Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 września 2023 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i (...)

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Małgorzata Jarząbek

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 13 września 2023 r.

w W.

sprawy P. Ś.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania P. Ś.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 8 września 2020r. znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 1525/20

UZASADNIENIE

P. Ś. w dniu 12 października 2020 r. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 8 września 2020 roku, znak: (...) odmawiającej przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na okres do 5 lat z uwagi na brak rokowań na poprawę jego stanu zdrowia. Zaskarżonej decyzji odwołujący się zarzucił:

1.  naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 57 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez bezpodstawną odmowę prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, podczas, gdy ubezpieczony spełnia wszystkie przesłanki do uznania go za osobę niezdolną do pracy;

2.  naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, tj. art. 7 k.p.a. w zw. z art. 77 § 1 k.p.c. w zw. z art. 80 k.p.a. poprzez niedokonanie oceny zgromadzonego materiału dowodowego w myśl przepisu art. 80 k.p.a., jego pobieżne i niewyczerpujące rozpatrzenie, skutkujące wyciągnięcie nieuprawnionego wniosku, iż skarżącemu nie przysługuje prawo do renty;

3.  naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, tj. art. 107 § 3 k.p.a. polegające na sprzeczności uzasadnienia zaskarżonej decyzji z jej sentencją, bo w uzasadnieniu decyzji organ wskazał, iż ustalił, że ubezpieczony jest niezdolny do pracy, co prowadziło do bezpodstawnej odmowy ubezpieczonemu prawa do renty.

W uzasadnieniu swojego stanowiska ubezpieczony wskazał, że jest osobą niezdolną do pracy z uwagi na charakter jego upośledzenia, skutkującego nie tylko zaburzeniami rozwoju emocjonalnego, ale również fizycznego. Ubezpieczony dotychczas przeszedł zabiegi operacyjne stopy końsko-szpotawej lewej w lutym 2018 roku oraz stopy końsko-szpotawej prawej w czerwcu 2019 roku, ale posiada również wrodzone problemy układu nerwowo-mięśniowo-szkieletowego i kończyn dolnych, co zostało uprzednio uwzględnione przez organ, gdyż we wcześniejszych orzeczeniach lekarskich uznawał P. Ś. za osobę niezdolną do pracy. Odwołujący wskazał, że organ winien dokonać badania ubezpieczonego i dopiero na podstawie takiego badania orzekać o prawie do renty, jednakże nie uczynił tego. Nadto, P. Ś. zauważył, że organ wydając zaskarżoną decyzję nie powołał się na ocenę jakiegokolwiek materiału dowodowego, poprzestając jedynie na oparciu się na orzeczeniu Komisji Lekarskiej ZUS nr (...). (odwołanie z dnia 14 października 2020 r. – k. 3-10 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy powołując się na brzmienie art. 57 ustawy o emeryturach i rentach z Fundusz Ubezpieczeń Społecznych wskazał, Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 2 września 2020 r. uznała, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Wobec tego decyzją z dnia 8 września 2020 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (odpowiedź na odwołanie z dnia 7 grudnia 2020 r. – k. 29 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

P. Ś., urodzony (...), decyzją (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w W. z dnia 14 kwietnia 2010 r. został uznany za osobę o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności począwszy od dnia 9 października 2006 r. na stałe. Jako symbol przyczyny niepełnosprawności przyjęto 01-U /upośledzenie umysłowe/. Ubezpieczony pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy przyznaną od dnia 14 czerwca 2018 r. do 31 lipca 2020 r. (orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 14 kwietnia 2010 r. – a.r.; decyzja ZUS z dnia 18 lipca 2018 r. – a.r.; decyzja ZUS o przeliczeniu renty z dnia 9 listopada 2018 r. - a.r.; decyzja ZUS z dnia 24 lipca 2019 r. – a.r.; decyzja ZUS z dnia 4 września 2019 r. – a.r.; decyzja ZUS o przeliczeniu renty z dnia 7 lutego 2020 r. – a.r.).

P. Ś. w dniu 30 czerwca 2020 r. złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o ponowne ustalenie uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy. W toku postępowania lekarz orzecznik ZUS w orzeczeniu z dnia 5 sierpnia 2020 r. ustalił, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Również Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 2 września 2020 r. stwierdziła brak niezdolności do pracy P. Ś.. W związku z powyższym organ rentowy wydał decyzję z dnia 8 września 2020 r., znak: (...)odmawiającą ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (wniosek o ustalenie prawa– a.r.; orzeczenie lekarza orzecznika z dnia 5 sierpnia 2020 r. – a.r.; orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 2 września 2020 r. – a.r.).

Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji, a Sąd w toku postępowania, postanowieniem z dnia 10 grudnia 2020 r., dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów: kardiologa, ortopedy i psychiatry celem ustalenia, czy odwołujący się jest zdolny, czy też całkowicie lub częściowo niezdolny do pracy, ze szczególnym wskazaniem daty powstania tej niezdolności (postanowienie z dnia 10 grudnia 2020 r. – k. 31 a.s.).

W opinii z dnia 4 marca 2021 r. biegły sądowy kardiolog W. S. po przeprowadzeniu badania lekarskiego i po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną rozpoznał u ubezpieczonego stan po przebytej zatorowości płucnej niskiego ryzyka aktualnie bez cech nadciśnienia płucnego, bez objawów niewydolności oddechowej i bez niewydolności serca. Aktualnie nie stwierdzono w badaniach cech zakrzepicy w układzie żylnym kończyn dolnych ani zaburzeń krążenia płucnego lub przeciążenia prawej komory. Układ krążenia pozostaje wydolny. W związku z powyższym, w ocenie biegłego, brak podstaw do uznania u ubezpieczonego niezdolności do pracy z przyczyn kariologicznych. Reasumując, biegły w zakresie kardiologii po zbadaniu ubezpieczonego i po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną zawartą w aktach nie stwierdził u badanego niezdolności do pracy z przyczyn kardiologicznych (opinia biegłego sądowego z dnia 4 marca 2021 r. – k. 44-46 a.s.).

W opinii z dnia 16 lipca 2021 r. biegły sądowy ortopeda traumatolog M. G. rozpoznał u ubezpieczonego stan po operacji osteotomii korekcyjnej wrodzonych stóp końsko-szpotawych. Biegły wskazał, że analiza przedstawionej dokumentacji nie pozwala na stwierdzenie, że odwołujący jest nie zdolny do pracy. Wprawdzie odwołujący po przebytych operacjach obu stóp (2018, 2019) miał orzekaną niezdolność do pracy i korzystał ze świadczeń rentowych, jednak czas od czerwca 2019r. do końca lipca 2022r. był wystarczający na wygojenie kości po osteotomii i na odzyskanie zdolności do pracy. Według dokumentacji medycznej brak jest jakichkolwiek danych, które by świadczyły o jakichkolwiek powikłaniach w trakcie gojenia po przebytych operacjach osteotomii i o utrzymywaniu się dysfunkcji w stopniu powodującym niezdolność do pracy. Prawidłowe wykonane i wygojone zabiegi osteotomii korekcyjnej powodują poprawę sprawności. Wobec powyższego, na podstawie dokumentacji brak jest danych świadczących o utrzymywaniu się dalszej niezdolności do pracy. Biegły nie stwierdził ani częściowej, ani całkowitej niezdolności do pracy i wskazał, że poprawa w sensie ortopedyczny polega na wygojeniu po przebytych operacjach osteotomii (opinia biegłego sądowego z dnia 16 lipca 2021 r. – k. 65-66 a.s.).

Zastrzeżenia do powyższej opinii złożył ubezpieczony P. Ś., wskazując, że opinia została wykonana jedynie na podstawie analizy akt, nie zaś w oparciu o faktyczny kontakt i zbadanie ubezpieczonego (pismo procesowe z dnia 2 września 2021 r. – k. 80 a.s.).

W opinii z dnia 9 września 2021 r. biegły sądowy ortopeda traumatolog M. G., wskazał, że analiza przedstawionej dokumentacji nie pozwala na stwierdzenie, że odwołujący jest niezdolny do pracy. Wprawdzie odwołujący po przebytych operacjach obu stóp (2018, 2019) miał orzekaną niezdolność do pracy i korzystał ze świadczeń rentowych. Ta niezdolność była spowodowana następstwami leczenia operacyjnego i koniecznością upływu czasu i odciążania koniecznego w czasie zrastania kości. Czas od czerwca 2019r. do końca 2020r. był w zupełności wystarczający na wygojenie kości po osteotomii i na odzyskanie zdolności do pracy. Prawidłowo wykonane i wygojone zabiegi osteotomii korekcyjnej spowodowały poprawę sprawności. Jak wykazało przeprowadzone badanie uzyskano korekcję ustawienia w obrębie stóp i uzyskano zupełnie prawidłowy i swobodny zakres ruchu. Odwołujący wymaga stosowania wkładki do buta z niewielką korekcją, co jednak nie powoduje w jego przypadku jakiegokolwiek ograniczenia zdolności do pracy. Biegły nie stwierdził ani częściowej, ani całkowitej niezdolności do pracy po dniu 31 lipca 2020 r. i podał, że poprawa w sensie ortopedycznym polega na wygojeniu po przebytych operacjach osteotomii i uzyskaniu submaksymalnej sprawności ruchowej i wystarczająco dobrej wydolności chodu (opinia biegłego z dnia 9 września 2021 r. – k. 85-87 a.s.).

W opinii z dnia 30 kwietnia 2022 r. biegły sądowy z zakresu neurologii R. Z. stwierdził u ubezpieczonego skrzywienie kręgosłupa piersiowego, nieco ograniczoną ruchomość kręgosłupa lędźwiowego, brak objawów korzeniowych z kończyn dolnych, bolesność w skrajnych zakresach ruchów w stawach kolanowych przy niezmienionych obrysach zewnętrznych tych stawów i pełnym zakresie ruchomości. Ruchomość w stawach skokowych zachowana, powód stopi na palcach i piętach, chód wydolny. W obrębie podudzi i stóp przebarwienia skóry, widoczne blizny pooperacyjne, obrzęk podudzi jako efekt przebytego zakrzepowego zapalenia żył głębokich. W 2018 i 2019 roku powód przebył operacje korygujące końsko-szpotawe stopy. Nie stwierdzono cech uszkodzenia obwodowego układu nerwowego. Obraz KT kręgosłupa lędźwiowego z dnia 25 kwietnia 2022 roku wykazuje zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i wypukliny dyskowe na poziomach L4-L5 i L5-S1, ale bez konfliktu dyskowo-korzeniowego i znaczącej stenozy kanału kręgowego. Obraz USG stawów kolanowych nie ujawnia znaczącej nieprawidłowości w obrębie tych stawów. Funkcje kończyn górnych zachowane w pełni. Napięcie mięśniowe prawidłowe, objawy ataktyczne ujemne, sprawność chwytna niezaburzona. Biegły wskazał, że aktualny stan funkcjonalny narządu ruchu zgodnie z wyżej przedstawioną oceną i prawidłowy układ nerwowy obwodowy nie dają podstaw do przyznania powodu częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy. Powód może skorzystać z otwartego rynku pracy z uwzględnieniem przeciwskazań jakimi w tym przypadku jest prawa w długoterminowej pozycji stojącej czy wymagającej szybkiego przemieszczania się. Każdorazowo o zatrudnieniu na określone stanowisko pracy decyduje lekarz medycyny pracy znający charakterystykę danego stanowiska. Powód aktualnie pracuje w pełnym wymiarze jako pracownik monitorowania osiedla. Przyznanie powodowi częściowej niezdolności do pracy do dnia 31 lipca 2020 roku miało związek z przebytymi zbiegami operacyjnymi w zakresie stóp w 2018 i 2019 roku. Obecnie po okresie rekonwalescencji stan funkcjonalny powoda nie daje podstaw do przyznania niezdolności do pracy (opinia biegłego z dnia 9 maja 2022 r. – k. 137-139 a.s.).

W opinii z dnia 24 kwietnia 2023 r. biegły psychiatra J. U. po zapoznaniu się z aktami sprawy, zawartą w nich dokumentacją medyczną i osobistym zbadaniu ubezpieczonego stwierdził, że P. Ś. od urodzenia jest upośledzony umysłowo stopniu lekkim. Nie jest natomiast chory psychicznie, ani uzależniony od substancji psychoaktywnych, czy alkoholu. Z racji stwierdzonej niepełnosprawności intelektualnej w stopniu lekkim ubezpieczony ukończył szkołę podstawową powszechną, a następnie gimnazjum integracyjne i szkołę zawodową o obniżonym poziomie nauczania – w klasie o profilu poligraficznym. Podczas swojej edukacji opanował umiejętności pisania, czytania i liczenia w podstawowym zakresie. Jest sprawny fizycznie, zdolny do dbania o siebie i swoje otoczenie. Rozumie kierowane do niego polecenia i wykonuje je bez oporu. Jak do tej poru nie pracował zgodnie ze zdobytym wykształceniem. Jest natomiast zatrudniony w firmie ochrony mienia, w pełnym wymiarze godzin. Nie wymagał leczenia psychiatrycznego ambulatoryjnego, ani szpitalnego – bo nie jest pobudliwy emocjonalnie, ani agresywny do siebie lub otoczenia. Taki stan zdrowia psychicznego nie narusza sprawności jego organizmu w stopniu sprowadzającym całkowitą lub częściową niezdolność do pracy, w tym powstałą przed ukończeniem 18 roku życia, w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, przed ukończeniem 25 roku życia, w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej. Opinia biegłego psychiatry jest zgodna z orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 2 września 2020 roku (opinia biegłego z dnia 24 kwietnia 2023 r. – k. 198-200 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o zebrane w sprawie dokumenty, w tym dokumentację medyczną P. Ś., konieczną w procesie opiniowania przez biegłych sądowych oraz dokumenty obrazujące przebieg postępowania przed organem rentowym. Zostały one ocenione jako wiarygodne, ponieważ ich treść oraz forma nie budziła zastrzeżeń.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się również na opiniach sporządzonych przez biegłych sądowych: kardiologa W. S., ortopedy traumatologa M. G., neurologa R. Z. oraz psychiatry J. U.. Wskazane opinie zostały sporządzone w sposób rzetelny i fachowy z uwzględnieniem dostępnej w sprawie dokumentacji medycznej ubezpieczonego. Ponadto prezentowane przez biegłych wnioski, dotyczące braku niezdolności do pracy ubezpieczonego w dacie wydania zaskarżonej decyzji oraz braku występowania u niego naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym niezdolność do pracy w tym czasie, są zbieżne oraz mają charakter stanowczy i jednoznaczny, a poza tym zostały należycie i przekonująco uzasadnione. Wskazać również należy, że ww. biegli są specjalistami w swoich dziedzinach, legitymują się wiedzą medyczną z zakresu schorzeń, które stanowią podstawową jednostkę chorobową ubezpieczonego, posiadają bogate doświadczenie zawodowe oraz jak już zostało wskazane wyżej zapoznali się z całokształtem dokumentacji medycznej dotyczącej wnioskodawcy, jak też przeprowadzili jego badanie. W sposób przekonujący przedstawili również uzasadnienie swoich wniosków oraz rzetelnie i logicznie odpowiedzieli na postawione w tezie dowodowej pytania. Wobec tego sporządzone przez nich opinie nie pozostawiają żadnych wątpliwości, co do dokładnego określenia stanu zdrowia ubezpieczonego. Sąd Okręgowy uznał, że stan zdrowia ubezpieczonego został przez biegłych oceniony prawidłowo z punktu widzenia zasad logiki, posiadanej wiedzy medycznej oraz doświadczenia zawodowego. Wobec powyższego Sąd Okręgowy ocenił ww. opinie biegłych na równi z innymi środkami dowodowymi, a w szczególności ze znajdującą się w aktach sprawy i aktach organu rentowego kompleksową dokumentacją medyczną i uznał, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stanowił wystarczającą podstawę do uznania, że opinie ww. biegłych spełniają wymogi przewidziane dla tego rodzaju środków dowodowych, które zostały określone w art. 278 k.p.c. i 285 k.p.c., a także w art. 12-14 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1251). Uwzględniając powołane okoliczności, sąd zaaprobował wszystkie opinie biegłych, ponieważ były one spójne co do tego, że u ubezpieczonego nie istniała chociażby częściowa niezdolność do pracy. Zastrzeżenia strony odwołującej stanowiły jedynie polemikę z prawidłowo przeprowadzonymi opiniami i były subiektywnymi ocenami stanu zdrowia ubezpieczonego, wobec czego nie zasługiwały one na uwzględnienie. Wobec powyższego, mając na uwadze, że Sąd głównie opierał się na opiniach biegłych sądowych, postanowieniem z dnia 3 listopada 2022 r. Sąd oddalił wniosek ubezpieczonego o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka W. Ś. oraz o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania ubezpieczonego w obecności psychologa. Sąd oddalił również wniosek o przeprowadzenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego ortopedy, bowiem powyższe wnioski zmierzały jedynie do przedłużenia postępowania w sprawie. W tym kontekście istotne są również poglądy orzecznictwa, które zwraca uwagę, że Sąd nie jest zobowiązany dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym przypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z 15.02.1974r., sygn. akt II CR 817/73, wyrok Sądu Najwyższego z 18.02.1974r., sygn. akt II CR 5/74, wyrok Sądu Najwyższego z 15.11.2001 r., sygn. akt II UKN 604/00). Potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczasowej złożonej opinii (por. wyrok Sądu Najwyższego z 5.11.1974 r., sygn. akt I CR 562/74, uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 4.08.1999r., sygn. akt I PKN 20/99, uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 10.01.2001r., sygn. akt II CKN 639/99). Przy czym potrzebą taką nie może być przeświadczenie strony, że dalsze opinie pozwolą na udowodnienie korzystnej dla strony tezy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 27.06.2001r., sygn. akt II UKN 446/00).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Rozpoznanie sprawy w analizowanym przypadku nastąpiło na posiedzeniu niejawnym. Taką możliwość daje art. 148 ¹ § 1 k.p.c. (Dz. U. z 2021r., poz. 1805), który przewiduje, że sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd uzna – mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych – że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. W przedmiotowej sprawie żadna ze stron nie wnioskowała o przeprowadzenie rozprawy, jak również o przesłuchanie świadków i stron. Wobec tego Sąd, mając na uwadze tę okoliczność ocenił, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, co w konsekwencji pozwoliło na rozpoznanie sprawy i wydanie rozstrzygnięcia na posiedzeniu niejawnym. O takim sposobie załatwienia sprawy Sąd wcześniej uprzedził strony, powołując się dodatkowo na art. 15zzs ¹ ustawy z dnia 20 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020r., poz. 1842) i udzielając stronom 7-dniowego terminu na złożenie pism procesowych prezentujących ich stanowiska w sprawie (k. 211 a.s.).

Dokonując rozważań dotyczących zasadności odwołania, w pierwszej kolejności wskazać należy, że renta z tytułu niezdolności do pracy może być przyznana ubezpieczonemu, który spełnia łącznie przesłanki określone w art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jedn. Dz. U. z 2022r., poz. 504, dalej jako ustawa emerytalna), a więc:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12 albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów,

4)  nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

Pierwsza z przesłanek, a więc niezdolność do pracy, jest kategorią ubezpieczenia społecznego łączącą się z całkowitą lub częściową utratą zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu bez rokowania jej odzyskania po przekwalifikowaniu (art. 12 ustawy emerytalnej). Przy ocenie stopnia i trwałości tej niezdolności oraz rokowania co do jej odzyskania uwzględnia się zarówno stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, jak i możliwość wykonywania pracy dotychczasowej lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne ubezpieczonego (art. 13 ust. 1 ustawy emerytalnej) (por. wyrok Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 28 stycznia 2004r., II UK 222/03).

Przepis art. 12 ustawy emerytalnej rozróżnia dwa stopnie niezdolności do pracy - całkowitą i częściową. Zgodnie z ust. 3 ww. przepisu, częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Z kolei całkowita niezdolność do pracy polega na utracie zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Przesłanka niezdolności do jakiejkolwiek pracy odnosi się do każdego zatrudnienia w innych warunkach niż specjalnie stworzone na stanowiskach pracy odpowiednio przystosowanych do stopnia i charakteru naruszenia sprawności organizmu (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 8 grudnia 2000r., II UKN 134/00 i z dnia 7 września 1979r., II URN 111/79). Dokonując analizy pojęcia „całkowita niezdolność do pracy" należy brać pod uwagę zarówno kryterium biologiczne (stan organizmu dotkniętego schorzeniami naruszającymi jego sprawność w stopniu powodującym całkowitą niezdolność do jakiejkolwiek pracy), jak i ekonomiczne (całkowita utrata zdolności do zarobkowania wykonywaniem jakiejkolwiek pracy). Osobą całkowicie niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 2 ustawy emerytalnej jest więc osoba, która spełniła obydwa te kryteria, czyli jest dotknięta upośledzeniem zarówno biologicznym, jak i ekonomicznym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2004r., I UK 28/04). Z kolei wyjaśnienie częściowej niezdolności do pracy i treści pojęcia „pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji” wymaga uwzględnienia zarówno kwalifikacji formalnych (czyli zakresu i rodzaju przygotowania zawodowego udokumentowanego świadectwami, dyplomami, zaświadczeniami), jak i kwalifikacji rzeczywistych (czyli wiedzy i umiejętności faktycznych, wynikających ze zdobytego doświadczenia zawodowego) ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2006r., I UK 103/06). Dopiero zatem zmiana zawodu w ramach posiadanych kwalifikacji i brak rokowań odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu dają podstawę do przyznania renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 13 października 2009r., II UK 106/09, z dnia 8 maja 2008r., I UK 356/07, z dnia 11 stycznia 2007r., II UK 156/06 i z dnia 25 listopada 1998r., II UKN 326/98). Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lutego 2006r. ( I PK 153/05) częściowej niezdolności do pracy, polegającej na utracie w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, nie wyklucza możliwość podjęcia przez ubezpieczonego pracy niżej kwalifikowanej. Ubezpieczony, który jest częściowo niezdolny do pracy może być jednocześnie z samej definicji zdolny do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami w nieznacznym stopniu. Tak samo, gdy ubezpieczony wykonuje pracę, która nie jest zgodna z posiadanymi kwalifikacjami, a już na pewno, gdy jest pracą poniżej poziomu posiadanych kwalifikacji. Aktualny jest zatem pogląd o konieczności ujmowania łącznie aspektu medycznego i ekonomicznego niezdolności do pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999r., sygn. akt II UKN 675/98).

W orzecznictwie przyjmuje się również (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 sierpnia 2003r., II UK 11/03 oraz z dnia 5 lipca 2005r., I UK 222/04), że decydującą dla stwierdzenia niezdolności do pracy jest utrata możliwości wykonywania pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu przy braku rokowania odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Gdy więc biologiczny stan kalectwa lub choroba, nie powodują naruszenia sprawności organizmu w stopniu mającym wpływ na zdolność do pracy dotychczas wykonywanej lub innej mieszczącej się w ramach posiadanych lub możliwych do uzyskania kwalifikacji, to brak prawa do tego świadczenia. Prawa tego nie można w szczególności wywodzić z przewidzianych w art. 13 ustawy emerytalnej przesłanek, a więc: stopnia naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwości wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowości przekwalifikowania zawodowego, przy wzięciu pod uwagę rodzaju i charakteru dotychczas wykonywanej pracy, poziomu wykształcenia, wieku i predyspozycji psychofizycznych, bowiem odnoszą się one tylko do ustalania stopnia lub trwałości niezdolności do pracy. Są więc bez znaczenia, jeżeli aspekt biologiczny (medyczny) wskazuje na zachowanie zdolności do pracy. Obiektywna możliwość podjęcia dotychczasowego lub innego zatrudnienia, zgodnie z poziomem kwalifikacji, wykształcenia, wieku i predyspozycji psychofizycznych może być brana pod uwagę tylko wówczas, gdy ubiegający się o rentę jest niezdolny do pracy z medycznego punktu widzenia, gdyż oba te aspekty muszą występować łącznie ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999r., sygn. akt II UKN 675/98). O niezdolności do pracy nie decyduje więc niemożność podjęcia innej pracy warunkowana wiekiem, poziomem wykształcenia i predyspozycjami psychofizycznymi, lecz koniunkcja niezdolności do pracy z niezdolnością do przekwalifikowania się do innego zawodu.

Badając istnienie analizowanej, a w przedmiotowej sprawie spornej przesłanki warunkującej przyznanie ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych: kardiologa W. S., ortopedy traumatologa M. G., neurologa R. Z. oraz psychiatry J. U.. Ich ocena została już zaprezentowana w części obejmującej ocenę dowodów, dlatego w tym miejscu, odwołując się do niej tylko ogólnie, należy jeszcze raz wskazać, że opinie te są rzetelne oraz jasno i przekonująco uzasadnione, opinie te stanowiły więc podstawę wydanego w sprawie orzeczenia. Opinie są zgodne, co do oceny stanu zdrowia P. Ś., a w szczególności tego, że nie był on w żadnym stopniu niezdolny do pracy po dniu 31 lipca 2020 r. Żaden z biegłych nie wskazał, aby stopień naruszenia sprawności organizmu ubezpieczonego, czy to z przyczyn kardiologicznych, ortopedycznych, neurologicznych czy psychiatrycznych uzasadniał orzeczenie chociażby częściowej niezdolności do pracy. Wobec tego nie zachodziły przesłanki do stwierdzenia wadliwości zaskarżonej decyzji oraz do jej zmiany.

Mając na względzie powołane okoliczności, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, nie znajdując podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji.