Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VII Ua 59/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2024-02-12

Sygn. akt VII Ua 59/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2024 roku.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia (del.) Przemysław Chrzanowski

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Kapanowska

po rozpoznaniu w dniu 5 lutego 2024 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy P. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziałowi w W.

o jednorazowe odszkodowanie

w związku z odwołaniem P. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W.

z dnia 31 marca 2021 roku, znak (...)

- na skutek apelacji wniesionej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie VI Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 13 kwietnia 2022 roku wydanego w sprawie o sygn. akt VI U 156/21

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W. na rzecz P. S. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego punktu orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia (del.) Przemysław Chrzanowski

Sygn. akt VII Ua 59/22

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie VI Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 13 kwietnia 2022 r., wydanym po rozpoznaniu w sprawy P. S. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy na skutek odwołania P. S. od decyzji z dnia 31 marca 2021 roku znak: (...) zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującemu się P. S. prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 27 kwietnia 2020 roku w wysokości 19% stałego uszczerbku na zdrowiu.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego:

Odwołujący się ma 49 lat. Prowadzi działalność gospodarczą. Z informacji zawartych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wynika, że przeważającym profilem jego działalności jest transport drogowy towarów- zatrudnia w tym celu pracowników. Odwołujący się wykonuje działalność także m.in. w zakresie sprzedaży hurtowej i detalicznej samochodów osobowych. Odwołujący się miał 3 kierowców z Ukrainy, ale nie powrócili do pracy do niego, więc sukcesywnie wycofywał dokumenty z urzędów i sprzedawał samochody. W dniu 27 kwietnia 2020 r. P. S. - w miejscu wykonywania działalności gospodarczej - chciał naprawić klimatyzację w samochodzie ciężarowym marki R. (...). Wszedł w tym celu na dach, a podczas schodzenia drabina osunęła się z powodu wilgoci. Odwołujący się spadł z wysokości około 4 metrów. Po zdarzeniu pomocy udzielił mu sąsiad, który odwiózł go do Szpitala (...). Na skutek tego zdarzenia odwołujący się doznał złamania kości piętowej lewej i kości bocznej prawej. Nosił opatrunek gipsowy przez 6

tygodni. Po zdjęciu unieruchomienia odbył 2 serie rehabilitacji. Przebywał na zasiłku chorobowym przez 182 dni, a następnie świadczeniu rehabilitacyjnym przez 6 miesięcy. W dniu 7 października 2020 r. odwołujący się - złożył do organu rentowego zawiadomienie o wypadku, jakiemu ww. uległ w dniu 27 kwietnia 2020 r. i wypłacenie należnego z tego tytułu jednorazowego odszkodowania. Organ rentowy nie uznał zdarzenia za wypadek przy pracy i decyzją dnia 31 marca 2021 r. znak (...) odmówił prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach niniejszej sprawy oraz aktach rentowych, przesłuchania świadka - A. G. i odwołującego się. Stan faktyczny był w sprawie niesporny.

Sąd Rejonowy zważył, że odwołanie jako zasadne zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy powołując się na art. 3 ust. 3 pkt 8) Ustawy wypadkowej (Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, tekst jedn. Dz.U. 2019 poz. 1205 ze zm.) wskazał, że „Za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas: wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych”. Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4) tej samej ustawy „Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące świadczenia: Jednorazowe odszkodowanie” - dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Sąd Rejonowy wskazał, że w realiach przedmiotowej sprawy spornym elementem definicyjnym wypadku przy pracy było, czy zdarzenie miało miejsce podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. Jak ustalono, do wypadku doszło, gdy odwołujący się przygotowywał samochód R. (...) do sprzedaży — wszedł po drabinie celem naprawy klimatyzacji i podczas schodzenia drabina obsunęła się z powodu wilgoci i spadł on z wysokości 4m. Organ rentowy wywodził, że naprawa klimatyzatorów i w ogóle samochodów nie jest wskazana jako przedmiot działalności gospodarczej odwołującego się, zaś nawet przyjmując, że naprawa miała na celu sprzedaż samochodu - to zauważyć należy, że R. (...) nie jest samochodem osobowym ani furgonetką, których handlem trudnił się odwołujący, lecz samochodem ciężarowym, jednak stanowiska tego Sąd nie podzielił.

Kolejno Sąd Rejonowy powołał się na orzecznictwo Sądu Najwyższego zgodnie z którym można przyjąć, że jeżeli wypadek nastąpił w czasie wykonywania zwykłych czynności pozostających w związku funkcjonalnym z prowadzoną działalnością pozarolniczą, mieści się w zakresie pojęcia użytego w art. 3 ust. 3 pkt 8 ustawy wypadkowej (por. wyr. SN z dnia 12 marca 2013 r., sygn. akt I UK 567/12). Jak ustalono, odwołujący się prowadził działalność również w zakresie transportu. Sąd Rejonowy zaznaczył, że logicznym jest, że gospodarowanie taborem, w tym również jego sprzedaż, jeśli jest zbędny - pozostaje w takim funkcjonalnym związku z prowadzoną działalnością pozarolniczą w zakresie transportu, a żeby samochód sprzedać to trzeba go niekiedy naprawić i tym samym i takie działania pozostają w takim związku funkcjonalnym z prowadzoną działalnością transportową. Następnie powołując się na art. 11 Ustawy wypadkowej, który wskazał, że „ Ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie” (ust. 1); „Za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy” (ust. 2); Za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie” (ust. 3). Według zaś art. 12 ust. 1 tejże ustawy „Jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z zastrzeżeniem art. 55 ust. 1”.

Sąd Rejonowy podkreślił, że przeprowadził postępowanie dowodowe zarówno z dokumentów jakie zostały złożone do akt sprawy, jak i z dokumentacji zgromadzonej w aktach rentowych. Z uwagi na fakt, że rozstrzygnięcie - w zakresie ustalania wysokości uszczerbku jakiego doznał odwołujący się - wymagało wiedzy specjalistycznej, postanowieniem z dnia 11 sierpnia 2020 r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego ortopedy - celem ustalenia czy osoba odwołująca się doznała urazu wskutek zdarzenia, które miało miejsce dnia 27 kwietnia 2020 r. czy też uraz ten został wywołany samoistną chorobą nie pozostającą w związku ze zdarzeniem. W przypadku uznania, że odwołujący się doznał urazu na skutek ww. zdarzenia wskazanie czy odwołujący się doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, a jeżeli tak to w jakiej procentowej wysokości. W opinii z dnia 18 października 2021 r. biegły ortopeda K. K. podał, że analiza przedstawionej dokumentacji, zebrany wywiad oraz przeprowadzone badanie pozwalają stwierdzić, że odwołujący się w wypadku z dnia 27 kwietnia 2020 r. doznał złamania kostki bocznej prawej podudzia oraz złamania kości piętowej. Konieczne było leczenie specjalistyczne i rehabilitacja, a przebyty uraz spowodował powstanie stałego uszczerbku na zdrowiu. Procentowy uszczerbek na zdrowiu biegły określił łącznie na 19% według pozycji 162 a i 164b. Powyższe podał, że wynika z objawów więzadłowej niestabilności prawego stawu skokowo - goleni owego oraz z powodu wygojenia złamania kości piętowej lewej z dużym przemieszczeniem i rozpoczynającymi się zmianami zwyrodnieniowymi lewego stawu skokowo – piętowego.

Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „specyfika oceny dowodu z opinii biegłego wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Odwołanie się przez Sąd do tych kryteriów oceny stanowi więc wystarczające i należyte uzasadnienia przyczyn uznania opinii biegłego za nieprzekonującą (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2005 r. II CK 572/04 LEX nr 151656), analogicznie przekonującą. Opinia biegłego zdaniem Sądu była logiczna, spójna, nie budziła wątpliwości z punktu widzenia metodologii, poprawności, rzetelności i prawidłowości rozumowania. Była jasna, wyczerpująca i wewnętrznie niesprzeczna.

Postępowanie w sprawie wykazało, że na skutek zdarzenia, które niewątpliwie było wypadkiem przy pracy odwołujący się doznał 19% stałego uszczerbku na zdrowiu i wymiarze odpowiadającym temu uszczerbkowi Sąd przyznał odwołującemu się jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy z dnia 27 kwietnia 2020 roku (wyrok Sądu Rejonowego z dnia 13 kwietnia 2022 r. sygn. akt VI U 156/21 wraz z uzasadnieniem k. 37 i 41-44 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. złożył apelację od powyższego orzeczenia, zaskarżając go w całości. Organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie odwołania ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia.

Zaskarżonemu wyrokowi organ rentowy zarzucił:

- naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny zgromadzonych w sprawie dowodów w postaci uznania, że odwołujący uległ w dniu 27 kwietnia 2020 roku wypadkowi podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, podczas gdy naprawa klimatyzatora w ciągniku samochodowym celem jego sprzedaży nie pozostaje w związku funkcjonalnym z prowadzoną działalnością transportową a tym samym nie mieści się w ww. definicji wypadku przy pracy;

- naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 3 ust. 3 pkt 8 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych dalej ustawa wypadkowa, poprzez jego zastosowanie i uznanie, że odwołujący spełnił przesłanki z ww. przepisu do uzyskania jednorazowego odszkodowania i przyjęcie, na tej podstawie, że odwołującemu przysługuje prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 27 kwietnia 2020 r. w wysokości 19% stałego uszczerbku na zdrowiu, podczas gdy zdarzenie, jakiemu uległ odwołujący nie stanowiło wypadku przy pracy;

- naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 11 ustawy wypadkowej poprzez jego zastosowanie i uznanie, że odwołujący spełnił przesłanki z ww. przepisu do uzyskania jednorazowego odszkodowania i przyjęcie, na tej podstawie, że odwołującemu przysługuje prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 27 kwietnia 2020 r. w wysokości 19% stałego uszczerbku na zdrowiu, podczas gdy zdarzenie, jakiemu uległ odwołujący nie stanowiło wypadku przy pracy;

Równocześnie organ rentowy wniósł o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania odwołującego oraz wskazanych dokumentów na dowód powołanych przez organ okoliczności.

W uzasadnieniu swojego stanowiska organ rentowy wskazał, że nie podziela stanowiska Sądu I instancji, co do tego, że w rozpatrywanej sprawie należy przyjąć, iż skarżącemu przysługuje prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy z dnia 27 kwietnia 2020 r. w wysokości 19 % trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Organ rentowy wskazał, że zgodnie z dokonanym przez odwołującego w organie rentowym zgłoszeniem ZUS ZFA - zgłoszenie/zmiana danych płatnika składek - osoby fizycznej (data złożenia 2016 r.) siedzibą i miejscem prowadzenia działalności gospodarczej odwołującego jest: miejscowość K. (kod pocztowy (...)) Gmina C. numer domu 40, natomiast zgodnie z informacjami zawartymi w karcie wypadku do wypadku doszło w miejscowości K. (kod pocztowy: (...)) ul. (...). Zgodnie z informacjami z (...) ww. adres to adres zamieszkania odwołującego. Do wypadku doszło podczas naprawy klimatyzatora w ciągniku samochodowym marki R. (...). Podczas postępowania nie ustalono konkretnych danych (numer rejestracyjny, numer VIN) ciągnika samochodowego oraz kwestii czy ciągnik ten zarejestrowany jest na odwołującego, jako płatnika składek w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi z bazy CEPIK na chwilę obecną odwołujący jest właścicielem dwóch ciągników samochodowych marki R. (...), przy czym w pozycji właściciela wskazany jest P. S. PESEL (...) ul. (...) (kod pocztowy: (...)). Zgłoszone w tym względzie wnioski dowodowe przez organ rentowy mają na celu wykazanie, że do wypadku doszło podczas wykonywania czynności w pojeździe, który nie jest zarejestrowany na odwołującego, jako płatnika składek w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą.

Ponadto organ rentowy podniósł, że odwołujący wykonuje działalność m.in. w zakresie sprzedaży hurtowej i detalicznej samochodów osobowych i furgonetek oraz w zakresie transportu. W postępowaniu sądowym ustalono, że odwołujący naprawiał klimatyzację w ciągniku samochodowym w celu jego sprzedaży, co Sąd uznał za zwykłą czynność pozostającą w związku funkcjonalnym z prowadzoną działalnością pozarolniczą. Podczas gdy sprzedaż ciągników, samochodowych nie jest przedmiotem działalności gospodarczej odwołującego, tym samym naprawy klimatyzatora w celu sprzedaży ciągnika samochodowego nie można uznać za zwykłą czynność pozostającą w związku funkcjonalnym ze sprzedażą samochodów osobowych czy usługami transportowymi, jakie świadczy odwołujący.

Następnie organ rentowy wskazał, że orzecznictwie wskazuje się, że art. 3 ust. 3 pkt 8 ustawy wypadkowej wymaga, aby zdarzenie nastąpiło „podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej". Wtedy zdarzenie może być uznane za wypadek przy pracy. Istotne znaczenie ma tu określenie „podczas wykonywania zwykłych czynności". Ustawodawca objął ochroną ubezpieczeniową zdarzenia zaistniałe podczas wykonywania zwykłych czynności przy działalności gospodarczej - inaczej niż w przypadku ochrony ubezpieczeniowej opartej na stosunku pracy, gdzie jest ona rozciągnięta także na zdarzenia pozostające w związku z pracą (art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy wypadkowej) oraz mające miejsce w czasie pozostawania pracownika do dyspozycji pracodawcy (art. 3 ust. 2 ustawy wypadkowej). W doktrynie zwrócono uwagę, że ryzyko ubezpieczenia wypadkowego osób niebędących pracownikami nie obejmuje wypadków pozostających w innym związku niż związek czasowy i miejscowy z wykonywaniem działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia wypadkowego. Nie są, zatem objęte ubezpieczeniem te wypadki osób niebędących pracownikami, które pozostają jedynie w związku funkcjonalnym z wykonywaniem czynności wymienionych w art. 3 ust. 3 pkt 1-14 ustawy wypadkowej (red. prof. Małgorzata Gersdorf, Beata Gudowska w: Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Komentarz., C.H. Beck, rok wydania: 2012, Legalis).

Jak wskazano powyżej w zakres działalności prowadzonej przez odwołującego nie wchodzi naprawa klimatyzatorów w ciągnikach samochodowych. Również fakt, że naprawa klimatyzacji w ciągniku samochodowym wykonywania była w celu jego sprzedaży a odwołujący prowadzi działalność gospodarczą, ale jedynie w zakresie sprzedaży hurtowej i detalicznej samochodów osobowych i furgonetek, w ocenie organu rentowego nie pozwala na uznanie, że wypadek nastąpił w czasie wykonywania zwykłych czynności pozostających w związku funkcjonalnym z prowadzoną działalnością pozarolniczą, a tym samym, że mieści się on w zakresie pojęcia użytego w art. 3 ust. 3 pkt 8 ustawy wypadkowe (apelacja organu rentowego z dnia 30 maja 2022 r. k.47-65 a.s.).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego jako niezasadna podlegała oddaleniu.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy dokonał analizy materiału dowodowego, poczynił ustalenia w zakresie stanu faktycznego oraz zastosował przepisy, skutkiem czego zaskarżony wyrok zawiera trafne i odpowiadające prawu rozstrzygnięcie, zaś wniesiony przez organ rentowy środek zaskarżenia nie zawierał zarzutów mogących skutkować zmianą, bądź uchyleniem zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy w pełni aprobuje ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji i przyjmuje je jako własne. Podziela również wywody prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, nie znajdując żadnych podstaw do jego zmiany bądź uchylenia.

