy, ze środków zewidencjonowanych
na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanym dalej „subkontem”, przysługuje okresowa emerytura kapitałowa członkowi otwartego funduszu emerytalnego do ukończenia 65-tego roku życia.

Na podstawie art. 8 ust. 1 i 2 ustawy, członek otwartego funduszu emerytalnego nabywa prawo do okresowej emerytury kapitałowej, jeżeli ukończył 60 lat oraz kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie, ustalona na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura, jest równa lub wyższa od dwudziestokrotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego.

Zgodnie z art. 24 ustawy, wysokość okresowej emerytury kapitałowej stanowi iloraz kwoty środków zewidencjonowanych na subkoncie ustalonych na dzień, o którym mowa w art. 8 pkt 2, i średniego dalszego trwania życia, o którym mowa w art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W świetle art. 26 ust. 1-6 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2018 r., poz. 1270), emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. Wiek ubezpieczonego
w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza
w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia,
z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2. Tablice, o których mowa w ust. 4 są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

Sąd Okręgowy zważył, że organ rentowy w sposób prawidłowy zastosował obowiązujące przepisy prawa. Organ rentowy przyznając prawo
do emerytury kapitałowej jest zobowiązany do stosowania zapisów ustawy
o emeryturach kapitałowych. Na tej podstawie odwołująca otrzymała prawo
do przedmiotowego świadczenia. Ubezpieczona nie kwestionowała w toku postępowania sądowego sposobu obliczenia emerytury kapitałowej dokonanej przez organ rentowy, m.in. w oparciu o wymiar średniego trwania życia. Domagała się ona wygaśnięcia prawa do emerytury kapitałowej w dniu wyczerpania środków zgromadzonych na jej subkoncie w kwocie 70.124,73 złotych. Roszczenie to zostało oparte na podstawie niezastosowania art. 2 Konstytucji, zgodnie z którym Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.

Sąd doszedł do wniosku, że organ rentowy prawidłowo ustanowił ubezpieczonej prawo do świadczenia do dnia 11 stycznia 2022 r. W niniejszej sprawie zastosowano wprost dyspozycję wynikającą z art. 7 ust. 2 ustawy. W tej materii nieuprawnionym było powoływanie się przez E. P. na naruszenie zapisów Konstytucji, która jest aktem nadrzędnym dla innych ustaw kodeksowych oraz okołokodeksowych funkcjonujących w systemie prawa polskiego. Zważywszy, że ten artykuł należy stosować do sytuacji, w których strona występuje o przyznanie prawa do emerytury kapitałowej, organ rentowy nie mógł przyznać świadczenia do momentu upłynnienia wszystkich środków zebranych na subkoncie odwołującej. Odwołująca urodziła się w dniu (...), zatem zgodnie z ustawą emerytura kapitałowa należy się jej do dnia 11 stycznia 2022 r.

Sąd zważył, że zakres i formy zabezpieczenia społecznego określa ustawa. Aktem prawnym realizującym przyznane obywatelom uprawnienia jest m.in. ustawa o emeryturach kapitałowych, której przepisy określają przesłanki nabycia prawa do świadczeń oraz sposoby obliczania ich wysokości. Sąd miał
w polu widzenia przepis art. 2 Konstytucji RP, lecz rozstrzygając spór
w niniejszej sprawie nie miał możliwości zastosowania jego dyspozycji.
W ocenie Sądu jedynie na mocy orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego jest możliwe wyeliminowanie z obrotu prawnego danej normy prawnej, która
w następstwie nie podlegałaby stosowaniu. Art. 7 ust. 2 ustawy wskazujący na wiek, do którego można nabyć prawo do pobierania emerytury kapitałowej, nie został uznany za niezgodny z Konstytucją. Dopóki bowiem nie orzeczono
o wyłączeniu z porządku prawnego mającego zastosowanie przepisu, dopóty Sąd nie może swym rozstrzygnięciem odmiennie kształtować sytuacji prawnej ubezpieczonych. Podkreślić należy, że zasada państwa prawa zgodnie z art.2 Konstytucji RP oraz zasada równości obywateli wobec prawa na podstawie art. 32 Konstytucji RP nie polega na niesłusznym nabyciu prawa podmiotowego wbrew obowiązującym przepisom. W związku z tym nie ma oparcia
w konstytucyjnej zasadzie równości wobec prawa żądanie przyznania świadczenia wbrew jego ustawowym warunkom. Przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter norm bezwzględnie obowiązujących, co oznacza, że podlegają one ścisłej wykładni ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca
2011 r., sygn. akt II UK 2/11).

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

SSO Renata Gąsior

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć (...)