Stosownie do treści art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów, według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Z kolei w świetle zaś art. 328 § 2 k.p.c., uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarogodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. W ocenie Sądu Okręgowego dokonana przez Sąd Rejonowy ocena zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego jest - wbrew twierdzeniom strony apelującej - prawidłowa. Zarzuty skarżącego sprowadzają się jedynie do polemiki ze stanowiskiem Sądu I instancji i interpretacją dowodów dokonaną przez ten Sąd i jako takie nie mogą się ostać. Apelujący przeciwstawia bowiem ocenie dokonanej przez Sąd I instancji swoją analizę zgromadzonego materiału dowodowego. Jednocześnie jednak w apelacji wnioskodawca skutecznie nie wykazał, iż materiał dowodowy w sprawie był oceniony i zebrany nieprawidłowo a ostatecznie wywiedzione przez Sąd Rejonowy wnioski były nielogiczne i wewnętrznie sprzeczne.

Niemniej jednak, w związku z zawartym w apelacji organu rentowego wnioskiem o uzupełniające przesłuchanie ubezpieczonego Sąd uzupełnił postępowanie dowodowe dopuszczając dowód z przesłuchania P. S. na okoliczności dotyczące zdarzenia z 27 kwietnia 2020 r. Ubezpieczony wyjaśnił w toku przesłuchania, że w miejscu swojego zamieszkania prowadzi działalność gospodarczą, a odmienna nazwa ulicy, która widnieje w dokumentacji ZUS wynika z okoliczności, że nazwa ulicy oraz numeracja uległa na przestrzeni lat zmianie, a faktu tego nie zgłosił w ZUS. Na posesji ma wiatę przeznaczoną do napraw pojazdów, a z wykształcenia jest mechanikiem. Odwołujący opisał przebieg zdarzenia z dnia 27 kwietnia 2020 r. wskazując, że w tym dniu miał przyjechać zainteresowany kupnem przedmiotowego pojazdu i z tego względu ubezpieczony chciał sprawdzić jego stan techniczny. Z uwagi, że samochód nie zadziałał to wszedł na drabinę sprawdzić z jakim elementem jest problem na skutek czego doszło do wypadku. Ponadto wskazał od 2002 r. zajmuje się transportem i handlem ciężarówkami, naczepami i samochodami osobowymi oraz transportem towarowym ciężarowym. Wyjaśnił również, że mając swoje sprzęty normalnym było, że wykonywał przy nich naprawy, zwłaszcza mając na względzie wykształcenie w tym zakresie. Ponadto P. S. wyjaśnił, że chciał sprzedać przedmiotowy pojazd, ponieważ spadła ilość zleceń i zatrudniał mniejszą ilość kierowców. Równocześnie zaznaczył, że co do zasady nie handlował samochodami osobowymi i cały czas działalność była otwarta pod kontem sprzedaży samochodów ciężarowych. Wskazał również, że sprzedaż samochodów stanowiła jego działalność uboczną, ponieważ głównie zajmował się transportem (zeznania ubezpieczonego P. S. k.97-98 a.s.).

Sąd Okręgowy ocenił zeznania ubezpieczonego P. S. jako wiarygodne w całości. P. S. opisał okoliczności zdarzenia z dnia 27 kwietnia 2020 r. w sposób szczegółowy, wyjaśnił, dlaczego chciał dokonać naprawy pojazdu i wskazał okoliczności, z których wynika różnica w adresie podanym w ZUS. Ponadto zeznania ubezpieczonego były zbieżne z tym co zeznał wcześniej i znajdowały odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym zebranym podczas postępowania przed Sadem Rejonowym.

W ocenie Sądu Okręgowego dokonana przez Sąd Rejonowy ocena zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego i poczynione w sprawie ustalenia faktyczne są - wbrew twierdzeniom apelującego - prawidłowe. Okoliczność, że ubezpieczony prowadzi działalność gospodarczą w zakresie transportu i sprzedaży samochodów a nie w zakresie sprzedaży ciągników samochodowych nie może definiować tego, że wykonywane przez niego czynności nie były związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Ponadto jak wyjaśnił sam ubezpieczony oczywistym jest, że prowadząc działalność związaną z transportem i sprzedażą pojazdów zajmował się również różnymi naprawami związanymi z pojazdami, zwłaszcza że z wykształcenia był mechanikiem. Ponadto wskazał, że w większości zajmował się sprzedażą samochodów ciężarowych, a nie osobowych. Również co do okoliczności, że ciągnik samochodowy nie jest zarejestrowany na odwołującego, jako płatnika składek w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą nie może świadczyć o tym, że nie był on naprawiany w celu sprzedaży tj. prowadzonej działalności gospodarczej. Jak wynika z zeznań ubezpieczonego postanowił sprzedać wcześniej używany pojazd w związku ze spadkiem zleceń i mniejszą ilością kierowców oraz rozpoczynającym się okresem pandemii koronawirusa.

Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że w dniu 27 kwietnia 2020 r. ubezpieczony uległ wypadkowi podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. Taką czynnością zdecydowanie była naprawa klimatyzatora w ciągniku samochodowym celem jego sprzedaży, a działanie to było w związku funkcjonalnym z prowadzoną działalnością transportową i inną istniejącą w PKD.

Apelujący w przedmiotowej sprawie wskazywał przede wszystkim na okoliczność, że czynności, które wykonywał ubezpieczony i podczas których doszło do wypadku nie pozostawały w związku z prowadzoną działalnością transportową a tym samym nie mieści się w ww. definicji wypadku przy pracy ponieważ ubezpieczony naprawiał klimatyzator w ciągniku samochodowym celem jego sprzedaży. Organ rentowy skupił się przede wszystkim na okoliczności, że ubezpieczony nie wykonywał tej czynności w miejscu prowadzenia swojej działalności gospodarczej co wedle organu rentowego miało wynikać ze zgłoszenia ZUS ZFA - zgłoszenie/zmiana danych płatnika składek - osoby fizycznej złożonej w 2016 r. zgodnie z którą siedzibą i miejscem prowadzenia działalności gospodarczej odwołującego była miejscowość K. (kod pocztowy (...)) Gmina C. numer domu 40, a zgodnie z informacjami zawartymi w karcie wypadku do wypadku doszło w miejscowości K. (kod pocztowy: (...)) ul. (...), który to jest adresem zamieszkania ubezpieczonego. W toku przesłuchania uzupełniającego ubezpieczonego przez Sąd Okręgowy wskazał on, że miejsce jego zamieszkania i adres prowadzonej działalności gospodarczej są tożsame jednak w międzyczasie uległa zmianie nazwa ulic i numeracja, a nie dokonał formalnego zgłoszenia zmiany adresu w ZUS. Zatem argumentacja przedstawiona przez organ rentowy w tym zakresie nie zasługiwała na uwzględnienie, ponieważ ubezpieczony wykonywał naprawę w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z tytułu wypadku przy pracy przysługuje jednorazowe odszkodowanie – dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Natomiast zgodnie z art. 11 ust. 1-3 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tj. Dz. U. z 2019 poz. 1205 ze zm), ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy, natomiast za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie. Stwierdzenie uszczerbku na zdrowiu stanowi niewątpliwie okoliczność medyczną. Ustalenie tej okoliczności następuje na zasadach określonych w odrębnej procedurze, normowanej przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 233). Przyjęta w art. 3 ust. 2 pkt 8 treść definicji wypadku uzasadnia zdaniem Sądu Najwyższego stwierdzenie, że podstawową granicę ochrony wypadkowej wyznacza związek czasowy wypadku z wykonywaniem zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej (przyimek "podczas"). (vide uzasadnienie do wyroku SN z dnia 28 sierpnia 2013 r. sygn. I UK 56/13, opubl. OSNAPiUS 2014 Nr 5, poz. 77, str. 263; Legalis Numer 830635).

Przy ocenie, czy wypadek nastąpił podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej decydujący jest także charakter czynności podejmowanej w momencie, w którym doszło do zdarzenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lipca 2009 r. sygn. I UK 55/09, opubl. OSNAPiUS 2011 nr 5-6, poz. 85, str. 235, Legalis Numer 273991). Zauważa się, że konstrukcja pracowniczego wypadku przy pracy stanowiła dla ustawodawcy pewien punkt odniesienia w kreowaniu pojęcia wypadku przy prowadzeniu pozarolniczej działalności, także odnośnie do tej przesłanki kwalifikacyjnej wypadku, jaką jest związek zdarzenia z pracą czy ową działalnością. Podstawową granicę ochrony wypadkowej wyznacza związek czasowy wypadku z wykonywaniem zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej (przyimek "podczas"). Konsekwentnie należałoby stwierdzić, że ubezpieczenie wypadkowe z tytułu działalności gospodarczej czasowo pokrywa się z okresem prowadzenia tej działalności, czyli istnieje od rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności (art. 13 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - jednolity tekst: Dz.U. z 2017 r., poz. 1778 ze zm.). Użyte w definicji wypadku pojęcie zwykłych czynności powinno uwzględniać prócz rodzaju także specyfikę prowadzonej indywidualnej działalności gospodarczej. Biorąc pod uwagę, że na działalność gospodarczą składa się wiele różnych czynności faktycznych i prawnych, można przyjąć, że wszelkie czynności typowe dla określonego rodzaju działalności gospodarczej podlegają zakwalifikowaniu jako mieszczące się w pojęciu "zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej". Osoba prowadząca pozarolniczą działalność podejmuje w jej ramach szereg działań, także tych, które nie są związane bezpośrednio z wykonaniem dzieła (produkcją towaru) lub świadczeniem usługi, a niewątpliwie mają ścisły związek z prowadzeniem takiej działalności (np. comiesięczne rozliczenie z ZUS i urzędem skarbowym, załatwianie różnych spraw w urzędach, uzyskiwanie zezwoleń i koncesji, narady z pracownikami itd.). Nie sposób byłoby wydzielić spośród czynności faktycznych i prawnych osoby prowadzącej działalność gospodarczą takich, które służą bezpośrednio wytwarzaniu dóbr i usług, i takich, które tej charakterystyki nie spełniają, i traktować je odmiennie - z punktu widzenia art. 3 ust. 3 pkt 8 ustawy wypadkowej. Prowadzenie działalności gospodarczej jest pewną całością organizacyjną (orzeczenie SN z 20.09.2018 r., I UK 227/17, OSNP 2019, nr 4, poz. 52.).

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego, że należy przyjąć raczej szerokie niż wąskie rozumienie "zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej", ponieważ osoba prowadząca taką działalność podejmuje w jej ramach szereg działań, które nie są związane bezpośrednio z wykonaniem dzieła (produkcją towaru) lub świadczeniem usługi, a niewątpliwie mają ścisły związek z prowadzeniem takiej działalności.

Zgodnie z art. 11 ust. 1-3 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tj. Dz.U.2019.1205), ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy, natomiast za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie.

Sąd Okręgowy podzielił również prezentowaną przez Sąd I instancji ocenę dowodów z opinii biegłego. Sąd Okręgowy uznał, że Sąd I instancji słusznie podzielił wnioski przedstawione przez biegłego sądowego z zakresu ortopedii. Biegły sądowy K. K. wskazał, że badanie pozwalają stwierdzić, że odwołujący się w wypadku z dnia 27 kwietnia 2020 r. doznał złamania kostki bocznej prawej podudzia oraz złamania kości piętowej. Konieczne było leczenie specjalistyczne i rehabilitacja, a przebyty uraz spowodował powstanie stałego uszczerbku na zdrowiu. Procentowy uszczerbek na zdrowiu biegły określił łącznie na 19%

W konsekwencji powyższego za niezasadny należało uznać zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy prawa materialnego w postaci art. 11 ustawy wypadkowej poprzez jego zastosowanie w stanie faktycznym sprawy i przyznane ubezpieczonemu prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, jakiemu uległ w dniu 27 kwietnia 2020 r. w wysokości 19 % trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy uznał, że brak podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku, bądź jego uchylenia i przekazania sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, co prowadziło do oddalenia apelacji, o czym orzeczono w punkcie I na podstawie art. 385 k.p.c. zgodnie z sentencją wyroku.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł w pkt (...) na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W. na rzecz P. S. kwotę 120 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym ustaloną na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1964) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego punktu orzeczenia do dnia zapłaty.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Rafał Kwaśniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia () Przemysław Chrzanowski
Data wytworzenia informacji: